Ný dagsbrún - 01.10.1973, Blaðsíða 2

2
NY DAGSBRON
Október 1973
NÝ DAGSBRÚN
Utgefandi: Sósíalistafélag Reykjavíkur
Ábyrgðarmaður: Runólfur Bjömsson.
Ritstjóm og afgreiSsía: Tryggvagötu 10 - Reykjavík
Sími 17510 • Pósthólf 314
Verð blaðsins er kr. 20.00 eintakið
Setning: Prentiðjan Skipholti 9
Prentun: Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Baktrygging íslensku
borgarastéttainnar
í Atlanzhafssáttmálanum (2. gr.) segir svo um
hlutverk bandalagsins:
„Aðilar munu stuðla að frekari þróun friðsam-
legra og vinsamlegra milliríkjaviðskipta, með því
að styrkja frjálsar þjóðfélagsstofnanir sínar, með
því að koma á auknum skilningi á meginreglum
þeim, sem þær stofnanir eru reistar á, og með því
að auka möguleika jafnvægis og velmegunar
Aðildarríki Atlanzhafsbandalagsins eru öll auð-
valdsríki. Það sem átt er við með „frjálsum þjóð-
félagsstofnunum“ er því auðvaldsskipulagið sjálft
og stofnanir þess, enda viðurkenna auðvaldssinnar
ekki að nokkrar stofnanir séu ,,frjálsar“ nema þær.
„Meginreglur“ þær sem á að „auka skilning á“,
(þ.e. reka áróður fyrir) eru meginreglur arðráns-
þjóðfélagsins. Þetta er kjarni málsins. Hitt má öll-
um ljóst vera að milli eflingar ríkisvaldsins og
stofnana þess (skrifstofuvalds, lögreglu, hers og
flota) annars vegar og „vinsamlegra milliríkjavið-
skipta“, „jafnvægis og velmegunar“ hinsvegar er
ekkert orsakasamband. Þetta eru því gyllingar ein-
ar, ætlaðar til þess að ganga í augun á einbeldn-
ingum.
Atlanzhafsbandalagið er því samkvæmt sátt-
mála þess, samábyrgðarfélag borgarastéttanna til
þess að tryggjá völd þeirra gegn innri, engu síður
en ytri féndum, allra fyrir eina og einnar fyrir
allar.
„Lýðræði“ eða önnur ríkisform koma þessu máli
ekkert við. I Atlanzhafsbandalaginu eru bæði „lýð-
ræðis-“ og einræðisríki og kemur í einn stað nið-
ur, því að hvorttveggja er stéttaralræði.
Það er líka síður en svo að Atlanzhafsbandalagið
haldi verndarhendi yfir „lýðræðis“-stofnunum ef.
annað hentar yfirstéttinni betur. í Grikklandi var'
konungdæmi með þingbundinni stjórn. Þessum
þjóðfélagsstofnunum var rutt úr vegi og herfor-
ingjaeinræði sett í staðinn, án þess að Atlanzhafs-
bandalagið hreyfði hönd eða fót. Morgunblaðið
sagði að Grikkjum hentaði betur einræði en lýð-
ræði. Það er sá sannleikur í þessu að grískri yfir-
stétt mun hafa hentað herforingjaeinræði betur
Þess vegna var því komið á — með aðstoð frá
Bandarík junum.
Nú á tímum heimsvaldastefnunnar (imperíal-
ismans) er engin borgarastétt til sem er „þjóðleg“
í pólitískum skilningi, þ.e. óháð heimskerfi auð-
valdsins. Saga nýfrjálsu ríkjanna (fyrrverandi ný-
lendna og ófrjálsra landa) sannar þetta greinilega.
Aðeins sigur sósíalismans getur tryggt þjóðlegt
sjálfstæði
ísland er í Atlanzhafsbandalaginu af því borg-
arastéttin, hin ráðandi stétt, finnur réttilega
í því baktryggingu fyrir völdum sínum. Aðild Is-
lands er því ekki mál sem er fráskilið stéttarbar-
áttu verkalýðs og vinnandi millistétta, heldur rík-
ur þáttur í henni. Baráttan gegn aðildinni er held-
ur ekkert séríslenzkt mál. Hún er þáttur í alþjóð-
legri baráttu gegn heimsdrottnun auðvaldsins.
Hestaskipti
Að kvöldi sunnudagsins 8. f.
m. var í útvarpinu fluttur við-
talsþáttur um utanríkismál Is-
lands á árunum 1944—51. Þessi
þáttur var hinn þriðji í röðinni
um þetta efni og aðalpersóna
þáttarins umrætt kvöld var sem
og í tvö fyrri skiptin, úr hópi
þjóðkunnra stjómmálamanna
þessa tímabils; — Gunnar Thor-
oddsen, fyrrverandi sendiherra,
forsetaframbjóðandi og núver-
andi alþingismaður. Gunnar
Thoroddsen var einn þeirra í-
haldsþingmanna, sem tróðu Is-
landi í Atlanzhafsbandalagið á
sínum tíma og samþykktu gerð
hernámsamningsins 1951. Mátti
á Gunnari heyra í viðtalsþættin-
um, að hann hefði talið og teldi
enn, að þetta væm hinar heppi-
Iegustu ráðstafanir til trygging-
ar sjálfstæði og fullveldi lands-
ins.
En Gunnar Thoroddsen hafði
áður veðjað á annan hest, löngu
áður en hann gerðist taglhnýt-
ingur Sáms frænda. Nýrri dags-
grún þykir ekki við eiga að þær
„hugsjónir" þingmannsins falli
alveg í gleymsku og birtir því
hér lítið sýnishorn.
Á ámnum 1938—42 var gefið
út hér í höfuðstaðnum tímarit,
sem nefndist „Pjóðin". Ritið var
talið tímarit sjálfstæðismanna,
(þ. e. fylgismanna Sjálfstæðis-
flokksins, aths.) enda þótt það
væri ekki gefið út á vegum
flokksins. Utgefendur vom til-
greindir: Guðmundur Benedikts-
son, Gunnar Thoroddsen, Krist-
ján Guðlaugsson (eldri), og Skúli
Jóhannsson. 1 5. hefti 1. árg.
þessa rits er birt grein eftir
einn útgefendanna, Gunnar Thor
oddsen, sem heitir hvorki meira
né minna en: „Þegar verja skal
fuliveldið". F>að sem hér er rifj-
að upp eftir G. Th. er tekið úr
þessari grein,
F. K.
Að Norðurlöndum frágengn-
um eru tvær þjóðir oss skyld-
astar, Englendingar og Pjóðverj-
ar. Báðar hafa þessar þjóðir
sýnt oss velvild og vináttuhug,
Englendingar einkum í efnahags-
málum, en Pjóðverjar í menn-
ingarmálum. Þess vegna lægi
næst, fyrir skyldleika sakir og
vináttu, að leita þangað trausts
og fulltingis. Og þegar þar við
bætist, að þesi tvö ríki em tví-
mælalaust voldugustu stórveldi
Norðurálfunnar, þá ætti ekki að
þurfa um það að deila, að til
þeirra ber oss fyrst og fremst að
snúast, til að leita vinsamlegrar
viðurkenningar á fullveldi
vom, því að gegn vilja þeirra
myndi engin þjóð dirfast að ráð-
ast á ísland eða beita það yf-
irgangi.
•
En til þess að eiga nokkra
von um að ná samúð stórveld-
anna eru viss skilyrði um stjórn-
arfar vort innanlands óhjá-
kvæmileg. Það er víst, að þýð-
ingarlaust er að ætla sér að fá
vináttu tveggja fyrrnefndra ríkja
ef hér ríkir stjórnarstefna, sem
er fjarlæg og fjandsamleg stjórn-
málastefnu þeirra.
1 Þýzkalandi eru tvö meg-
inauðkenni stjórnmálastefn-
unnar: þjóðernisstefna og ein-
ræðisstjórn. Þýzkaland beitir
sér af öllum sínum mikla
mætti gegn hinum alþjóðlega
bolsévisma. Sá þátturinn f
baráttu Þýzkalands er miklu
sterkari en einræðiskenningar
þess og andstaðan gegn lýð-
ræðinu.

Og hinar svæsnu árásir
Þýzkalands gegn Tékkóslóvak-
íu stöfuðu að talsverðu leyti
af því, að áhrif hinnar rússn-
esku bolsévikkastjórnar gætti
þar mikið, og Tékkóslóvakía
var bandaríki Rússlands.
England er hins vegar rót-
gróið lýðræðisríki, og frá þess
hendi er meiri samúðar að
vænta með lýðræðisríki en ein-
ræðisríki.
En hvernig er þá viðhorf Is-
lendinga sjálfra til þessara
mála? Islendingar em og hafa
verið þjóðernissinnaðir, þeir
hafa um langan aldur barizt
fyrir sjálfstæði sínu og fyrir við-
haldi sinnar þjóðlegu menning-
ar. Fyrir fámennt land eins og
ísland er það lífsnauðsyn, að
halda í heiðri sínum þjóðlegu
verðmætum og þjóðernisein-
kennum, því að vemdun þjóð-
ernisins er grundvöllur að sjálf-
stæði landsins og það eina, sem
skapar Islandi sjálfstæðan til-
verurétt sem óháðu ríki. Þess
vegna verða Islendingar að vera
vel á verði gegn hinum alþjóð-
legu öflum kommúnismans og
sósíalismans, sem vilja þurrka
út þjóðernið, afmá landamærin,
og þar með þurrka út fullveldi
landsins og sjálfstæði þjóðar-
innar.
Og íslendingar em einnig lýð-
ræðissinnuð þjóð. Samkvæmt
sögu vorri og eðli er það vilji
vor að vera frjálsir um athafn-
ir og skoðanir. Og vér eigum
ekki til þann hernaðaranda, þá
blindu hlýðni og löngun til að
láta skipa oss og segja fyrir
verkum, sem er undanfari og
frumskilyrði einræðisins.
Það stjórnarfar, sem á bezt
við þjóð vora er því tvímæla-
laust þjóðernissinnuð lýðræðis-
stjóm. (Leturbr. G. Th.) Og það
stjórnarfar hefir einnig þann
mikla kost, að skapa möguleika
fyrir vináttu Þýzkalands og
Englands, eins og áður er lýst.
Hér lýkur því, sem tekið er
upp eftir Gunnari Thoroddsen
úr áðurnefndri grein. Sé afstaða
hans á þessum tíma borin sam-
an við það, sem síðar varð,
sést að hann hefir haft hesta-
skipti. Brúni klárinn, sem
IGunnar hafði haft sér til halds
| og trausts um það leyti sem
'hann ritaði greinina í í „ÞJÓÐ-
INA", brá á svo ógurlegt gönu-
skeið, að hann lá dauður eftir
og Gunnar neyddist til að söðla
um, minnugur þess að alltaf má
fá annað skip og annað föru-
neyti. Það er svo önnur saga,
hvernig seinna hrossið hefir
reynzt og hver séu líkleg enda-
lok þess, en það verður ekki
tekið til meðferðar að þessu
sinni.
F.K.
i
Samkvæmt skýrslum um sjúklinga, sem TátTzt hafa
af völdum kransæöastíflu á Landsspítala Islands
síðustu árin, dóu stórreykingamenn í þeim hópi
12 árum yngri en hinir, sem ekki höfðu reykL
Þetta er skýrt íslenzkt dæmi um tengsl
sígarettureykinga og kransæðasjúkdóma.
Láttu sorglega reynslu annarra veröa þér
viti til varnaðan