Stormur - 08.02.1928, Qupperneq 1

STORMUR
Ritstjóri Magnús Magnússon
III. árg.
Miðvikudaginn 8. febr. 1928.
35, blað.
„Vöröur siögæöis,
laga og réttar“
i.
II l er að verða fyrir háði annara
inanna ef það er napurt, en þó rétt-
mætt, en lítilræði er það þó eitt hjá
því að draga sjáfan sig í sundur í háð-
inu, án þess að hafa þá gagnrýni á
sjálfan sig að finna það.
Þeir menn, sein það gera, eru eitt af
tvennu, einfaldir menn og gortarar eða
þá, að einhver brestur er orðinn að svo
drotnandi vana hjá þeim, að þeir finna
ekki lengur til sektarmeðvitundar hjá
sér og trúa því jafnframt að þeir séu
Jausir við þenna löst. — Áfella þá
venjulega þessir vesalingar aðra menn
mjög harðlega fyrir þann siðferðislöst,
sem þeir eru sjálfir haldnir af, en vita
ekki um sökum forherðingar sinnar.
Alkunnur braskari og mjög óvandað-
ur maður i meðölum, ef um fjárvon er
að ræða, hér i bænum, stagast sifelt á
heiðarleika og ráðvendni og sanngirni i
viðskiftum. — Og hversu gruggugur,
sem málsstaður hans er og lævísi bland-
i n finst honum ávalt, að hann standi
í hvítri skikkju sakleysisins, en and-
stæðingar hans, þótt hreinan málsstað
hafi, eru i augum hans iinynd óheið-
arleikans og óráðvendninnar.
— Sumit, sem þenna mann þekkja,
halda, að hann geri þetta af slægð. —
Hann sé að reyna að blekkja þann sem
hann lalar við, reyna að koma inn hjá
honum þeirri trú að hann hafi þessa
góðu eiginleika, en sé þó vitandi vits
um það að hann hafi þá ekki.
En þessi skilningur á manninum er
ekki réttur. Hann er engri slægð að
heita. Ekkert að reyna að gera sig fegri
eða betri en hann telur sig. Samviska
hans er blátt áfram sofnuð. Hann er
hættur að finna til sársauka vegna sið-
ferðislegs brests sins, eins og maður,
sem hefir verið lúsugur alla æfina, en
er hættur að aka sér.
Hann er með öðrum orðum „mór-
alskur idiot“ þegar hann dæmir um
sjálfan sig, orð sín og athafnir.
II.
Dóms-, kirkju- og kenslumálaráð-
herrann, Jónas Jónsson, sem kallar
sjálfan sig í umræðunum um þingsetu
Jóns Auðuns „vörð siðgæðis, laga og
réttar“, fer afskaplega' hörðum orðum

BLIKKSMIÐjAN 0G JARNVERSLUNIN
LAUFÁSVEG 4 — SÍMI 492 — STOFNUÐ 1902.
Afgreiðir eftir pöntunum: BB
Þakrennur, Þakglugga, Lýsisbræðsluáhöld, Olíubrúsa, Vatnskassa, Skips-
potta og Katla, Ljósker, Niðursuðudósir o. m. fl. psaEaa
Fvrirliggjandi: Galv.járn, Zink, Látún, Blikk og Tin.
GUÐM. J. BREIÐFJÖRÐ.
um siðferðisbrestina hjá Ihaldsmönn-
um. Hann segir að þeir hugsi um það
eitt að vinna sigur, en þeim standi ná-
kvæmlega á sama, hverjum meðölum
þeir beiti, þess vegna skirrist þeir ekki
við að beita atkvæðafölsun o. s. frv. —
Drenglyndi í sókn og vörn sé þeim ó-
þekt.
Jafnframt þessu gefur hann sjálfum
sér og Framsóknarflokknum það sið-
ferðisvottorð, að hann og flokkurinn
breyti ávalt drengilega og heiðarlega
við andstæðing sinn. Sem dæmi þess á
hve háu þroskastigi hann sjálfur stæði
í þessum efnum nefndi hann, að hann
hefði látið skip fara inn á Blönduós til
þess að sækja þar Þórarinn Jónsson,
magnaðan pólitiskan andstæðing sinn,
og flytja hann hingað suður. En Þór-
arinn þurfti, eins og kunnugt er, að
koinast hingað suður til þess að starfa
í landbúnaðarnefndinni.
Annað dæmi tók hann líka um sið-
gæðisþroska sinn. Hann sagðist hafa
komið til Siglufjarðar í surnar og átt
þar tal við ýinsa helstu menn hæjar-
ins um velferðarmál kaupstaðaríns.
Og þetta kvaðst hapn hafa gert enda
þótt Siglfirðingar væru ákveðnir and-
stæðingar sínir nær undantekningar-
laust.
Þegar dómsmálaráðherrann lýsti
þessu eðallyndi sínu Ijómaði ásýnd
sumra þingbænda framsóknarinnar af
lotningu og tilbeiðslu, og virðingu fyrir
þessum göfuga og sterka siðgæðispost-
ula, sem guð almáttugur hafði verið svo
miskunsamur að senda þeim.
Hærra stendur nú ekki siðferðis-
þroskinn hjá sumuin þingbændum vor-
um en það, að þeir fillast hrifningu
fyrir siðgæðisþroska manns, sein stend-
ur á svo lágu stigi í þessum efnum að
hann hælir sér fyrir það, sem allir
menn með óbrjálaðri siðgæðistilfinn-
ingu telja sjálfsagt að bæði þeir sjálfir
og aðrir geri. — Telja svo sjálfsagt að
þeir vita ekki einu sinni af því að þeir
hal'a gert það.
Og á svo háu siðferðisstigi hafa allir
ráðherrar, sem enn hafa verið á íslandi,
að undanteknum þessum eina, staðið,
að þeiin hefir aldrei komið til hugar
— ekki getað látið sér hugkvæmast —
að hæla sér af jafn sjálfsögðu skyldu-
verki og því, sem Jónas Jónsson hældi
sér af.
III.
En í söniu ræðunni, sem Jónas Jóns-
son hældi sér af þessu, gat hann þess
sem að eins lítilf jörlegs dæmis um
siðferðisveikleika íhaldsmanna, að
Halldór Steinsson, sem var forseti efri
deildar í lyrra, hefði þverbrotið þing-
sköpin til þess eins að koma hlut
Framsóknarmanna fyrir borð. Hann
hefði skipað þrjá menn af íhalds-
flokknum í sumar nefndir. — Þetta
væri eitt dæmið um hvernig íhalds-
menn beitti andstæðinga sína.
Aitur ljóinaði ásjóna Framsóknarinn-
ar yfir þessum siðgæðisveikleika, sem
þjáði andstæðinginn, en þeir sjálfir
voru lausir við. — Og frá brjósti hinna
guðhræddustu þeirra og grandvörustu
leið hægt andvarp þakklætis og sjálfs-
hrifningar, fyrir það að hvorki þeir eða
leiðsögumaður þeirra væri eins og þess-
ir atkvæðafalsarar og lögbrjótar íhalds-
ins.
En Halldór Steinsson er læknir, sem
þekkir meinsemdirnar, sem þjá mann-
skepnuna, og veit að stundum eru
menn orðnir banvænir af innanmein-
um þótt þeir telja sig alhrausta —
jafnvel uppskurðurinn getur ekki
bjargað lífi þeirra, vegna þess hve seint
þeir kendu meinsins, eða fengu djörf-
ung til þess að láta leggja sig á skurð-
arborðið.
—■ Og læknirinn benti „verði siðgæð-