Baldur - 02.11.1935, Síða 2
Skólar
Lestrarfétag
Bókavinir!
Innlendar og erlendar skemmti-
og fræðibækur, námsbækur og
fagbækur, eru alltaf til í úr-
vali eða útvegaðar.
Bókaverzlun
Þ. Thorlacius.
Þar sem áður var Porst.
M. Jónsson.
á það tvennt, að áfengisnautnin
er óvinur menningarinnar á öllum
sviðum og, að þrátt fyrir þá stað-
reynd séu menn þó enn í þeim
álögum vanans sem hefir lög-
helgað drykkjuskap og drykkju-
siði allt fram á þennan dag. En
er þá nokkur vön til að þeim á-
Uppgjöf eða viðnám.
Það eru nú liðnir níu mánuðir,
frá því er afnám aðflutnings-
banns sterka drykkja kom til
framkvæmda hér á landi.
Á sjö mánuðum (1. febr.—1.
sept.) hefir Áfengisverzlun ríkis-
ins selt áfenga drykki fyrir sem
allra næst t v æ r m i 1 j ó n i r
ikróna.. í fyrra á sama tíma
nam sala verzlunarinnar 765 þús-
undum króna.
AUKNING: e i n m i 1 j ó n
tvö hundruð og þrjátíu
þúsundir króna. Þetta nær
aðeins til missiris og mánaðar í
viðbót. Má búast við, að Áfengis-
verzlunin fái að minnsta kosti
hálfa fjórðu miljón króna í hand-
raðann á árinu, ef salan heldur
svona áfram. En það er áreiðan-
legt,, að íslendingar drekka meira
en það, sem kemur úr búðum Á-
fengisverzlunarinnar. — Bnigg-
iðja þrífst enn hér og þar og
smygl er enn ekki nærri því upp-
rætt til fulls.
Það þarf ekki að deila um af-
leiðingarnar af afnámi bannlag-
laganna, Ef þjóðin hefir ekki séð
þær fyrir, þá sér hún þær nú.
En þrátt fyrir stóraukinn
drykkjuskap, bólar ekki á nokk-
urri sterkri hreyfingu í bindind-
isátt hér á landi nú. Mér vitan-
lega hefir engra nýrra krafta til
stuðnings bindindi orðið vart hér
á síðustu missirum.
Haustið 1933 hétu margir and-
banningar fylgi sínu við bind-
indishreyfinguna, ef bannið yrði
afnumið.
Bannið var numið úr gildi, en
efnda er vant enn í dag á heitorð-
um andbanninga.
Hvenær á að efna þessi loforð?
Við bindindismenn óskum ein-
dregið nýliða í hóp okkar, og
þjóðinni er fyllsta þörf þeirra.
Við eigum nú um tvennt að
velja: að gefast upp eða
veita viðnám og sækja
lögum verði aflétt? munu ein-
hverjir spyrja. Það er undir
hverjum einstakling, hverju bæj-
arfélagi og hverju þjóðfélagi
komið hvort svo verður. Ef menn
sætta sig alltaf við að láta gömlu
söguna endurtaka sig og fljóta
með straumnum, situr alltaf - við
það sama. Bölvunin gengur þá 1
arf frá kynslóð til kynslóðar. En
ef menn hafa vegsöguþor eða þó
ekki væri nema fylgiþor til að
rísa á móti þessum aldagamla ó-
vini, þá væri vissulega í aðsigi
»dögun af annarí öld«. Áfengis-
bölið er tilbúið af mönnunum
sjálfum og því aðeins tímaspurn-
ing hvenær þeir eignast þann
manndóm og þroska að þurrka
það aftur úr lífi sínu.
Viljið þér, kæru lesendur, tefja
fyrir því að svo vei’ði eða viljið
þér flýta þeirri lausn á einu hinu
mesta alvöru- og vandamáli
mannkynsins.
Afstaða yðar til áfengismál-
anna á komandi tímum verður
svar við þeim spumingum.
H a n n e s J. M a g n ú s s o n.
á. Það samir ekki Góðtemplurum
að gefast upp. Þeir munu veita
viðnám og sækja á.
Hér í bænum er fjöldi fólks
mjög bindindissinnaður. Allt
þetta fólk á að sameinast okkur
hinum. Það á að ganga í Góð-
templararegluna. Því fjölmennari,.
sem vjer erum, því voldugri. Ef
þið viljið styðja bindindismálið,
þá gangið í Regluna. Með þvi
eflið þér til sóknar gegn áfeng-
inu, sóknar, sem kemur að ein-
hverju haldi. En ef þér, sem bind-
indissinnuð eru, standið dreift og
án sameiginlegrar forustu, verður
lítið úr yðar góða hug til bind-
indismálanna og vilji yðar fær
eigi að jafnaði notið sín þann
veg.
Ef allt bindindissinnað fólk á
íslandi væri félagsbundið í Góð-
templarareglunni, mundi kröfum
bindindishreyfingarinnar vera
betur tekið en nú tíðkast, bæöi á
Alþingi, í bæja- og sveitastjóm-
um og annarstaðar. Það er meira
tillit tekið til félags, sem telur 25
þúsundir félaga, heldur en til
þess, sem telur aðeins 5 þúsundir.
— Við Templarar fáum iðulega
sama svar,, þegar við erum að
reyna að fá nýtt fólk í Regluna,
og það er þetta: É g þ a r f
ekki að fara í Regluna.
É g e r í bindindi við
s j á 1 f a n m i g. Þetta er hættu-
legur misskilningur. Einmitt af
því að þér eruð í bindindi og haf-
ið þá væntanlega hug á því, að
aðstandendur yðar og kunningjar
séu líka í bindindi, eigið þér að
ganga í félag með okkur, gera
það eftirsóknarvért að fylla þenn-
an flokk og leggja yðar skerf
fram til þess.
Bindindi hefir alltaf verið ein-
staklingunum og þjóðfélaginu í
heild sinni til farsældar. En n ú
á t í m u m er það sérstaklega
rik krafa frá hendi þjóðfélagsins,
að fólk snúi baki við flöskunni.
Tækni vorra tíma er margbrotin
og víðtæk. Það er 1 í f s n a u ð-
s y n, að allir þeir,, sem fara með
vélar, séu ótruflaðir af áfengi og
Öðrum eiturtegundum, sem orka
deyfandi og veiklandi á líkama
og sál. — Langar þig til að vera
í bíl með ölvuðum ökumanni?
Fýsir þig að vera í bát eða á
skipi með drukknum skipstjóra,
vélstjóra og stýrimönnum?
Heldurðu það sé öruggt að vera
í flugvél með flugstjóra, sem er
undir áhrifum áfengis?
Villtu láta leggja þig á skurð-
arborðið hjá lækni, sem er orðinn
veiklaður af drykkjuskap eða er
ef til vill ölvaður?
Þykir þér ánægjulegt að vera
með drukknu fólki á dansleikum,
í kaffihúsum, á samkomum o. s.
frv.?
Finnst þér fýsilegt að bjóða
Bakkusi heim til þín og gera hann
að heimilisvini þínum, konu og
barna?
Villtu senda börn þín í skóla til
drykkfelldra kennara?
Ég bið þig, lesari góður, að
svara þessum spurningum sam-
vizkusamlega, í einrúmi, og ef þú
gerir það, þá veit ég, að þú svar-
ar ö 11 u m s p u r n i n g u n u m
NEITANDI.
Þar af verður að álykta, að þér
virðist áfenginu o f a u k i ð í
mannlegu félagi, og það er ein-
mitt skoðun vor bindindismanna,
og þess vegna teljum vér oss skylt
að berjast gegn áfengisnautninni,
og þú munt vera oss sammála um
nauðsyn þeirrar baráttu. En viltu
þá ekki brýna egg vilja þíns og
taka skrefið heilt: koma í Regl-
una til liðs því málefni, sem þú
fyrír Guði og samvizku þinni tel-
ur gott og nauðsynlegt.
Aðeins eitt fær útrýmt drykkju-
siðunum og áfengisnautninni. -—
Það er almenningsálitið. Ei' það
fordæmir diykkjuskapinn, eins og
t. d. kokain- og ópium-nautn,
hverfur áfengið af veizluborðun-
um; það á sér enga uppreisnar
von úr því, fremur en þjófurinn.
Það er á þínu valdi, lesari góð-
ur, að skapa þetta almenningsá-
lit. Til þess þarf starf, starf og
aftur starf. Byrjum þegar í stað,
hver á sínum vettvangi: í sam-
kvæmislífinu, í skóla, kirkju, á
skipum, þingum, í verzlunarbúð-
um, verksmiðjum og í öðrum
verkstöðvum, í bílunum, í hinum
dreifðu bæjum sveitanna. —
Veljið á milli þess að veita við-
nám og sækja á gegn áfengisböl-
inu eða að gefast upp og láta
skeika að sköpuðu! — Hlutleysi í
þessum efnum er af hinu illa,
Vonleysið meðal vor þarf að
hverfa á öllum sviðum. Hættum
að ala á því, að allt sé vonlaust,
dautt og dáðlaust. Það er bæði
heimskulegt, vesalmannlegt og
lamandi. — Það eru nægir kraft-
ar fólgnir í þjóð vorri til sterkra
átaka gegn þeim fjöndum, sem á
oss sækja, á hið bezta í sjálfum
oss. — Einn hinn hættulegasti ó-
vinur þjóðar vorrar er áfengið.
Rekum það oss af höndum og tök-
um þátt í þeirri baráttu með þeim
fögnuði, sem reiðir sigurinn 1
garð.
Sterk og sameiginleg átök gegn
áfengisnautninni eru vorsins bar-
átta gegn vetrinum.
T v æ r m i 1 j ó n i r f y r i r á-
fengi á sjö mánuðum!
Eigum við að láta veturinn sigr-
ast á vorinu, íslendingar! Eigum
við að stynja og vola yfir ósköp-
unum og segja að allt sé vonlaust
— eða efla til samtaka g e g n ó-
sköpunum?
Vaknið, meyjar og menn, og
takið til starfa! Br. T.
KAUPUM
rjúpnr
hæsta verði fram til 15. nóv. n. k.
Ver*l. .Eyfaf jörflurL
Vitið þið það, að allar konur, sem hafa reynt
»Freyju«-kaffibætinn, eru sammála um
að hann sé beztur? — Hitt vita allir,
að sá úrskurður, sem konurnar
kveða upp um kaffibæti
ræður úrslitum.
Kaffibætir okkar er seldur bæði í
pökkum og smástöngum. Hann fæst
hjá öllum kaupfélögum Iandsins og öllum kanpmönn-
um. — í heildsölu hjá Sambandi ísl. samvinnufélaga
flfe og beint frá verksmiðjunni.
tr~”