Hagskýrslur um atvinnuveg - 01.02.1991, Blaðsíða 23
atvinnu í eigin nafni, einstaklingsfyrirtækja með heiti skráð í firmaskrá svo og
sameignarfélaga. Þó eru einyrkjar sem ekki greiða öðrum laun ekki taldir með fyrsta
flokknum, heldur settir í sérstakan flokk, flokk tvö.
Aftasti dálkurinn í töflunum tilgreinir hluta eigin launa í heildarlaunafjárhæð
hverrar atvinnugreinar og fjölda rekstraraðila þar sem laun eigenda eru sérstaklega
tilgreind. Eigin launin eru hluti af fyrsta og öðrum flokki og taka til þess reiknaða
endurgjalds sem maður, er vinnur við eigin atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi,
skal telja sér til tekna, samanber ákvæði skattalaga.
Þriðji flokkurinn, hlutafélög, tekur til allra hlutafélaga.
Fjórði flokkurinn, samvinnusamtök, tekur til samvinnufélaga og samvinnusam-
banda. Sem dæmi um fyrirtæki í þessum flokki má nefna öll kaupfélög á landinu, öll
mjólkurbú og mjólkursamlög, ýmis útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæki, Sláturfélag
Suðurlands og fyrirtæki þess. Ennfremur heyra til þessa flokks Bifreiðastöðin Hreyfill,
öll byggingarsamvinnufélög, og ýmis önnur fyrirtæki og samtök, sem hjá hlutaðeigandi
embættum eru skráð sem samvinnufélög.
Fimmti flokkurinn, ríkisstofnanir, ríkisbankar og ríkisfyrirtæki, hefur að geyma
stofnanir og fyrirtæki ríkisins, sem tilheyra A- og B- hluta ríkisreiknings, auk
rfkisbankanna.
í sjötta flokknum eru stofnanir og fyrirtæki sveitarfélaga.
í sjöunda flókknum eru fyrirtæki sem eru sameign ríkis og sveitarfélaga og fyrirtæki í
eigu opinberra aðila sem eru ótaldin annars staðar. Félög sem eru sameign ríkis og
sveitarfélaga eru nú tilgreind með opinberum aðilum ó. t.a. í stað þess að vera talin
með stofnunum sveitarfélaga eins og gert hefur verið í fyrri atvinnuvegaskýrslum. A
árinu 1987 varð breyting á skráningu Hagstofunnar þannig að öll hlutafélög eru talin
með hlutafélögum þó þau séu að mestu í eigu ríkis eða samvinnusamtaka. Láðst hafði
að geta um þessa breytingu í atvinnuvegaskýrslu 1987, en á árinu 1987 varð töluverð
aukning á skráðum hlutafélögum í töflunni en fækkun meðal annars á samvinnusam-
tökum. í sjöunda flokki eru t.d sjúkrahús rekin af sýslufélögum og sveitarfélögum í
sameiningu, sjúkrasamlög, sóknarnefndir, fjallskilanefndir, Kirkjugarðar Reykjavíkur
og Framleiðsluráð landbúnaðarins.
Áttundi og síðasti flokkurinn, félagasamtök, nær til félagasamtaka og sjálfseignar-
stofnana. Má þar nefna félagsheimili, sparisjóði, lífeyrissjóði, stéttarfélög, starfsgrein-
arfélög, velferðarfélög og áhugamannafélög.
Um flokkun fyrirtækja eftir atvinnugreinum er það annars að segja að fylgt er tveggja
stafa ISIC-flokkun sem er lýst í kafla 2 hér að framan. Starfsemi fyrirtækja er skipt
niður á 27 atvinnugreinar, sem merktar eru 11 til 96. Auk þess eru sýndir tveir aðrir
geirar, þ.e. starfsemi hins opinbera og önnur starfsemi. Frekari sundurliðun atvinnu-
greina samkvæmt þriggja stafa flokkun og rekstrarformi er einnig tiltæk hjá Þjóðhags-
stofnun þótt sú flokkun sé ekki birt hér.
Starfsemi hins opinbera fer að sjálfsögðu fyrst og fremst fram undir rekstrarformi
ríkisstofnana, stofnunum ogfyrirtækjum sveitarfélagaogopinberum aðilum ót.a. Hins
vegar tengist starfsemi hins opinbera einnig að nokkru tveimur fyrstu rekstrarformun-
um, en þar er einkum um að ræða Einkaaðila, sem eru með starfsemi í atvinnugrein nr.
522, götu og sorphreinsun og ýmsum einkaskólum innan atvinnugreinar nr. 824 og
heilbrigðisstofnanir einkaaðila innan atvinnugreinar nr. 825.
Samkvæmt töflum 4.3 og 4.9 má ráða að hlutafélög sem eru 11,4% af heildarfölda