Stormur - 30.06.1942, Blaðsíða 4

4
S T 0 R M U R
stjóri Landsbankans, var lengi kaupfjelagsstjóri á Akur-
eyri. Hann þykir líklegastur Framsóknarmanna til þess að
geta unnið Akureyrarkjördæmi úr höndum Sjálfstæðis-
manna. Og þá er ekki að sökum að spyrja. Hann er um-
svifalaust sendur til framboðs á Akureyri. Bannið gegn
því að bankastjórar Landsbankans megi bjóða sig fram
til þingmennsku eða sitja á Alþingi nær ekki til Fram-
sóknarmanna.
Það er frægt orðið, að piltur einn steig af ógætni á
höfuð framsóknaruppskafningi í bröttum stiga á farþega-
báti hér við land. Uppskafningnum þótti sér misboðið og
varð^æfur. Skömmu síðar henti uppskafninginn það óhapp
að troða höfuð piltsins í hinum sama stiga. En er piltur-
inn kvartaði umdan þessu, svaraði Framsóknarmaðurinn:
„Það er alls ekki sambærilegt!"
Annað var maður úr sérréttindaflokki, sem átti það
heimilt að traðka á öðrum, hitt var bara óbreyttur borgari,
sem átti að láta traðka á sér möglunarlaust.
Þetta er hinn rótgróni framsóknarhugsunarháttur. —
Framsóknarmenn eru engum lögum háðir, hvorki skráð-
um né óskráðum. Þeir eiga að traðka á öðrum, og allir
aðrir en þeir eiga að láta traðka á sér. En verst er, að
þessi framsóknarhugsunarháttur hefir verið framkvæmd-
ur í mörgu lagi svo langt árabil, að það hefir fært dóm-
greind almennings úr réttum skorðum, og landsfólkið er
farið að sætta sig við uppivöðslu og yfirtroðslur Fram-
sóknarmanna eins og lögmál. Þetta sést m. a. á því, að
engin rödd hefir heyrst í blöðúm Sjálfstæðisflokksins til
mótmæla gegn framboði Vilhjálms Þór. Ef Sjálfstæðis-
maður í bankastjórastöðu við Landsbankann hefði boðið
sig fram við þessar kosningar, og Framsókn ráðið stjórn
Smekklegast
úrval af karlmannaskóm
fáið þér sem fyr hjá
Lárus G. Lúðvígsson
- .— Skóverslun zzz
bankans og landsins þarf ekki að efa það, að hann hefði
orðið að víkja úr stöðunni, jafnvel þótt aðeins hefði verið
útbússtjóri. En það hefði líka „alls ekki verið sambærilegt“
við framboð Vilhjálms Þór.
En meðal annarra orða: Er það nú alveg víst að kaup-
félagsstjóravalið hér á landi sé alveg eins ramaukið og það
var á mestu þrengingarárum bænda?
Það var sú tíðin, er góðir og gegnir bændur urðu að
bíða þess í auðmýkt fram við krambúðardyr kaupfélags-
ins að hreykinn og hofmóðugur kaupfélagsstjóri mældi
þeim, lánsskamtinn.* Pólitíska samvisku sína varð hinn
skuldugi heiðursmaður að setja að veði fyrir mjölskeff-
unni og léreftspjötlunni. En nú er hið veiðisæla skulda-
net kaupfélagsstjpranna fúið og rifið, og fleiri og fleiri
fá um frjálst höfuð strokið fyrir framsóknaruppskafningn-
um.
Nýi tíminn er „alls ekki sambærilegur“ við þann gamla.
Vonandi verður framtíðin það enn síður.
Undralönd Asíu.
Síðan Gandhi hætti opinberum afskiftum af stjórnmálum
hefir hann dvalist lengst af í sveitaþorpinu Seagon í grend
við Wadka. Staður þessi er mjög afskekktur og þar búa
eingöngu Harijúus (börn guðs) en það er nafnið sem Gandhi
hefir valið „hrökkunum“ eða hinum útskúfuðu. Með því að
velja þennan einmannalega stað, þar sem lífið allt er með
miðaldarsniði, vildi hann sýna, að jafnvel þar gætu kenning-
ar hans og fordæmi orðið fólkinu til blessunar.
Hann fer á fætur klukkan hálf fimm á hverjum morgni
og er hann hefir lokið morgunbænum sínum, gengur hann
sér til hressingar alllangan spöl, hvernig sem viðrar. Þess-
um vana sínum hélt hann er hann var í Lundúnum, og hafði
þá nær því sprengt tvo leynilögreglumenn, sem áttu að
fylgjast með ferðum hans. Hann gengur við staf og fer svo
hratt yfir, að helst má líkja við Paava Nurmi, er hann þreyt-
ir kapphlaup sín.
Mesta stund leggur hann á bænirnar, jafnvel meiri en á
hinar daglegu gönguferðir. Er hann var í Lundúnum hikaði
hann ekki við að biðjast fyrir hvar sem hann var staddur
og hvernig sem á stóð, jafnvel í nefndarherbergi neðrideildar
Parlamentisins. Hann biðst fyrir tvisvar á dag, að morgn-
inum og er sól sest. Kvöldbænirnar eru einskonar opinber
guðsþjónusta, því að íbúar þorpsins og heimilisfólkið biðst
þá fyrir með honum. Bænirnar hefjast með því, að aðstoðar-
maður hans, breiðir ferhyrnta strábreiðu á gólfið, síðan sest
fólkið á hækjur sínar í kringum hana og ljósin eru kveikt.
Kvöldið sem ég var við þessa guðsþjónustu var einnig við-
staddur japanskur prestur, en ungfrú Madeleina Slade, dóttir
ensks aðmíráðs sem sér um hússtjórnina fyrir Gandhi, söng
dálítinn kafla úr hinum heilögu ritum Hindúanna. Þegar sól-
in gekk undir kom tunglið upp. Kvöldið var kyrt og fagurt.
Gandhi kom gangandi með konu sína, settist hjá strá-
breiðunni, krosslagði fæturnar og laut höfði. Þannig sat hann
hálfa klukkustund. Ekkert bar við, enginn mælti orð frá
vörum og enginn hreyfði sig, en hinni tilbreytingarlausu
hindversku guðsþjónustu var haldið óslitið áfram. Allt í
einu stóð Gandhi upp, guðsþjónustunni var lokið.
Hann neytir ekki kets og mjög sjaldan soðinnar fæðu, en
þar fyrir er hann ekkert sérstaklega neyslugrannur. Venju-
legur matur hans er: Skál af geitamjólk, döðlur, hnetur, mat-
skeið af hunangi, hvítlaukur, skál af hráu söxuðu græn-
meti, mikið af ávöxtum — appelsínum, ananas, mangóum og
ferskjum.—
• Hann leggur mikið á sig. Fjöldi fólks kemur til hans og
hann heimsækir marga og ræðir viðfangsefnin við samverka-
mennina. Hvar sem hann dvelur, þar er höfuðstaður Indlands.
Allar viðræður hans er miklu máli skifta birtast í blaði hans,
Harijan, svo að þær gleymist ekki. Hann hefir mikil bréfa-
skifti við menn, hér og þar, um víða veröld. Hann hvílist að-
allega á meðan hann er í baði, og ver til þess fjörutíu mín-
útum áður en hann gengur til hvílu. Venjulega les hann þó
í baðkerinu.
Á mönudögum mælir hann ekkert. Og þessa þögn rífur
hann ekki, hvað sem við liggur. Nú helgar hann þorpinu, sem
hann býr í nær því alla starfskrafta sína, og reynir að örfa
íbúa þess til framtakssemi og atorku, svo að lífskjör þeirra
verði þolanlegri
l«afoldarpr»nt»mlt)j» h.l.
—