Skessuhorn - 05.09.2007, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 5. SEPTEMBER
Marg ir sjó menn við Ís land reyna
að skapa sér og sín um at vinnu með
því að gera út báta ein göngu á leigu­
kvóta. Hef ur af rakst ur þeirra ver ið
mis mun andi góð ur, sum ir hrein­
lega fara aft ur á bak með út gerð
þess ara báta með an öðr um geng­
ur bet ur. Leigu verð á kvóta hef ur
far ið stig hækk andi og menn jafn vel
tap að hund ruð um þús unda króna í
róðri, vegna þess að sölu verð afl ans
er lægra en kvóta verð ið svo ekki sé
tal að um ann an kostn að við út gerð­
ina. Í Ó lafs vík eru nokkr ir að il ar
sem gera ein göngu út á leigu kvóta
og eru þau hjón Dav íð Þ Magn­
ús son og Bylgja Dröfn Jóns dótt­
ir með al þeirra sem hafa af komu
sína und ir veið um á kvóta sem aðr ir
eiga. Slík ir að il ar eru manna á milli
nefnd ir leigu lið ar. Dav íð seg ir í
sam tali við Skessu horn að auð vit að
sé það blóð ugt að borga ein hverj­
um „feit um karli í Reykja vík,“ fleiri
millj ón ir í leigu, bara vegna þess að
hann „eigi“ að gang að ó veidd um
fiski á papp ír ofan í skúffu. „Samt
sem áður neyð umst við til þess að
leigja til okk ar kvóta,“ seg ir Dav íð.
Eiga og reka
tíu tonna bát
„Það var alltaf okk ar draum ur
að fara af stað með eig in út gerð.
Ég var bú inn að vera á sjó hjá öðr­
um frá því að ég var smá grísling ur
og Bylgja mín hafði ver ið í beitn­
ingu í mörg herr ans ár. Svo það var
ekk ert ann að að gera en að fá sér
bát og það gerð um við árið 2005.
Þá keypt um við okk ur lít inn bát og
síð an þá höf um við átt fjóra báta og
alltaf stækk að við okk ur, en nú eig­
um við bát inn Úllu SH sem er 9,8
brúttó lest ir að stærð, smíð að ur í
Þrán heimi í Nor egi árið 1990, fín­
asti bát ur,“ seg ir Dav íð.
Bylgja sér
um beitn ing una
„Fyrst sá Bylgja um beitn ing una
í landi og ég réri að mestu einn, en
Jó hann son ur minn kom með mér
ein staka sinn um. Svo feng um við
fólk í beitn ingu eft ir þörf um ef svo
bar und ir,“ seg ir Dav íð og held­
ur á fram: „ Þetta hef ur und ið upp á
sig og við höf um keypt ver búð og
ráð ið fleira fólk til vinnu. Við erum
núna þrír á sjón um og erum að róa
með þetta 36 til 48 bala í róðri og
svo eru fjór ir í beitn ingu, en þetta
virð ist samt ganga upp hjá okk ur,“
seg ir hann.

Tap aði 200 þús und um
í ein um róðri
Dav íð seg ir að þau nái end um
sam an í út gerð inni með því að fiska
mik ið og fara með marga bala á sjó
og taka þetta á magn inu. „Ég hef
að al lega reynt við ýs una vegna þess
hve hún er ódýr í leigu og það er
á gæt is af koma af því að fiska ýsu.
Samt er þorsk ur inn alltaf að þvæl­
ast með en ýsan og þorsk ur inn eru
til helm inga í veið inni,“ seg ir Dav íð
og bæt ir við: „Þótt leig an á þorsk­
in um hafi hækk að mik ið þá hef ur
það veg ið á móti að sölu verð hef­
ur hækk að líka til móts við leigu­
verð ið, en það hafa kom ið sjokk­
dag ar í þess ar veið ar,“ seg ir Dav­
íð og get ur ekki leynt von brigð um
sín um. „Í sum ar fór um við t.d. á sjó
og var lé leg ur afli, eða um 50 kíló
á bala. Verð ið hrundi gjör sam lega
nið ur úr öllu valdi og þá varð tap
hjá mér upp á rúm lega 200 þús und
krón ur í róðr in um og fannst mér
það aga legt. Seinna komst ég að
því að fisk verð ið hafði hrun ið út af
flóð um sem voru í Englandi á þeim
tíma, svo það er greini lega margt
sem þarf að var ast í þess ari grein,“
seg ir Dav íð hugs andi.
Gerir meira út á ýs una
Að spurð ur um fram hald ið, vegna
33% nið ur skurð ar á þorsk kvóta á
nýju kvóta ári, seg ist Dav íð engu
kvíða, en að sjálf sögðu breyti nið ur­
skurð ur inn miklu. „Ég mun reyna
meira við ýs una en áður og þorsk­
ur inn verð ur ekki eins vel kom­
inn um borð og á ný liðnu kvóta­
ári. Að sjálf sögðu verð ur það erf ið­
ara að fá leigð an þorsk kvóta. En ég
hef samt eng ar á hyggj ur, það þarf
að horfa meira en eitt ár fram í tím­
ann. Auk þess hef ur Fisk mark að ur
Ís lands séð mér fyr ir kvóta og þeir
hafa lof að mér að svo verði á fram,“
seg ir Dav íð.
Afla verð mæt ið
var 56 millj ón ir
Þrátt fyr ir að vera háð ur leigu­
kvóta til að stunda út gerð ina seg ist
Dav íð vera sátt ur við út kom una á
síð asta ári. „Við fisk uð um 330 tonn
á síð asta ári og afla verð mæt ið var
56,2 millj ón ir króna.“ En hvern ig
skyldi dæm ið ganga upp? Hvað fer
í kostn að af þess um 56 millj ón um?
Dav íð seg ir að af því hafi 24,7 millj­
ón ir far ið í kvóta leigu, eða tæp lega
helm ing ur afla verð mæt is ins. Róðr­
arn ir á Úlla SH voru 105 tals ins og
bala fjöld inn sem var far ið með á sjó
var 3453. Af þessu seg ir Dav íð að
sölu laun séu 4% og afla gjald 1,6%.
„Síð an þarf nátt úru lega að nota
beitu og fór um við með 1,4 tonn af
beitu og með al verð á henni var 105
krón ur á kíló ið. Því fara rúm lega
1,4 mill ur í þann kostN7 að. Síð­
an þarf að nota olíu og fór ég með
15,7 tonn af henni á síð asta ári. Ég
þarf einnig að end ur nýja veið ar fær­
in og ætli ég kaupi ekki svona 40 til
50 bjóð á ári og hvert þeirra kost­
ar 30 þús und krón ur. Þá á ég eft­
ir að greiða manna laun.“ Þannig er
kostn að ur inn við litla út gerð mik­
ill ekki síst vegna þess að helm ing­
ur verð mæt is ins dregst strax frá til
að borga „ feita kall in um í Reykja­
vík,“ eins og hann seg ir sjálf ur.
„En þetta er ekki alslæmt held­
ur. Svo kem ur línuí viln un in inn
í þetta, en með því að leigja 7000
kíló af þorski, þá má ég veiða um
1000 kíló um meira því línuí viln­
un in er 16%. Þá er slæg ing ar stuð­
ull inni í þessu einnig. Með al verð á
þorski hjá mér á síð asta ári var 201
króna og hef ég haft um 80 krón ur
úr kíló inu af þorski og ætli ýsan sé
ekki að skila mér 130 krón um þeg­
ar búið er að draga kvóta leig una
frá. Það er bara flott,“ seg ir Dav­
íð sem seg ist alls ekki ó hress með
út kom una þrátt fyr ir að af kom an
væri betri ætti hann kvót ann sjálf ur.
„Samt sem áður erum við að hafa
fín laun úr þessu. Það þýð ir ekk ert
að ætla sér að róa með fáa bala þeg­
ar gert er út á leigu kvóta. Með því
að róa með svona mikla línu næ ég
nið ur ó þarfa kostn aði og svo hef ég
líka gam an að þessu, er með gott
starfs fólk í vinnu en öðr vísi væri
þetta ekki hægt.“
Fékk fylgd í land
Dav íð seg ir það slæmt að línu­
í viln un in gildi að eins frá þeirri
höfn sem róið er frá. Til að nýta
hana verði að landa í þeirri heima­
höfn inn an sól ar hrings frá byrj un
hvers túrs. „ Sjáðu til,“ seg ir Dav­
íð, „í Snæ fells bæ eru þrjár hafn­
ir; Rif, Ó lafs vík og Arn ar stapi. Af
hverju er ekki hægt að láta þær
falla und ir einn hatt? Ég get nefnt
þér dæmi um hag ræð ið sem af því
hlyt ist. Í vet ur var ég að róa suð­
ur frá og þá gerði kol brjál að veð ur.
Til þess að missa ekki línuí viln un­
ina varð ég að sigla aft ur til Ó lafs­
vík ur, vegna þess að ef ég hefði far­
ið inn á Arn ar stapa, hefði ég tap­
að henni. Ég var með afla verð mæti
upp á millj ón í þeim túr og hefði ég
land að á Arn ar stapa hefði ég tap­
að um 150 þús und um króna. Þær
krón ur eru ekki tekn ar upp af göt­
unni. Í stað þess að missa í viln un­
ina varð ég því að fara til Ó lafs vík­
ur í kol brjál uðu veðri, en það vildi
mér til happs að ég fékk að sigla í
skjóli frá stærri báti sem fylgdi mér
á leið is í land. En auð vit að var þetta
bölv uð heimska í mér að gera þetta,
en sem bet ur fer komumst við heil­
ir í land.“
Eign ar kvóti
er draum ur inn
Dav íð seg ist ekki ætla að leggja
árar í bát þótt eng an eigi hann kvót­
ann. „Við ætl um okk ur að halda
ó trauð á fram. Stefn an hjá okk ur er
að róa með 5000 bala á næsta ári og
koma með 500 tonna afla að landi.
Okk ur lang ar að reyna að kaupa
eign ar kvóta í fram tíð inni, en hvort
það tekst, er svo ann að mál,“ seg ir
Dav íð að lok um.
af
„Bölv að að þurfa að borga feit um karli
í Reykja vík fyr ir að fá að veiða“
-seg ir Dav íð Þ Magn ús son, sem ger ir út á leigu kvóta ein vörð ungu
Úlli SH.
Hjón in Dav íð og Bylgja gera út bát inn Úllu SH.
Dav íð að koma úr róðri á samt syni sín um Jó hanni Baldri.