Ný dagsbrún - 06.02.1973, Blaðsíða 2

2
NY DAGSBRÚN
Þriðjudagurinn 6. febrúar 1973.
NÝ DAGSBRÚN
Utgefandi: Sósíalistafélag Reykjavíkur
ÁbyrgSarmaður: Guðni Guðnason.
Ritstjóm og afgreiðsla: Tryggvagötu 10 • Reykjavík
Sími 17510 - Pósthólf 314
Verð blaðsins er kr. 20.00 eintakið
Setning: Prentiðjan Skipholti 9
Prentun: Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
ISIýlr menn með
ný loforð
Það er háttur sósíaldemókrataflokka og annarra
slíkra >,vinstri“ flokka hverju nafni sem nefnast, að
lofa hverskyns endurbótum á auðvaldsskipulaginu,
sem þeir telja verkalýð og vinnandi stéttum trú um
að gerbreyti kjörum þeirra og þjóðfélagsstöðu án
þess að hróflað sé við grundvelli auðvaldsskipulags-
ins eða að völd og athafnafrelsi auðmanna séu á
nokkurn hátt skert. Þetta er kallað endurbótastefna
(reformismi).
Enginn marxisti er á móti endurbótum á kjörum
verkalýðsins innan auðvaldsskipulagsins, heldur líta
þeir svo á að endurbætur eigi að efla stöðu verka-
lýðsins í stéttabaráttunni en ekki draga úr henni.
„Endurbætur eru hjáverk byltingarinnar“.
En marxistar berjast harðri baráttu gegn endur
bótastefnunni vegna þess að hún er borgaraleg tál-
snara, sem hefur það að markmiði að hindra og leiða
afvega stéttabaráttu verkalýðsins.
Flokkar endurbótasinna rækja þannig visst þjón-
ustuhlutverk í þágu ráðandi stéttar. Borgarastéttin
þarf á þeim að halda til þess að viðhalda trú á auð-
valdsskipulagið. Endurbæturnar, að svo miklu leyti
sem þær eru annað en loforðin tóm notar ráðandi
stétt til þess að þrælbinda verkalýðinn við stjórn-
kerfi auðvaldsins og sundra honum í ósamstæða
hagsmunahópa eins og mörg eru dæmi til hér á landi
frá síðustu áratugum.
Atferli núverandi stjórnarflokka er skýrt dæmi um
þjónshlutverk endurbótasinna. Fyrir valdatöku sína
lofuðu þeir algerri stefnubreytingu og hvers kyns
umbótum fyrir verkalýð og vinnandi stéttir og gerðu
jafnvel smávegis leiðréttingar á verstu rangindum
fyrrverandi stjórnar. En sú dýrð stóð ekki nema
fyrstu vikurnar. Síðan hefur stjórnin sífellt verið að
hlunnfara verkalýðinn og hlaða undir burgeisana.
Hún „frestaði" samningsbundnum verðlagsuppbót-
um verkafólks og allar horfur eru á því að henni
takist að gera þá frestun varanlega með einhverjum
hætti. Hún felldi gengið og færði þannig einokunar-
samsteypu S.H. og S.Í.S., sem drottna yfir mikilvæg-
ustu útflutningsvörum landsins ótaldar milljónir á
kostnað vinnandi stétta, því að engum dettur í hug,
og stjórninni ekki heldur, að gengislækkunin komi
ekki að fullu fram í aukinni verðbólgu. Stjórnin veit
líka og það vita allir, að gengislækkunin nær ekki
þeim tilgangi sem ætlað er, að auka gróða bur-
geisanna, ef kaupgjald ætti að haldast í hendur við
hækkandi verðlag. Þess vegna leitast nú stjórnar-
liðið við á laumulegan hátt að skerða eða falsa vísi-
töluna frá því sem nú er og notar til þess völd sín í
verkalýðssamtökunum.
Hinn stutti valdaferill stjórnarflokkanna hefur
þegar sýnt þá í réttu ljósi og þó engan þeirra í jafn
ömurlegu ljósi og Alþýðubandalagið sem þykist vera
„sósíaliskur verkalýðsflokkur“ og hefur notið verka-
lýðsfylgis út á það. Árum saman hafa Alþbl-menn
prédikað það fyrir verkalýðnum að það verði að
„færa kjarabaráttuna inn í þingið“ og „kjósa rétt“
til þess að kjarabætur verði ekki teknar aftur af ill-
um stjórnarvöldum. Verkafólkið hlýddi þessu kalli
og sendi stóran hóp Alþbl-manna inn á þing, nógu
stóran til þess að þeir komust í stjórn. Efndirnar eru
kjaraskerðingar fyrir verkalýðinn og fjáraustur í
Blöðum flett:
ORÐ OG EFNDIR
í upphafi var það ætlun mín að rifja upp síð-
ustu gengisfellingu viðreisnarstjómarinnar, en
ýmislegt annað kallaði að svo tíminn varð of
naumur í þetta sinn. Þess í stað fletti ég nú
aprílblöðum Þjóðviljans frá árinu 1971. Þar
verður fyrst fyrir mér ræða sem Eðvarð Sig-
urðsson flutti í eldhúsumræðum á Alþingi þann
6. apríl, en Þjóðviljinn birti ræðu hans daginn
eftir. Þar segir Eðvarð:
„Á öllum valdaferli núverandi ríkisstjórnar,
sem nær yfir meira en áratug hefur helzta
stjórntæki hennar í efnahagsmálunum verið
gengisfellingar. Gengisfellingar hafa verið not-
aðar í þessu skyni vegna þess að þær eru
stórvirk aðferð til að breyta tekjuskipting-
unni og hafa áhrif á tilfærslu fjármuna í þjóð-
félaginu. Við hverja gengisfellingu hefur það
verið fyrsta boðorð og talið skipta öllu máli
að verðhækkunum af völdum gengisfelling-
anna væri bótalaust velt yfir á almenning.
Gegn þessari meginstefnu ríkisstjórnarinnar
í efnahagsmálunum hefur verkalýðshreyfing-
in orðið að heyja þrotlausa baráttu, oftast
með lengri eða skcmmri vcrkföllum, sem lyft
hefur okkur í þann miður æskilega sess að
eiga heimsmet í töpuðum vinnustundum
vegna verkfalla."
Þann 15. apríl er leiðari Þjóðviljans helgaður
Alþýðuflokknum og bent á að hann eigi í erfið-
leikum vegna þses að menn sjái ekki lengur
mun á honum og Sjálfstæðisflokknum og vitna
í sjálfsgagnrýni alþýðuflokksmanna sjálfra þar
sem segir m. a.:
„Það hlýtur að vera eitthvað meira en lítið
að í sósíaldemókratiskum flokki, þegar hann
er að því kominn að verða óþekkjanlegur frá
sjálfu íhaldinu."
í sama leiðara er bent á þá ástæðu fyrir
fylgistapi Alþýðuflokksins að launafólkið sé
hætt að treysta alþýðuflokknum. Síðan kemst
leiðarhöfundur að þessari niðurstöðu:
„að ekkert hefur gefið forréttindastéttum
þjóðfélagsins jafn góðan arð á undanförnum
áratug og valdasamsteypa Sjálfstæðisflokks-
ins og Alþýðuflokksins á Alþingi".
Þann 24. apríl lýsir Þjóðviljinn því yfir að
kosningabaráttan sé hafin. Þar birtist listi
flokksins eins og hann var í síðustu kosning-
um og þar er birt viðtal við Svöfu Jakobsdótt-
ur. Greinin hefst á almennri ættfræði. Síðan
spyr blaðið hvers vegna hún hafi valið Alþýðu-
bandalagið og skulu nú teknar nokkrar orð-
réttar glefsur úr svari Svöfu á víð og dreif.
„Ég er í hópi þeirra fjölmörgu, sem hugleitt
hafa vandann um vinstra samstarf en víðtæk
athugun, sem ég varð að gera vegna samn-
ingar heimildarrits míns sannfærði mig um
að Alþýðubandalagið væri hinn eini raunveru-
legi vinstri flokkur. Þar á hvers konar bar-
átta gegn misrétti heima, ekki einungis vegna
sósíalistiskrar stefnu í efnahagsmálum, held-
ur og vegna hinna raunhæfu tillagna flokks-
ins um þá félagslegu samhjálp á jafnréttis-
grundvelli, sem nauðsynleg er til að allir nái
rétti sínum".
Og nokkru síðar í sama viðtali:
„Tregðan að horfast í augu við þörfina á fé-
lagslegri samhjálp stafar að mínum dómi að
miklu leyti af því að núverandi stjórnvöld
hafa leitast við að innræta þjóðinni ótta við
allar brcytingar og framþróun."
Sósíalistisk stefna í efnahagsmálum, sam-
hjálp og félagshyggja voru slagorðin sem færðu
Alþýðubandalaginu sigur í síðustu kosningum
og hvað jafnréttið snertir væri ekki úr vegi að
bera saman laun og aðstöðu alþingismanna
annarsvegar og dagsbrúnarmanna hins vegar.
1 næstu blöðum verður svo reynt að sýna
fram á hlutverkaskipti blaðanna eftir stjómar-
skiptin. Nú skrifar Morgunblaðið í svipuðum
dúr og Tíminn gerði í tíð fyrrverandi stjómar
og Tíminn er nú eins og Morgunblaðið var þá.
Þó eru hlutverkaskipti Alþýðublaðsins og Þjóð-
,i,s,„viljans'-ennþá skýrari. Þar hefur nánast verið
haft hausavíxl á blöðum.
G. Bj.
Fyrir 40 árum sigruðu verkamenn
í grein, sem birtist hér í,
blaðinu 23. nóv. sl. eftlr Guð-l
jón Benediktsson og fjallaði {
um átökin 9. nóvember 1932,
urðu þau afleitu mistök í
prentsmiðjunni, að hluti af
greininni mátti heita nær ó-
skiljanlegur. Þessi hiuti
greinarinnar birtist nú með
afsökunrabeiðni til höfundar
og lesenda blaðsins.
Fundur var ekki byrjaður er
ég kom niðureftir, en mikill
fjöldi verkamanna var þegar
mættur til að fylgjast með
gangi mála þessara, er svo mjög
snertu lífsafkomu þeirra. Vinna
hafði verið lögð niður í airinnu
bótunum, og víðar höfðu menn
horfið frá vinnu til að sam-
fylkja með atvinnuleysingjunum
og til að mótmæla hinni mjög
svo lúalegu aðferð íhaldsins til
launalækkunar.
Áheyrendasvæðið var þétt
skipað og margir urðu að
standa utan dyra, þótt veðrátta
væri hryssingsleg. Bæjarstjórn-
in hafði líka búist við mikilli að-
sókn, því gjallarhorn voru sett
utan á húsið, svo að þeir sem
úti stóðu mættu fylgjast með
því sem inni gerðist.
Ræður íhaldsmanna, hin læ-
víslegustu tyllirök um nauðsyn-
ina á því að kaup yrði að lækka
í atvinnubótunum, — bankarnir
formi gengislækkunar og stjórnarstuðnings til at-
vinnurekenda og auðmanna.
Fyrir þetta hafa Alþýðubandalagsráðherrarnir
fengið alúðarþakkir auðvaldsins. Magnús Kjartans-
son iðnbyltingarráðherra hefur hlotið sérstakt lof
forkólfa iðnrekenda fyrir lipurð og þjónustusemi við
þá og nú alveg nýlega hefur Lúðvík Jósefsson fengið
miklar þakkir í Morgunblaðinu frá forstjóra Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna fyrir „skilning“ á
sameiginlegri viðleitni SH og Sambandsins til þess
að einoka fiskmarkaðina.
Þegar alls er gætt er vafasamt að nokkur önnur
stjórn en sú sem nú situr væri hagkvæmari fyrir ráð-
andi stétt. Viðreisnarstjórnin var búin að ganga sér
til húðar. Það þurfti nýja menn með ný loforð. En
vorkunnarlaust er það verkalýð og öðru launafólki
að sjá og skilja að stjórnin og flokkar hennar standa
„hinumegin við götuvígin“ í stéttabaráttunni.
R. B.
neituðu að lána fé til atvinnu-
bóta nema kaupgjald þar yrði
lækkað, — og með því að
lækka kaupið, yrði hægt að
koma fleirum að vinnunni o. s.
frv. í það óendanlega. Sumir
létu jafnvel orð falla um það að
atvinnuleysingjarnir nenntu ekki
að vinna, en væru kröfuharðir
og heimtuðu allt af öðrum, en
ekkert af sjálfum sér eins og
kommúnista væri siður.
Alþýðuflokksbroddarnir héldu
meinlausar og hörkulitlar ræð-
ur, reyndu að sannfæra íhaldið
um heimsku þess, sem kæmi
bezt í Ijós í því að þeir kynnu
ekki að stjórna bænum. En í
leiðinni reyndu þeir að telja
kjark úr verkamönnum — allt
yrði að gerast með gætni og var-
færni, um að gera að hleypa
ekki hörku og stífni í þetta al-
varlega mál.
Um hádegisbilið, þegar for-
seti bæjarstjórnar, Pétur Hall-
dórsson tilkynnti, að nú yrði
matarhlé, var þess almennt
krafizt af áheyrendum að fundi
yrði haldið áfram og málin sem
fyrir lægju yrðu afgreidd. Menn
voru orðnir þreyttir á því að
hlusta á þennan vaðal bæjar-
fulltrúanna og vildu fara að sjá
fyrir endann á þessu. Og er
bæjarfulltrúarnir hugðust ganga
út, var þæfst fyrir, svo að burt-
för þeirra drógst nokkuð á
langinn.
Hermann Jónasson, sem þá
var bæjarfulltrúi ásamt því að
vera lögreglustjóri, mæltist til
þess við áheyrendur að þeir
hliðruðu til fyrir bæjarfulltrú-
unum. Ég tjáði lögreglustjóra
að verkamenn myndu vera
hræddir um að aðgangur yrði
meira takmarkaður að fundin-
Framhald á 3. síðu.