Vísbending - 04.05.2015, Side 4

4 V Í S B E N D I N G • 1 8 . T B L . 2 0 1 5
Aðrir sálmar
Þar lærir æskan að stela
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575.
Net fang: benedikt@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Margir eru sannfærðir um það að heimurinn fari sífellt versnandi og
óttast allar breytingar. Óttinn við það sem
þeir þekkja lítið er slíkur, að þeir mála það
dökkum litum og gera því upp alls kyns
lesti sem þeir telja versta í heimi. Þessi ótti
er ekki nýr af nálinni. Reykvíkingar voru
ekki hátt skrifaðir í sveitinni í gamla daga
og útlendingar þaðan af verri.
Fyrir tæplega öld skrifaði Guðmundur
Friðjónsson rithöfundur frá Sandi smá-
sögu sem nefndist Húsvitjun og birtist í
bók hans Sólhvörfum árið 1921. Prestur
einn ræðir við bónda í sveitinni sem tel-
ur að Reykjavík sé ekki merkilegur bær,
hún sé ekki stór nema í glæpunum. „Eg
á við það, að þar lærir æskan að stela,
hópum saman, eg á við það að þar eru
vændiskvennahús og sjúkdómar, sem stafa
af þess háttar bralli. Þar eru börn borin út,
og boruð göt á skipin í fjárdráttarskyni.
Þar sem alt þetta fer fram og fer vaxandi,
er hvorki skeytt um skömm né heiður,
samviku né sál. Mér finst þessi höfuðstað-
ur vera lítið keppikefli.“
Í næstu húsvitjun er bóndinn ekki
bjart sýnni á nútímann: „Alt botnveltist,
klæðnaður, matarhæfi, trúarlíf. … Eg skil
ekki þessa nauðsyn, sem sumum finst á
sífeldu nýjabrumi í siðvenjum og lifnaðar-
háttum. Eg held að reynsla kynkvíslanna
sé orðin svo ábyggileg, að óhætt sé að
treysta henni.“
Lögreglan fær ekki betri umsögn á
næsta bæ. Ekkert tjái að kæra sauða-
þjófnað: „Sama fréttin kemur nú úr öllum
áttum, að naumast sé árangurs að vænta,
þó kært sé til lögreglustjóranna vegna af-
brota. Þeir humma alt fram af sér – vegna
þessarar svokölluðu mannúðar.“ Mannúð-
in komi frá jafnaðarmennskunni „sem nú
er að asnast inn í landið okkar.“
Ættarnöfn séu hin versta útlenda plága
og það skipti litlu þó að þau tíðkist í út-
löndum, því að útlendingar láti sér líka
sæma að „ganga með kynfærasjúkdóma“
enda sé ættarnafnafaraldurinn „á sinn hátt
kynferðissjúkdómur á tungunni okkar
norrænu.“
Fyrst ástandið var svona í Reykjavík
fyrir hundrað árum er ekki við góðu að
búast í nútímanum eftir að mannúðin og
aðrir sjúkdómar hafa grasserað í heila öld.
Og verra hlýtur það að vera í útlöndum.
bj
framhald af bls. 1 milljörðum króna í 445 milljarða eða um
29%. Sé litið til heildarskatta er prósentan
52%, þ.e. lækkun um rúman helming.
Þetta er áhugaverð niðurstaða, því
að hún sýnir að lífeyrisgreiðslurnar úr
B-deild LSR, sem margir hafa litið á
sem eins konar lávarðadeild lífeyrisþega,
fjár magna beint og óbeint um helming
skuld bindingarinnar. Ekki má heldur
gleyma því að þegar tekið hefur verið tillit
til eigna stendur eftir ríflega 100 milljarða
króna skuld í stað 400 milljarða króna.
Vissulega háar tölur, en ekki eins skugga-
legar og þær sem oftast eru í umræðunni.
Niðurstöður
Áfallin skuldbinding B-deildar LSR í
árs lok 2014 var 630 milljarðar króna. Á
myndinni má sjá hvaða áhrif það hef-
ur ef metið er til tekna annars vegar sú
upphæð sem sparast í framlög frá TR til
þessa hóps og hins vegar tekjur ríkisins
af LSR-félögum umfram það sem væri ef
þeir væru í almennum lífeyrissjóði. Þessi
niðurstaða ætti að vera stjórnmálamönn-
um hvatning til þess að taka á vandan-
um.
Vegna þess að bæði greiðslum frá TR
og sköttum má breyta á ári hverju er ekki
um að ræða skuldbindingu í eiginlegri
merkingu orðsins eins og hjá lífeyrissjóði,
þar sem um loforð er að ræða. Engu að
síður sýnir niðurstaðan að frá sjónarhóli
ríkisins er ekki allt sem sýnist þegar horft
er á gríðarlegar skuldbindingar vegna op-
inberra starfsmanna.
Mynd: Skuldbinding ríkisins vegna
B-deildar LSR - umframskattar dregnir frá
Skuldbinding skv. ársreikningi er 630 milljarðar (auk 4 milljarða í reiknaðan kostn-
að). Ríkið sparar sér 123 milljarða í lífeyrisgreiðslur TR og fær 62 milljörðum meira í
tekjur af þessum hópi en ef greitt hefði verið í almennan lífeyrissjóð. Eftir standa 446
milljarðar.
Heimild: Ársreikningur LSR B-deild, útreikningar Talnakönnunar (sjá töflu 2).
laga í LSR-B annars vegar og fólks sem
ekki er í LSR-B hinsvegar. Samkvæmt
tryggingafræðilegri úttekt fyrir árið 2014
er áfallin skuldbinding vegna lífeyrisþega
361 milljarður króna hjá LSR-B. Ríkið
sparar sér hins vegar í útgjöldum í al-
mannatryggingalífeyri, þ.e. útgjöld frá
TR, um 24,1% af lífeyrinum.
Ef dregnar frá skatttekjur vegna hóps-
ins umfram þá sem eru í almennum sjóð-
um, fæst að í raun stendur eftir niður staða
upp á um 231 milljarða, þ.e. hugsa má
dæmið sem svo að sjóðfélagar sjálfir fjár-
magni um 36% af lífeyrisskuldbindingu
sinni. Væru hins vegar teknar heildar-
skatttekjur sem hið opinbera fær frá
hópnum standa eftir 157 milljarðar, þ.e.
hið opinbera fær til baka 56% af skuld-
bindingunni, beint eða óbeint.
Sambærilegir útreikningar vegna virkra
sjóðfélaga, þ.e. þeirra sem enn eru að
vinna og greiða í LSR-B (eða eru iðgjalds-
frjálsir), gefa að skuldbinding þeirra er að
31% fjármögnuð af minni útgjöldum frá
TR og hærri sköttum. Með heildarskött-
um er hlutfallið 53%. Loks má líta á þá
sem eiga geymd réttindi hjá LSR-B, en
eru hvorki komnir á lífeyri né greiða enn
til sjóðsins. Obbinn af þessum hópi er
með lítil réttindi hjá LSR og hér er áætl-
að að fyrir hópinn sé sparnaðurinn vegna
minni útgjalda TR og skattatekna aðeins
um 7%.
Alls lækkar skuldbinding vegna LSR-B
því ef reiknað er með þessum hætti úr 630