Feykir - 08.03.1995, Blaðsíða 5

10/1995 FEYKIR5
„Presturinn varð gáttaður
þegar bílhræið hreyfðist"
Gunnar Þórðarson segir frá því þegar hann sótti
gamla Sleitustaðarútu í bæjarhól austur á landi
„Ég vil gjarnan sanka að mér gömlum
bílum og reyni að ná þeim áður en
þeir eru grafnir. Það er búið að fara
illa með gamla og góða bíla, t.d. hefur
margur vörubíllinn verið klipptur nið-
ur í heyvagn og frampartinum verið
hent“, segir Gunnar Þórðarson frá
Stóragerði húsvörður í Fjölbrauta-
skólanum á Sauðárkróki. Hann er
einn þeirra manna sem haldinn er
þeirri áráttu að gera upp gamla
sjaldgæfa bíla og á þannig þátt í að
bjarga sögulegum verðmætum frá
gleymskunnar dái. Gunnar ólst upp í
Stóragerði í Oslandshlíð skammt frá
Sleitustöðum. Það hefur óneitanlega
verið ævintýralegt fyrir sveitastrákinn
með bíladelluna að vera í návígi við
allar rúturnar sem þarna fóru um
hlað fulllestaðar fólki. Sjálfur var
Gunnar ekki nema sumarpart að
keyra hjá Siglufjarðarleið, sumarið
þegar hann fékk meiraprófið. En
kynnum hans af Bens rútunni sem
hann keyrði þetta sumar var ekki þar
með lokið.
„Þetta var fyrsti bíllinn sem ég keyrði
eftir að ég fékk meiraprófið, Bens árgerð
1957. Mig minnir að á þessum ámm hafi
Búddi heitinn flutt inn nokkra bíla af
þessari tegund, einn nýjan og nokkra not-
aða. Ég leysti af í hálfan mánuð eða þrjár
vikur, á leiðinni Siglufjörður-Ólafsfjörð-
ur-Akureyri. Þetta sama sumar, 1972, var
Bensinn seldur austur.
Seinna þegar þessi della hafi heltekið
mig, að gera upp gamla bíla, langaði mig
óskaplega til þess aó ná í einhvem af
þessum Sleitustaðabílum. Þeir voru allir
horfhir, en það var sjarmi yfir þessari út-
geró, mjög skemmtilegir bílar í keyrslu,
mjög mjúkir. Ég fretti svo seinna af þess-
ari rútu sem var seld austur, að hún væri
komin inn á Valþjófsstað í Fljótsdal. Þar
væri hún búin að standa hálfpartinn á kafi
í bæjarhólnum í 10-11 ár.
Það hittist þannig á að við hjónin
höfðum fengið okkur sumarbúastað á
Eiðum í vikutíma. Ég var þá með þetta í
huganum að reyna að skoða rútuna og
helst að koma henni heim. Ég fór þama
inneftir eitt kvöldið og líst nú ekkert of
vel á gripinn, því hann er mjög illa far-
inn, búinn að standa svo lengi. Allur op-
inn, stóð á öllum dekkjum flötum og var
hálfíullur af timburdrasli.
Ég fór heim í sumarbústaðinn, frekar
vonsvikinn og fór að velta því fyrir mér
hvort ég ætti að standa í því að lappa upp
á bílinn. Jú, mér var ekki vel við að gef-
Mjólkurbíllinn með þrefalda húsinu frá Bægisá í Hörgárdal, sem Gunnar
hefur gert upp, og verið hefur til sýnis á Síldarævintýrinu á Siglufirði og
notaður í kvikmynd Friðriks Þórs, Bíódagar.
Randversson, ættaður úr Eyjafjarðardöl-
um. Hann var orðinn krepptur af gigt og
striti þegar eg man fyrst eftir honum en
hafði verið manna fílefldastur og stór-
tækastur til verka. Hann gekk til sláttar
fyrir bæjarmenn, einkum sýslumann og
hugði að hestum hans. Afi bjó með ráðs-
konu sinni og átti böm með henni, þar á
meðal stúlkubam sem er frænka mín en
þó yngri en eg. Hann var hálf-rúmfastur
síðustu árin og komum við systkini oft
til hans og hlustuðum á sögur hans og
lærðum vísur. Afi gaf okkur alltaf Hoff-
mannsdropa úr kistilhandraða sínum, og
sneri sér í rúminu og hreyfði með æmt-
um og skræmtum og talsverðu blótragni.
Vísumar voru ekki allar af fallegra taginu
hjá honum, því honum þótti skemmtun í
að erta pabba Jón, tengdason sinn, sem
var hinn mesti guðsmaður og grandvar í
orði og verki.
Ein sagan um tilsvör mín er í sam-
bandi við afa og er sönn svona: Afi kom
skjögrandi við staf og smábölvandi út
Aðalgötuna þar sem eg var að leika mér
fyrir framan Steindórshús. Eg gekk til afa
og sagði við hann: „Þama kemur þú gamli
skröggur! Gef mér aura tóbakskjaftur!“
Þá hló afi, klappaði mér á kollinn, hellti
nokkrum koparpeningum fram í buddu-
lokið, gaf mér fimmeyring og sagði:
,>Iikið skínandi gull ertu góði!“ Eg man
ekki betur en lítið tár hafi hrotið niður á
hausinn á mér. Hann var svo viðkvæmur
blessaður karlinn.
□
Gunnar búinn að koma gömlu Sleitustaðarútunni heim í Stóragerði frá
Valþjófcstað og byrjaður lagfæringar á henni.
ast upp á þessu. Við þekktum ekkert til
Austfjarðanna og dögunum eyddum við í
að keyra á hvem fjörð og kynnast lands-
hlutanum. Kvöldunum og nóttunum
eyddi ég hinsvegar að litum hluta hjá
konunni, heldur að mestu fram á Val-
þjófsstað í að koma Sleitustaðarútunni
fyrrverandi í keyrsluhæft ástand, setja
vélina í gang aftur eftir langt hlé og koma
bremsum í lag og fleiru. Það stóð á end-
um að þegar fríiö var búið var ég búinn
að koma rútunni niður á Egilsstaði og þar
stóð hún tilbúin til norður fararinnar.
Það var reyndar svolítið sögulegt þeg-
ar ég keyrði bílinn burtu ffá Valþjófsstað.
Þegar ég er að mjakariionum burt af
hólnum veitti ég eftirtekt manni sem stóð
á bæjarhlaðinu á næsta bæ og fylgdist
grannt með öllu. Ég spurði strákana á
Valþjófsstað, sem vom að sniglast þama
í kring, hver þetta væri. Þeir sögðu að
þetta væri presturinn. Það var greinilegt
að presturinn var alveg gáttaður þegar
hann sá bílhræið hreyfast. Hann hafði
haft það þama fyrir augunum á annan tug
ára og fannst sjálfsagt lítið eftir annað en
jafna yfir með jarðýtu. Hann snaraðist
inn í bæ og leiddi skömmu síöar út á
hlaóið aldraða konu sína, til að sýna
henni þessa yfirnáttúrlegu hluti sem
höfðu átt sér stað, haugamaturinn var
kominn á fleygiferð.
Þama um nóttina fór ég með rútuna
niður á Egilssaði. Það töldu margir mig
arfavitlausan að ætla mér að fara alla
þessa leið á þessu farartæki, bara niður á
Egilsstaði, hvað þá vestur í Skagafjörð.
Ég var vel birgur af verkfæmm til norð-
urfararinnar, ef eitthvað skyldi koma upp
á, og hafði líka fengið bróður minn til að
fylgja mér. Það verður ekki sagt annað en
ferðin hafi gengið ágætlega. Það eina
sem kom upp á vom bensínstíflur tvisvar
eða þrisvar á leiðinni og undir það síðasta
vom bremsumar orðnar ansi litlar á bíln-
um. En áfangastað var náð með bílinn,
heim í Stóragerði.
Það var síðan skömmu seinna sem
bæjarstjórinn á Siglufirði hringdi í mig.
Hann hafði þá frett af þessu með bílinn
og fannst tilvalið að ég kæmi með hana
og sýndi á Síldarævintýrinu. Það kostaði
nokkrar nætur í viðbót hjá mér að gera
grófar lagfæringar á útliti rútunnar,
þannig að hún sýndist falleg úr fjarska.
Síðan hefur þessi bíll farið í kvikmyndina
Bíódaga hjá Friðriki Þór, ásamt fleiri bíl-
um frá mér, t.d. mjólkurbíl með þreföldu
húsi“, segir Gunnar að endingu.
NÝKOMIÐ
MIKIÐ AF
FALLEGUM FÖTUM
FYRIR FERMINGUNA
Á STRÁKA OG STELPUR
MEÐAL ANNARS FRÁ
OG
4 YOU
SKAGFIRÐINGABÚÐ