Ingjaldur - 26.06.1932, Qupperneq 1

INGJALDUR
I. árg.
Veatmannaeyjum 26 júní 1932
2. tbl.
Niðurjö/aun útsvara.
AUa var jafnað niður útsvörum í ár að upp-
hæð kr. 163,7000,00. Þessum var gert að
greiða mest:
Gunnar Ólafsson & Co. kr. 11600,00
Shell — 7000,00
Olíuverzlun fsiands — 6000,00
ísfélagið — 5500,00
K. f. Bjarmi — 5000,00
Ól. Auðunsson — 3500,00
Ól. Lárusson — 3200,00
K. f. Fram — 3000,00
Anna Gunnlaugsson — 3000,00
Nýja Bió — 2500,00
Lýsi & Mjöl — 2300,00
Vöruhús Vestmannaeyja — 2000,00
Magnús Bergsson — 2000,00
H. V. Björnsson — 1600,00
Br. Sigfússon — 1500,00
Helgi Jónatansson — 1500,00
Fó!ag8bakaríið — 1200,00
Jóhanne8 Sigfússon — 1200,00
Kaupfélag Verkamanna — 1000,00
Einar Sigurðsson — 1000,00
Árni Böðvai’8son — 1000,00
Sv. Guðmundsson — 1000,00
Hekla — 1000.00
Kr. Linnet — 1000,00
Alls kærðu 52 menn útsvör sin o g leit niður-
jöfnunarnefnd í náð til sumra þeirra. Aðallega
urðu fyrir blíðu hennar Vörubús Vestmanna-
eyja og Ól. Auðunsson. Aftur á móti refsaði
hún héraðslækninum með því að láta sór ekki
vel líka útsvar sitt og hækkaði það um 200 kr.
Hefir læknirinn ekki víljað sætta sig við þessa
ofanigjöf og hefur kært til yflrskattanefndar og
slikt hið sama hafa nokkrir aðrir gert. Eru
það af hæstu gjaldendum, Olíuverzlun íslands,
bankastjóri H V. Björnsson og Heigi Jónatans-
son.
Þrátt fyrir tilraunir minar hefur niðurjöfn-
unarnefndin ekki fengist til að þess að semja
reglur fyrir útsvarsálagningu sinni. Getur þó
fekki talist verjandi að láta jafn há gjöld hafa
þessa sérstöðu, þar sem opinber gjöld til ríkis-
sjóðs, sem eru yflrleitt miklu lægri, eru lögð á
eftir hárfínum mælikvarða. Aðalsökin liggur hér
hjá löggjafarvaldinu, sem býr til útsvarslög, er
gera ráð fyrir að hver bæjarstjórn og hrepps-
nefnd hafi þetta eins og hún vill, og að mörg
lög ráði um þetta í landinu. Yfirleitt virðist
svo, að landsstjórn og þing menn sneiði oft hjáþví
að ráðast í að semja þau lög, sem nokkur vandí
er að búa til, enda þótt brýn þörf sé á þvi,
og aðeins ráði gamalt og úrelt fyrirkomulag.
T. d. hegningar- og réttarfars löggjöf og skipu-
lagsbundið skattakerfl. Hinsvegar er ekki spar-
að að unga út sæg af ómerkilegum lögum og
breytíngum á ómerkilegum lögum á ári hverju.
Nú hefur niðurjöfnunarnefndin í Reykjavík
birt þær reglur, sem hún fer eftir. Kemur þá
í ljós að útsvörin eru miklu þyngri á mönn-
um hér í Eyjum en í Reykjavík. Á þetta þó
aðallega við hátekjumenn.
Ætti niðurjöfnunarnefndin, áður en hún byrj-
ar starf sitt næst, að gera uppkast að reglum
til afnota fyrir sig og bera þær undir yfir-
skattanefnd. Með því mundi hún komast hjá
að gera illa þokkað starf enn óvinsælla en þörf
er á, og vandasamt verk enn örðugra. Gæti
hún þá líka hlíft gjaldend. við að gera hinn leið-
inlega samanburð á sér og öðrum og að vera
með binar og þessar ágiskanir og jafnvel upp-
lognar áætlanir, um tekjur annara.
það er nokkuð almennur hugsunarháttur
manna, að þykjast eiga að greiða sem minst
eða engin opinber gjöld. Menn sem ekki telja
eftir sér að borga 300 kr. og meira i vín yfir
vertíðina og þeíta 300—500 kr. í tóbak yflr árið
telja það hið mesta ranglæti, ef þeira er gert
að greiða t. d. 20—50 kr. í útsvör þó einhl. séu. Ég
held að þetta stafi hjá fjöldanum af hugsunarl.
Hávaði manna kærir sig ekkert um að lifa á
á bónbjörgum eða að láta aðra borga fyrir sig.
Þó er þetta nú svo, ef menn leggja lítið eða
ekkert af mörkum til hins opinbera, hvort sem
það er ríkið eða bæjar- og sveitarfélög, sem
eiga i hlut, og eru þó ekki þurfamenn, að menn
eru í raun og veru að þiggja ölmusu.
Ríkið leggur fjölda margt til, sem allur al-
menningur notar. Það er greitt úr rikissjóði
til veganna, sem menn nota, til skipanna, til
brúanna, til skólanna, til peningastofnananna
og til svo fjölda margs annars. Ef þetta væri
ekki gert, yrði hver einstakur að borga þetta
dýru verði eða að vera án þess. Eius er um
bæjarfélögin. Hvernig mundi hafa farið um
útgerð hér, ef hvorki bær eða ríki hefði lagt
í höfnina, svo aðeius sé nefnt eitt dæmi. Menn
verða að athuga, að þeir sem ekkert borga til
þessa, eru ölmusumenn hinna, sem borga, ef