Baldur - 07.06.1947, Síða 2
2
B ALD U R
EflLDUB
VIKUBLAÐ
Ritstjóri og ábyrgðarm.:
Iialldór Ólafsson frd Gjögri.
Árgangur kostar 10 krónur.
Ritstjórn og afgreiðsla:
Smiðjugötu 13.
Sími 80. — Póstliólf 124.
Gjalddagi 1. júlí.
Dagsbrúnar-
deilan.
Verkamannafélagið Dags-
brún hefur fyrir nokkru lagt
fram kaupkröfur sínar, og far-
ið fram á kauphækkun, er
nenmr því, að kaup verka-
ma.nns, sem vinnur alla virka
daga, hækkar úr kr. 1644,00 í
kr. 1860,00 á mánuði, reiknað
með núgildandi vísitölu.
Þessar kröfur og þó sérstak-
lega það, að Dagsbrún skyldi
gerast svo djörf að segja upp
samningum, hafa valdið mikl-
um úlfaþyt í herbúðum stjórn-
arflokkanna. Blaðasnápar
þessara flokka, ráðherrar og
önnur stórmenni hafa dag eftir
dag keppst um að ausa auri á
forustumenn Dagsbrúnar og
félagsmenn bennar yfirleitt.
Þessir herrar hafa fullyrt, að
hér væri um tilræði gegn lýð-
ræðinu að ræða, þjóðfélaginu
stefnt í voða og annar ráð-
herra Alþýðuflokksins, Emil
Jónsson, hefur á Alþingi lýst
yfir því, að það væri blátt á-
fram glæpur af Dagsbrúnar-
mönnum að beimta hærra
'lcaup.
En það eru fleiri en þessir
herrar, sem snúist hafa gegn
Dagsbrúnarmönnum. örfáar
bjáróma raddir innan verka-
lýðssamtakanna hafa tekið
undir þennan söng heildsala-
stjórnarinnar. Meðal þeirra
undantekninga er Verkalýðsfé-
lagið Baldur. Fyrir nokkru síð-
an átti þetta félag áð svara
bréfi frá stjórn Al|)ýðusam-
bands, Islands, þár sem mælst
var til þess að félagið svari
hinum nýju lollahækkunum
stjórnarinnar með því að á-
kveða að segja kaupgjalds-
sanmingum upp, næst þegar
þeir ganga úr gildi.
I stað þess að svara þessu
bréfi á kurteisan og félagsleg-
an hátt, enda þótt ekki væri
orðið við tilmælum bréfritara,
t fær stjórn félagsins samþykkt
svar, sem verða mun Verka-
lýðsfélaginu Baldri til ævar-
andi háðungar.
Nú mætti ætla, að þeir, sem
mest hamast gegn Dagsbrún,
gerðu tilraun til að sýna fram
á að auðvelt sé að lifa- í
Reykjavík á 1644 króna tekj-
um á mánuði. En það hafa
skriffinnar stj órnarflokkanna
ekki gert, ekki einu sinni ráð-
herrann, sem telur kröfur
verkamanna. glæp. Sannleikur-
inn er líka sá, að slík rök eru
ekki.til. Það er ekki hægt að
lifa mannsæmandi lífi í
Reykjavik á 1644 krónum á
mánuði, því til sönnunar þarf
ekki annað en benda á það, að
í nýjum húsum, sem ætla má
að byggð hafi verið á ódýrasta
og hagkvæmasta hátt sem völ
er á, hefur húsaleiga verið á-
kveðin frá 476—623 krónur á
mánuði fyrir tveggja her-
bergja íbúð og 420—490 kr.
fyrir einsmanns-herbergi, og
þannig mætti nefna fleiri
dæmi,
Þrátt fyrir það að kaup
Dagsbrúnarmanna væri þann-
ig svo lágt að tæplega var við
unað, var félagið ákveðið í að
láta það haldast óbreytt að
mestu, svo framarlega sem rík-
isstjórnin aðhefðist eitthvað,
sem gagn væri að í dýrtíðar-
málunum og gerði engar ráð-
stafanir, sem rýrt gætu kjör
launþega.
Þann 12. febrúar s. 1. —
tæpri viku eftir myndun nú-
verandi ríkisstjórnar — fór
stjórn Dagsbrúnar á fund rík-
isstj órnarinnar og spurðist
fyrir um fyrirætlanir hennar í
þessum mikilsverðu málum.
Sérstaklega var spurt um það,
hvort ríkisstj órnin gæti á-
byrgst að næstu 6 mánuði (það
er væntanlegt samningstíma-
bil) yrði ekkert gert af hálfu
ríkisstjórnarinnar, er rírt gæti
tekjur vérkamanna.
Svör ríkisstj órnarinnar voru
svo loðin og ófullnægjandi að
stjórn Dagsbrúnar taldi ekki
annað ráðlegt en að fram-
lengja samninga um óákveð-
inn tima, og sjá hvað í skærist.
Þetta var gert. Nokkrum vik-
um síðar kom í ljós að þessi
varúð var nauðsynleg. Ríkis-
stjórnin flytur þá og fær sam-
þykkt á Alþingi frv. um 30—
40 milj. króna tollahækkanir,
sem bæði beint og óbeint hlutu
að lenda á launþegunum.
Verkalýðssamtökin mótmæltu
þessum aðförum þegar í stað
og kváðust mundu gera sínar
gagnráðstafanir. Þessum að-
vörunum og mótmælum var
ekki sinnt, en tollahækkunin
samþykkt.
Þar með var teningunum
kastað. I stað samstarfs við
verkalýðssamtökin um lausn
mikilsverðra og aðkallandi
vandamála kaus ríkisstjórnin
baráttu við þau, það er því
hún, en ekki verkamenn, sem
ber ábyrgðina, ef til langvar-
andi verkfalls kemur.
Jóhann Þorsteinsson
kaupmaður
andaðist á heimili sinu,
Mjallargötu 5 hér i bænum,
28. mai eftir langvarandi og
þjáningafull veikindi.
Jóhann Þorsteinsson var
fæddur á Kjarlaksvöllum í
Saurbæ í Dalasýslu 30. janúar
1878. Voru foreldrar hans
Þorsteinn Stefánsson bóndi og
barnakennari og kona hans
Anna M. Guðmundsdóttir, Sig-
urðssonar bónda i Hegranesi.
Þann 18. olctóber 1895 fluttist
Jóhann hingað til Isafjarðar
og lauk hér sveinsprófi i söðla-
smíði árið 1897, stundaði siðan
söðlasmiði hér í bænum um
tveggja ára skeið. Síðan gerð-
ist hann verzlunarmaður við
verzlun L. A. Snorrasonar og
vann þar um hríð. Á árunum
1904—1907 var Jóhann bæjar-
fógetaskrifari hér á Isafirði.
Árið 1918 keypti harin Edin-
borgarverzlun og rak hana til
1926. Meðeigendur lians um
skeið voru þeir Karl Olgeirs-
son og Sigurjón Jónsson frv.
útbússtjóri. Verzlunin Edin-
borg var á þeim ár-um ein með
stærstu verzluniun hér á Isa-
firði og umfangsmesta og
stærsta útgerðarfyrirtækið á
Vestfjörðum. Riis-verzlun á
Hólmavík keypti Jóhann árið
1929 og rak þá verzlun til 1938.
Síðan hefur Jóhann ekki rekið
verzlun eða útgerð fyrir eigin
reikning, en haldið álram að
stunda skrifstofustörf meðan
heilsa og starfsþrek entust, var
meðal annars skrifstofustjóri
hjá h. f. Huginn áður en eig-
endaskipti urðu í því félagi.
Jóhann Þorsteinsson var uiri-
boðsmaður fyrir Bergenska
gufuskipafélagið frá 1907 og
Sameinaða gufuskipafélagið
danska frá 1926 og þar til
þessi félög hættu siglingum hér
við land.
Auk þeirra starfa, sem hér
liafa verið nefnd, hefur Jóhann
Þorsteinsson gegnt ýmsum al-
mennum og opinberum trún-
aðarstörfum og látið sig all-
mikið skipta opinber mál.
Ilann átti sæti í bæjarstjórn
Isafjarðar í .12 ái\ í niðurjöfn-
unarnefnd 8 ár, í sóknarnefnd
12 ár. Hann var formaður
Bátaábyrgðarfélags Isfirðinga,
átti sæti í stjórn Raflýsingar-
félags Isfirðinga' frá 1924 og
var formaður þess frá 1930 og
þar til það félag hætti störfum,
er Rafveita Isafjarðar og Eyr-
arhrepps var stofnuð. Hann
var einn af stofnendum Isluiss-
félags tsfirðinga og átti sæti í
stjórn þess í mörg ár. Enn-
fremur var hann einn af stofn-
endum Sjóvátryggingarfélags
Islands.
Jóhann Þorsteinsson kvænt-
ist árið 1902 Sigríði Guðmunds-
dóttur Guðmundssonar kenn-
ara í Hábæ í Reykjavík og lifir
hún mann sinn ásamt fimm
börnum þeirra önnu, Sigriði,
Agústu, Soffíu og Jóhanni, eru
þrjár fyrsttaldar dætúr þeirra
búsettar erlendis og giftar þar.
Son sinn Þorstein misstu þau
fyrir nokkrum árum.
Eins og þetta fáorða yfirlit
um lífsstarf Jóhanns Þorsteins-
sonar ber með sér, hefur hann
komið mjög við atvinnu-, við-
skipta- og menningarsögu
þessa bæjar, verið einn þeirra
manna er setti svip sinn á bæ-
inn.
Hans mun jafnan verða
minnzt er góðra. og 'gegnra Is-
firðinga er getið.
Sumarliði
Vilhjálmsson
bæjarpóstur
andaðist á Sjúkrahúsi Isa-
fjarðarfjarðar 26. maí s. 1.
Sumarliði var fæddur i
Stóru Ávík í Árnessýslu í
Strandasýslu 13. júní 1886.
Átján ára ganrall fluttist hann
hingað til Isafjarðar og átti hér
heima eftir það til dauðadags.
Hér stundaði hann lengst af al-
genga verkamannavinnu, þar
til liann fyrir fáum árum gerð-
ist bæjarpóstur og gegndi þvi
starfi af mikilli trúmennsku
meðan heilsa entist.
Sumarliði var íelagslyndur
maður og vinsæll. Hann var
einn af stofnendum Verkalýðs-
félagsins Baldurs, starfaði af
miklum áhuga innan félagsins
og gegndi þar oft ýmsum trún-
aðarstörfum. Einnig vann
hann lengi hjá Leikfélagi Isa-
fjarðar, aðstoðaði við leiksýn-
ingar og lék einstaka sinnum
smá hlutverk.
Sumarliði var kvæntur Sól-
veigu Gestsdóttur og eignuðust
þau 10 börn.
Gísli Gíslason
Héðinshöfða átti áttræðisaf-
mæli 25. þ. m. Þessa mikla
dugnaðarmanns verður minnst
nánar í næsta blaði.
RÆSTUN ARKONU
VANTAR STRAX.
Samvinnufélag Isfirðinga.
Olíuverzlun íslands.