Skessuhorn


Skessuhorn - 19.09.2007, Qupperneq 27

Skessuhorn - 19.09.2007, Qupperneq 27
27 MIÐVIKUDAGUR 19. SEPTEMBER Jón Bjarna son í Garðs vík orti þeg ar hann hafði heimt fé sitt af fjalli: Gam an er að fá af fjalli feita hjörð í tún og hlíð. Þó vill flestu fylgja galli, ­ farðu bölv uð slát ur tíð. Þó leit ir og rétt ir séu mörg um hug stæð ir við burð ir eru mönn um blendn ari til finn ing ar í hug til slát­ ur tíð ar inn ar sem slíkr ar. Ein hvern­ tím an með an nið ur sveifl an var hvað mest í land bún að in um var kveð ið: Það væri gam an og gott að farga gjörvöllu bænda stóð inu. Kost ar lít ið, kæt ir marga. ­ Krat ar hræra í blóð inu! Slát ur tíð in er þó fyr ir ým issa hluta sak ir merki leg ur árs tími og eitt af því sem vek ur sí fellda undr un út lend inga að til tölu lega sið mennt­ uð þjóð skuli éta svið in kind ar höf­ uð og það með góðri lyst. Fyr ir þónokkrum árum kom út um töl uð skýrsla Há skól ans um efna hags mál og um svip að leyti birt ist í blöð um frétt um að neysla á slátri og öðr­ um inn mat yki mjög gáf ur manna. Af því til efni orti Sig ur jón Guð­ munds son á Foss um: Efna hags spek ing ar oft valda hlátri þótt at vinnu veg irn ir kveini og gráti. Gagn legt það væri hvað gáf urn ar hræri að gefa þeim tals vert af slátri. Val geir heit inn Run ólfs son, raf­ virki á Akra nesi var mik ill unn­ andi slát ur mat ar og hafði þann sið eins og fleiri að taka slát ur á hverju hausti. Var það jafn an tek ið í slát ur­ hús inu við Laxá og sá Árni bróð ir hans um flutn ing á því. Eitt sinn er Val geir fer að á málga slát urpönt un­ ina bar Árni sig mjög illa og sagð­ ist vera orð inn svo gleym inn, helst taldi hann sig geta mun að slát­ urpönt un í bundnu máli.Valgeir taldi það ekki mik ið mál og lét hann hafa eft ir far andi pönt un: Þótt mín lund sé leið og grimm ljúf ur yrði og kát ur, ef þú tæk ir tutt ugu og fimm títu lamba slát ur. Lin ast geta, förl ast fjör fita veld ur klígju. Ég vil ekki meiri mör en merk ur fjöru tíu. Svo mundi einnig gleðj ast geð, ég gerð ist jafn vel sæt ur, ef at hu garðu að allt sé með und ir svið og fæt ur. En verði það líkt og lið in haust, lip ur máttu og slung inn. Það hef ur ekki leg ið laust að lokka frá þeim pung inn. Sú gamla hefð í gildi er enn sem guð last væri að brjóta. Eistna sinna all ir menn eiga að gjalda ­ og njóta. Önn ur gæða af urð fjalla lambs ins er bless að hangi ket ið en ekki veit ég hver orti þenn an lof söng til þeirr­ ar mat vöru: Þótt mig hrelli fljóð in frí og forð ist yndi að ljá mér. Hafa þær marg ar húkk að í hangi ket ið á mér. Þeg ar Stef án Vil hjálms son hætti að nefn ast kjöt mats for mað ur og öðl að ist tit il inn „Fags viðs stjóri kjöt mats hjá land bún að ar stofn un“ orti hann sér til hug ar hægð ar og and legr ar upp bygg ing ar: Frami minn til fram búð ar færi vart að þverra sem und ir ­ vara ­ að stoð ar ­ yf ir mats ráð herra. Fjóla kona Jó hann es ar á Gunn­ ars stöð um er kjöt mats mað ur við slát ur hús ið á Kópa skeri og eitt sinn að ný af stað inni slátr un er þau heið­ urs hjón ræddu um út komu kjöt­ mats ins kvað Pét ur Pét urs son þeim til leið bein ing ar: Heið urs dóma hjón in fá í hrygg og sauð ar gær un um, en brýnt er að þau byrji á að bæta sig í lær un um. Með an sauð fjár slát ur hús ið var enn starf rækt í Borg ar nesi var það eitt af mörg um ár leg um haust verk­ um deild ar stjór anna að raða nið ur slát ur dög um og er ekki auð velt að gera svo öll um lík aði. Vig fús Pét­ urs son sat við það starf og taut aði : Einn við þetta fúsk og fálm fyllist mað ur ergi. Þetta er eins og yrkja sálm, anda gift in hvergi. Þeg ar pappa lögg urn ar frægu voru sett ar upp við Reykja nes­ braut ina á sín um tíma orti Hjálm­ ar Frey steins son og hafa vafa laust ýms ir sem voru ó á nægð ir með þá slát ur daga sem þeim voru út mæld­ ir hugs að eitt hvað svip að til deild­ ar stjór anna: Eig in leika lögg unn ar lengi þekkt ég hefi. Marg an vissi ég þunn an þar sem þó var ekki úr bréfi. Í and dyri slát ur fjár rétt ar í Borg­ ar nesi var um ára bil bali sem menn gátu not að til að þvo stíg vél sín til að draga úr smit hættu. Eitt haust var skrif að fyr ir ofan balann: Gáðu að skón um, þvoðu af þeim, það er kost ur besti, vilj irðu ekki hafa heim hættu á smiti í nesti. Stuttu síð ar var bætt við: Heyrðu mig drott in dýri, sem dán ar til felli vott ar, ætla ég af köst rýri ei líf ir fóta þvott ar. Að lok um eru hér tvær haust vís ur eft ir Jó hann es Sig fús son á Gunn­ ars stöð um : Hausts ins eyði­ógn ar vald, en þó seiði bland ið. Er að breið ast eins og tjald yfir heiða land ið. Alltaf finnst mér óska stund Og eng inn veg ur þröng ur Þeg ar ég með hest og hund Held af stað í göng ur. Með þökk fyr ir lest ur inn, Dag bjart ur Dag bjarts son Hrís um, 320 Reyk holt S 435 1489 og 849 2715 dd@simnet.is Sem und ir ­ vara ­ að stoð ar ­ yf ir mats ráð herra Á 55 ára af mæl is fundi Rótary­ klúbbs Borgrness, síð ast lið inn mið­ viku dag, var Mennta skóla Borg­ ar fjarð ar veitt ur tvö hund ruð þús­ und króna styrk ur úr svoköll uð um Hvatn ing ar sjóði klúbbs ins. Um er að ræða sjóð sem stofn að ur var til að veita við ur kenn ing ar til að ila eða ein stak linga sem lagt hafa lista­ eða at vinnu lífi á starfs svæð inu lið. Hef­ ur áður ver ið veitt úr sjóðn um einu sinni áður, þeg ar klúbb ur inn varð fimm tug ur. Rótarý klúbb ur Borg ar ness var stofn að ur 14. sept em ber 1952. 29 klúbb ar á land inu eru starf andi í dag með ríf lega ell efu hund ruð fé lags menn. Hreyf ing in er elsta hreyf ing svo kall aðra þjón ustu­ klúbba og eru al menn mark mið henn ar að efla bræðra lag og veita þjón ustu. Í tengsl um við um dæm is­ þing Rótarý á Ís land árið 2000 var á veg um klúbbs ins stofn að ur svo kall­ að ur Hvatn ing ar sjóð ur sem ætl­ að er það hlut verk að veita við ur­ kenn ing ar til að ila eða ein stak linga sem lagt hafa mark tæk an skerf til sam fé lags ins á starfs svæði klúbbs­ ins. Í fyrsta sinn var veitt úr sjóðn­ um árið 2002 þeg ar klúbb ur inn var fimm tug ur, þá hlaut Snorra stofa í Reyk holti við ur kenn ingu sjóðs ins sem merkasta nýj ung í menn ing ar­ lífi hér aðs ins. Í til efni af 55 ára af­ mæl inu er því af hent önn ur við ur­ kenn ing. Jónas Bjarna son for mað­ ur klúbbs ins sagði í ræðu sinni að Mennta skóli Borg ar fjað ar væri dýr mæt við bót við aðr ar mennta­ stofnað ir í hér að inu. Til koma hans hafði í för með sér að Borg ar fjörð­ ur inn yrði betri bú setu kost ur og að fólk myndi í aukn um mæli vilja setj­ ast þar að. Í til efni þess að um mik­ il vægt og dýr mætt fram tak væri að ræða vildi Rótarý klúbb ur Borg ar­ ness veita verk efn inu sér staka við­ ur kenn ingu og halda þannig upp á af mæli sitt. Torfi Jó hann es son, for mað ur stjórn ar MB veitti hvatn ing ar við ur­ kenn ing unni við töku. Hann sagði í máli sínu að hann myndi leggja það til við stjórn Mennta skóla Borg­ ar fjarð ar að þessi höfð ing lega gjöf yrði not uð sem grunn ur að sjóði sem kæmi að námi og ný sköp­ un nem enda við skól ann. Með því að ráð stafa gjöf inni á þenn an hátt taldi hann að þetta fram tak Rótarý­ klúbbs ins myndi lifa um ó komna tíð. Ár sæll Guð munds son skóla­ meist ari þakk aði Rótarý klúbbn um einnig fyr ir góð an hug og stuðn ing við skól ann. Jafn fram sagði Ár sæll ó met an legt fyr ir þessa nýju stofn un að finna hversu góð ur hug ur væri til skól ans í sam fé lag inu. bgk Ólöf Erla B j a r n a d ó t t ­ ir og Krist ín Erla Sig urð­ ar dótt ir munu opna sýn ing­ una „Tíma leik­ ir“ í lista setr inu Kirkju hvoli á Akra nesi laug­ ar dag inn 22. sept em ber kl. 15:00. Sýn ing in er önn ur í röð sýn inga sem þær mæðg ur halda á Vest ur landi haust ið 2007. Ólöf Erla og Krist­ ín Erla bjuggu lengi í Borg ar firði eða frá 1985 til 1999. Við fangs efni sýn ing ar inn ar tengj ast nátt­ úru og þjóð­ sög um Vest ur­ lands í bland við minn ing­ ar úr Borg ar­ firði. Verk in eru úr postu­ líni og skreytt með jarð leir frá Vest ur landi, auk ann arra efna. Sýn ing­ in er opin alla virka daga frá kl 15.00 ­ 18.00. Síð asti sýn ing ar dag ur er 7. októ­ ber. (frétta til kynn ing) Hvaða per sónu legu og póli tísku á stæð ur lágu að baki því að Snorri Sturlu son (1178/79 ­ 1241) flutti frá Borg á Mýr um í Reyk holt fyr ir rúm lega 800 árum? Þess ari spurn­ ingu velt ir Ósk ar Guð munds son rit höf und ur fyr ir sér í minn ing ar­ fyr ir lestri um Snorra Sturlu son ­ á ár tíð hans þann 23. sept em ber nk. (766 ár?). Snorra stofa í Reyk holti hef ur frá stofn un ár lega stað ið fyr­ ir minn ing ar fyr ir lestr um í til efni af ár tíð Snorra. Að þessu sinni verð ur fyr ir lest ur inn í Snorra stofu í Reyk­ holti á ár tíð ar dag inn, næst kom andi sunnu dag 23. sept em ber kl. 15.00. Ósk ar Guð munds son rit höf­ und ur hef ur á und an förn um árum stund að rann sókn ir á ís lenskri mið­ alda sögu og rit að um tíma bil ið, m.a. bæk ur í bóka flokkn um um ald irn ar ­og vinn ur nú að rit un ævi­ sögu Snorra Sturlu son ar. Að gangs­ eyr ir er 500 kr. og Snorra stofa býð­ ur gest um upp á kaffi og með læti í hléi. (Frétta til kynn ing frá Snorra stofu í Reyk holti) Rótarý klúbb ur Borg ar ness veit ir MB við ur kenn ingu Jónas Bjarna son af hend ir Torfa Jó hann­ essyni for manni stjórn ar MB við ur kenn­ ingu úr Hvatn ing ar sjóði Rótarý klúbbs Borg ar ness á samt 200 þús und krón um. Hvers vegna flutti Snorri bú ferl um? Ólöf Erla og Krist ín í Kirkju hvoli Laug ar dag inn 22. sept em ber verð ur boð ið up á tón list ar dag skrá í Stað ar hóls kirkju í Saur bæ í Döl um í til efni þess að 120 ár eru lið in frá fæð ingu Stef áns frá Hvíta dal. Dag­ skrá in er unn in í sam vinnu Grunn­ skól ans í Tjarn ar lundi, á huga fólks um skáld verk Stef áns frá Hvíta dal og Pennu sf. Nem end ur Grunn­ skól ans munu flytja ljóð Stef áns og leika und ir. Einnig mun söng­ hóp ur und ir stjórn Sig rún ar Stein­ gríms dótt ur kór stjóra flytja ást­ sæl sönglög við ljóð Stef áns. Með al ann arra verka verð ur frum flutn ing­ ur á nýrri út setn ingu Atla Heim­ is Sveins son ar á eig in lagi. Ung­ ur samdi hann lag við ljóð Stef áns, Drottn ing in í Sól heim um. Tón­ skáld ið vann nýja út setn ingu við ljóð ið sér stak lega af þessu til efni. Að dag skrá lok inni býð ur Grunn­ skól inn í Tjarn ar lundi upp á kaffi­ veit ing ar sem nem end ur hafa tek ið þátt í að und ir búa. Í skóla hús næð­ inu verð ur jafn framt sýn ing á verk­ efn um nem enda sem unn in voru út frá skáld verki Stef áns frá Hvíta­ dal. Verk efn ið er stutt af Menn ing­ ar sjóði Vest ur lands og Minn ing ar­ sjóði Mar grét ar Björg ólfs dótt ur. bgk Heið urs dag skrá um Stef án frá Hvít a dal

x

Skessuhorn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.