Hádegisblaðið - 08.03.1933, Blaðsíða 2

66
H ADEGISBLA ÐIÐ
það átt að herða á eftir forstöðu-
konunni, að bæta uro það, er
klagað hafði verið yfir, að hún
gat altaf búist við, að aðstandend-
ur barna þeirra, sem þarna voru,
kæmu til að lita effir liðan þeirra.
Nú hefir verið ófært fyrir bfla
austur, sfðan snemma, f desember
að heita má, heflr forst«ðukonan
þvl verið einráð og getað farið
eftir eigin geðþótta um aðbúnað
barnanna.
Nokkrar athuganir.
Sú lýsinsr, sem að framan er
skráð um aðbúnað barna og starf-
rækslu barna- og fávita-hælisins f
Hverakoti f Grfmsnesi, er síst
verri en raunverulega var á s. 1.
surnri. Ýmsum kann að virðast
svo sem aðfinslur þær, sem fram
koma f þeirri lýsingu, komi eftir
dúk og1 disk. A öðrum stað eru
færðar sterkar lfkur fyrir, að ýmsu
sje þar enn ábótavant og þótt að
bót hafi verið ráðin á ýmsum þeim
göllum, sem getið hefir verið, þá
munu þó enn vera nægilega marg-
ir til, sem rjettlæta að grein þessi
er fram komin, sem ýmsar ástæð-
ur, sem eigi munu að sinni greind-
ar, hafa valdið að kom ekki fyr.
Þótt hælið sje rekið sem einka-
stofnun, þá er engu að slður
ástæða til að opinbert sje, hvernig
starfræksla þesá er. Að f ýmsu
sje ,ábótavant um rekstur hælis-
lns enn, má fyrst, og fremst færa
þær lfkur fyrir, að hælið sje fyrst
og fremst rekið sem gróðafyrir
tæki, en ekki af nauðsyn þjóðar-
heildarinnar fyrir slíku hæli. Og
það liefir sýnt sig, að forstöðu-
konan hefir fyrst og fremst litið
á það, hvernig fjárhagsafkoman
væri, en sfður á það, hvernig að-
búnaður barnanna og fávitanna,
sem þar dvelja, sje.
Ýmsir halda því fram, að ung-
frúin, sem veitir hælinu forstöðu,
hafi af áhuga og inannkærleika
brotist í þvi, að koma þessu hæli
upp. Trúi þeir, sem trúa vilja, en
varla munu þeir, sem þekkja for-
sögu þess máls, og sem kunnir
eru starfrækslu hælisins síðastlið-
ið sumar, vera. trúaðir á þann á-
huga eða þann ímyndaða mann-
kærleika, sem hvergi hefir komið
fram, að þvf er sjeð verður, f starf-
inu við barna- og fávitahælið. Það
er alveg ljóst, að aðalgallarn-
ir á rekstri hælisins eru einmitt
vegna vöntunar á þeim áhuga og
þeirri einlægni, sem er höfuðskil-
yrði við rekstur slfks hælis sem
þessa. í sjálfu sjer væri ekkert
við það að athusra, þótt eigandi
og stjórnandi hælisins græddi fje
á rekstri þess, ef að þar á móti
kæmi sýnilegur áhugi fyrir, að
þeim, sem þar dveldu, liði þar vel.
En þegar farin er sú leið, að reyna
að græða jafnvel á hinum smá-
vægilegnstu fjárbagsatriðum, sem
þó geta baft afarmikla þýðingu
fyrir liðan þeirra vesalinga, sem
þarna eru, þá er of langt gengið.
Það virðist t. d. ekki ýkja mikill
kostnaðarauki að hafa sjúkradúka
í rúmum fávitanna, sem ekki geta
til 8fn sagt, eða vatn hjá þeim,
svo að þeir geti svalað þorsta sfn-
um. Hvorttveggja þetta hefir litla
þýðingu fjárhagslega, en hefir
töluverða þýðingu fyrir líðan sjúkl-
inganna.
Overjandi er það lfka með öllu,
að hælið skuli starfrækt án eftir-
lits læknis. Barnaverndarnefnd
kvað hafa sagt, að eigi sje hægt
að krefjast, að lækniseftirlit sje
haft með rekstri hælisins, af þvi
það sje einkaeign. Slfk hæli sem
þetta ætti ekki að fá leyfi til starf-
rækslu, nema undir lækniseftir-
liti. Hverjum er nauðsyn á lækni,
ef ekki einmitt þeim, sem ekki
geta kvartað eða til sfn sagt,
hvorki um lfðan eða meðferð?
Forstöðukona hælisins mun hafa
látið svo um mælt, að hún kærði
sig ekki um, að hælið væri haft
undir 'ækniseftirliti. En það á ekki
að spyrja hana að þvf. Hið opin-
bera á að sjá svo um, þótt hælið
sje starfrækt sem einkaeign, að
það sje að öllu starfrækt i sam-
ræmi við það, sem læknir telur
forsvaranlegt. Treysti forstöðu-
konan sjer ekki til að reka hælið
eftir þvl tem lækna.r telja vera
eiga, þá er öllum fyrir bestu, að
hún starfræki það ekki.
Að endingu: Rfkið verður að
koma upp, sem allra fyrst, hæli
fyrir börn og fávita, sem rekin
sjeu f fullu samræmi við og und-
ir eftirliti læknis. Þessu máli verð-
ur svo best borgið á þann hátt.
Einstökum mönnum er ekki til
trúandi að reka slíkar stofnanir,
sem reka þær i fjárgróðaskyni
en ekki af þvi að þörf sje slíkra
hæla.
Væntanlega gefst siðar tækifæri
til að fara frekar út i þetta mál
og er ekkert því til fyrirstöðu að
svo verði.
Leiðrjetting.
þess skal getið, að gefnu tilefni
að hjónin þau, sem eiga telpuna,
er um ergetið i greininni, »Skamm-
arleg meðferð á börnum*, eiga á
engan hátt, þátt 1 því að greinin
hefir verið skrifuð. Þess skal einn-
ig getið, að i kaflanum »Einkenni-
leg framkoma forstöðukonunnar,«
hefir gætt ónákvæmni, stendur þar
eftir 3 mánuði, en á að vera eftir
2 mánuði og að forstöðukonan hafi
eigi tekið hjónunum illa. Sömu-
leiðis kváðust hjónin eigi hafa kært
fyrir Magnúsi V. Jóhannessyni eða
barnaverndarnefnd, heldur hafi
þau átt tal við frú Aðalbjörgu
Sigurðardóttir, sera sje í barna-
verndanefnd, um hælið.
»Hversu gamall ertu, litli vinur
minn?«
»Jeg er á erfiðleikaaldrinum.*
»Hvað áttu við með því?«
»Jeg er of stór til að gráta, en
of lítill til að bölva«.