Hagskýrslur um utanríkisverslun - 1951, Side 17

Vcrzlunai'slo'rslur 1950
15*
Fyrir utan flokkunina í I. og II. löflu, sem fylgir algerlega niður-
röðun vöruskrárinnar, þá hefur verið gerð önnur flokkun, sömuleiðis
samkvæmt fyrirmynd Þjóðabandalagsins gamla, sem miðast að öllu leyti
við notkun varanna og vinnslustig þeirra. Sést á 2. yfirliti,
hvernig vörurnar skiptast samkvæmt þessari flokkun, og í 2. viðauka-
töflu á bls. 40* hér á eftir er upplýst, hvaða vörur úr vöruskránni í
töflu IV falla undir hvern af þessum flokkum.
Eftir notkun er vörunum skipt í 2. yfirliti í framleiðsluvörur, 7
flokka, og neyzluvörur, 3 flokka. 6 fyrstu flokkarnir eru hreyfifé, sem
hverfur alveg í hinar framleiddu vörur, en hinn 7. er fastafé eða alls
konar tæki atvinnuveganna, svo sem vélar, verkfæri og annar útbún-
aður. Þessi flokkun er mjög frábrugðin því, sem almennt tíðkast, eink-
um að því er snertir greinarmun á neyzluvörum og framleiðsluvörum.
T. d. eru kornvörur og alls konar álnavara taldar með efnivörum til
framleiðslu, gagnstætt því sem vanalega er talið. Ýmislegt annað má að
flokkun þessari finna frá almennu sjónarmiði, og verður að gæta þess
að draga ekki of víðtækar ályktanir af henni.
I 2. yfirliti má sjá, hve mikið hver þessara flokka hefur verið liærri
(eða lægri) að verðmæti árið 1950 heldur en 1949, með því að bera
saman heildartölurnar fyrir bæði árin (4. og G. dálk). En af dálkinum,
sem er á milli þeirra (5. dálki), má sjá, hve mikið af þessari hækkun
(eða lækkun) stafar af verðbreytingu og hve mikið af breytingu vöru-
magnsins. Þessi dálkur sýnir v e r ð u p p li æ ð h v e r s f 1 o k k s, ef vöru-
magn hvers liðar, sem fellur undir hann 1950, er reiknað með verðinu
frá árinu á undan. Mismunurinn á þessum dálki og samtöludálkinum
fyrir 1950 stafar því eingöngu af verðbreytingu, en mismunurinn á hon-
um og samtöludálkinum fyrir 1949 stafar hins vegar frá breytingu vöru-
magnsins, sbr. það, sem segir í 3. kafla inngangsins um vísitölu inn-
flutnings og útflutnings. Þar var, fyrir innflutninginn í lieild, gerð grein
fyrir, hve mikið af hækkun verðvísitölunnar frá 1949 til 1950 stafaði af
gengisbreytingum og hve mikið af breyttu fob-verði erlendis. Við flokk-
un þá, sem er í 2. yfirliti, hefur hins vegar ekki verið gerð tilraun til að
greina á milli breytinga á fob-verði annars vegar og verðbreytinga af
völdum gengisbreytinga hins vegar. Heildarhækkun verðvisitölunnar 1950
miðað við 1949 var 66%, þar af svo að segja allt, eða 65%, vegna gengis-
breylinga, og má ráða nokkuð um erlendar verðbreytingar í einstökum
flokkum með því að ganga úr skugga um, hvort lnin er meiri eða minni
en þetta, og hve miklu munar.
Tveir öftustu dálkar yfirlitsins sýna samdrátt innf 1 utnings-
m a g n s i n s i h i n u m ý m s u v ö r u f 1 o k k u m, sem þar er um að ræða.
Eins og fyrr var getið var samdráttur innflutningsins i heild 23% frá
1949 til 1950, en þegar litið er á einstaka flokka, er breytingin mjög mis-
munandi mikil. Hjá neyzluvörunum (liðir 8—10) hefur orðið 18% lækk-
un, en 41% hjá framleiðsluvörum. í öllum flokkum innan þessara höfuð-