Skessuhorn - 05.01.2011, Qupperneq 16
16 MIÐVIKUDAGUR 5. JANÚAR
Sæ þór H. Þor bergs son veit inga
mað ur í Stykk is hólmi hlaut nokkr
ar til nefn ing ar til Vest lend ings árs
ins 2010 frá les end um Skessu horns.
Í þeirri kosn ingu þurfti hann þó að
lúta í lægra haldi fyr ir Þórði Guðn
a syni björg un ar sveita manni sem
hlaut ó venju af ger andi kosn ingu.
Sæ þór af rek aði þó á ár inu að taka
þátt í björg un tveggja manns lífa.
Fyrra at vik ið átti sér stað í lík ams
rækt ar stöð inni í Hólm in um þeg ar
mað ur fékk hjarta stopp við æf ing
ar. Í síð ara til fell inu átti Sæ þór þátt
í að bjarga ung um manni sem var
við það að brenna inni þeg ar eld
ur kom upp í í búð ar húsi í Stykk is
hólmi snemma á ár inu. Hann seg
ir síð ari manns björg ina vera lífs
reynslu sem tek ið hafi á.
Högg ið kom eft ir á
„ Þetta var mik il lífs reynsla,“ seg
ir Sæ þór um at vik ið í lík ams rækt
ar stöð inni Á taki í Stykk is hólmi í
byrj un síð asta árs. Þau voru fjög
ur sem voru þarna að rækta lík
ama og sál, Sæ þór, eig in kona hans
Stein unn Helga dótt ir, Eg ill Eg
ils son og Gunn laug ur Árna son en
sá síð ast nefndi komst nærri því að
draga and ann í síð asta sinn þenn
an við burða ríka dag. „Ég var þarna
í einka þjálf un hjá kon unni en hún
ætl aði að taka mig í gegn á nýju
ári. Fljót lega tók um við eft ir því að
Gunn laug ur var far inn að hegða sér
held ur furðu lega. Ég sá að hann var
við það að líða út af og greip hann
þeg ar hann datt út og lagði á gólf
ið. Við átt uð um okk ur strax á því
að hann væri í hjarta stoppi og byrj
uð um við Eg ill að hnoða hann og
blása. Fljót lega kom svo lög regl an
með hjarta stuð tæki og okk ur tókst
að koma hon um til lífs aft ur.“
Ró bert Árni Jörg en sen eig andi
Á taks bætt ist fljót lega í hóp þeirra
Mik ill meiri hluti er lendra gesta
sem koma til Ís lands, eða 82%
þeirra, segja nátt úr una hafa haft
á hrif á á kvörð un um Ís lands ferð
árið 2010, en þriðj ung ur nefndi
ís lenska menn ingu eða sögu. Þá
voru lang flest ir er lendra ferða
manna á nægð ir með Ís lands ferð
ina en um 97% telja að hún hafi
upp fyllt vænt ing ar. Þetta er með
al nið ur staðna úr nokkrum spurn
ing um sem Ferða mála stofa fékk
Rann sókn ir og ráð gjöf ferða þjón
ust unn ar til að leggja fyr ir er lenda
gesti sem til lands ins komu sum
ar ið 2010.
Flest ir, eða 62% ferða manna,
nefna nátt úr una og land ið þeg
ar spurt er um hvað an hug mynd
að Ís lands ferð kom. Marg ir nefna
einnig vini og ætt ingja og aðr ir
fyrri heim sókn til lands ins. Þeg
ar er lend ir gest ir voru spurð ir um
á hrif eld goss ins í Eyja fjalla jökli
sögð ust ein ung is 9% að þeir hefðu
í hug að að hætta við Ís lands ferð
vegna goss ins. Eins og áður hafa
er lend ir gest ir hér á landi eink
um á huga á nátt úru tengdri af þr
ey ingu en 82% sögð ust hafa far
ið í nátt úru skoð un í Ís lands ferð
inni sum ar ið 2010. Þeg ar svar
end ur voru spurð ir að því hvað
þeim hefði þótt minn is stæð ast við
Ís lands ferð ina nefndu lang flest
ir nátt úru tengda þætti eða ein
staka staði á land inu. Könn un
in var gerð með al er lendra brott
far ar gesta í Leifs stöð og á Seyð
is firði á tíma bil inu júní til á gúst
2010. Könn un in bygg ir á 1.378
gild um svör um, 1.256 svör um frá
flug far þeg um og 122 frá far þeg
um Nor rænu.
ákj
Glugga út sýni úr veiði hús inu við Norð urá í Borg ar firði. Ljósm. hög.
Nátt úra Ís lands heill ar
er lenda ferða menn mest
Átti þátt í björg un tveggja manns lífa á liðnu ári
Rætt við Sæ þór H. Þor bergs son í Stykk is hólmi um erf iða lífs reynslu
er reyndu að end ur lífga Gunn
laug og þá voru sjúkra flutn inga
menn irn ir held ur ekki lengi að
mæta á svæð ið. „Ég vil að það komi
skýrt fram að ég var alls ekki einn
í þessu,“ seg ir Sæ þór. „Auð vit að
verð ur manni brugð ið við slíka lífs
reynslu en með an á þessu stóð gríp
ur mann ein hver ró og við gerð um
bara það sem þurfti að gera. Högg
ið kom síð an eft ir á þeg ar við sett
umst all ir nið ur og fór um að ræða
þetta.“
Mik il guðs gjöf að g
eta hjálp að
Það varð Gunn laugi til happs
hversu fljót ir Sæ þór og fé lag ar voru
að átta sig á að stæð um. Þeir byrj
uðu strax að hnoða og héldu þannig
blóð og súr efn is flæði lík am ans
í gangi á með an hjart að sló ekki
að sjálfs dáð um. Að sögn Sæ þórs
var Gunn laug ur mjög hepp inn og
kem ur úr þess ari lífs reynslu nán ast
óskadd að ur. Hann seg ir það hafa
ver ið afar sér kenni lega lífs reynslu
að vera með líf vana ein stak ling í
hönd un um og finna svo þeg ar hann
nán ast lifn aði við á ný, þeg ar hjart
að fór að slá. „ Þetta er mjög skrít in
til finn ing. Ég get ekki neit að því að
þessi lífs reynsla snerti mig djúpt og
það er al gjör guðs gjöf að geta hjálp
að með þess um hætti. Það er sko
allt öðru vísi að hnoða mann held
ur en að pumpa ein hverja dúkku á
skyndi hjálp ar nám skeiði,“ seg ir Sæ
þór sem grun aði ekki á þess um tíma
að skjót við brögð hans ættu eft ir að
bjarga öðru manns lífi rúm um ein
um mán uði síð ar.
Að stæð ur skugga leg ar
Síð ustu helgi þorr ans á síð asta
ári, þann 21. febr ú ar, kom upp
mik ill eld ur í í búð ar húsi í Stykk
is hólmi. Ein um íbúa var bjarg
að úr hús inu og var hann flutt ur
með þyrlu Land helg is gæsl unn ar á
Lands spít al ann í Reykja vík með al
var leg bruna sár. Sæ þór er í slökkvi
liði Stykk is hólms og ná grenn is og
fór í út kall.
„ Þetta at vik að ist þannig að ég fæ
út kall á sunnu dags morgni um bruna
í rað húsi. Hús ið stend ur beint fyr
ir neð an Hót el Stykk is hólm og þarf
ég því að keyra fram hjá hús inu til að
kom ast nið ur á stöð og ná í slökkvi
liðs gall ann. Fullt af fólki hafði safn
ast sam an ofan frá hót el inu og var
að fylgj ast með enda stóð hús ið í
björtu báli. Ég varð hrædd ur um að
ein hver færi að hætta sér inn í hús ið
til að gá að í bú um og á kvað því að
fara ekki nið ur á stöð held ur mat ég
að stæð ur og reyndi að koma í veg
fyr ir að frek ari ó höpp ættu sér stað.
Í fyrstu taldi ég að kvikn að hefði í
hjá vina fólki mínu og varð því mjög
brugð ið, svona mál eru sér stak lega
erf ið í litl um bæj ar fé lög um því þú
veist alltaf hver býr í hverju húsi.“
Sæ þór seg ir að stæð ur hafa ver
ið skugga leg ar. Hús ið stóð al elda
og ekki var hægt að fara inn í það
með neinu móti. Þeg ar bíll slökkvi
liðs ins mætti á svæð ið byrj uðu þeir
á því að kæla hús ið og tempra og
við það minnk aði log inn. „Við viss
um ekki hvort ein hver væri inni í
hús inu, en okk ur grun aði það. Þeg
ar ég brýt síð an nið ur svefn her
berg is glugg ann til að fá vind til að
reykræsta hús ið sé ég að íbúi húss
ins ligg ur illa hald inn þar inni.“
Taldi mann inn af
Sæ þór byrj aði á því að kalla á
hjálp en stökk síð an inn í svefn her
berg ið í stutt erma bol og þunn um
bux um. „ Þetta voru bara ó sjálf ráð
við brögð þó svo að ég geti að sjálf
sögðu kom ist í stök ustu vand ræði
með því að segja frá þessu. Her
berg ið var orð ið eld laust þó svo
að eitt hvað hafi ver ið eft ir af reyk.
Þeg ar ég kom að mann in um datt
mér ekki ann að í hug en hann væri
far inn. Hann leit illa út enda bú inn
að lenda í mikl um hita og reyk. Það
kom mér því mjög á ó vart þeg ar ég
fór að meta lífs mark að hann bærði
á sér. Þá átt aði ég mig á að hann var
lif andi og við drif um hann á bretti
og út um glugg ann í hvelli. Það
er ó trú legt hvað er hægt að bjóða
manns lík am an um.“
Sæ þór seg ir þetta hafa ver ið
mjög erf iða lífs reynslu. Að stæð ur
hafi ver ið erf ið ar og mað ur inn hafi
brennst illa. „Ég hef ver ið í slökkvi
lið inu í ein hver tutt ugu ár, kom
ið að ýmsu, en þetta er það ó raun
veru leg asta sem ég hef lent í.“
Mað ur inn sem í brun an um lenti
er furðu hress í dag, að sögn Sæ
þórs. Hann er á góð um bata vegi þó
svo að húð og önd un ar vanda mál
hrjái hann enn.
Öfl ug ur hóp ur
Þrátt fyr ir þessa reynslu hvarfl aði
aldrei að Sæ þóri að hætta í slökkvi
lið inu. Hann seg ir hóp inn öfl ug
an og það séu eng ir kján ar inn
an hans. Ann ars væri hann löngu
hætt ur. „Það koma stund ir í þessu
starfi þar sem mað ur verð ur að geta
lagt líf ið í hend ur næsta manns. Ef
traust ið er ekki til stað ar þá er þetta
ekki hægt. Hér er eng inn æv in týra
ljómi held ur vinna menn bara vinn
una sína og leysa þau verk efni sem
þarf að leysa. Eft ir svona reynslu
eins og þenn an síð asta vet ur er gott
að hitta fé lag ana fljót lega á eft ir og
ræða mál in. Það pöss um við vel að
gera í þess um hópi.“
Af henda keflið á fram
Sæ þór er flest um vel kunn ur í
Stykk is hólmi en hann hef ur á samt
eig in konu sinni Stein unni Helga
dótt ur rek ið veit inga stað inn Narf
eyr ar stofu síð ast lið in tíu ár. Nú
verð ur hins veg ar breyt ing þar á
en þau hjón hafa á kveð ið að stíga
til hlið ar og leigja út rekst ur inn frá
og með 1. mars á þessu ári. „Við
ætl um að sjá hvað er hin um meg in
við læk inn,“ seg ið Sæ þór sem hef ur
unn ið í eld húsi í 20 ár. Hann vildi
ekki segja blaða manni hvað tæki við
en sagð ist þó vera með tvö spenn
andi verk efni í píp un um.
Þeg ar þau hjón in Sæ þór og Stein
unn tóku við rekstri Narf eyr ar stofu
fyr ir tíu árum var þar að eins rek ið
kaffi hús á neðri hæð inni en fyrr um
eig andi bjó á þeirri efri. Þau tóku
því efri hæð ina al veg í gegn, bættu
henni við á samt eld húsi og settu
stiga. Sæ þór seg ir þó lyk il at rið ið
hafa ver ið að halda and an um í hús
inu. „ Helstu breyt ing arn ar sem ég
tek eft ir á síð ast liðn um tíu árum er
þessi gríð ar lega spreng ing í ferða
þjón ustu. Hér hef ur ver ið æv in
týra lega mik ið að gera og tíma bil ið
er alltaf að lengj ast. Ekk ert ár hef ur
ver ið eins en við höf um alltaf get
að stólað á aukn ingu. Að mínu mati
eiga menn þó ekki að vera í veit
inga brans an um alla ævi. Ég veit
ekki um neitt jafn hall æris legt eins
og þeg ar gaml ir, þreytt ir veit inga
menn, halda á fram þrátt fyr ir að
vera löngu bún ir að missa eld móð
inn. Þetta er krefj andi og slít andi
starf og því fylg ir mik ið álag. Þetta
er á stæða þess að við á kváð um að
stíga til hlið ar. Okk ur hef ur geng ið
mjög vel með Narf eyr ar stofu en nú
er kom inn tími til að af henda keflið
á fram og fá nýtt fólk inn. Ég tel
þetta mjög já kvætt skref fyr ir bæ
inn,“ sagði Sæ þór að lok um.
ákj
Sæ þór H Þor bergs son seg ir frá lífs reynslu sinni og upp lýs ir jafn framt að nú hafi þau hjón in á kveð ið að leigja út rekst ur Narf
eyr ar stofu.