Hafnarfjörður - Garðabær - 01.05.2015, Blaðsíða 4
4 1. Maí 2015
Stuðningur við
baráttu launafólks
Við búum í öflugu samfélagi sem býr yfir ríkulegum auð-lindum og háu menntunar- og
atvinnustigi. Hér á landi eru öll tæki-
færi til að skapa frið og góð lífsskilyrði
fyrir alla, en þá er líka nauðsynlegt að
hugsa um heildina en ekki aðeins um
hagsmuni fárra. Daglega berast fréttir af
möguleikum okkar á að hafa gríðarlegan
arð af sameiginlegum auðlindum okkar,
ef arðinum væri rétt skipt. Ríkisstjórnin
er orðin stærsta hindrunin í því.
Forystumenn ríkisstjórnarinnar
segja að of langt hafi verið gengið í
átt að jöfnuði á síðasta kjörtímabili og
að líklega séu lægstu laun orðin of há.
Þau ummæli eru í góðu samræmi við
aðgerðir ríkisstjórnarinnar undanfarin
tvö ár þar sem allt kapp hefur verið lagt
á að auka ójöfnuð með skattlagningu
og hækkun gjalda í heilbrigðisþjónust-
unni svo eitthvað sé nefnt. Á sama tíma
bera lágtekju- og meðaltekjufólk fullan
kostnað af hruni íslensku krónunnar
með launum sem eru mun lægri en gerist
í nágrannalöndunum.
Verkfallsrétturinn
er helgur
Við þessar aðstæður kemur ekki á óvart
að launafólk sæki sér kjarabætur. Bætur
fyrir krónuna, fyrir ójafna skattbyrði og
hækkandi gjöld. Það er ekki nema eitt og
hálft ár síðan að komið var á sátt milli
allra aðila á vinnumarkaði með samn-
ingum um hóflegar launahækkanir.
Friðurinn var hins vegar rofinn þegar
ríkisstjórnin samdi við tiltekna hópa um
margfalt meiri hækkanir og gerði öðrum
ljóst að þeir yrðu látnir sitja eftir.
Launafólk nýtir nú sitt eina vopn í
kjarabaráttunni, verkfallsréttinn, en sá
helgi réttur er síðasta úrræðið í barátt-
unni fyrir betri lífskjörum. Það leikur sér
enginn að verkföllum, enda er það þung-
bær aðgerð fyrir alla aðila. Þess vegna
ætti ríkisstjórnin nú að leita allra leiða
til að sætta sjónarmið með heildrænum
og skapandi hætti í stað þess að gagnrýna
aðgerðir og samtakamátt launafólks.
Aukinn kaupmáttur
Það er stefna okkar Samfylkingarfólks
og bjargföst trú að samstarf eigi að
vera milli allra aðila á vinnumarkaði;
verkalýðshreyfingarinnar, atvinnurek-
enda og ríkisins. Samstarfið á að snúast
um kaupmátt og lífskjör, húsnæðismál,
skattbreytingar, peningastefnu og jöfn
tækifæri því þannig vinnum við að friði
og gegn misskiptingu.
Það er jafnframt stefna okkar jafn-
aðarmanna að ríkið eigi að beita tekju-
jöfnunaraðgerðum s.s. með þrepaskiptu
skattkerfi sem hlífir þeim tekjulægstu,
með lágum virðisaukaskatti á nauðsynjar
og með húsnæðis- og barnabótum sem
styðja raunverulega við barnafjölskyldur.
Þá eru ótaldar aðrar mikilvægar óbeinar
aðgerðir til að létta byrði almennings
s.s. aukin framlög til velferðarkerfisins,
til menntakerfisins og öflug aðkoma að
breytingum í húsnæðismálum.
Öflugt og réttlátt
samfélag
Okkur berast einnig fréttir af því að arð-
greiðslur og stjórnarlaun hækki gríðar-
lega og í engu samræmi við tilboðin sem
atvinnurekendur setja fram í kjaravið-
ræðunum. Hækkun lágmarkslauna í 300
þúsund krónur á þremur árum er við
slíkar aðstæður hógvær krafa, enda sam-
félagslegt markmið okkar að atvinnu-
rekstur sé það arðsamur að hann standi
undir mannsæmandi launum. Það á að
skipta hagnaði af rekstri með eðlilegum
hætti milli launafólks og eigenda.
Við jafnaðarmenn viljum ekki sam-
félag þar sem þorri landsmanna fær
þau skilaboð frá stjórnvöldum að þeim
beri að þakka fyrir það sem hrekkur
af borðum þeirra sem mest eiga. Við
viljum að allir séu gerendur í eigin lífi og
geti notið mannsæmandi kjara. Þannig
byggjum við öflugt og réttlátt samfélag.
Sömu tækifæri og hvati
til atvinnuþátttöku
Í dag á baráttudegi verkalýðsins mun í göngunni þramma hópur fatlaðs fólks og örorkulífeyrisþega. Krafan um at-
vinnu fyrir alla í samræmi við Samning
sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs
fólks verður söngur þeirra í dag. Krafan
um jöfn tækifæri fatlaðs fólks og örorku-
lífeyrisþega til atvinnuþátttöku með við-
eigandi aðlögun og fjárhagslegum hvata
er megininntakið.
Fjárhagslegur hvati
Eins og lífeyriskerfið er uppbyggt í dag,
annars vegar greiðslur frá Trygginga-
stofnun ríkisins og hins vegar frá líf-
eyrissjóðunum er fjárhagslegur hvati til
að stunda hlutastarf, þó einkum vegna
bótaflokks sem kallast sérstök framfærslu-
uppbót, enginn. Þeir sem hafa tækifæri til
að vinna sér inn 30 – 40 þúsund krónur á
mánuði hafa engan fjárhagslegan ávinning
af því, þar sem innkoman skerðir lífeyr-
irinn um nákvæmlega sömu upphæð. Í
skýrslunni Virkt samfélag1) sem Öryrkja-
bandalag Íslands gaf út á dögunum og
fjallar um tillögur að heildstæðu kerfi
starfsgetumats og framfærslu á grund-
velli þess er lagt til að sérstök framfær-
sluppbót verði sameinuð tekjutryggingu
svo fjárhagslegur hvati til atvinnuþátttöku
aukist. Þessu geta stjórnvöld breytt með
skjótum hætti.
Hlutastörf við hæfi
og viðeigandi aðlögun
Skert starfsgeta getur þýtt að viðkom-
andi hafi einungis starfsgetu til að sinna
heimilislífi og eigin umhirðu, en hún getur
einnig þýtt að viðkomandi geti stundað
hlutastarf við hæfi. Þá er átt við sveigjanleg
störf með viðeigandi aðlögun, þar sem
tekið er mið af mismunandi skerðingum
fólks með tilliti til vinnutíma, vinnutil-
högun og vinnufyrirkomulag.
Í óformlegri könnun sem ÖBÍ gerði
síðastliðið vor kom í ljós að fá hlutastörf
með hæfilegum sveigjanleika og aðlögun
voru í boði fyrir fatlað fólk og fólk með
skerta starfsgetu en fjölga þarf slíkum
störfum. Þar þyrfti ríki og sveitarfélög
að ganga fram með góðu fordæmi, enda
stórir atvinnurekendur. Ein leið til þess
væri sú að skylda yrði að ráða ákveðið
hlutfall starfsfólks með skerta starfsgetu.
Þá er nauðsynlegt að komið verði á löggjöf
um bann við mismunun á vinnumarkaði
á grundvelli fötlunar til að tryggja rétt
fatlaðs fólks á vinnmarkaði þannig að það
þurfi ekki að óttast að missa starf vegna
fötlunar.
Framfærsla skal tryggð
Þá er einnig mikilvægt að geta þess að
í hverju samfélagi er og verður ávallt
hópur fólks sem getur ekki og mun
aldrei geta stundað vinnu. Þessum
hópi samfélagsins sem og öðrum ör-
orkulífeyrisþegum skal ávallt tryggð
framfærsla sem er í takti við dæmigerða
framfærslu hvers tíma og er í dag ríflega
300.000 krónur.
Að lokum vil èg hvetja þig til að skrifa
undir àskorun til stjórnvalda á obi. is að
lögfesta Samning Sameinuðu þjóðanna
um réttindi fatlaðs fòlks
Sjáumst í göngunni í dag!
Baráttukveðjur, Ellen Calmon for-
maður ÖBÍ
1) Virkt samfélag má sjá hér: http://www.obi.is/
media/utgafa/Virkt-samfelag_net.pdf
HAFNARFJÖRÐUR / GARÐABÆR
9. TBL. 5. ÁRGANGUR 2015
ÚTGEFANDI: Fótspor ehf. Ábyrgðarmaður: Ámundi Ámundason, sími: 824 2466,
netfang: amundi@fotspor.is. Framkvæmdastjóri: Ámundi Steinar Ámundason, netfang:
as@fotspor.is. Auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason, Suðurlandsbraut 54, 108 Reykjavík.
Auglýsingasími 578 1190, netfang: auglysingar@fotspor.is, Veffang: fotspor.is, Ritstjóri:
Ingimar Karl Helgason, sími: 659-3442 netfang: ingimarkarlhelgason@gmail.com,
Matarblaðamaður: Svavar Halldórsson. Sími. 869-4940. Netfang. svavar@islenskurmatur.is,
Umbrot: Prentsnið, Prentun: Ísafoldarprentsmiðja, 13.500 eintök. Dreifing: Póstdreifing.
FRÍBLAÐINU ER DREIFT Í 13.500 E INTÖKUM
Í ALLAR ÍBÚÐIR Í HAFNARFIRÐI / GARÐABÆ
Fyrsti maí er runninn upp og við heyrum Grýlu garga. Hún er í búningi ráðherra,
þingmanna, Samtaka atvinnulífsins og jafnvel Seðlabankans. Hér fer allt í bál og brand
ef fólk fær mannsæmandi laun fyrir vinnu sína.
Því skulum við aðeins staldra við og spyrja: Hvers virði er samfélag þar sem fólk
getur ekki lifað mannsæmandi lífi? Hvers virði eru þau fyrirtæki sem ekki geta greitt
starfsfólki þau laun að gera því þetta kleift?
Þar er útgangspunkturinn. Ekki í hræðsluáróðri um að verja ímyndaðan stöðugleika
sem virðist fólginn í að halda þorra launafólks í gíslingu lágra launa, yfirvinnuvíta-
hrings og kvíða um hver mánaðamót.
Þess utan gefa fréttir tilefni til að ætla að stjórnendur og fjármagnseigendur telji
nóg vera til af peningum. Spyrjið bara hluthafa HB Granda, eða framkvæmdastjóra
KEA sem fékk fimm milljóna króna launahækkun í fyrra. Nú eða stjórn Samtaka
atvinnulífsins þar sem mánaðarsporslurnar eru mældar í árslaunum venjulegs fólks.
Verkfallsaðgerðir BHM undanfarið og Starfsgreinasambandsins í gær sýna, að það eru
fleiri stéttir en læknar sem eru ómissandi fyrir samfélagið og allt gangverk okkar daglega
lífs; hvort sem við eigum erindi á sjúkrahús, við fasteignasala eða í matvöruverslun.
Það er ekki verkefni stjórnvalda að verja misskiptingu og óréttlæti. Engin ábyrg
stjórnvöld geta leyft sér að stinga hausnum í sandinn og segja pass.
Viðbrögð við sanngjörnum kröfum eiga að felast í að leita allra leiða til að meta fólk
og störf þess að verðleikum.
Sjáumst í göngunni!
Ingimar Karl Helgason
Stöðugleiki hvað?
Leiðari
Virkjum alla hæfileikana
Í samfélagi okkar er vinnan í senn grundvöllur fjárhagslegs sjálfstæðis og félagslegrar þátttöku. Hún er
því órjúfanlegur þáttur í lífi okkar og
forsenda heilbrigðrar sjálfsmyndar hvers
einstaklings.
Í Samningi Sameinuðu þjóðanna um
réttindi fatlaðs fólks felst formleg viður-
kenning alþjóðasamfélagsins á því að
fatlað fólk skuli njóta sama réttar og aðrir
þegnar. Hugmyndin að baki samningnum
er einföld, að skapa eitt samfélag fyrir alla,
án aðgreiningar. Réttur allra til þátttöku á
vinnumarkaði er ein af grunnforsendum
þess að því markmiði verði náð.
Baráttan fyrir því að allir njóti réttar
til virkar þátttöku á vinnumarkaði, að
fólk með skerta starfsgetu finni kröftum
sínum farveg fjallar heldur ekki aðeins
um þeirra rétt og hagsmuni, heldur sam-
félagsins alls. Hún snýr ekkert síður að
því að samfélagið viðurkenni og nýti til
fulls alla þá hæfileika og krafta sem það
býr yfir sem ein heild.
Á alþjóðlegum baráttudegi launafólks
er ástæða til að undirstrika mikilvægi
þess að sveitarfélög og fyrirtæki í eigu
þeirra fari fram með góðu fordæmi í
atvinnumálum fatlaðs fólks og setji sér
skýr markmið um að vinna gegn allri
mismunun vegna fötlunar, meðal annars
með því að tryggja framboð starfa sem
henta fólki með mismunandi starfsgetu.
Hafnarfjarðarbær er stór vinnuveitandi
og hefur því ríkar skyldur og mikilvægu
hlutverki að gegna á þessu sviði.
Sveitarfélögin
í fararbroddi
Í kjölfar frétta af uppsögnum starfsmanna
sem áður sinntu umsýslu ferðaþjónustu
fatlaðs fólks hjá Strætó samþykkti bæj-
arstjórn Hafnarfjarðar í janúar sl. að
árétta stefnu sína um að tryggja bæri rétt
allra til virkrar þátttöku í samfélaginu
og mikilvægi þess að sveitarfélög væru í
fararbroddi í þeim efnum. Þessa ályktun
bæjarstjórnar Hafnarfjarðar má líta á sem
tilraun til að marka upphafið að sameig-
inlegri stefnumörkun sveitarfélaganna
sem eiga í viðtæku samstarfi um veitingu
almannaþjónustu á höfuðborgarsvæðinu
og til mikilvægra umbóta á þessu sviði.
Fyrirtæki í eigu sveitar-
félaga ekki undanskilin
Í ályktun sinni beindi bæjarstjórn orðum
sínum sérstaklega til stjórnar Strætó bs.
sem er fyrirtæki að hluta í eigu Hafnar-
fjarðarbæjar og óskaði eftir því að hún
tæki til endurskoðunar starfsmanna-
stefnu fyrirtækisins og léti fara fram
heildstæða endurskoðun á starfsemi þess,
þjónustu og fyrirkomulagi starfsmanna-
mála, með það að markmiði að tryggja að
ákvæði Samnings Sameinuðu þjóðanna
um réttindi fatlaðs fólks væru uppfyllt.
Mikilvægt er að fylgja eftir ályktun bæj-
arstjórnar og framkvæmd stefnumörk-
unarinnar. Við treystum því að unnið
verði í anda hennar hjá Hafnarfjarðarbæ
og stjórn Strætó tryggi sömuleiðis að það
öfluga þjónustufyrirtæki í almannaeigu
verði góð fyrirmynd á þessu sviði eins
og öðrum.
Höfundur er
Ellen Calmon,
formaður ÖBÍ
Höfundur er
Katrín Júlíusdóttir,
varaformaður Samfylkingarinnar
Höfundur er
Gunnar Axel Axelsson,
bæjarfulltrúi og oddviti
Samfylkingarinnar í Hafnarfirði