Skessuhorn - 28.01.2009, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 28. JANÚAR
Það vill oft
brenna við bæði í
póli tík og öðru að
ef menn sjá kost­
ina á ein hverju þá
sjá menn ekki gall­
ana og eins öf ugt. Á þeim tíma sem
Jón Bald vin fór um land ið og boð­
aði fagn að ar er ind ið um GATT var
hann vin sælt yrk is efni manna og
kannske frek ar tí und að ar nei kvæð­
ari hlið ar mál anna. Eft ir all fræg­
an fund sem hald inn var í Varma­
hlíð þar sem ein hús freyj an nefndi
Jón „út send ara and skot ans“ orti
ó nefnd ur Skag firð ing ur:
Læ vís þyk ir lygi hans,
lof orð einskis virði,
Út send ari and skot ans
áði í Skaga firði.
Eft ir fund sem hald inn var stuttu
síð ar í Ýdöl um og þótti ekki takast
sem best hjá Jóni kvað Starri í
Garði:
Engu þok ar enn um sinn,
illa Jóni geng ur.
Ekki er víst að And skot inn
ætli að nota hann leng ur.
Jó hann es á Gunn ars stöð um bætti
svo um bet ur:
Nú fór illa Nonni minn.
Nú hún Bryn dís græt ur,
því ekki greið ir and skot inn
at vinnu leys is bæt ur.
Ind riði Að al steins son á Skjald­
fönn orti um þetta leyti eft ir far andi
gátu:
Flæk ist um og fegr ar GATT,
frakk ur, tungulip ur.
Gleym inn á að segja satt,
sann ur við sjáls grip ur.
Jón hafði þann sið í þess ari her­
ferð að byrja hvern fund á langri
messu þar sem hann lýsti dá semd um
æsku ár anna þeg ar þeir voru sam an
kúasmal ar í Ögri við Ísa fjarð ar djúp,
Jón Bald vin og Jón Sig urðs son, þá­
ver andi iðn að ar mála ráð herra. Varð
það Starra í Garði til efni eft ir far­
andi hug leið ing ar:
Eitt er víst ef ein hver spyr
- þó ekki standi tím inn kyrr-
að illa stjórna enn sem fyrr
Ög ur kúasmal arn ir.
Ein hvern tím ann á þessu ára bili
sem þeir voru báð ir ráð herr ar, Jón
Bald vin og Jón Sig urðs son, voru
nokkr ir eldri borg ar ar úr Borg ar­
firði stadd ir aust ur við Brú ará þar
sem Jóni Ger reks syni var drekkt
forð um og varð þá Jak obi á Varma­
læk að orði:
Sunn lensk ar byggð ir blasa við
allra sjón um.
Bera af flestu svo verð ur ei lýst
með orð um.
Hér eru all ir hætt ir að drekkja Jón-
um,
- ég hygg þó að þörf in sé við líka
brýn og forð um.
Á tíma bili í þess ari funda her ferð
vitn aði Jón mjög til skipu lagðs sam­
sær is bænda for yst unn ar gegn sér
og hélt óspart á lofti flugu riti sem
hann sagði að ó nefnd ur fund ar­
mað ur hefði gauk að að sér á fund­
in um á Hvoli. Síð ar kom þó í ljós
að fund ar mað ur inn var séra Hall­
dór Gunn ars son í Holti og ,,flugu­
rit ið“ var ljós rit af grein úr Tím­
an um og þá ein hverra hluta vegna
ekki eins merki legt inn legg í ræðu­
höld in. Starri í Garði kvað þá:
Klækj ótt ur er klerk ur inn,
kunni Jón að pretta.
Ef laust glott ir and skot inn
er hann frétt ir þetta.
Fram sókn stýr ir fjanda her
í fyr ir sát við ráð herr ann,
eins og Serbar ætla sér
endi lega að drepa hann.
Nú skal verja frelsi og frið,
flýja skal því eng inn
en styðja Jón í styrj öld við
Stalín aft ur geng inn.
Maf í an um það merki gaf
mál sé að granda Jóni.
Heima stíla heimt aði af
hverju bónda flóni.
Í þess um síð ustu orð um er vænt­
an lega vís að til þess að Jón taldi að
því er virt ist að bænd ur væru skipu­
lega und ir bún ir fyr ir fund ina enda
væru spurn ing ar þeirra gáfu legri en
svo að þær gætu kom ið frá venju leg­
um bændak urf um.
Haust ið 1991 stóð til mik ill nið­
ur skurð ur á sauð fé og átti að farga
um það bil 55.000 ám. Jón Bald­
vin lét þess þá get ið í við tali að nú
væri land bún að ar stefn an end an­
lega hrun in og mundi hann verða
við stadd ur í eig in per sónu þeg­
ar Hall dór Blön dal stjórn aði af tök­
unni og ærn ar yrðu skotn ar nið ur í
gryfju og urð að ar. Starra Björg vins­
syni í Garði virt ist hlakka í Jóni yfir
þessu og þótti það ó geð fellt og kvað
til Jóns:
Öll um er boð ið á af töku há tíð slíka
og eitt hvað verð ur Dóri að herða
sig.
Víst skaltu mæta svo verð ir þú
skot inn líka
og vand lega kastað rek um yfir þig.
Ein hvern tím ann á þessu tíma­
bili rak á fjör ur mín ar vísu sem ég
veit hvorki um höf und að né held­
ur um hvern er ort en vís an er jafn­
góð fyr ir því:
Einn vill Jón inn öllu spilla,
ill er frétt.
Hon um lýsa all ir illa
- og all ir rétt.
Ein hvern veg inn er það þannig
með bless aða ,,út rás ar vík ing ana“
okk ar að þeir virð ast fara frek­
ar hljótt þessa dag ana og sagt að
þeir haldi sig mest er lend is nú um
stund ir. Í til efni þess kvað Ge org á
Kjörs eyri:
Það er ekki eins og sé mik ils misst
né menn þurfi að fyll ast klökkva.
Sagt er að rott urn ar flýi nú fyrst
ef fley ið er við það að sökkva.
Á kjör dæm is þingi Fram sókn ar í
NV kjör dæmi 2006 urðu nokkr ar
um ræð ur um for yst una og ým is legt
henni tengt og kvað þá Ge org:
Stað an í flest um mál um er merk
menn hafa í öngvu hrap að.
For ust an er al veg firna sterk
en fylg ið að mestu tap að.
Rík is stjórn in færði þjóð inni jóla­
gjaf ir nú fyr ir jól in sem Ge org lagði
út af með sín um hætti:
Með an svein ar ferð ast á fjöll um
að færa okk ur jól in í hús.
Rík is stjórn in ráð legg ur öll um
ríku leg faðm lög og knús.
Hún gaf skuld ir í há tíða brauð,
hækk aði skatt ana í bít ið.
Þetta á að bjarga þjóð inni í nauð
- það er nú ekki lít ið!
Við skul um svo enda þenn an þátt
á nokk urra daga gam alli vísu eft ir
Sig mund Erni Rún ars son og á hún
kannske enn bet ur við nú en þeg ar
hún var ort:
Svalt er úti, svei mér þá
svíð ur und an vetri.
Ég er vart með hýrri há
og hef nú ver ið betri.

Hvað um það. Mín loka nið ur­
staða úr þessu er semsé: Sæll er hver
sá sem guð frels ar frá póli tík inni.
Með þökk fyr ir lest ur inn,
Dag bjart ur Dag bjarts son
Hrís um, 320 Reyk holt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Vísnahorn
Sagt er að rott urn ar flýi nú fyrst - ef fley ið er við það að sökkva
Mynd ar legt minn is merki um
Svein björn Bein teins son fyrsta alls­
herj ar goða Ása trú ar fé lags ins mun
rísa við Drag háls. Frum hönn un
þess er lok ið og stefnt er að því að
reisa það ná lægt nýju veg ar stæði
um Geld inga draga.
Svein björn var fædd ur í Graf ar­
dal árið 1924. Hann var sauð fjár­
bóndi og bjó að Drag hálsi en lést
hinn 24. des em ber 1993 og hvíl ir
nú í Saur bæj ar kirkju garði á Hval­
fjarð ar strönd. Svein björn var skáld
og kvæða mað ur og eft ir hann liggja
ýms ar bæk ur um rímna kveð skap
og tals vert af hljóð rit uðu efni með
hans eig in kveð skap. Hann flutti
Eddu kvæði und ir hefð bundn um
rímna lög um en átti þó sam starf
við ýmsa ó hefð bundna lista menn
svo sem rokk ara og punkara og
lað aði að sér unga sem aldna með
list sinni. Hann var vel þekkt ur í
Evr ópu og Norð ur­ Am er íku fyr­
ir kveð skap sinn og rímna flutn ing,
en þekkt ast ur var Svein björn sem
fyrsti alls herj ar goði Ása trú ar fé lags­
ins og barð ist hart fyr ir því að fá fé­
lag ið við ur kennt af yf ir völd um fyrst
trú fé laga utan þjóð kirkj unn ar.
Sögu leg ur fund ur
Til er frá sögn af síð asta fundi
þeirra Svein björns og Þor steins
Guð jóns son ar við Ólaf Jó hann es­
son þá ver andi dóms mála ráð herra
árið 1973. Um langt skeið höfðu
ása trú ar menn sótt það fast að fá fé­
lag ið við ur kennt sem trú fé lag en
alltaf feng ið sömu svör in; að mál ið
yrði „skoð að“. Um þetta leyti var
þol in mæði Svein björns á þrot um
og segja sög ur að hann hafi ver ið
brúna þung ur mjög á fund in um og
lagt á herslu á mál sitt með að berja
hnefa í borð ið áður en þeir gengu
út úr skrif stofu ráð herra. Þeg ar þeir
fé lag ar voru ný gengn ir út úr hús­
inu sló þar nið ur eld ingu og fór raf­
magn af hluta Reykja vík ur borg­
ar. Höfðu menn á orði að þar hefði
þrumuguð inn Þór vænt an lega lýst
vilja sín um og stutt mál stað inn með
þess um hætti. Fá ein um dög um síð­
ar feng ust þau svör frá dóms mála­
ráðu neyt inu að er ind ið hefði feng ið
já kvæða af greiðslu. Ása trú ar fé lag ið
var stofn að sum ar dag inn fyrsta það
sama ár og var Svein björn alls herj­
ar goði þess til ævi loka.
Minn is merk ið verð ur í formi
mynd ar legs þórs ham ars með sól­
krossi, trú ar tákni heið inna manna
og um hverf is það verð ur opið
svæði sem mynd ar hring um hverf­
is bauta stein inn. Hóp ur ása trú ar­
manna heim sótti Drag háls í frost­
stillu í árs byrj un til að velja minn­
is merk inu stað í lands lag inu. Naut
hóp ur inn full ting is Magn ús ar Jens­
son ar arki tekts.
jh
Taf ir hafa orð ið á upp bygg ingu á
hafn ar svæð inu við Grund ar tanga,
sem rakt ar eru til á stands ins í efna­
hags líf inu. Þannig er nokk uð síð­
an hús ein ing ar og efni í fram tíð­
arsmiðju Stál smiðj unn ar komu á
hafn ar bakk ann á Grund ar tanga og
bíð aþar upp setn ing ar. Marg ir mán­
uð ir eru liðn ir frá því smiðj ur Stál­
smiðj unn ar voru flutt ar af að al hafn­
ar svæð inu í Reykja vík, þar sem þær
voru til fjölda ára, í bráða byrgða­
hús næði í Garða bæ. Þá hef ur orð­
ið drátt ur á því að fóð ur fyr ir tæk­
ið Líf land hæfi upp bygg ingu á lóð
sinni á Grund ar tanga.
Gísli Gísla son hafn ar stjóri Faxa­
flóa hafna seg ir að mesta spenn an sé
nú vegna lóð aum sókn ar El kem um
sól ar kís il verk smiðju, en hann von­
ast eft ir að á kvörð un um stað setn­
ingu verk smiðj unn ar, vænt an lega á
Grund ar tanga eða í Kanada, liggi
fyr ir með vor inu. „Þó nokk ur á hugi
er hjá fleiri að il um sem eru með
spenn andi verk efni í píp un um, en
ekki er séð fyr ir end ann á því hvort
okk ur tak ist að kló festa þá. Öngl­
arn ir eru hins veg ar úti og vel beitt­
ir þannig að ef laust eiga ein hverj­
ir fleiri eft ir að bíta á,“ seg ir Gísli.
Að mati margra, sem til þekkja, er
Grund ar tanga höfn lyk ill inn að auk­
inni at vinnu upp bygg inu á nær liggj­
andi svæði á næstu árum.
þá
Taf ir á
upp bygg ingu
Svein björn
Bein teins son
Svein björns Bein teins son ar minnst
við Drag háls
Nokkr ir leið ang urs manna ofan við Drag háls, Hilm ar Örn Hilm ars son alls herj ar goði fyr ir miðju. Ljósm. Lenka Ková rová.