Stormur - 23.06.1936, Síða 3
STORMUR
3
Jnundsson ljóstrað hér upp Ijótu hneykslismáli, einu litlu
broti af því sem gerst hefir bak við tjöldin í hinni dæma-
fáu stjórnartíð Framsóknarflokksins í tíð Jónasar Jóns-
sonar, þegar ríkissjóðurinn var takmarkalaust reittur og
plokkaður af óvönduðustu mönnunum og gálausustu, sem
farið hafa með stjórn á íslandi.
V,
Svavar Guðmundsson útibússtjóri endar þessa einstæðu
Srein sína á þessa leið, og þar talar hann áreiðanlega
sannleikanum samkvæmt:
,,Sú hlið þessa máls, sem veit að Jónasi Jóns-
syni er alvarlegri. Það verður hverjum sæmilegum
dreng og samvinnumanni áhyggjuefni að slíkur
maður skuli vera hæstráðandi í stofnun eins og
Sambandi ísl. samvinnufélaga. Hvert leiðir blaða-
menska þessa manns samvinnufélögin, hvern enda
hefir rógur hans og stórlygar. Er það sæmandi
stjórn Sambandsins að verja árlega stórfé úr sam-
eiginlegum sjóði samvinnumannanna í landinu, í
vanþökk mikils hluta þeirra, sem féð eiga, til að
kosta blaðaútgáfu, sem er fyrir neðan alt vel-
sæmi?“
Jónas Jónsson hefir frá upphafi sinnar blaðamensku,
eða í milli 20 og 30 ár logið meiru en nokkur annar
blaðamaður og verið að öllu leyti óvandaðri og ógeðslegri
í skrifum sínum en nokkur annar íslenskur blaðamaður.
I öll þessi ár hefir hann þó hvorki átt blað eða verið aðal-
ritstjóri að blaði. Það eru því mennirnir, sem lagt hafa
fram féð og stjórnað þeim blöðum, sem Jónas Jónsson
hefir skrifað í, sem gert hafa honum róginn og lygarnar
niögulegar, og í raun og veru bera siðferðilega ábyrgðina
á honum og öllum hans róg og lygaskrifum.
Alla ritstjómartíð sína lét Trygg\ú Þórhallsson þenn-
an mann fá rúm fyrir hvaða óhróður og óþverra sem var
í Tímanum, og það virðist ekki hafa verið fyr en eftir
samvinnuslit og vináttuslit þessara tveggja manna, sem
Frá tali konunga.
Sveinn Dana-konungr ok Óláfr Svía-konungr ok Ei-
ríkr jarl váru þar þá með allan her sinn. Þá var fagrt
veðr ok bjart sólskin; gengu þeir nú á hólminn allir höfð-
ingjar og sveitir með þeim ok sá, 'er skipin sigldu út á
hafit mjök mörg saman, ok nú sjá þeir, hvar siglir eitt
niikit skip ok glæsiligt; þá mæltu báðir konungarnir:
>.Þetta er mikit skip ok ákafa fagrt, þetta mun vera Ormr
inn langi“. — Eiríkr jarl svarar ok segir, at „ekki er
þetta Ormr inn langi“, — ok svá var sem hann sagði;
betta skip átti Eindriði at Gimsum. Litlu síðarn sá þeir,
hvar annat skip sigldi miklu meira en it fyrra. Þá mælti
Sveinn konungr: „hræddr er Óláfr Tryggvason-nú, eigi
borir hann at sigla með höfuðin á skipi sínu“. Þá segir
Eiríkr jarl: „ekki er þetta konungsskip; kenni ek þetta
skip ok seglit, því at stafað er seglit; þetta er Erlingr
Skjálgsson; látum sigla þá, betra er oss skarð og missa í
flota Óláfs konungs, en þetta skip þar svá búit. En stundu
síðar sá þeir ok kendu skip Sigvalda jarls, ok viku þau
þannig at hólmanum; þá sá þeir hvar 111. skip, og var
eitt mikið skip. Mælti þá Sveinn konungr, biðr þá ganga
tíl skipa sinna, segir, at þá ferr Ormr inn langi. Eiríkr
Jarl segir: „Mörg hafa þeir önnur skip ok glæsilig, en
Ói*minn langa, bíðum enn“. Þá mæltu mjök margir menn:
>.eigi vill Eiríkr jarl nú berjask ok hefna föður síns;
þetta er skömm mikil, svá at spyrjask mun um öll lönd,
ef vér liggjum hér með jammiklu liði, en Óláfr konungr
si&li á hafit út hér hjá oss sjálfum“. En er þeir höfðu
þetta talað um hríð, þá sá þeir, hvar sigldi 1111. skip, ok
eitt af þeim var dreki allmikill ok mjök gullbúinn þá
Tryggvi sá, að lygi mannsins var óþrjótandi. í stuttri
grein, sem Jónas Jónsson skrifaði eftir þessi samvinnuslit,
og einhverri þeirra allra meinlausustu og sannorðustu
stjórnmálagrein, sem Jónas Jónsson hefir skrifað, taldi
Tryggvi Þórhallsson, 71 lygi. En þessi grein snerist að
Tryggva sjálfum og því sá hann lygarnar sem hann hafði
áður verið blindur fyrir, eða sá í gegnum fingur með.
Nú hefir öðrum samverkamanni Jónasar Jónssonar, Svav-
ari Guðmundssyni, farið eins og Tryggva heitnum Þór-
hallssyni. Hann sá fyrst lygar Jónasar Jónssonar og róg,
þegar hann snerist gegn honum sjálfum. Svo blindaður
var þessi maður að aðeins nokkrum dögum áður en slitin
urðu milli hans og Jónasar lagði hann fram 5000 kr. „til
þess að gera Jónasi það mögulegt að kosta útgáfu, sem
er fyrir neðan alt velsæmi“, eins og Svavar orðað það í
niðurlagi greinar sinnar.
Sársaukalaust hefir það ekki getað verið fyrir Svavar
Guðmundsson að skýra frá því, sem hann hefir gert í
þessari grein, og vafalaust hefir Jónas Jónsson skákað í
því skjólinu, að sér væri óhætt að svívirða Svavar og
ljúga upp á hann eins miklu og hann lysti, því að hann
mundi aldrei hafa kjark til þess að ljósta upp hvemig
því fé var í raun og veru varið, sem Svavar fekk frá
síldareinkasölunni og innflutningsnefndinni. — En í þessu
skjátlaðist Jónasi. — Eins og Svavar loks fékk kjarkinn
eða skynsemina til þess að rífa sig lausan undan ánauðar-
oki Hriflu-Jónasar og frá áframhaldandi hlutdeild í öll-
um hans mörgu og miklu afbrotum, svo fékk hann og
loks skynsemina og kjarkinn til þess að hrinda af sér
lygum hans og rógi, þótt hann fortíðarinnar vegna og
sambands síns við þenna mann, gæti ekki þvegið sér svo,
að ásjóna hans yrði alhvít í augum þjóðarinnar. - Til þess
var heldur engin von, því að það getur enginn maður, sem
Jónas Jónsson hefir haft undir handarkrika sínum og
vígt með munnyrjum sínum. — Þeir bera þess merki til
dauðadags, eins og þeir báru örin, sem lifðu af bóluna
miklu.
stóð upp Sveinn konungr ok mælti: „hátt mun Ormrinn
bera mik í kveld; honum skal ek stýra. Þá mæltu margir,
at Ormrinn var furðumikit skip ok frítt, rausn mikil, at
láta gera slíkt skip. Þá mælti Eiríkr jarl, svá at nokkrir
menn heyrðu: „Þótt Óláfr konungr hefði ekki meira skip
en þetta, þá myndi Sveinn konungr þat aldri fá af honum
með einn saman Dana-her. Dreif þá fólkit til skipanna ok
ráku af tjöldin. En er höfðingjar ræddu þetta milli sín,
sem nú er sagt, þá sá þeir, hvar sigldu 11. skip allmikil,
ok it 1111. síðast, ok var þat Ormr inn langi. En þau in
stóru skip, er áðr höfðu siglt ok þeir hugðu, at Ormrinn
væri, þat var hit fyrra Franum, en it síðara Ormrinn
skammi. En þá er þeir sá Orminn langa, kendu allir,
mælti þá engi í móti, at þar myndi sigla Óláfr Tryggva-
son, gengu þá til skipanna ok skipuðu til atlögunnar ....
(Heimskringla).
Kaupið
STORM
L