Feykir - 19.11.1997, Qupperneq 4
4 FEYKIR 40/1997
HlsmíP<eir<Síur>fiTiai.Ik
aumffiáíplkipélka
Brýnt umferðarörvggismál
Hringtorg við mestu umferðargatnamótin
í gegnum tíðina hafa Króksarar spáð
mikið í það hvemig best sé að ganga frá
gatnamótum Sæmundarhlíðar, Skagfirð-
ingabrautar og Hegrabrautar þannig að ör-
yggi vegfarenda á leið þar um verði best
tryggt. Margt hefur verið skrafað og skegg-
rætt og sitt sýnist hvetjum. Nokkuð hávær-
ar raddir hafa talið að umferðarljós mundu
leysa allan vanda og fór fram undirskrifta-
söfnun íyrir nokkru síðan til að knýja á um
slíkt.
Umferðarljós em auðvitað góð þar sem
þau eiga við en ekki þama. Reynslan hef-
ur sýnt að þar sem umferðin er ekki nægj-
anlega mikil virka ljós illa. Ökumenn
ffeistast til að virða þau ekki þegar fáir em
á ferli en fyrir utan álagspunktana í hádeg-
inu og stundum seinni partinn teljast göt-
ur á Krók fáfamar miðað við þau gatnamót
í Reykjavík þar sem ástæða hefur þótt að
setja upp umferðarljós. Sumir hafa bent á
að hægt sé að láta götuvitana blikka gulu
þegar ekki er umferðarálag. Umferðarsér-
fræðingar vara hins vegar mjög við slíku
þar sem að við slíkar aðstæður hafi orðið
margir harðir árekstrar.
Arin 1993 og ‘94 fór fram umferðar-
talning á nokkrum stöðum í bænum og
meðal annars á umræddum gatnamótum.
Þá kom í ljós að hámarksumferð um
gatnamótin samkvæmt talningunum er rétt
um 600 bílar á hálfri klukkustund um há-
degisbilið. Samkvæmt norska vegastaðlin-
um er flutningsgeta lítils hringtorgs með
fjómm örmum, 1000-1700 bflar á hálf-
tíma.
Hringtorg ætti því að anna vel þeirri
umferð sem fer um gatnamótin nú og þola
talsverða aukningu að auki. Enfremur má
nefna þann kost við hringtorg að umferð-
Hringtorgið eins og það lítur út í hönnun Verkfræðistofunnar Stoðar.
arhraði þar er mjög lítill og harðir árekstr-
ar sjaldgæfir. Eftir að hafa kynnt sér málin
vel ákvað umferðamefndin á Sauðárkróki
að fá Verkfræðistofuna Stoð ehf. til að
hanna hringtorg á gatnamótin og má sjá af-
rakstur þeirrar vinnu hér á síðunni.
Það er síðan ákvörðun bæjaryfirvalda
hvenær hringtorg kemst á fjárhagsáætlun
en vonandi verður þess ekki langt að bíða
þar sem um mikið umferðaröryggismál er
að ræða og þá getur lögreglan nýtt hádeg-
istímann í annað en umferðarstjómun.
í framhaldi af ofangreindu er rétt að
nefna að opnuð hefur verið ný gata, Sauð-
ármýri, sem tengist Hegrabraut að norðan
og Skagfirðingabraut að sunnan, en þessi
gata kemur trúlega til með að létta á um-
ferð á stóm gatnamótunum. Þá er og að
nefna að í aðalskipulagi Sauðárkróks er
gert ráð fyrir framlengingu Sæmundarhlíð-
ar niður á Skagfirðingabraut og þaðan í
gegnum iðnaðarhverfið að Strandvegi en
sá hluti vegarins mun reyndar heita Borg-
argerði. Þessi leið mun svo hjálpa ennffek-
ar við að dreifa og jafna umferðinni um
gatnakerfið. GR.
.Snmif öknmenn í vafa við gatnamótin
Hægri reglan gildir
Þannig á umferðin að ganga fyrir sig við gatnamót Skag-
fingabrautar og Sæmundahlíðar og Hegrabrautar.
Samkvæmt 25. grein um-
ferðarlaga, skulu ökumenn
sýna sérstaka aðgát við vega-
mót. Þar segir einnig: „Öku-
maður sem ætlar að aka inn á
eða yfir veg, skal veita umferð
ökutækja á þeim vegi úr báð-
um áttum forgang, ef það er
gefið til kynna með umferðar-
merki um biðskyldu eða stöðv-
unarskyldu”.
Umferð um Skagfirðinga-
braut nýtur forgangs hliðar-
gatna, svo sem af Hegrabraut
og Sæmundarhlíð. Það virðist
rugla margan ökumanninn að
öðru megin gatnamótanna er
stöðvunarskyldumerki en hin-
um megin biðskyldumerki.
Eini munurinn er sá að öku-
mönnum sem aka Hegrabraut
ber að stöðva, en þeim sem aka
af Sæmundarhlíð ekki, nema
umferð um Skagfirðingabraut
krefjist þess.
Ef tveir bflar koma nokkuð
samtímis að vegamótunum,
annar af Sæmundarhlíð (A) og
hinn af Hegrabraut (B) ber að
stöðva við stöðvunarlínu. Síð-
an skal sá er ekur af Sæmund-
arhlíðinni (A) veita hinum for-
gang (B), hvort sem sá beygir
til hægri, eða ekur yfir gatn-
mótin inn á Sæmundarhlíðina.
Hins vegar ef ökumaðurinn
af Sæmundarhlíðinni (A)
hyggst aka Hegrabraut og öku-
maðurinn af Hegrabrautinni
(B) Skagfirðingabraut til
vinstri, þá hefur ökumaðurinn
af Sæmundarhlíðinni (A) for-
gang.
I stuttu máli má segja að
það sé „hægri reglan” sem
gildir, þegar inn á gatnamótin
er komið.
Lögreglan
Skyldur öku-
manna gagnvart
gangandi veg-
farendum
í 26. grein umferðarlaganna
ereftirfarandi: „Ökumaður, sem
nálgast gangbraut, þar sem um-
ferð er ekki stjómað af lögreglu
eða með umferðarljósum, skal
aka þannig að ekki valdi gang-
andi vegfaranda á gangbrautinni
eða á leið út á hana hættu eða
óþægindum. Skal ökumaður
nema staðar, ef nauðsynlegt er,
til að veita hinum gangandi færi
á að komast yfir gangbrautina”.
SÝNUM AÐGÁT OG TIL-
LITSSEMI.
Punktakerfið
Um næstu áramót taka gildi
breytingar á umferðarlögunum
sem eiga að koma í veg fyrir að
ökumenn brjóti ítrekað af sér í
umferðinni, án þess að gripið sé
í taumana. Hér er um að ræða
punktakerfi sem virkar þannig
að fyrir hvert umferðarlagabrot
fær ökumaður ákveðinn fjölda
punkta. Þegar punktamir em
orðnir 12, missir viðkomandi
ökumaður réttindi sín til að aka
bifreið í 3 mánuði. Ákvörðun
unt sviptingu er tekin af þeim
sem ákvarðar sekt. Við þriggja
mánaða sviptingu vegna punkta
getur bæst við frekari svipting,
t.d. vegna hraðaaksturs.
Ökuhraði
í þéttbýli má ökuhraði ekki
vera meiri en 50 km á klst. Öku-
hraða skal þó jafnan miða við
aðstæður með sérstöku tilliti til
öryggis annarra. Sérstök skylda
hvflir á ökumanni að aka nægj-
anlega hægt miðað við aðstæð-
ur í þéttbýli.
Hægri reglan
í 25. grein umferðarlaganna
segir svo: „Þegar ökumenn
stefna svo að leiðir þeirra sker-
ast á vegamótum, opnum svæð-
um eða svipuðum stöðum, skal
sá þeirra sem hefur hinn sér á
hægri hönd, veita honum for-
gang.
Á Sauðárkróki eru í dag
ljömörg gatnamót þar sem
hægri reglan er í gildi. Þ.e.a.s.
að ekki eru biðskyldu- eða
stöðvunarskyldumerki til að
gefa til kynna hvemig akstri
skuli háttað. Það er ótrúlega al-
gengt að þessi regla sé ekki virt
og virðist stundum sem sumir
ökumenn hafi ekki hugmynd
um tilvist hins almenna for-
gangs umferðar (hægri regla).
Endurskinsmerkí
er ódýr líftrygging