Morgunblaðið - 12.11.2012, Qupperneq 16

FRÉTTASKÝRING
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
F
orsvarsmenn tæplega 20
sveitarfélaga um land
allt, þar sem atvinnu-
leysið hefur verið hvað
mest, koma saman til
fundar á miðvikudaginn til að fara yf-
ir þær skuldbindingar sem sveit-
arfélögum verður væntanlega gert að
taka á sig vegna fjölda atvinnulausra
sem missa rétt sinn til atvinnuleys-
isbóta á næsta ári.
Eins og greint var frá í Morgun-
blaðinu í liðinni viku liggja fyrir efnis-
legar tillögur um aðgerðir eftir við-
ræður ríkisins, sveitarfélaga og aðila
vinnumarkaðarins en bráðabirgða-
ákvæði um bótarétt atvinnuleitenda í
fjögur ár rennur út í lok þessa árs. Í
viðræðunum var rætt um þann
möguleika að framlengja bráða-
birgðaákvæðið í allt að sex mánuði en
fallið var frá því skv. upplýsingum
blaðsins. Þess í stað gera tillögurnar
ráð fyrir að unnið verði að því að búa
til störf handa sem flestum í þessum
fjölmenna hópi sem eru að missa eða
munu missa bótarétt sinn á næsta
ári. Ákvæðið sjálft falli niður en grip-
ið verði til vinnumarkaðsaðgerða sem
yrðu niðurgreiddar af Atvinnuleys-
istryggingasjóði.
Þeim sem misst hafa bótarétt
standi til boða starfstengd úrræði í
sex mánuði á næsta ári sem verði
með svipuðu sniði og átakið Vinnandi
vegur. Jafnframt verði einstaklingum
tryggður framfærslustyrkur í hálft
ár, jafnhár atvinnuleysisbótum
þeirra.
Hér er mikið í húfi fyrir fjölda ein-
staklinga sem hafa verið án atvinnu
árum saman og eru að missa bótarétt
sinn og þyrftu væntanlega margir
hverjir á fjárhagsaðstoð sveitarfélag-
anna að halda að óbreyttu. Um mitt
þetta ár fengu rúmlega 1.400 ein-
staklingar fjárhagsaðstoð hjá sveit-
arfélögunum eingöngu vegna at-
vinnuleysis, skv. könnun sem gerð
var á vegum Sambands íslenskra
sveitarfélaga. Hafa sveitarfélögin
gert ráð fyrir að kostnaður þeirra á
næsta ári ef ekkert verður að gert
vegna fjárhagsaðstoðar til þeirra sem
eru atvinnulausir verði um 5,5 millj-
arðar ef bráðabirgðaákvæðið verður
ekki framlengt.
Þótt efnislegar tillögur liggi nú fyr-
ir hefur ekki verið gengið endanlega
frá formlegu samkomulagi um að-
gerðir sem grípa á til. Er m.a. beðið
eftir fundi sveitarstjórnarmannanna í
vikunni. Að því búnu ætti niðurstaðan
að liggja fyrir.
Skipt til helminga á milli
sveitarfélaga og fyrirtækja
Sveitarstjórnarmenn hafa áhyggj-
ur af þeim skuldbindingum sem
sveitarfélögunum er gert að axla og
hversu mörg störf þeim er ætlað að
skapa skv. samkomulaginu. Reiknað
er með að hluta hópsins sem missir
bótaréttinn standi til boða starfsend-
urhæfing á vegum VIRK og er því
samtals áætlað að búa þurfi til störf
eða starfstengd úrræði fyrir um 2.200
atvinnuleitendur á næsta ári.
Með þessu átaki er sveitarfélögum
ætlað að finna úrræði og störf fyrir
helming hópsins á móti fyrirtækjum
sem taki hinn helminginn. Þetta hef-
ur staðið í fulltrúum sveitarfélaganna
sem hafa bent á að starfsmenn þeirra
eru aðeins um 10% vinnumarkaðar-
ins en á móti kemur að ef ekkert
verður að gert eykst kostnaður
þeirra vegna fjárhagsaðstoðar veru-
lega.
Skv. heimildum hefur verið laus-
lega áætlað að kostnaður við þessar
aðgerðir gæti numið ríflega tveimur
milljörðum, sem hefði í för með sér að
gera þyrfti verulegar breytingar á
fjárlagafrumvarpinu fyrir aðra um-
ræðu.
Útvega á störf fyrir
2.200 sem missa bætur
Morgunblaðið/Golli
Atvinnuleysi 120 til 170 einstaklingar bætast í hverjum mánuði við hóp
þeirra sem fullnýtt hafa rétt sinn til atvinnuleysisbóta skv. nýlegri könnun.
16
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 12. NÓVEMBER 2012
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Fréttir afvaldamönn-um og hlið-
arsporum þeirra eru
ekki eins fjöl-
breyttar og fréttir af
stjörnum kvik-
mynda eða íþrótta.
Þó missti fyrirliði
enska landsliðsins fyrirliðaband-
ið fyrir að sænga hjá eiginkonu
liðsfélaga síns. Kvikmyndastjörn-
urnar eru á hinn bóginn taldar
líklegar til að auka áhorf ef slíkar
fréttir berast af þeim, sannar eða
lognar.
Dæmið er flóknara hjá valda-
mönnum. Í Bandaríkjunum sagði
yfirmaður CIA af sér á dögunum
vegna afhjúpunar framhjáhalds
hans með ævisöguritaranum, sem
virðist raunar hafa verið úr sög-
unni þegar upp komst. Það var
bandaríska alríkislögreglan FBI
sem hafði njósnað um leyni-
lögregluforingjann, að vísu segja
þeir þar að rannsóknin hafi í upp-
hafi beinst að öðrum en leiðst að
Petraeus.
En David Petraeus var ekki að-
eins forstjóri CIA. Hann var jafn-
framt einn dáðasti af núlifandi
hershöfðingjum ríkisins, heiðr-
aður í bak og fyrir vegna árang-
urs í Írak og Afganistan og naut
trúnaðar og aðdáunar bæði G.W.
Bush og Obama forseta. Var sagt
að repúblikanar hefðu reynt að fá
hann í forsetaframboð fyrir sig
nú síðast, sem eins konar nýjan
Eisenhower. En það og margt
annað vekur spurningar um tví-
skinnung og hræsni í dæmi
Petraeusar hershöfðingja.
Bílstjóri Eisenhowers á stríðs-
árunum var talinn hafa verið í
miklu nánara sambandi við hers-
höðingjann, harðgiftan manninn,
en bílstjórastarfið gerði kröfu til.
Konan sú þótti hafa mikið að-
dráttarafl og voru fleiri nafntog-
aðir menn stríðsáranna taldir
hafa fallið fyrir henni.
Það gefur embætti forseta
Bandaríkjanna ekki minnsta aflið
að hann er persónulega æðsti yf-
irmaður allra deilda bandaríska
hersins, sem lengi hefur verið sá
langvoldugasti í heimi. Og það
vantar mikið upp á að forsetarnir
hafi verið heilagir menn í þeim
sökum sem urðu Petraeus að falli.
Það varð þannig Eleanor Roose-
velt mikið aukaáfall, skömmu eft-
ir að hún spurði fráfall bónda
síns, Franklins Delanos, er hún
var upplýst um að gömul kærasta
forsetans, frú Rutherfurd, hefði
verið hjá honum þegar dauðann
bar að. Og það vantaði raunar
ekkert upp á umtalið um Eleanor
sjálfa, þar sem náin aðstoðarkona
hennar fékk úthlutað svefn-
herbergi við hlið svefnherbergis
forsetafrúarinnar í Hvíta húsinu.
Hinn dýrkaði forseti John
Kennedy sagði upp úr þurru við
Harold Macmillan, að fengi hann
ekki konu til sín á hverjum degi
fengi hann höfuðverk. „Af hverju
var hann að segja mér þetta?“
spurði gamli breski forsætisráð-
herrann sjálfan sig og færði inn í
dagbók sína. Yfirgengilegt
kvennafar og
framhjáhald forset-
ans og raunar
bræðra hans Ro-
berts og Edwards
hefur verið töluvert
rætt á síðustu árum.
En fjölmiðlar þögðu
algjörlega um
ósköpin í forsetatíð hans.
Nú er umræða um yfirlýsingar
fyrrverandi dómsmálaráðherra
Sarkozys um að hún hafi verið í
föstu sambandi við fjóra gifta
menn í embættistíð sinni og hefur
hún bent á einn þeirra sem föður
barns síns sem kom undir á þess-
um tíma. Sá neitar DNA-rann-
sókn og kemst upp með það að
frönskum lögum. Núverandi sam-
býliskona Hollandes, forseta
Frakklands, er sögð í fjölmiðlum
sem gift kona hafa haldið sam-
tímis við Hollande, einnig harð-
giftan annan foringja sósíalista
og um leið við háttsettan og auð-
vitað harðgiftan valdamann úr
röðum hægrimanna.
Dominique Strauss-Kahn er
sérstakur kapítuli. Hans yfirferð
í slíkum málum og atferli er af
þeirri stærðargráðu að útilokað
er annað en að allir helstu menn
heimalandsins, auk fjölmargra
fjölmiðlamanna, hafi vitað um
„veikleika hans“, sem hann virð-
ist raunar hafa talið til styrkleika.
Engu að síður var hann gerður að
æðsta yfirmanni AGS og planið
var að gera hann að forseta
Frakklands á vegum sósíalista!
Þegar Strauss-Kahn var loks sak-
aður um að hafa, ofan á allt ann-
að, tekið þátt í kynlífssvalli kann-
ast hann við að hafa verið í þeim
„boðum“ sem nefnd voru til sög-
unnar. En hann sagðist ekki hafa
mátt gera ráð fyrir að konufjöld-
inn í kokteilboðinu væri gleðikon-
ur. Vandinn var sá, sagði hann, að
þær voru allar kviknaktar í boð-
inu. Ef þær hefðu verið full-
klæddar hefði hann getað þekkt
þær úr sem slíkar!
Edgar Hoover, yfirmaður FBI,
njósnaði ekki eingöngu um
meinta bandaríska kommúnista.
Hann njósnaði einnig um kynlífs-
athafnir margra bandaríska fyr-
irmenna, auk Kennedy-bræðra,
sem hann hafði þó sérstaka nautn
af. Lyndon Johnson Bandaríkja-
forseti sagðist sjálfur iðulega
hafa haft þær skýrslur með sér í
rúmið fremur en venjulegar
kvöldbókmenntir. Johnson var
sjálfur aðgangsharður og grófur
framhjáhaldsmaður. Og margt
gott má segja um Bandaríkja-
forsetann nr. 42, en seint komast
menn upp með að nefna hann til
sögunnar sem fordæmi siða-
vandra.
Öll þessi dæmi af handahófi
virðast sýna að David Petraeus er
tekinn öðrum tökum en aðrir.
Nema önnur öld hafi skyndilega
runnið upp og Viktoría gamla,
langalangamma Elísabetar
Bretadrotningar og Haralds Nor-
egskóngs, hafi aftur náð haldi á
siðferðiskompásnum eins og í
heimsveldinu forðum. Getur það
verið?
Hefur ný siðavendni-
mælistika fundist?
Kannski er þetta
bara gamla góða
hræsnin}
Þúfa veltir vígamanni
Þ
að eru pólitísk tíðindi að Árni Páll
Árnason skuli ná oddvitasætinu í
forvali Samfylkingarinnar um
helgina. Það vita allir að hann er
ekki leiðitamur flokksforystunni.
Enda var honum vikið úr ráðherrastóli á kjör-
tímabilinu. Uppgjörið var milli hans og Katr-
ínar Júlíusdóttur fjármálaráðherra, náins sam-
verkamanns Jóhönnu Sigurðardóttur. Og sigur
Árna Páls má öðrum þræði túlka sem óánægju
með forystuna og vegferð Samfylkingarinnar á
kjörtímabilinu sem er að líða.
Í viðtali við Árna Pál og Katrínu í sunnu-
dagsblaði Morgunblaðsins kom fram að hún
vonaðist eftir endurnýjuðu umboði núverandi
ríkisstjórnar, en Árni Páll kvaðst vilja svigrúm
til að semja á bæði borð. Ef til vill lýsir þetta
áherslumuninum hjá þessum tveim stjórn-
málamönnum og jafnframt þeim hreyfingum sem takast á
um völdin í flokknum. „Andófsmennirnir“ fá víðar fram-
gang. Í öllum kjördæmum er tekist á um oddvitasætið ut-
an einu, Norðausturkjördæmi. Þar fékk annar þingmaður
sem vikið var úr ráðherrastóli, Kristján L. Möller, sterka
kosningu.
Það urðu líka tíðindi í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í
Suðvesturkjördæmi. Þrátt fyrir að Bjarni Benediktsson
fengi afgerandi kosningu eða 55,54% atkvæða í fyrsta sætið,
þá er það dræmari kosning en búist var við. En kannski
þurfti það ekki að koma á óvart. Þegar Bjarni tók við foryst-
unni fyrir tæpum fjórum árum hafði Þorsteinn Pálsson á
orði að enginn formaður Sjálfstæðisflokksins
hefði tekið við erfiðara búi. Það reyndust orð að
sönnu. Á sínum stutta formannsferli hefur hann
þrívegis gengið í gegnum harðan formannsslag
við öfluga stjórnmálamenn. Hann á það sam-
merkt með Jóhanni Hafstein og Geir Hall-
grímssyni að unnið hefur verið skipulega gegn
honum allan hans formannsferil. Og hann hefur
verið í áskrift að neikvæðum fréttaflutningi DV,
eins og gildir um fleiri stjórnmálamenn.
Það getur verið kalt á toppnum, sagði Bjarni
í viðtali á Mbl.is í gær. Og upp í hugann koma
Selskapsvísur Bjarna Thorarensen, sem oft er
vitnað til:
Ekki er hollt að hafa ból
hefðar uppi á jökultindi,
af því þar er ekkert skjól
uppi fyrir frosti, snjó né vindi.
Nú er vonandi að hin pólitíska umræða verði mál-
efnaleg. Og ástæða er til að binda vonir við nýja kynslóð
stjórnmálamanna sem er að hasla sér völl. Í viðtalinu sagði
Árni Páll að fjölbreyttur jafnaðarflokkur gæti „ekki leitt
ríkisstjórn með því að draga fólk stöðugt í dilka og flokka í
vini og óvini“. Og það er ljóst hvar áherslur hans liggja í
formannsframboði: „Stjórnmál gærdagsins freista mín
ekki. Það er heillandi verkefni að rjúfa vítahring niðurrifs
og neikvæðni og skapa ný stjórnmál og nýtt verklag sem
fólk trúir í raun að geti leyst úr þeim tröllauknu verk-
efnum sem bíða.“
Pétur
Blöndal
Pistill
Stjórnmál gærdagsins
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Framlög til Vinnumálastofnunar
eru skorin verulega niður á
næsta ári í fjárlagafrumvarpinu
og eiga rekstrarútgjöld að drag-
ast saman um 78,6 milljónir kr.
Þetta hafa stjórnendur stofn-
unarinnar gagnrýnt og má nú
búast við að það verði amk. að
einhverju leyti dregið til baka ef
gengið verður frá samkomulag-
inu vegna vinnumarkaðsaðgerð-
anna á árinu 2013. Með því séu
VMST ætluð mikil verkefni sem
útilokað sé að sinna ef stofn-
unin þarf að taka á sig allan
þennan niðurskurð.
Hætt við nið-
urskurðinn?
AUKIN VERKEFNI VMST