Dagblaðið Vísir - DV - 22.09.2009, Blaðsíða 5
fréttir 22. september 2009 þriðjudagur 5
Í strÍð gegn rÍkisstjórninni
Þórður er einn af eigendum Arctica
Finance, ráðgjafarfyrirtækis á snær-
um manna sem áður störfuðu hjá
Landsbankanum gamla. Bjarni var
forstöðumaður fyrirtækjasviðs bank-
ans en fór frá bankanum þegar hann
féll. Ásdís Halla er fyrrverandi bæjar-
stjóri í Garðabæ, síðar forstjóri BYKO
og var eitt sinn aðstoðarmaður Björns
Bjarnasonar er hann var mennta-
málaráðherra. Gunnar Dungal var
einn af eigendum Pennans og einnig
gildur sjálfstæðismaður.
Afskipti eiganda
af fráfarandi ritstjóra
Samkvæmt heimildum DV hefur
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
fjárhaldsmaður Guðbjargar í Vest-
mannaeyjum til margra ára, haft
áhrif á ákvarðanir um framtíð Morg-
unblaðsins að undanförnu. Gunn-
laugur var formaður útvarpsráðs í
meira en áratug í nafni Sjálfstæðis-
flokksins.
Þá er Einar Sigurðsson, yfirmaður
í Íslandsbanka og sonur Guðbjargar
aðaleiganda Morgunblaðsins, einn-
ig nefndur til sögunnar. Guðbjörg
keypti drjúgan hlut í DV árið 2001.
Einar vann þar með ritstjóra sínum
Óla Birni Kárasyni þegar blaðið varð
gjaldþrota um ári eftir kaupin. Guð-
björg og fjölskylda hennar töpuðu
þar hlutafé sínu og Landsbankinn
tapaði miklu fé á gjaldþrotinu.
DV hefur heimildir fyrir því að
Einar hafi gert óbeinar tilraunir til að
hafa áhrif á ritstjórnarstefnu Morg-
unblaðsins í ritstjórnartíð Ólafs Step-
hensen. Einar hefur auk þess ritað
greinar í blaðið um pólitísk málefni.
Í nýju tölublaði Þjóðmála ritar
Einar grein undir fyrirsögninni „Ic-
esave - klúður á klúður ofan“. Undir
lok greinarinnar mærir Einar Fram-
sóknarflokkinn og Sigmund Davíð
Gunnlaugsson formann flokksins og
segir svo orðrétt: „Þegar ríkisstjórn
Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks tekur við eftir næstu kosning-
ar, til að hreinsa upp eftir núverandi
vinstri stjórn, mun hennar fyrsta verk
verða að leggja fram frumvarp til laga
sem hefst á þessum orðum: „Alþingi
samþykkir að fella niður ríkisábyrgð
vegna svokallaðra Icesave-samn-
inga.““
Að minnsta kosti þrír menn tengd-
ir Guðbjörgu, Gunnlaugur Sævar,
Sigurbjörn, stjórnarformaður Árvak-
urs, og Einar, sonur Guðbjargar, beita
sér í málefnum Morgunblaðsins og
því augljóst að Óskar Magnússon
er ekki einn í ráðum. Flestir þessara
manna hafa verið handgengnir Dav-
íð Oddssyni sem margt bendir til að
setjist í ritstjórastól Morgunblaðsins
á næstu dögum.
Barist gegn ESB, Icesave
og ríkisstjórn
Af þessu má ráða að kveikjan að rit-
stjóraskiptum á Morgunblaðinu er
ekki fyrst og fremst rekstrarleg.Hún
endurspeglar miklu fremur harðn-
andi stjórnmálaátök og ríkan vilja á
hægrivæng Sjálfstæðisflokksins til
þess að ná vopnum eftir bankahrun-
ið og auka áhrif og völd sem kostur er
um leið og flokkurinn sætir færis að
ná aftur stjórnartaumunum í land-
inu. Augljóslega er þarna á ferðinni
hópur sem harðast vinnur gegn Ic-
esave-ríkisábyrgðinni, aðild að ESB
og breytingum á kvótakerfinu. Fyrst
og síðast þykir mest um vert að koma
núverandi ríkisstjórn frá völdum,
koma í veg fyrir pólitískt og hug-
myndafræðilegt hámarkstjón
flokksins vegna bankahruns-
ins.
Viðvarandi rekstrarvandi
Tvennum sögum fer af fjár-
hagsstöðu Árvakurs og
Morgunblaðs- ins.
Heimildir eru fyrir því að enn séu
peningar nýju hluthafanna ekki upp-
urnir, en nýtt hlutafé er skráð um
sex hundruð milljónir. Eftir bæri-
lega velgengni áratugum saman var
svo komið að blaðið tapaði nærri 600
milljónum króna í fyrra, um 1,5 millj-
ónum á dag, og átti ekki fyrir launum
starfsmanna í desember síðastliðn-
um. Á þeim tíma var blaðið án eig-
enda því allt hlutafé Björgólfs Guð-
mundssonar og annarra hluthafa var
strikað út eftir bankahrunið. Útgáfa
Morgunblaðsins var raunverulega í
höndum Nýja Glitnis, síðar nýja Ís-
landsbanka og Einars Sigurðsson-
ar, framkvæmdastjóra blaðsins. Um
samdist að bankinn héldi blaðinu
á floti meðan leitað var kaupenda.
Skuldir nálguðust 5 milljarða króna
snemma ársins, þar af voru um 2
milljarðar með veði í fullkominni og
afkastamikilli prentsmiðju blaðsins.
Að minnsta kosti 3 milljarðar saman-
lagt voru afskrifaðir í Íslandsbanka
og Landsbanka til að gefa blaðinu og
nýjum hluthöfum rekstrargrundvöll.
Einkennilegt útboð?
Þegar upp var staðið reyndist ástr-
alski athafnamaðurinn Steve Cosser
eiga hæsta tilboðið í Árvakur. Cosser
hafði engan sérstakan áhuga á Morg-
unblaðinu en þeim mun meiri áhuga
á prentsmiðjunni og hugðist flytja
inn verkefni fyrir hana. Samkvæmt
heimildum DV var Cosser staddur
í sumarbústað Einars Sigurðssonar,
þáverandi framkvæmdastjóra Ár-
vakurs, þegar einhver á vegum Glitn-
is (Íslandsbanka) tilkynnti honum í
trúnaði að hann hefði átt hæsta til-
boðið.
Eitthvað varð til þess að örlögin
snerust gegn Cosser og áðurgreind-
ur hópur undir forystu Guðbjarg-
ar Matthíasdóttur, Samherja, Vísis
í Grindavík og fleiri átti skyndilega
hæsta tilboðið. Sá starfsmaður Ís-
landsbanka sem annaðist söluna
heitir Einar Örn Ólafsson, þá for-
stöðumaður fyrirtækjasviðs Íslands-
banka, enn einn liðsmaður úr innsta
kjarna Sjálfstæðisflokksins. DV hefur
greint frá því hvernig honum var vikið
síðar úr bankanum vegna vafasamra
afskipta hans af sölu ráðandi hlut-
ar bankans í Skeljungi.
Einar Örn er nú for-
stjóri Skeljungs. DV
hefur einnig sagt
frá því að Einar
Örn hýsti af ein-
hverjum ástæð-
um stuðnings-
mannafélag
Bjarna Bene-
diktssonar, for-
manns Sjálfstæð-
isfokksins, heima
hjá sér að Einimel
18 í Reykjavík. DV
hefur einnig greint
frá því að Einar
Örn bauð
Gísla
Marteini Baldurssyni, flokksbróður
sínum og borgarfulltrúa, í laxveiðar
til Rússlands sumarið 2007.
Reiður Hollendingur
Athyglisverð er frásögn Gunnars
Smárasonar af reiðum Hollendingi
sem hann var samferða í flugvél til
Kaupmannahafnar fyrr á árinu en
Gunnar býr þar í borg. Á vef Eyjunnar
segir hann svo frá 19. september: „Í
vélinni hitti ég Hollending. Ofboðs-
lega reiðan Hollending. Hann var
einn af þeim sem hafði gert tilboð í
Morgunblaðið og hafði fengið símtal
frá Íslandsbanka seint á sunnudags-
kvöldi þar sem honum var sagt að
hann væri með hæsta boðið í blaðið
og hann yrði að drífa sig til Íslands.
Hann fer beint upp í flugvél og er
kominn til landsins á mánudegin-
um. Fer inn á hótel og bíður eftir að
heyra meira frá bankanum, en ekkert
heyrist. Á miðvikudegi er honum svo
sagt að það hafi birtst í fjölmiðlum að
búið væri að ganga að tilboði Óskars
Magnússonar.
Ástæðan fyrir bræði Hollendings-
ins var ekki að hafa tapað, heldur
að leikreglum hins „gegnsæja út-
boðsferlis“ væri breytt þegar í
ljós kom að niðurstaðan hent-
aði ekki „íslenskum að-
stæðum!“
Útgangspunktur Ís-
landsbanka hafði verið að
þeir sem voru tilbúnir til
að greiða upp eða yfirtaka
stærstan hluta skulda Ár-
vakurs fengju hnossið. Hol-
lendingurinn var tilbúinn
til að greiða allar skuld-
irnar upp í topp
enda hans evrur töluvert verðmiklar
á þessum tíma. Nú er hins vegar ljóst
að Íslandsbanki þurfti að afskrifa um
það bil 4 milljarða til að hægt væri að
gera Óskari Magnússyni mögulegt að
kaupa félagið.“
Verðmæt prentsmiðja
Gunnar heldur áfram og segir að
önnur ástæða fyrir því að Hollend-
ingurinn var tilbúinn til að borga
„uppsett verð“ hafi verið að hann var
ekki að kaupa fjölmiðil. „Hann sagð-
ist treysta Ólafi Stephensen til að sjá
um þann hluta af rekstrinum. Það
sem hann vildi kaupa var öflugasta
prentsmiðja í norður Evrópu. Hún
prentar Moggann á 20 mínútum og
bíður svo restina af sólarhringnum!
Hann vildi flytja inn prentverk og
láta prentsmiðjuna snúast 24/7 og
þannig fá fjárfestinguna til baka.
Hollendingurinn var ekki síst
reiður yfir því að hafa eytt tíma sín-
um í að eiga viðskipti í svona spilltu
umhverfi. Hann sagðist hafa gert ráð
fyrir að Ísland væri Evrópuríki, ekki
spillt bananalýðveldi. Hefði hann vit-
að það hefði hann annað hvort hald-
ið sig frá því að gera tilboð eða gert
tilboð út frá þeim forsendum að leik-
reglur væru aukaatriði!“
Stefnan tekin en
hagræðingin eftir
Í áætlunum sem gerðar voru
snemma árs um rekstur Árvakurs
var gert ráð fyrir því að unnt yrði að
snúa nærri 600 milljóna króna halla
í um 270 milljóna króna afgang. Slík-
ur viðsnúningur virðist óraunhæfur
nú. Vísast er að gripið verði til frek-
ari uppsagna í hagræðingarskyni í
kjölfar ritstjóraskiptanna. Bæði Ósk-
ar Magnússon útgáfustjóri og Sigur-
björn Magnússon, stjórnarformaður
Árvakurs, sögðu í samtali við DV fyr-
ir um fjórum vikum að þá stæði yfir
umfangsmikil stefnumótunar- og
skipulagsvinna.
Ef ritstjóraskiptin eru afrakstur
stefnumótunarvinnunnar er eftir að
sjá hvert skipulagsvinnan hefur leitt
stjórnendur útgáfunnar.
Fjárhaldsmaðurinn Gunnlaugur Sævar
Gunnlaugsson hefur um árabil verið fjárhalds-
maður Guðbjargar Matthíasdóttur sem á
ráðandi hlut í útgáfu Morgunblaðsins. Hann er
handgenginn Davíð og var formaður útvarps-
ráðs í meira en áratug. mynd SIgtRygguR ARI
Ritstjórn morgunblaðsins Eins víst er
að miklar mannabreytingar verði svo að
segja sjálfkrafa á Morgunblaðinu setjist
Davíð Oddsson í ritstjórastólinn.
Útgáfustjórinn
Óskar Magnússon
hefur mánuðum saman
unnið að stefnumótun
Morgunblaðsins og
endurskipulagningu. Hann
er ekki einn í ráðum og
innvígðir menn, sem lengi
hafa unnið með Davíð
Oddssyni, leggja orð í belg.