Skessuhorn - 12.11.2008, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 5. NÓVEMBER
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi Sími: 433 5500­­
Skessuhorn­kemur­út­alla­miðvikudaga.­Skilafrestur­auglýsinga­er­kl.­14.00­á­
þriðjudögum.­Auglýsendum­­er­bent­á­að­panta­auglýsingapláss­tímanlega.­
Skilafrestur­smáauglýsinga­er­til­12.00­á­þriðjudögum.
Blaðið­er­gefið­út­í­3.200­eintökum­og­selt­til­áskrifenda­og­í­lausasölu.
Áskriftarverð­er­1.581­krónur­með­vsk.­á­mánuði.­Elli­­og­örorkulífeyrisþegar­
greiða­kr.­1.363.­Verð­í­lausasölu­er­400­kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 ALLA VIRKA DAGA
Útgefandi:­Skessuhorn­ehf.­­­433­5500­ skessuhorn@skessuhorn.is
Framkv.stj.­Magnús­Magnúss.­894­8998­ magnus@skessuhorn.is
Ritstjóri:­Sigrún­Ósk­Kristjánsdóttir­862­1310­ sigrun@skessuhorn.is
Blaðamenn:
Magnús­Magnússon­­­ magnus@skessuhorn.is­
Þórhallur­Ásmundsson­ th@skessuhorn.is­
Sigrún­Ósk­Kristjánsdóttir­ sigrun@skessuhorn.is
Augl. og dreifing:­
Pálína­Alfreðsdóttir­ palina@skessuhorn.is
Umbrot:­ ­
Ómar­Örn­Sigurðsson­ augl@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:­
Guðbjörg­Ólafsdóttir­ bokhald@skessuhorn.is
Prentun:­
Ísafoldarprentsmiðja
Slá um heims met
Oft er það svo með okk ur Ís lend inga að þeg ar við erum born ir sam an við
íbúa ann arra landa reyn umst við ann að hvort vera lang best ir eða lang verst­
ir. Við erum sjald an eitt hvað miðju moð sem hverf um í fjölda þjóða. Reynd­
ar er þetta með fjöld ann þó á stæð an. Við erum alltaf lang fá menn ust þeg­
ar slík ur sam an burð ur er gerð ur og því lík leg ast að við náum að skera okk­
ur úr af því við þurf um svo fá frá vik til að draga með al talið upp ­ eða nið ur.
Nú eru Ís lend ing ar um fjöll un ar efni hvar vetna um heims byggð ina. Í grein
sem hið virta rit New York Times birt ir um liðna helgi er haft eft ir Jóni
Dan í els syni hag fræð ingi að ekk ert land hafi nokkru sinni hrun ið eins hratt
og jafn illa á frið ar tím um og Ís land í efna hag skrepp unni 2008. Gat nú ver­
ið! Við erum lang verst ir og frétt in snýst að þessu sinni ekki um að við séum
sterk ast ir, eig um fal leg ustu kon urn ar eða lif um manna lengst. Og þetta at­
riði með fjöld ann: Við þurft um ein ung is 25 út rás ar vík inga til að lenda á
botn in um eða 0,0079% af þjóð inni. Hin 99,9921 pró sent in voru bara að
reyna að vinna heið ar lega vinnu og gera gagn.
Sam kvæmt áð ur nefndri grein í NYT hef ur orð spor lands ins skað ast eft ir
banka hrun ið og það mun taka lang an tíma að koma því í samt lag á ný. En
skað inn er skeð ur; kúk ur inn er kom inn upp á bak. Nú legg ég til að við Ís­
lend ing ar tök um hönd um sam an, þeg ar búið verð ur að tæma úr eggja bökk­
un um á þing hús ið og menn farn ir að ró ast á ný, og hefj um STÓRA upp­
bygg ing ar ferl ið. Hreins um kúk inn af bak inu. Sýn um um heim in um að Ís­
land er sú þjóð sem fyrst vann sig upp úr öldu dal fjár málakrepp unn ar, al­
veg eins og við lent um fyrst í henni og það á botn in um. Hefj um NÝJA ÍS­
LAND.
Eng in þjóð á jafn mikl ar auð lind ir og við Ís lend ing ar. Jafn vel þó við tækj­
um á okk ur skuld ir ó ráðs íu gemsanna upp á þús und ir millj arða eig um við
eft ir að rétta úr kútn um fyrr en all ar aðr ar þjóð ir. Einmitt vegna þess hve
rík við erum af mannauði og þekk ingu og ekki síð ur landi og því sem það og
sjór inn gef ur eig um við betri mögu leika en all ir aðr ir. Og ég spyr: Hvern ig
væri að fara að nýta jarð hit ann meira, t.d. í fram leiðslu græn met is? Hvern­
ig væri að vinna meiri og verð mæt ari af urð ir úr ís lensku sjáv ar fangi áður en
það er selt úr landi? Af hverju skyld um við ekki t.d. heilfrysta síld í stað þess
að láta Dani vinna mestu verð mæt in úr henni? Af hverju skyld um við ekki
fram leiða meiri orku með fall vatns virkj un um, há hita bor un um, vind orku
eða sjáv ar falla virkj un um og selja þá orku dýru verði til há tækni iðn að ar? Af
hverju eru jarð lög ekki könn uð meira og hrað ar norð an við land ið í leit að
olíu? Af hverju reyn um við ekki að fá fleiri ferða menn til lands ins?
Ég er ekki sér fræð ing ur í að svara þess um spurn ing um en velti því fyr ir
mér af hverju við höf um ekki nýtt þess ar auð lind ir okk ar meira en við höf­
um gert. Mig grun ar reynd ar sterk lega að á stæð an sé sú að það hef ur vant­
að hvatann til þess. Und an far in ár hafa allt of marg ir ver ið upp tekn ir af því
að selja hverj ir öðr um verð laus hluta bréf sem spennt hafa upp vænt ing ar
með al þjóð ar inn ar sem eng in inni stæða hef ur reynst fyr ir. Á með an hef ur
þetta á gæta fólk, í mörg um til fell um bestu stærð fræð ing ar lands ins og vafa­
laust inni á milli öfl ug ir frum kvöðl ar, ekki ver ið að skapa nokk ur raun veru­
leg verð mæti held ur ver ið að kaupa og selja loft.
Ís lensk ir stjórn mála menn eru á eng an hátt öf unds verð ir af hlut skipti
sínu að reyna að stýra at burða rás síð ustu vikna. Þeg ar lend ingu verð ur hins
veg ar náð í því hvern ig end ur reisa má rest ar ís lensks at vinnu lífs og bjarga
heim il um lands ins frá hörm ung um, þá ættu menn að snúa sér að þeim
verk efn um sem ég hef nefnt. Ég held að er lend ir fjár fest ar séu meira en til­
bún ir til að koma að borð inu og rétta Ís lend ing um hjálp ar hönd. Eft ir eitt
til tvö ár vil ég gjarn an sjá frétt á for síðu New York Times með fyr ir sögn
eitt hvað á þessa leið: „Ís lend ing ar nýttu eig in auð lind ir ­ og komust fyrst­
ir manna upp úr krepp unni.“ Verð um aft ur lang best ir, það er svo miklu
skemmti legra að slá þannig heims met.
Magn ús Magn ús son
Hún Ver on ika Garð ars dótt ir í Grund ar firði á gott
með að um gang ast dýr, bæði villt og heim il is dýr. Á
laug ar dags kvöld ið síð asta þeg ar hún var á rúnt in um
með pabba sín um sá hún sel í fjöru borð inu við suð ur­
garð inn í Grund ar firði. Heilsuðu feðgin in upp á sel­
inn sem kærði sig koll ótt an á með an pabb inn, Garð ar
Svans son mynd aði.
mm
„Þó svo við byggj umst við tals­
verð um hreyf ing um á land inu, átt­
um við ekki von á þessu stökki,“
seg ir Guð mund ur Vals son mæl­
inga verk fræð ing ur hjá Land mæl­
ing um Ís lands en komn ar eru loka­
nið ur stöð ur úr mæli átaki sem LMÍ
og Vega gerð in stóðu fyr ir og fram
fóru á Suð vest ur landi 6.­16. októ­
ber. Þar komu fram gríð ar leg ar af­
leið ing ar Suð ur lands skjálft anna í
maí, sem sýna sig með al ann ars í
allt að 45 senti metra hlið ar hreyf­
ingu jarð skorpunn ar á svæð inu í
Ölf usi milli Hvera gerð is og Sel foss.
Áður bentu mæl ing ar til þess að
hreyf ing in hefði ver ið mun minni
eða um 17 senti metr ar. Hvera gerði
færð ist því nærri hálf an metra nær
höf uð borg inni en Sel foss fjær.
Til sam an burð ar má nefna að
í þess um mæl ing um kom í ljós að
fleka hreyf ing in milli Norð ur­Am­
er íku og Evr asíu flek anna hef ur
skap að gliðn un á milli Belgs holts
í Mela sveit og Selja lands foss und ir
Eyja fjöll um um 8 senti metra á síð­
ustu fjór um árum.
Séu nið ur stöð ur mæl ing anna í
októ ber born ar sam an við mæl ing­
ar frá ár un um 2001 og 2004 koma
í ljós mikl ar færsl ur á landi í Ölf us­
inu, eða allt að 45 senti metr ar sem
fyrr seg ir. Þessi breyt ing er rak in að
langstærst um hluta til jarð skjálft­
anna í maí. Út frá þess um sam an­
burði má sjá að á hrif skjálft ans á
hreyf ing ar lands eru mest á milli
Hvera gerð­
is og Sel­
foss en fjara
síð an nokk­
uð hratt út
er fjær dreg­
ur því svæði.
Að sögn
Guð mund­
ar er hlið­
ar færsl an í
land inu mun
meira á ber­
andi. Hæð­
ar færsl urn ar
eru minni og
mun ó reglu legri.
Guð mund ur seg ir að með þess­
um mæl ing um hafi Land mæl ing­
ar ver ið að sinna sínu hlut verki, að
við halda grunn kerf inu fyr ir mæl­
ing ar. „Aug ljóst var að tals verð­
ar breyt ing ar höfðu átt sér stað í
legu og hæð mæli punkta á svæð­
inu og þeir því ó not hæf ir til vega­
og fram kvæmda mæl inga. Mæld ar
voru mæli stöðv ar í grunn stöðvaneti
lands ins auk val inna punkta í lands­
hæð ar neti og mæli kerf um sveit ar­
fé laga á svæð inu,“ seg ir Guð mund­
ur en að mæl ing un um komu auk
Land mæl inga og Vega gerð ar inn­
ar, Verk fræði stofa Suð ur lands fyr ir
hönd sveit ar fé lag anna og fyr ir tæk ið
Ís mar. Auk nýrra mæl inga voru nýtt
gögn frá GPS jarð stöðv um Veð ur­
stofu Ís lands á svæð inu.
þá
Full trú ar fyr ir tæk is ins Titan
Global ehf. kynntu hug mynd ir sín­
ar um upp bygg ingu net þjóna búa
fyr ir sveit ar stjórn Borg ar byggð­
ar á fundi í lið inni viku. „Við erum
einn þriggja að ila sem þeir ætla sér
að ræða við,“ seg ir Páll S. Brynjars­
son sveit ar stjóri. Net þjóna bú eru
gagna mið stöðv ar fyr ir tölvu gögn.
Vöxt ur þeirra í heim in um er ör og
fer nærri að geymslu þörf in auk­
ist um 50­100% ár hvert. Líkt og
fram hef ur kom ið í frétt um hafa sjö
sveit ar fé lög vítt og breitt um land­
ið und ir rit að vilja yf ir lýs ingu við
fyr ir tæk ið Green sto ne um að taka
frá að stöðu und ir slík net þjóna bú.
Talið er að búin geti skap að allt að
40 ný störf á hverj um stað og að
fyrsta búið geti tek ið til starfa eft­
ir 2 ár svo fremi að nýr sæ streng­
ur verði kom inn milli Ís lands og
Banda ríkj anna.
„Við eig um von á því að fá er indi
frá þeim inn á borð til okk ar þar sem
þeir út lista hvað það er sem far ið er
fram á frá sveit ar fé lag inu. Í fram­
hald inu mun um við skoða mögu­
leik ana á því að þeir byggi hér net­
þjóna bú,“ seg ir Páll. „Við þurf um
jafn framt að gefa þeim ýms ar upp­
lýs ing ar, til dæm is um stöðu skipu­
lags mála. Ef þetta kem ur út með já­
kvæð um hætti stíga menn vænt an­
lega skref ið á fram.“ Hann seg ir of
snemmt að segja til um það hvenær
hug mynd in gæti kom ið til fram­
kvæmda ef af verð ur. Eins hversu
mörg störf muni skap ast ef til kem­
ur.
Þess má geta að Borg ar byggð
kom vel út í stað ar valsút tekt fyr­
ir net þjóna bú sem gerð var með­
al ell efu sveit ar fé laga fyrr á ár inu.
Á lit leg asta svæð ið var þá talið vera
á iðn að ar svæð inu við Vallar ás, en
mjög mik ið land rými þarf fyr ir net­
þjóna bú. Eft ir miklu er að slægj ast
þar sem net þjóna bú eru mann frek
þjón usta í há tækni störf um. Ekk ert
þeirra sjö sveit ar fé laga sem und ir­
rit uðu vilja yf ir lýs ing una við Green­
sto ne voru með í stað ar valsút tekt­
inni.
sók
Leiðari
Sýna á huga á net þjóna búi
í Borg ar byggð
Sel ur í fjör unni
Land mæl ing um lok ið vegna jarð skjálft anna á Suð ur landi:
Hlið ar hreyf ing lands mun
meiri en áður var talið
Örv ar á kort inu sýna hlið ar hreyf ing ar vegna jarð skjálft anna sem eru mun meiri
en áður var talið.
Guð mund ur Vals son
mæl inga verk fræð ing­
ur hjá Land mæl ing um
Ís lands.