Barnablaðið - 01.02.2014, Blaðsíða 5
raun myndi maður aldrei læra neitt.
að er nauðsynlegt að gera mistök. Og
ð megum aldrei gleyma því að allir gera
istök - meira að segja klárustu karlar
g kerlingar. Þess vegna eru strokleður á
verjum einasta blýanti í heiminum!
ttu þér einhverja uppáhalds-tilraun
em þér finnst skemmtilegast að
amkvæma?
argar tilraunir eru í uppáhaldi hjá mér.
entos í kók er t.d. mjög skemmtileg, líka
ð frysta sápukúlur. Akkúrat núna finnst
ér þáttaröðin eiginlega vera uppáhalds
raunin til þessa - ef tilraun skyldi kalla.
f maður vill verða vísindamaður - hvað
arf að eiga?
að er gott að eiga góðan penna og
óða glósubók, sem fara vel í vasa. Ef þú
ærð góða hugmynd eða rekst á eitthvað
erkilegt, geturðu þannig alltaf skrifað
að niður um leið!
ú færð ýmsa þekkta gesti til þín - getur
ú sagt aðeins frá þeim?
hverjum þætti tek ég fyrir einn þekktan
sindamann úr mannkyns- eða bók-
enntasögunni og segi frá þeim. Þetta
ru bæði karlar og konur sem hafa haft
ikil áhrif á lífið eins og við þekkjum
að - eins og t.d. Marie Curie, Albert
nstein, Victor Frankenstein. Það sem
þótti bull og vitleysa einu sinni, t.d. eins
og þegar Frankenstein vakti skrímslið
til lífsins með rafmagni, þykir nefnilega
sjálfsagður hlutur í dag - bara í dag notar
fólk hjartastuðtæki! Ég lagði mikla áherslu
á að hlutfall kvenna og karla í þessu væri
jafnt, því stelpur eiga alveg jafn mikið
erindi í vísindi og strákar! Mary Anning,
yngsti steingervingafræðingur í heimi, var
t.d. 12 ára þegar hún fann heila risaeðlu
nánast í bakgarðinum heima hjá sér!
Manstu eftir einhverju skondnu atviki
sem gerðist við tökurnar?
Það var sérstök upplifun að vera spúlaður
með vatni úr slöngu, eftir að hafa búið
til og baðað mig í 700 lítrum af slími úr
kartöflumjöli, vatni og matarlit! Sömuleiðis
að borða flugnalirfur, sem var svolítið
ógeðslegt. Talið er að innan 50 ára verð-
um við að líta til þess að borða skordýr
til að hafa nóg að borða. Ég ákvað því að
athuga hvernig þessi hugsanlegi matur
framtíðarinnar smakkaðist. Bragðið var
ekkert svo vont - lirfurnar voru steiktar upp
úr hvítlauk og chilli - en áferðin var alveg
ferleg. Sumar voru farnar að púpa, sem
þýðir að þær eru komnar með smá-skel
utan um sig, og voru þess vegna stökkar!
Hver er að þínu mati merkilegasta
uppgötvunin úr vísindasögunni?
Ég held að pensillín verði að teljast
gríðarlega merkileg uppgötvun, vegna
þess hve mörgum mannslífum það hefur
bjargað.
Hvað gerir þú þegar þú ert ekki að
sinna vísindunum?
Ég skrifa bækur og leik í leikritum í
Þjóðleikhúsinu. Í fyrra lék ég til dæmis
Lilla klifurmús í Dýrunum í Hálsaskógi.
Svo talset ég mikið af teiknimyndum,
eins og t.d. bíómyndirnar Rio og Flóttinn
frá jörðu, líka teiknimyndaþættina
Umizoomi, Skrekk íkorna og Unnar &
Vinur, sem eru í barnatímanum á RÚV.
Hvernig fara vísindin og
leiklistin saman?
Afar vel. Það að æfa leikrit og búa til
persónu á sviði er í raun stöðug leit að
einhverju - alveg eins og vísindin.
Að lokum, áttu einhver góð ráð handa
krökkum sem langar til að verða
vísindamenn í framtíðinni?
Finnið það sem þið hafið áhuga á
og dembið ykkur á kaf. Það er miklu
auðveldara að læra og verða góður í
einhverju ef maður er spenntur fyrir því.
Auðvitað þarf maður að gera eitthvað
leiðinlegt inn á milli - það er bara partur
af lífinu - en ef þú veist að endapunktur-
inn er eitthvað sem þú hefur brennandi
áhuga á, auðveldar það róðurinn.
BARNABLAÐIÐ 5
Ljósmynd: Kristinn Ingvarsson
„Ein tilraunin var að búa til bolta-
sprengju, með litríkum boltum, en við
gerðum þetta á bílastæði RÚV.
Við tókum stóra tunnu og helltum
helling af heitu vatni í hana. Síðan
þarf að fylla gosflösku með fljótandi
köfnunarefni (sem er svo ótrúlega ískalt
að það getur fryst af manni puttana!),
skrúfa snögglega fyrir og henda henni
ofan í heita vatnið í tunnunni. Við þetta
þenst ískalda köfnunarefnið hratt út, svo
flaskan springur með gríðarlegum látum.
Áður en það gerist þurftum við að ná að
hella fullt af boltum ofan í tunnuna.
Málið var hins vegar að um leið og
búið var að hella efninu ofan í flöskuna
byrjaði hún strax að tútna út - þótt
tappinn væri ekki kominn á. Þar sem
mér hafði verið treyst fyrir því að skrúfa
hann á flöskuna, og henda henni ofan í,
stóð mér alls ekki á sama þegar flaskan
byrjaði að braka og harðna í höndunum
á mér - auk þess erfitt var að koma
tappanum á réttan stað. Ég vissi líka að
um leið og hann væri skrúfaður á hefði
ég aðeins örfáar sekúndur til að koma
flöskunni í vatnið, en ekki vildi ég að hún
springi í höndunum á mér!
Ég var gríðarlega stressaður í fyrsta
skiptið sem við reyndum þetta. Og
satt best að segja var ég eiginlega svo
stressaður að ég missti tappann og
hann rúllaði eitthvert í burtu! Ég var
líka með hanska sem gerði þetta ekki
auðveldara. Það var ekki fyrr en í þriðju
tilraun sem mér tókst að skrúfa tappann
á flöskuna, eins fljótt og ég mögulega
gat. Henni var síðan hent ofan í heita
vatnið og Sprengjugengið sturtaði bolt-
um úr tveimur risastórum ruslapokum,
ofan í. Svo hlupum við í burtu!
Það leið ein sekúnda.
Svo tvær.
Og svo - BÚMM!
Það rigndi boltum út um allt! Hvellurinn
var svo hár að gluggar hristust! Seinna
fengum við að vita að fólk sem var
að bíða eftir strætó rétt hjá brá svo
rosalega að þau hringdu á lögguna!“
sem
nn
KK
Boltasprenging
á bílastæði!
Ævar fer víða um
heim vísindanna.