Iðnaðarmál - 01.03.1970, Blaðsíða 25

Getur góður stjórnandi stjórnað
hverju sem er?
Já. En þegar viíf sögðum þetta
árið 1930 eða ’35, vorum við „púað-
ir“ niður af sviðinu. Til að stjórna
símafyrirtceki í þá daga þurfti mað-
ur að hafa dinglað einhvers staðar
á símalínu. Ef maður vildi gerast
yfirmaður olíufélags, varð maður að
hafa olíuna rennandi úr nefi og eyr-
um.
Síðari heimsstyrj öldin feykti slík-
um skoðunum út í veður og vind.
Þá fraraleiddi Cooa-Cola skotfæra-
töskur, Frigidaire framleiddi vél-
byssur, og sérhver bílaverksmiðja
framleiddi flugvélar og skriðdreka.
Svo að stjórnun verður þá meira
fag?
Að spyrja mig um slíkt er eins og
að spyrja knapa, hvort hann vilji
ríða hesti í kappreiðum. Sú stað-
reynd, að stjórnun er að verða æ
meira fag, er rauði þráðurinn í lífi
mínu.
Mun framkvœmdastjóri níunda
áratugsins verða eldri eða yngri en
starfsbróðir hans í dag?
Það fer eftir þrúuninni í fólks-
fjölgunarmálum. Þó er það tilgáta
mín, að á laegri stjórnunarsviðum
byrji menn miklu fyrr og með meiri
hraða að feta sig upp á við.
Hvers konar menntunar cetti mað-
ur að afla sér til að verða farsœll
stjórnandi í framtíðinni?
Fyrst ætti hann að taka B. S. próf
í einhverri grein háskólavísinda. Þá
þyrfti hann að hafa meistarapróf í
viðskiptastjómun (business admini-
stration). Síðan ætti hann að leggja
á sig a. m. k. 8—12 mánaða stranga
þjálfun á stjórnunarnámskeiði, sem
fjallaði um eðli, einkenni og fram-
gang stjórnunar. Þeir kenna ekki
stjórnun í háskólastofnunum okkar
í dag. Þeir kenna störf stjórnunar:
fjármál, bókhald, markaðsmál, sam-
göngur, flutninga, starfsmannamál-
efni o. fl.
Stjórnandinn ætti að halda við
þekkingu sinni, meðan hann er í
starfi, á sama hátt og læknir eða
verkfræðingur.
Hvaða höfuðvandamál verður
framkvœmdastjórinn neyddur til að
glíma við?
Aðallega fjögur:
1. Verja fyrirtæki sitt og forða
því frá að falla í hendur nútíma ræn-
ingjabarónum, hinum gróðafíknu
fjárglæframönnum. Þeir munu ávallt
verða uppi með hverri kynslóð, og
þeim tekst jafnan að 'halda sér drjúg-
an spöl á undan lagasetningunni, sem
er nauðsynleg þeirra vegna.
2. Tryggja framtíð fyrirtækis síns.
3. Stofna til náinna tengsla við
mikilvægari stofnanir þjóðfélagsins,
svo sem opinber stjórnvöld, kirkj ur,
skóla, verkalýðsfélög og blöð.
4. Halda starfsliði sínu ánægðu
með góðum samskiptum og tryggja
jafnfranvt góð afköst þess.
Hver er rœningjabaróninn, sem
ógnar fyrirtœkinu?
Það er náungi, sem skýtur upp
kolhnum alveg óvænt og hefur með
einhverjum ráðum komizt yfir drjúg-
an skerf af hlutabréfum þínum. Hann
kemur með gylliboð, og þú ert varn-
arlaus. Hann kaupir á háu verði og
ráðskar með hlutabréfin. E. t. v.
sölsar hann allt undir sig án. þess að
velta þér úr sessi. Eða hann innhyrð-
ir þig, tæmir sjóðinn, sníður af hluta
af fyrirtækinu eða gleypir allt eins
og það leggur sig.
Þetta á eftir að leiða til stórkost-
legra breytinga.
Hvernig geta stjórnendur við-
skiptalífsins í dag þroskað og þjálf-
að yfirstjórnendur morgundagsins?
Gamalt ráð, sem nefnist „stjórn-
endaáætlun“, er nú tekið í notkun á
æ víðtækari hátt. Þetta er mjög vís-
indalegt og háþróað kerfi. Það byrj-
aði fyrst upp úr 1930, en var full-
komnað á dögum síðari heimsstyrj-
aldarinnar, þegar mörg fyrirtæki
tóku það upp vegna herkvaðningar-
innar.
Eftir styrjöldina héldu nokkur fyr-
irtæki þessu áfram, svo sem Mont-
gomery Ward, Worthington Corp.,
Richardson-Merell og að nokkru leyti
Standard Oil.
Eitt hið sorglegasta í atvinnu-
rekstri gerist, þegar þú hefur laust
starf og þú lítur á einn af mönnum
þínum og segir: „Hann hefur svo
sannarlega allt, sem til þarf — nema
reynslu í markaðsmálum.“
Og þú verður að ganga framhjá
honum.
Nú höfum við meiri forsjálni. Við
segjum, að þessi maður gæti tekið
við starfi aðalforstjóra innan tveggja
ára, ef hann hefði einnig reynslu í
markaðsmálum. Þess vegna kippum
við honum út úr starfinu, sem hann
er í, og veitum honum reynslu í
markaðsmálum. Við skipuleggjum
þroska hans.
IÐNAÐARMÁL
59