Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 02.01.1906, Side 17

15
urnar, sem út eru fluttar í staðinn eru taldar í vörum, sem fluttar eru út frá þeim verzl-
unarstöðum. A Akureyri sýnist útflutt síld hækka innlendu vörurnar mjög mik-
ið. Allir þessir þrír kaupstaðir borga stórfje árlega fvrir byggingarefni, þvi þeir
byggja hús í óða önn, og verða að borga byggingarefnið með peningum, þvi þeir hafa
ekki annað til þess. A Seyðisfirði bregður undarlega við. Utflutta varan er þar
80 þús. kr. meira virði en aðflutta varan, mun þetta koma til af þvi, að með út-
fluttum vörum þaðan er talin síld, sem veidd er af Norðmönnum á norskum skip-
um á Siglufirði, og er síld þessi 150—160 þús.
VII. Verzlanir.
I verzlunarskýrslunum 1904 var sýnt yfirlit yfir jaslar verzlanir á landinu
frá 1891 — 1903. Þelta yfirlit (IV. tafla) hefur nú verið lengt aptur í tímann eptir
gömlum skýrslum, en meðaltölin að eins tekin inn I töflurnar, þegar hægl var að fá
samanhangandi skýrslur um það ár frá ári. Dálkarnir i töflunni hala í þetta skipti
orðið 5, næst síðasti dálkurinn telur allar þær verzlanir, sem flylja vörur frá eða til
útlanda, en síðasti dálkurinn allar þessar verzlanir og sveitaverzlanir samanlajgöar.
IV. Tafla:
Á r i n : Sveita- vezlanir Innlendar verzlanir Útlendar verzlanir Innlendar , og utlendar verzlanir alls Allar verzlanir ogsveita- verzlanir alls
1849 55
1855 26 32 58
1863 24 35 59
1865—79 ineðaltal 28 35 63
1873 30 36 66
1876—80 meðallal 36 39 75
1881-85 3 00 49 43 92 95
1886—90 Enjjin skýrsla 78 38 116
1891—95 (4 ár) meðaltal 18 111 36 147 165
1896—00 meðaltal 16 150 45 195 211
1901 24 180 42 222 246
1902 27 187 46 233 260
1903 20 216 46 262 282
1904 35 249 55 304 339
Tafla IV á að eins við fastar verzlanir innlendar eða útlendar. Framan aí
1849—70 var töluvert af verzluninni við útlönd rekið af lausakaupmönnum, sem
verzluðu á skipum víðsvegar við land. 1849 mun sjöttungur allra viðskipta við
önnur lönd hafa orðið á þann hátt. Þessi viðskipti haldast í fullu fjöri til 1870.
Eptir 1889 hyrja þau að rjena, og eptir aldamótin síðustu má álíla að lauskaup-
mannaverzlunin sje úr sögunni algjörlega. Lausakaupmennirnir voru nauðsynlegir
á liöfnum, þar sem engin verzlunarhús voru til, en uppland mikið til að verzla
við þá. Viðskipti þeirra við landsmenn kom sandtepni í verzlunina.
Innlendar verzlanir eru taldar þær verzlanir, sem húsettir menn eiga, útlend-
ar verzlanir þær, sem menn eiga, sem eru búsettir erlendis. Báðir dálkarnir vaxa
mjög frá 1855 lil 1904 innlendu verzlanirnar þó miklu meira að tölunni til. Hvort
sá hluti af viðskiptunum, sem er í þeirra höndum er meiri fyrir því, er ekki hægl
að segja með vissu, en væntanlega er þó svo komið nú. Tala innlendra verzlana
hefur tífaldast á 50 árum og fimmíaldast á síðustu 20 árum. í síðustu viðbótinni eru