Feykir - 20.03.2002, Síða 6

6 FEYKIR 10/2002
Undir borginni
Mannleg sérkenni
Á síðustu bókavertíð kom út nokk-
urskonar ævisaga Jóhanns Péturssonar
sem alkunnur var á sinni tíð sem Jóhann
Svarfdælingur eða Jóhann risi.
Það fer víst ekki á milli mála að Jó-
hann var of stór fyrir ísland eða ísland
öllu heldur of lítið fyrir hann. Saga hans
er í raun harmsaga sem ætti að vekja
okkur öll til vitundar um það að mann-
leg sérkenni mega ekki verða til þess að
fólk sé dæmt úr leik. Enginn vafi er á
því að Jóhann mun oft hafa átt mjög
erfitt og það eitt að hafa ekki getað unn-
ið fyrir sér öðruvísi en sem einhvers-
konar sýningargripur, hlýtur að hafa
verið þungbæit hlutskipti.
Á fyrri öldum galdratrúar og hindur-
vitna, þóttu ýmis mannleg sérkenni vera
bein ávísun á að viðkomandi væri í
tengslum við Kölska. Þröngsýnin og fá-
ffæðin hafði völdin og hryllilegir at-
burðir áttu sér stað. Manneskja sem var
fædd með herðakistil eða mislit augu
gat alveg eins átt von á því að verða
dregin á bálið fyrir vikið. Eins þeir sem
voru sérsinna og skáru sig þannig úr
fjöldanum þó þeir væru líkamlega skap-
aðir eins og aðrir.
Hjátrúarvitleysan var slík að á myrk-
ustu tímunum var nánast enginn óhult-
ur fyrir útsendurum Rannsóknarréttar
og annarra yfirvalda sem sáu djöfla í
hverju horni. Sú saga er með því ógeð-
felldasta sem Mannkynssagan kann ffá
að greina. En mannleg sérkenni eru til
og hafa alltaf verið til og þau gera
mannlífið á margan hátt fjölbreytilegra
og merkilegra. Við þurfúm aðeins að
vera fær um að sýna þann þroska að
meðtaka þau sem eðlilegan hlut í al-
heims gripasafni.
Margir fleiri en Jóhann risi hafa
fæðst inn í íslenskan veruleika með á-
kveðin sérkenni sem fylgifiska. í sum-
um tilfellum hafa sérkennin verið slík
að tíðarandinn og aðstæðumar hafa orð-
ið viðkomandi um megn, en í öðrum til-
fellum hefúr fólk náð að sigrast á þeim
vandamálum sem fylgt geta lífi þeirra
sem fæðast öðruvísi en aðrir. Kunnugt
er mér um einn mann sem hafði mislit
augu. Hann fæddist á seinni helmingi
nítjándu aldar og lifði á húnvetnskum
og skagfirskum slóðum. Ekki olli sér-
kenni hans honum neinum vandkvæð-
um svo mér sé það kunnugt, nema þá
kannski þeim að það jók á kvenhylli
hans.
Augun bragðið sýndu sitt,
sást þar líf og kraptur.
Blátt var annað, brúnt var hitt,
Bjöm var þannig skaptur.
Hefði þessi maður verið uppi á tím-
um Rannsóknarréttar og galdrafárs, er
alveg eins viðbúið að hann hefði verið
dreginn á bálið og þannig orðið að
gjalda með lífi sínu fyrir þetta sérkenni
sem hann var fæddur með. Tíðarandinn
Erum fluttir að
Köllunarklettsvegi
Opnunartími mánud. - fimmtud. 8-17, föstud. 8-16
íslandsbanki FLUTNINGAR
Athafnasvæði
Eimskips
'■"n
Flutníngar eru okkar tag!!!
Flytjum vörur á Suðurnes, Vesturland, Vestfirði,
Norðurland vestra, Norðurland eystra, Austurland,
Suðausturland og Suðurland.
Flutningsaðili okkar í Skagafirði er:
Vöruflutningar Bjarna Har. ehf.
Akstursáætlun frá Skagafirði er:
sunnud. - fimmtud. kl. 14,00
Akstursáætlun frá Reykjavík er:
mánud.-fimmtud. kl. 17, föstud. kl. 16.
Símanúmer Vörufl. Bjarna Har. ehf.
Jón Ingi 691 2424, Hrefna 691 3102.
AMl
FLUTNINGAR
skapast af sameiginlegum viðhorfum
okkar og það er því mikil nauðsyn að
menn leggi ekki annað inn í hann en
það sem er hollt og gott öllu mannlífi. í
dag á tímum sem kallaðir eru upplýs-
ingatímar, má þó finna að ekki er þró-
unin í öllu upp og fram. Allskonar hind-
urvimi vaða uppi og nú, alveg eins og á
tímum hins kirkjulega alræðis, eru það
ekki síður þeir sem teljast eiga mennt-
aðri og upplýstari en aðrir sem gína við
blekkingunum.
Hindurvitni nútímans
Það er meðal annars talað um orku-
steina, heilun og reiki og allrahanda
yogatilbrigði. Og allt á þetta að gera
fólkið miklu heilbrigðara og sælla en
það hefur nokkru sinni verið. Ofan á
þetta allt saman er svo farið að tíðkast
að fólk næli í sig hinu og þessu til ætl-
aðra útlitsbóta. Nú duga ekki bara eyr-
un til slíks, heldur eru augabrúnir, nasa-
vængir og flest annað notað til að bera
skrautið. Og svo er jafnvel farið að næla
ýmsu i tunguna og aðra limi sem öllu
jöfnu ættu ekki að sjást mikið. Er vand-
séð hvaða hollusta getur fylgt slíkum
uppátækjum. Það fer sennilega að stytt-
ast í því að upplýst fólk á íslandi fari að
bera beinflísar þvert í gegnum nefið,
eins og frumbyggjar Nýju-Gíneu, til
vitnisburðar um menntunarstig sitt.
Það er trúlega rétt að þróunarlega séð
fari mannskepnan í eilífa hringi. Við
erum bersýnilega komin yfir hápunkt
menningarlegrar uppsveiflu á íslandi og
ifamundan er sennilega enn einn dalur-
inn sem við þurfúm að ganga yfir til að
endurheimta vit okkar að nýju. Við nú-
verandi aðstæður í þjóðfélagi okkar hef-
ur fátt verið skapað fyrir æskulýðinn til
að alast upp samkvæmt formúlunni,
heilbrigð sál í hraustum líkama, á móti
öllu því sem afvegaleiðir og skemmir.
Og það er sú kalda staðreynd sem hrek-
ur unga fólkið okkar út í fíkniefna-
neyslu og aðra vitleysu. Það virðist off
vera í glataðri þversögn sinni flóttaleið
þess ffá þeim ógeðfellda veruleika sem
við, hin fúllorðnu, höfúm skapað.
Rúnar Kristjánsson.
Bólhlíðingar í söngferð
Kórmenn í Karlakór Bólstaðahlíðar-
hrepps brugðu undir sig betri fætinum
um næstsíðustu helgi og fóru í söngferð
suður á land. Á fostudagskvöld var
sungið á Kjalamesi, í félagsheimilinu
Fólkvangi, í félagi við Karlakór Kjalnes-
inga. Á laugardag var sungið í Selfoss-
kirkju og um kvöldið á Flúðum þar sem
kórinn var bæði með söngskemmtun og
hagyrðingaþátt. Aðsókn var þokkaleg,
en þó talið ljóst að hörmulegt umferðar-
slys á Suðurlandi þar sem ung stúlka lét
lífið, dró mjög úr aðsókn á Flúðum á
laugardagskvöldið.
Að sögn Guðmundar Valtýssonar
stjórnarmanns í Karlakór Bólstaðahlíð-
arhrepps er venjulega farin ein söngferð
á vetri, og hressir það mjög upp á starf-
ið þó mikið þurfi að hafa fyrir þessum
söngferðum og jafnan komist ekki allir
kórmenn með eins og raunin varð nú. I
fyrra var t.d. farið austur á land, til
Vopnafjarðar, Egilsstaða og Eskifjarðar
í helgarferð.
Guðmundur segir að margt beri á
góma annað en söngur i þessum ferðum.
Á Selfossi hafi koinið í ljós núna að
feikna hugur sé i mönnum að ríða norð-
ur yfir Kjöl í sumar, í sambandi við
landsmót hestamanna á Vindheimamel-
um og ljóst að margir hópar muni koma
ríðandi yfir hálendið á landsmótið.
Bílskúi rshurðir
Eigum fyriHiggjaridi iföí-liicliijm iíæ-KÍ-uiTi 4 H&ð irii huriif i öl lum t = HÉÐINN = [ 'ÚlHxi d ' Jli liii-fjtx iin. Wd il ■«■ ■■ t Mi. L i- ■:> ; T J T