Stormur - 14.12.1934, Blaðsíða 2

2
s r O R M U R
hendingu gjaldeyris og annað það, sem nefndin
setur aS skilyrSi fyrir veitingu útflutningsleyfa
samkvæmt lögum þessum . . .“. (Auðk. hér.)
Grein þessari, sem í raun og veru sviftir útgerðarmenn
öllu athafnafrelsi, reyndu þeir Jóhann Jósefsson og Jón Ólafs-
son að fá breytt, en sú tillaga þeirra var feld af stjórnarlið-
inu og Ásgeiri.
Þá reyndu og sömu menn að fá felda í burtu 12. gr. frv.
sem felur í sér einkasöluheimildina á saltfiski, en sú breyt-
ingartillaga þeirra var einnig feld.
Allar líkur eru því fyrir, eins og málið nú horfir, að
fiskisölusamlagið leggist niður, sem gert hefir útveginum
ómetanlegt gagn, en einkasala komist á á næsta ári eða svo
á saltfiski, og verður þess þá sennilega elcki rnjög langt að
bíða, að þessum landráðamönnum takist að fullu að koma
f járhagslegu sjálfstæði þjóðarinnar á kné.
F erðamannaskrifstofa
ríkisins.
Eitt af einokunarfyrirtækjum stjórnarinnar er ferða-
mannaskrifstofa rekin af ríkinu. í hinu upphaflega frum-
varpi var ekki gert ráð fyrir neinum f járframlögum til þess-
arar framfærslustofnunar rauðliða, og mega þó allir vita,
að ekki mundi þetta hafa orðið sérstaklega ódýrt fremur en
annað í höndum þessara Hriflunga.
Blöð hinna „sameinuðu" hafa nú í mörg ár tönlast á því,
að útlendir ferðamenn hafi einatt verið féflettir af þeim,
sem annast hafa móttöku þeirra, og svo oft eru þeir búnir að
endurtaka ósannindi þessi, að jafnvel sumir sjálfstæðismenn
— sem sumir hverjir virðast stundum gjarnir á að trúa lyg-
um rauðliða — voru jafnvel farnir að halda, að þetta væri
satt.---
Stormur sneri sér því til manns eins hér í bænum, sem
mikla reynslu hefir í þessum efnum, og mæltist til þess, að
hann í eitt skifti fyrir öll hnekti rógi þessum. Og birtist nú
hér á eftir greinargerð hans:
— Eg hefi aldrei hirt eða nent að svara geipi Alþbl.,
Nýja Dagbl., né annara hinna rauðu bleðla, þegar blöð þessi
hafa verið að bera oss, þeim, er annast höfum móttöku er-
lendra ferðamanna, á brýn, að vér okruðum á þeim. Til þess
hafa mér þótt ásakanir þeirra Einars fyrv. ábyrgðarmanns
Alþbl. og Vigfúsar Borgarness verts altof kjánaiegar og
klaufalegar, en þegar sjálfstæðismenn fara — hálft um hálft
— að leggja trúnað á rógburð hinna rauðu hunda,
þá tel eg rétt að hnekkja illmælinu, svo góðum mönnum fari
ekki eins og Haraldi hinum hárfagra, að þeir trúi rógi þess-
ara nú-Tíma Iiildiríðarsona.
Farþegarnir á hinum miklu skipum, sem hingað koma
til íslands, frá Vesturálfu heims og frá hinum ýmsu löndum
Norðurálfunnar, kaupa alls ekki farmiða sína til ferðalags-
ins hér, né yfirleitt fyrir neinn hluta ferðarinnar að íslend-
ingum, heldur kaupa þeir farmiða sína, bæði fyrir ferðina
með skipinu og einnig fyrir smá landferðir á skrifstoíum
ferðafélaganna (Tourist Bureaus), ýmist aðalskrifstofunum,
útibúum þeirra eða þá hjá umboðsmönnum þeirra um borð
í skipunum, áður en skipin koma hingað til lands. Óhætt er
að segja: áður en skipin koma inn fyrir íslands landhelgi.
Og þetta vita þeir ekki, Einar og Vigfús og þeirra félagar,
þessir menn — ef menn skyldi kalla — sem þykjast hafa
veitt forstöðu ferðamannaskrifstofu hér í höfuðstað lands-
ins í þrjú sumur undanfarið. Er það nú fólk!
Það er því auðsætt, að það er alls ekki á valdi nokkurs
íslendings, að skamta þessum farþegum verðið á ferðum til
Þingvalla eða annara staða hér á landi, sem þá kann að fýsa
að sjá. Það er mál, sem þeir eigast einir um, farþegarnir og
hinar erlendu ferðamannáskrifstofur, sem leigja skipin til
ferðanna og sjá um farþegana, að öllu öðru leyti. Það mætti
benda þeim rauðliðunum á það, að Rússar skifta sér ekkert
af þessu máli, enda kemur þeim það auðvitað ekkert við, en
þeir eru það andlega stálpaðri en okkar kommúnistar, að
þeir vita þetta. Því er það, að ef núverandi stjórn íslands og
þeir, sem hennar flokk fylla, ætla sér að fá nokkru ráðið um
það við hvaða verði hinar útlendu ferðaskrifstofur selja far-
miða sína mönnum þeim, er ferðast hér á landi eða annars-
staðar á þeirra vegum, þá verða hinir íslensku Rauðar og
ráðgjafar þeirra allir fyrst að „leggja undir sig allan heim-
inn“, sbr. heilaga ritningu. En líklega verður það nú fyrir
eitthvað annað en það, að þeir leggi undir sig allan heiminn,
að þeir „bíði tjón á sálu sinni“. Ef þ eir þá hafa hana nokkra.
Vel veit eg það, að fyrir ekki mun koma að færa fram rök
fyrir þessu máli. Stjórnarliðar munu fastráðnir í því, að
stofna skrifstofu þessa. Þeir munu og telja sig þurfa þess
við, til þess að geta veitt framfærslu sem allra flestum af
þessum alkunnu þurfalingum sínum, sem enginn maður hef-
ir hingað til getað notað til nokkurs ærlegs starfa. Og ekki
hefi eg geð, eða réttara sagt geðleysi, til þess að ræða þetta
mál frekar — síst við þá sótrauðu stjórnardindla.
Grettir Ásmundarson sagði einhverntíma, að hann hefði
lagt niður að rjá. Eins gæti eg sagt, að eg hefi nú að mestu
lagt niður að annast um móttöku ferðamanna útlendra, þeirra
er hirjjað koma til lands. Af þessum sökum kemur mér ekki
svo mjög við persónulega, hversu um þetta brölt þeirra stjórn.
arþurflalinganna fer. En sem Islendingur hefi eg fullan rétt
til þess, að láta mér ekki í léttu rúmi liggja, hvort helstefna
hins tvíeina stjórnarflokks sigrar eða eigi.
Bókaútgáfan.
Það einkennilega fyrirbrigði hefir skeð, bæði nú og í
fyrra, að þrátt fyrir það, þótt öll skepnan stynji eins og
þar stendur undir heljarþunga kreppunnar, þá hefir samt
aldrei verið meira um bókaútgáfu í þessu landi. — Má fagna
þessu og þó einkum þess vegna, að allmikill hluti þessara
bóka, eru góðar bækur, og yfirleitt má segja, að frágangur
allur á hinum betri bókunum a. m. k. sé hinn vandaðasti
og á sumum svo prýðilegur, að úr sker.
Stormur mun nú minnast í þessu blaði og hinum næstu
nokkurra þeirra bóka, og þá einkum þeirra, sem hann telur
að erindi eigi til þjóðarinnar. En það skal' tekið fram, að
ritdómar verða þetta ekki, í orðsins rétta skilningi, og veld-
ur þar um bæði rúmleysi blaðsins og eins hitt, að blaðið hef-
ir engum gagnrýnanda eða listdómara á að skipa, eins og
þau hin stærri blöðin hafa.
ísafoldarprentsmiðja er nú sem fyr stórtæk í bókaút-
gáfunni, og gefur nú út tvö stórverk, auk smærri bóka. Er
frágangur allur á bókunum hinn prýðilegasti og þær furðu
ódýrar. —
Annað þessara stórverka er Ljóðasafn Guðmundar heit-
ins Guðmundssonar í þrem stórum bindum, heildarútgáfa,
um 850 blaðsíður. — Munu margir fagna þessari bók, því að
Guðmundur heitinn var einn mesti bragsnillingur, sem vér
Islendingar höfum nokkru sinni átt — og alt var fallegt,
sem hann kvað. Hitt verkið er íslenskir þjóðhættir eftir sr.
Jónas heitinn Jónasson frá Hrafnagili. Er þetta mikil bók
— um 500 blaðsíður að stærð í stóru broti, og fleiri hundruð
myndir eru í bókinni.
Mun ekki of djúpt tekið í árinni þótt sagt sé, að þetta
muni vera ein hin merkasta bók, sem gefin hefir verið
út hér á síðari árum, og hefir stórmikið menningarsögulegt
gildi. — Var sr. Jónas hinn mesti fræðimaður og ritsnilling-
ur um leið. Safnaði hann til bókar þessarar svo áratugum
skifti og dró föng til hennar hvaðanæva að af landinu, og
hefir með þessu verki sínu bjargað frá gleymsku fjölmörgu
einkennilegu og merkilegu í þjóðlífi voru.