Stormur - 09.10.1940, Side 3

STORMUR
3
Einu sinni sagði leiðsögulögregluþjónn keisaralegu
skrúðfylgdinni skakt til vegar. Hann blygðaðist sín svo, að
hann framdi sjálfsmorð. (Hinsvegar er það ekki rétt, að
ekill keisarans eigi að fremja Hara kíri, ef bílnum eða lest-
inni seinkar á leiðinni).
Enginn læknir fékk leyfi til þess að snerta við líkum
föðurs og afa keisarans nema með silkiglófum. Sagan seg-
ir, að jafnvel hirð-klæðskerinn hafi orðið að taka mál af
föður núverandi keisara í hæfilegri fjarlægð, svo að all örð-
ngt veittist að láta fötin fara vel.
Mjög þekktur lögfræðingur og prófessor dr. Minobe að
nafni, sem í 30 ár hafði verið prófessor í stjörnuvísindum
við keisaralega háskólann í Tokyo misti stöðu sína, og
komst með naumindum, undan því að verða myrtur, vegna
þess, að einhverir urðu til þess að vekja athygli á því, að
hann hefði í bók sem hann hafði gefið út fyrir 20 árum,
sagt að krúnan væri aðeins einskonar „ríkisstofnun".
Frásagnir eins og þessar, sem valdar eru úr fjölda
annara ættu að nægja til þess að sýna ljómann og þá dular-
fullu áru, sem leikur um keisarann. Vér skulum nú leitast
við að skygnast dálítið í gegn um þenna dularhjúp og skýra
hvernig hann hefir orðið til, en til þess að særa ekki tilfinn-
ingar þjóðarinnar verður það gert með hinni mestu nær-
gætni. Keisarinn er lifandi tákn og persónugerningur jap-
önsku þjóðarinnar og örlaga hennar, en undir því, hver ör-
lög Japan verða eru ef til vill örlög mikils hluta af Asíu
komin, og því verður rannsóknin að vera eins nákvæm og
hlutlaus og unt er.
Að svo mæltu hefjum vér ferðalag vort í þessari heims-
álfu með frásögn af keisaranum 1 Japan.
FERÐASAGA
Framh.
, Gott var að koma til Magnúsar míns Ásgeirssonar og
konu hans. Var Anna fornbýl og átti súrt, vel mörvað slát-
ur, og gaf hún mér nokkra keppi er við skildum. — Þau
hafa bygt sér þarna í Laugarási snotrasta hús, sem hit-
að er upp með laugavatni, og innan skamms munu garðar
og tún prýða umhverfið. — Kveldið var fljótt að líða, en
einn morgunn snemma skyldi haldið af stað með mjólkur-
bíl niður að Svignaskarði, og síðan með Steindórsbíl á
Akranes, því að suður þurfti ég að komast þenna dag, ef
ég átti að komast hjá afsögn nokkurra víxla, sem ég hefi
haft gangandi í bönkunum nokkur undanfarin ár þeim til
styrktar og álitsauka.
Vil ég taka það fram hér, af því að svo margir bölva
þessum stofnunum, að mér hefir frá því fyrsta líkað prýði-
lega við þær og bankastjórana, og þó best við þann, sem
misjafnasta hefir fengið dómana.
Um morguninn er við kvöddum Magnús og frú hans
var þoka í lofti, norðan hryssingur og hraglanda rigning
og naut því ekki útsýnisins yfir þetta fagra og tilkomu-
mikla hérað, sem Einar Benediktsson lýsir svo í kvæðinu
Haugaeldur (Á siglingu um Borgarfjörð) :
Jöklanna enni sjást upprétt og skær,
efst upp’ til lands yfir skýjanna kafi.
Og snjóheiðar falda fannhvítu trafi
með flakandi skikkjulafi.
En undir er daggarúðans sær;
í eiminum marar til hálfs hver bær,
með fjúkandi reykjum fjær og nær,
sem ferðlaus skip sjáist kynda út á hafi.
Héraðsins ásýnd er hrein og mild
í háblóma er lífið á völlum og sléttum
og úi og grúi af grænum blettum
hjá gráum, sólbrendum klettum.
Náttúran sjálf er hér góð og gild,
sem glitborð, dúkað með himneskri snild,
breiðir sig engið. Alt býðst eftir vild.
Borðið er þakið með sumarsins réttum.
Á leiðinni niður að Svignaskarði mintist ég þess,
hversu mikið mér hafði fundist um að koma í Borgarfjörð-
inn fyrir um þrjátíu árum, er ég fór seytján ára gamall á
Hvítárbakkaskólann og hafði aldrei út úr Húnavatnssýslu
komið. — Byggingar og allar verklegar framkvæmdir voru
0<XX><X><XK><X>00<>0<>00<><><><><X>0C>0<X>00<X)
þá miklu lengra á veg komnar í þessu héraði en fyrir norðan
heiðarnar. Undraðist ég hin stóru íbúðarhús og þó eink-
um hlöðurnar og fjárhúsin úr steinsteypu, því að það var
lítið um hlöður í Húnavatnssýslu og hvergi voru þær stein-
steyptar. Þótti mér það æfintýri, er ég heyrði að vinnu-
maður á Arnbjargarlæk, Davíð að nafni, sem raunar var
sonur bóndans, ætti 500—600 fjár og hefði bygt stein-
steypu hús yfir mestallan þenna fénað. — Guðmundur á
Svignaskarði var þá að ljúka við bygginguna á íbúðarhús-
inu þar, sem enn stendur og margan hefir hýst, og fanst
mér það líkast því, sem ég hefði gert mér í hugarlund að
kastalarnir væru, eða höll konungsins í Kaupmannahöfn.
Og stofurnar í Bæ, þar sem Björn bóndi Þorsteinsson bjó,
fundust mér svo fínar með vængjahurðunum og gyltum
listum að ég þorði varla að ganga um þær.
Þegar komið var að Svignaskarði hefir stytt upp og
veðrið nokkuð batnað. Við göngum upp á hamraborgina
og horfum yfir þessa fögru sveit, þar sem hvert stórbýlið
er öðru meira. — Þarna er Arnarholti, þar sem Sigurður
sýslumaður Þórðarson bjó, maðurinn, sem skrifaði á gam-
alsaldri eitthvert snarpasta og hárbeittasta pólitíska á-
deiluritið, sem skrifað hefir verið á íslandi og jafnvel þó
víðar væri farið. Og þar ólst upp skáldið, sem kendi sig
við Arnarholt og æ verður talinn með bestu lýrisku skáld-
unum, sem vér höfum átt, þótt ekki lægi mikið eftir hann.
Og þarna er Sólheimatunga, góð jörð og falleg, þar sem
myndarhjónin Jónas og Kristín Ólafsdóttir bjuggu lengi.
Þar gisti ég eitt sinn, er ég var í Mentaskólanum og var á
leið heim til mín norður, fótgangandi. Átti ég þar góða
nótt, og fylgdi Gústav skólabróðir minn mér langt upp í
Norðurárdal á hestum og drukkum við einn brennivínspela
að skilnaði og þóttumst menn að meiri.
Framh.