Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2009, Page 91

inn hefur ef til vill ekki bara verið
verslunarstaður, heldur einnig lend-
ingarstaður báta sem fluttu þingmenn
og föruneyti þeirra til Þingvalla.
Staðurinn hefur þá helst þjónað
mönnum frá N-Vesturlandi og af
Suðurlandi. Hægt var að fara auðvelda
tengileið í gegnum nærliggjandi dal til
Þingvalla. Uppgröftur hefur ekki enn
átt sér stað á Búðasandi.
Samkvæmt rituðum samtímaheimild-
um er þekktur fjöldinn allur af slíkum
verslunarstöðum, auk þeirra staða sem
fundist hafa við greiningu rústa á
yfirborðinu. Staðsetning sumra er
ókunn, á meðan aðrir bera enn þann
dag í dag sama nafn og þeir gerðu á
miðöldum. Þeir eru flestir á vestur-
ströndinni,199 hugsanlega vegna þess að
mest hefur verið leitað að minjum þar
en lítið hefur verið leitað markvisst að
þeim á austurströndinni.200
Ekki ber að líta á að neinn þessara
verslunarstaða hafi verið í stöðugri
notkun á ársgrundvelli af verslunar-
mönnum frá meginlandinu. Öllum
heimildum ber saman um að farand-
kaupmenn hafi einungis í fá skipti haft
vetursetu á Íslandi.201 Verslunin var því
stunduð af einyrkjum sem ekki gat
orðið til nema á þeim stöðum sem ekki
voru í byggð allt árið um kring. Lík-
lega þjónuðu verslunarbúðir einungis
hlutverki lagers fyrir seldar eða keypt-
ar vörur og að kaupmennirnir sjálfir
hafi þá dvalist um borð í skipum sínum
á nóttunni.202 Á þeim stöðum sem þeir
fóru oft til hafa þeir svo reist sér
kirkju, líkt og í Hanefjord.203 Kirkjan
að Gásum bendir einnig til þess.
Prestar hafa verið fluttir með.204
Helst er að leita umfangs verslunar-
ferða til Íslands í heimildum frá
Hamborg. Heimild er um félag um Ís-
landssiglingar í Hamborg, sem líklega
199. E. Baasch, For-
schungen zur hamburg-
ischen Handelsgeschichte
I. Die Islandfahrt der
Deutschen, nementlich
der Hamburger von 15.
bis 17. Jahrhundert
(1889) 106.
200. S. Skúlason, Havna-
fjörður. Ein Beitrag zur
Geschichte des Island-
handels. Hansische
Geschichtsblätter 63,
1938, 192.
201. S. Skúlason (sjá
neðanmálsgrein 200) 197
f.
202. Svo skrifar E.
Baasch (neðanmálsgrein
199) 108 f.
203. S. Skúlason (sjá
neðanmálsgrein 200) 180
f.
204. D. Ellmers (sjá
neðanmálsgrein 195) 217.
Mynd 57. Gásir, fjölnota rými séð frá tveimur sjónarhornum (eftir Bruun og Ellmers).
Mynd 58. Gásir, rústir samtengdra rýma
(eftir Bruun og Ellmers).
__________
91