Alþýðublaðið - 11.09.1924, Blaðsíða 2

p»PY»'VBEXtfllT
2
KJ 0 rdæmaskiílingin
Nú er kosið íil alþingis í 18
einmenniskjðrdæmum, 7 tvímenn-
iskjördæmum og 1 íjórmennis-
kjördæmi. Hæsta kjósendatölu
hefir Reykjavík (tæp 9000). Hún
velur 4 þm. Samkvæmt því ættu
þm, að vera 20 alls. Lægsta
kjósendatölu heflr Seyðisfjörður
(rúm 400). Hann velur 1 þm.
Sapakvæmt því ættu þm. að vera
102. Að bjiki 15 þm. standft til
jafnaðar 800 kjósendur, Að baki
annara 15 þm. standa til jafnað-
ar 1600 kjósendur, helmingi fleiri.
Um 1220 kjósendur koma að
meðaltaii á hvern þm. Einir 17
þm. ná þeirri tölu, hinir 19 miklu
lægri, sumir 2—3 sinnum lægri.
Þessi skitting er gömul. Það
er ekkert réttlæti í henni. Eng-
inn getur mælt henni bót.
Þá halda sumir, að ráðið við
þessu sé ný skitting. Reynsian
heflr sýnt, að hún verður varla
framkvæmd nema með því að
fjölga þm., en þelr eru þegar of
m rgir. Þess eru nokkur dæmi,
að kjördæmi hafi verlð skift í
tvent, eða fengið fleiri þm. Hins
eru engin dæmi, að tvö kjör-
dæmi eða fleirl hafi verið sett í
eitt, enda mundl það valda
gremju og mótspyrnu þeirra, sem
fyrir því yrðu.
Ný skifting yrði ekki tilfram-
búðar. E\tir nokkur ár er hún
orðin ranglát, því fólkinu fjölgar
misjafnt í landinu. Eftir enn fleiri
ár er skiítingin orðin hringavit-
laus eins og sú, sem vlð búum
við.
Réttiæti yrði ekki fengið, þó
að hægt væri sð hafa >réttiáta<
kjördæmaskiftingu. Kjördæma-
skiftlng hlýtur alt af að vera
ranglát. Þetta er hægt að sýna
með einföldu dæmi: í 7 kjör-
dæmum keppa irambjóðendur
tveggja flokka. Frambjóðendur
annars flokksins sigra í öllum
kjördæmunum með litlum mun.
Sá flokkur fær þarna 7 þm. en
átti að fá 4. Hinn engán, en
átti að fá 3. Með þessu er mikill
fjöldl manna svlftur þelm full-
trúum, sem honum ber með réttu
og atkvæðisréttur hans verður
einskis virði.
Nágrannalönd okkar eiga flest
Frá ASþýdubyauðgepðliml.
Búð Álþýðubranðgerðarinimar á Balánrsg0tu 14
heflr allar hinar sömu brauövörur eins og aöalbúöin á Lauga-
vegi 61: Rugbrauð, seydd og óseydd, normalbrauð (úr amerisku
rúgsigtimjöli) Grahamsbrauö, franskbrauö, súrbrauð sigtibrauð.
Sóda og jóla-kökur, sandkökur, makrónukökur, tertur, rúllutertur.
Rjómakökur og smákökur. — Algengt kafflbrauð: Vínarbrauð
(2 teg.), bollur og snúðar, 3 tegundir af tvíbökum. — Skonrok
og kringlur. — Eftir sórstökum pöntunum stórar tertur, kringlur
0. fl. — Brauð og kökur ávalt nýtt frá brauðgerðarhúsinu.
Pappír alls konar.
Pappírspokar.
Kaupið þar, sem ódýrast er.
Herlul Clsusen.
Síml 39.
HJálparstðð hjúkrunarfélags-
in> >Líknar< »r epln:
Mánudaga . . . kl. 11—12 f. h.
Þrlðjuðagá ... — 5—6 •. -
Miðvikudaga . . — 3—4 s. -
Föstudaga ... — 5—6 a. -
Laugardaga . . — 3—4 ®. -
rsOHQnananaueMaottattaisðXBa
1
$ Alþýðublaðlð |
| kemur út á hverjum virkum degi. II
I I
g Afgreiðsla ||
K við Ingólfsstrœti — opin dag-
H lega frá kl. 9 árd. til kl. 8 síðd. ||
jj Skrifstofa
X á Bjargarstíg 2 (niðri) ópin kl. k
S 91/3—10i/i árd. og 8—9 síðd. ft
Í I
S í m a r: 1
H 638: prentsmiðja. f|
|| 988: afgreiðsla. |
' 1294: ritstjórn.
K
V e r ð 1 a g: S
Áskriftarverð kr. 1,0C á mánuði. fi
Auglýsingaverð kr. 0,16 mm. eind. M
11
tmtatwaauattmiaaanottQítam
að búa við gSmlá og rángláta
kjördæmaskipun eins og við.
Þau hafa reynt að bæta úr henni
með uppbótarþm. Eftir kosning-
ar er reiknað út, hve marga full-
trú hverjum flokki beri sam-
kvæmt atkvæðamagnl sfnu og
samanborið við hina flokkana.
Þelr flokkar, sem orðlð hafa út-
undan fá að útnefna þm. þannig,
að þeir fál rétta fulltrúatölu á
þingi.
Þetta er óneitanlega bót frá
því sem nú er, en það er bót á
gamalt fat, sem ekki á að halda
við. Þetta er óeðllleg krókaleið
til þess að komast að réttu
markl. Annmarkarnir eru þessir:
Þm.talan verður á sífefdu reiki,
óákveðin og breytileg, en það
er of losaralegt fyrirkotnulag til
þess í ð það geti ©rðið til tram-
búðar. Þm.talan verður alt of há.
Það er mikill kostaaður að mann-
mörgu þingl. Þjóðin heimtar, áð
sá kostnaður Eækki. Þessi aðferð
yrði til þess að auka hann.
Margir gatnlir helmastjórnar-
menn muna eftir frv. H. Haf-
steins um kjördæmaskipun.
Margir þeirra manná munu enn
vera því fylgjandi, enda hefðl
það orðið til stórra bóta, ef þáð
hotði náð trám að ganga. Land-
inu skyldi skift f 5 — 7 t.tór
kjördæmi og kosið hlutíalískosn-
ingum. Annmarkar þassára tiil*
eru þessir: Kjósendatala kjör-
dæmanna breytist með tfmanum
og skiftingin verður ranglát, þó
að hún sé rétt í upphafi. Hún
yrði ekki tll frambúðar. Bæta má
úr þessu með því, að hafa kjör-
dæmaskiftinguna ákveðna eitt
skifti fyrir öll, en reikna út þm.-
t tölu hvers kjördæmis fyrir hverj-
ar kosningar eftir þv’, sem hag-
skýrslur segja tll. Þá fengl
hvert kjördæmi alt af jafnmarga
þm. og því bæri og skiftingin
yrði til frambúðar. Hinn ann-
márkinn er sá, sem fylgir alki
i kjördæmaskiftingu og bent var
s á áður, að hiutfaliið miíii at«