Ingjaldur - 29.09.1932, Page 2

ÍNGJA.LDUR
2
verði stofnaö sjúkrasamiag og
það aem fyrst ?
Ég veit að víau að það heflr
áður verið reynt og mistekist,
en ég trúi ekki að þau mistök,
aéu, dauðadómur yflr hugsjón-
innl og þessvegna sjáifsagt að
reyna aftur.
Ég veit líka um þá fjárhagsörðugl.
aem Sjúkrarsamlag Reykjavíkur
heflr átt við að stríða en ég sé
ekkert ajálfaagt við að það sama
þurfl *ð vera reynils okkar hér.
þar sem ég átti heima áður en
ég kom hingað voru eðeins um
700 íbúar. þar var starfandi
sjúkraaamlag með um 100 full-
orðnum meðlimum. Fjárhagur
þesaa samlags var þannig að áuk
þess, aem það rsk starfsemi atna
hindrunarlauat áttl það allsterkan
varasjóð (og eftir því, sem ég
velt bcst er svo enn)
Slík afkoma flnst mér eðlileg
og íg skil ekki annað en að hún
gætl orðið ennþá glæsiiegri hér
ef menn aiment víldu skilja hve
miklð mauðsynja og mannúðar
mál hér er um að ræða.
Um möguleikana td að koma
þessu ( framicvæmd get ég ekki
efast, ef okkur skortlr ekki vilj-
ann til þess.
Hvernig ættum vlð að geta
greltt lyf og læknishjálp þegar við
erum orðin veik, ef okkur er
ómögulegt að leggja nokkrar
krónur á ári í sjóð, sem ann-
ast þessi útgjöld að mestu eða
öllu leyti þegar sjúkdómarnlr
gera okkur ómögulegt að afla
okkur tekna?
Og gæti það verið annað en á-
nægju efni, þelin sem er svo
hraustur að hann þarf ekki á
slíkri hjálp að halda, að eiga kost
á að leggja sinn skerf i þann sjóð
sem eingöngu er notaður veik-
um meðbróður til hjálpar ?
Ég vona að þessar línur geti
orðið til þess að um þetta mál
verði meira hugsað og rætt hér,
og að það verði framkvæmt ef
ekki verður fyrir þvl séð með
lögum um almennar sjúkratrygg-
Ingar mjög brágleða.
Steingrímur Benidiktsson
---------------
ífokJtur góð ráð við
kartöflusýki
Eitt þessara ráða er Bordo-
vökvinn, honum er dreift um
garðameð venjul. illgresissprautu
Að búa hann til er handhægt og
ódýrt. — Leyslð fyrst upp 1 kg.
af blásteini í nokkrum litrum af
sjöðandi vatni og bætið svo vatni
við, þar til komnlr eru 50 lítrar,
þv) næst er leyst upp nýbrent
kalk í 50 litr. af vatni Blandið
BlandiÖ siðan báðum vökvunum
saman. Nota verður tréílát og
ekki má vökvlnn standa ónotað-
ur lengur en eitt dægur. Efna-
samsetningin verður að vera
alkalisk (það er; lita rauöan
lakmúspappír bláan) annars verð-
ur að setja melra af kaldi f
blönduna.
Annað er Kpparsóda-vökvinn.
þar er notað 1 kg. af blásteínl
og 1,2 kg. af sóda sem er upp-
leyst og eins farið með og Bordó-
vökvann.
þriðja ráðlð er Burgundar-vökv-
inn. En við tilbúning hans er
notað 1,5 kg. af blásteini og 4,25
kg. af sóda, einnig uppleyst og
með farið og Bordo-vökvann.
Fyrst ber að sprauta garða, þá
er blómgunin byrjar, og því næst
tveim vlkum seinna. Nota skal
ca. 100 lítra at vökvanum (1000
m. svæöi og sprauta verður áður
en vart verður við sýkina.
Mikið má á því græða að not-
færa sér ráð þessi, af því aö
gæði jarðeflanna verða meiri og
uppskeran eykst og vlð það
minkar af sjálfu sér innflutningur
"á erlendum jarðeflum. — Árang-
ur 3ja ára notkunar Bordo-vökva
i Noregi sýnir 20% aukningu á
uppskerunni. o //
Barnaleikvöllur.
Ég ætla hér aðeias að drepa á
þetta mál. það á það skllið að
þvi sé meiri gaumur geflnn en
hingað til og þeir, sem hafa á-
huga á því að vinna eitthvað að því
að leikvöilurhandabörnum komist
einhverntima i lagglrnar ættl að
nota Ingjald tll þess að koma
opinberlega fram með tillögur sín-
ar og álit.
það er elnn ataður inn ( mijð-
um bænum, sem það á við, að
þar er fallegt „þegar vel veiðist“.
þeir staöir eru reyndar margir f
bænum, En þessi staður, sem ég
á við er hin svonefnda Kokkhús-
lág. Nafnlð er ljótt og hún sjálf,
tll engrar prýði, þar sem hún blasir
vlð ailra augum 'inni ( miðjum
bænum. En hún er falleg þegar
„vel fiskast*, því að þá cr hún
full af saltfiski. Annars kennír
nú atundum nokkurra óþrifa þar,
sem eru ekki eins hugðnæm og
sá gull.
Ég hafðl snemma fyrir augum
að i þessu yrðl ráðln bót elns
fijótt og auðlð íyrði. þegar ég
gerði samninga um þerrireita við
menn undanskildi ég þerrirelta í
Kokkhúslág, sem því eiga ekki
að hafa ne!n rértlndi, ef þau hafa
þau ekki áður. Líka hefl ég ein-
hverntlma skrifað háttvirtri bæj-
arstjórn og drepið á þetta mál
vlð hana. Árangurinn sést.
Kokkhúslágln er ekki stór en
hinsvegar er hún á ágætum stað
og enginn efi á að það mætti sam
rýma það að fegra hana og hafa
hana handa börnum til þess að leika
sér í. Um þetta eiga þelr að hugsa,
sem kjörnir eru tll þess að fara
með málefni bæjarins. þeir eiga
að reyna kippa þvf ( lag, sem á-
fátt er og unnt er án mikils til-
kostnaðar. þeir eiga að hugsa um
að nema það burtu, sem óprýðir
bæjnn og fegra hann ehir megni
þeir mega ekki halda áfram á
braut fyrirrennara sinna, sem
ekkert hugsuðu um útiit bæjar-
lns þó að hann i augum ánn-
ara en þelrra sjálfra yrði að
Bvínsslfu. það eimir ait of miklð
enn eftir af þessum BeIorbæjar“
hugsunarhætti. Ein og ein skíta-
hrúga skiftr engu máli í þessu
sambandi — þaö sér ekki á svörtu
— en hitt skiftir máil að gera
gagngerðar endurbætur þar sem
helst er þörf. En ég er nú
kominn of langt frá aðalefninu
og vik heidur að því siðar. Hitt
vii ég aftur minna á að bæjar-
stjórn athugl með hverjum hætti
hún geti gert Kokkhúslaglna
þokkaiega og taki fyrir Barna-
lelkvallarmálið í þvi sambandi.
»Aura«
framborið ,Ára“ er útienda heit-
ið á umhverfi því, sem dulfræði-
menn fyrir löngu hafa kennt að
fygldi hverjum manni enda þótt
mjög fáum væri gefið að sjá það
Á ialenzku hsfur það verið nefnt
»blik“ en ég hefi notað oröið
„hvarf“ (sama sem umhverfi) til
þess að tákna þetta hugtak. þeir
sem sjá „áruna“ lýsa henni með
mismunandi litum og fara iitirnir
e'tlr skapgerð mannsins. Með
tæki þvi, sem kennt er vlð Kilnor
hefir að nokkru leyci tekist á
vislndalegann hátt að sanna að
það, sem skygnir hafa sagt frá
um þetta er ekki tilhæfulaust og
að einskonar geislar stafa frá
mönnum.
Af tilviljun fékk ég sjálfur ný-
lega góða sönnun fyrir þessu.
Svo stóð á að ellefu ára gamall
drengur, sem tclja má aiveg víst
að aldrei hefur heyrt eitt orð
um þetta, fór að segja frá þvi
hér á heimilinu að hann sæi í
krlngum höfuðlð á ákveðnu fólki
mismunandi lita geisla eða birtu.
Hann gerði sér f hugarlund að
fólkið væri þá að biðja og bend-
ir það elnnig á að hanu hafl ekki
heyrt um þetta.
Annars eru marglr fræðimenn
nú að rannsaka hinar ýmsu út-
gelslanlr mannsins og kanna eðli
þeirra.
Allsherjarmót
andbanninga
var haldið nýlega ( Osió. þar
mættu 26 fulltrúar andbanninga-
félaga. Af hálfu íslands fór þang-
að Ágúst H. Bjarnason prófess-
or. Annars má eegja að and-
banningaféiagið ísienzka sé htið
— eða ekkert — annað en nain-
ið tómt. Mér er sagt, að það
hafi þegar i upphafi oröið póli-
tískur klikuskapur eins og svo
margt annað hér á iandl og í því
séu ekki nema »íhalds“ eða
„sjálfstæði$menn“.
Vttanlega eru þó andbanningar í
öllum flokkum, og fádæma lítil-
menska að geta ekki sameinast um
mál, er menn hafa sömu skoðun
ú, þó menn hafi mlsmunandi
skoðanir á öðrum málum Virð-
ist forystu andbanninga ærið
ábótavant. Enda hafði Guðmund-
ur Hannesson próf., sem þó er
eindreginn annbanningur, ekki
meira álit á stofnun sllks félags-
skapar, en að hann taidi hann ger-
samlega óþarfan í samræðu við
mig eitthvað hálfu ári áður en
iélagið var stofnað. »þetta deyr
at sjálfu sér< sagði G. H. Rétt
er það. En þaö deyr^ áreiðan-
lega fljótar ef menn stytta þvf
aldur.
Lögrétta,
það er ef til vill ekki öllum
kunnugt, að blaðið Lögrétta er
hætt að koma út en i þess stað
úmarit með sama nafni og cru
ritstjórar þorsteinn Gíslason skáld
óg sonur hans Vilhj. þ. Gísiason
mag., sem aliir útvarpshlustend-
ur kannast við af hínum mörgu
skemtilegu og fróðlegu erindum
hans og smápistum.
Ég vil vekja athygli manna á
Lögréttu sem á það skiiið miklu
fremur en önnur rlt, að komast
inn á hrert helmili. Á okkar
tímum gerist svo margt á hin-
um ýmsu svlðum, sem biöðln
hvorki telja slg hafa rúm fyrir
eða blaðamennirnir yflrleitt hafa
þekking á og fer þvi fram hjá
öilum þorra almennlngs, sem
ekki getur lesið erlend blöð og
tímarit. Úr þessu bætir Lög-
rétta. Áuk þess flytur hún mjög
skemtilegar greinir um inniend
efni. Til þess inenn fai nokkra
hugmynd um hið fjölbreytta efni
hennar skal hér sagt nokkuð fra
innihaldi siðasta heftis.
Um víða veröld. þar er m. a.
Kreppan. Landbúnaður í Sovjet-
ríkjunum. Kreuger. Hraðfryst-
ing. Nýjar vítamínrannsóknir.
Fornfræðingafundur. Ný mann-
tegund. Ltf á stjörnunnl Venus?
Nýjar atómrannsóknir. Lousanne
o. m. fl-J
Sigurður Breiðfjörð, mjög skemtl-
leg ritgerð eftlr þ. G.
Ný heimsskoðun (Slr James
Jeans).
Pólárið. (Rannsóknlr hér á landi
og víðar).
Menn sem ég man. Upphaf af
grelnabálk eftir Sigurö Sigurgsson
skáld.
Tíu ára áœtlun fyrir (sland.
Mentamála — Búnaðar- og Bók-
mentabálkar. Eru þar fjölmargar
elnkar fróðlegar og skemtllegar
greinar.
Menn og málefni (innlent).
Eins og sjá má af þessu sýnis*
hornl er efnlð mjög fjölbreytt.