Hagtíðindi - 01.03.1945, Blaðsíða 8

36
HAGTÍÐINDl
1945
9 o/o landsmanna, en verzlunin fyrir 7 °/o. 6 °/o lifir á opinberri þjónusfu,
en 5 o/o á persónulegri þjónustu, og 5 °/o eru óstarfandi, ásamt þeim, sem
eru á þeirra vegum.
í yfirlitinu er tekin til samanburðar atyinnuskiptingin við næsta
allsherjarmanntal á undan, árið 1930. Þó eru tölurnar ekki teknar
óbreyttar úr mnnntalinu 1930, heldur færðar til samraimis við þá skipt-
ingu, sem notuð var við manntalið 1940. Að mestu leyti var þó skiptingin
eins við bæði manntölin. Aðalmismunurinn var sá, að fiskverkun, sem
talin var með fiskveiðum 1930, er talin með iðnaði 1940. En auk þess
voru gerðar nokkrar smátilfæzlur, sem minna máli skipfa.
Á áratugnum 1930 — 40 hefur Iandsmönnum fjölgað um tæplega
12°/o. Á sama tíma hefur Iandbúnaðarmannfjöldinn lækkað um 5 °/o og
fiskveiðamannfjöldinn aðeins hækkað um 6 °/o. Fólki, sem lifir á persónu-
legum þjónustustörfum, hefur fækkað um 1 °/o, vegna allmikillar fækkunar
á heimilishjúum. Verzlunarmannfjöldinn hefur aftur á móti hækkað heldur
meir en allur mannfjöldinn, eða um 15 °/o, en iðnaður og samgöngur
hafa hækkað miklu meira, um 26 og 30°/o. Langmest tiltölulega hefur
hækkunin orðið við opinber þjónustustörf, um 54 °/o, og nærri eins mikil
hækkun (52 °/o) hefur orðið á liðnum »óstarfandi fólk«.
Á yfirlitinu sést, að í sveitunum (en þar með eru talin kaupfún og
þorp með færri en 300 íbúum) lifa nærri 3/4 hlutar íbúanna á landbún-
aði og tæpl. Vio á fiskveiðum, en annarra atvinnuvega gætir lítið. I bæj-
unum lifir hinsvegar aðeins mjög lítill hluti íbúanna á landbúnaði, og því
minni hluti, sem bæirnir eru stærri. í kauptúnum og þorpum með yfir
300 íbúa eru fiskveiðarnar fjölmennasti atvinnuvegurinn, því að á þeim
lifir meir en þriðjungur íbúanna, rúml. J/4 lifir á iðnaði, en tæpl. tys á
verzlun eða samgöngum. I kaupstöðunum utan Reykjavíkur kveður einnig
mikið að fiskveiðunum, þar sem meira en lk íbúanna lifir á þeim, en þó
kveður þar meir að iðnaðinum, því að á honum lifir nærri þriðjungur
íbúanna. Tæpl. ty5 íbúanna lifir á verzlun eða samgöngum. I Reykjavík
lifir aðeins tæpl. í/io íbúanna á fiskveiðum. Iðnaðurinn er þar langfjöl-
mennasti atvinnuvegurinn, þar sem rúml. þriðjungur íbúanna lifir á honum,
en samgöngur og verzlun eru þar líka tiltölulega fjölmennir atvinnuvegir.
Til þeirra beggja teljast 29 °/o af íbúunum. Á opinberum þjónustustörfum
lífir tyio íbúanna í Reykjavík, eða heldur fleiri heldur en á fiskveiðum.
Til opinberrar og persónulegrar þjónustu telst tiltölulega fleira fólk í
Reykjavík heldur en annarsstaðar á landinu, en það er því færra, sem
bæirnir eru minni, og tiltölulega fæst í sveitunum, og líku máli er að
gegna um óstarfandi fólk (eftirlauna- og eignafólk, styrkþega o. fl.).
Ríkisprentsmiöjan Gutenberg.