Skólavarðan - 01.10.2002, Side 19

Skólavarðan fékk þær Rannveigu og
Ólöfu Helgu Pálmadóttur leikskólastjóra í
Hálsaborg til að segja frá verkefninu, en
þess má geta að Ólöf Helga hefur unnið að
samstarfinu allt frá upphafi.
Vildu upplýsingar með börnunum
Gengið yfir brúna er matshefti sem fylg-
ir hverju barni úr leikskólum hverfisins í
grunnskólana að fengnu - og undirrituðu -
samþykki foreldra. Í heftið skráir leikskóla-
kennari upplýsingar um stöðu barnsins í
eftirfarandi þroskaþáttum: Hreyfiþroska,
sjálfshjálp, málþroska og félagsþroska.
Rannveig og Ólöf Helga leggja þó báðar
áherslu á að heftið sé einungis einn liður í
samstarfinu og hvíli á því að stjórnendur
og kennarar elstu barnanna í leikskólum og
þeirra yngstu í grunnskólum hafi með sér
stöðugt samstarf. „Án þess er lítið gagn að
þessum upplýsingum,“ segir Ólöf Helga.
En hver var hvatinn að samstarfinu í
upphafi?
„Samstarfið hófst árið 1987 með þátt-
töku Seljaskóla og tveggja leikskóla í hverf-
inu, Hálsaborgar og Hálsakots,“ segir Ólöf
Helga. „Smám saman bættust fleiri skólar í
hópinn; Jöklaborg, Seljaborg, Seljakot og
Ölduselsskóli. Fólk fann að það þurfti að
byggja brú á milli leik- og grunnskóla og
samstarfið tók svo breytingum í áranna rás
með nýju fólki. Ný þekking barst frá öðr-
um löndum og kennarar voru áhugasamir
um að nýta sér hana, en hérlendis var fátt
annað í gangi en vorheimsóknir elstu leik-
skólabarna í grunnskólann, við vorum á
svipuðum nótum. Síðan var það árið 1997
sem við stjórnendur skólanna sjö fórum að
huga að leið til þess að þróa samstarfið á
milli þessara skólastiga. Grunnskólakenn-
arar sýndu áhuga á að fá upplýsingar með
börnunum en að sjálfsögðu var ekki leyfi
fyrir því að veita upplýsingar án þess að
koma þeim í eitthvert form og leita sam-
þykkis foreldra.“
Ólöf Helga segir að það hafi komið mest
á óvart í upphafi þeirrar vinnu sem fór í
gang um þetta leyti að kennarar skólastig-
anna tveggja notuðu iðulega sömu grund-
vallarhugtök en lögðu mjög ólíka merkingu
í þau. „Það má nefna mikilvæg hugtök á
borð við nám og þroska. Við töluðum ekki
sama tungumálið og þetta olli misskiln-
ingi,“ segir Ólöf Helga.
Ákvörðun var tekin um að fara af stað
með þróunarverkefni og fyrsta skrefið var
öflun fjármagns sem gekk ekki jafnvel og
vonir stóðu til.
„Það gekk frekar erfiðlega,“ segir Ólöf
Helga. „Við vorum reyndar búin að leita til
Rannveigar um að vera verkefnisstjóri af því
að okkur varð strax ljóst að ekki gengi að
einhver frá öðru skólastiganna stjórnaði
verkefninu. Það var gæfa verkefnisins að
Rannveig valdist í þetta hlutverk, en hún
hafði unnið sitt rannsóknarverkefni í meist-
araprófsnámi við Kennaraháskólann um
þennan aldur, það er að segja elstu börnin í
leikskóla og þau yngstu í grunnskóla.“
Í vinnu við meistaraprófsrannsókn sína
komst Rannveig fljótlega að því að kennar-
ar fundu fyrir þörf á meira samstarfi milli
skólastiganna en hún var hins vegar mis-
munandi eftir því hvort um leikskóla eða
grunnskóla var að ræða. „Rannsóknin fjall-
aði um þjálfun móðurmáls,“ segir Rann-
veig, „en eins og gerist í eigindlegri rann-
sóknarvinnu kemur margt annað upp og
meðal annars samspilið á milli skólastig-
anna. Leikskólakennurum var mjög í mun
að hafa samstarf því þeir voru að búa börn-
in undir nám og starf á öðru skólastigi og
vildu gera það sem best. Þeir sátu uppi með
spurningar á borð við hvað tekur við? og
erum við að búa börnin undir grunnskólann
með réttum hætti? Grunnskólakennarar
fundu sterkt til ábyrgðar sinnar á lestrar-
námi byrjenda og lögðu mikið upp úr að
það gengi farsællega, en um leið kom í ljós
að þeir myndu fagna því að fá einhverjar
upplýsingar með börnunum upp úr leik-
skólanum.“
Sameiginleg sýn á mótum leik- og
grunnskóla
Ólöf Helga segir að í uppeldisáætlun fyr-
ir leikskóla, sem var forveri aðalnámskrár,
hafi komið fram að samstarf skyldi vera á
milli skólastiganna. „En það vantaði út-
færslu á hvernig það skyldi fara fram og
ekki var gert ráð fyrir neinu slíku samstarfi
í vinnutíma kennara. Þar af leiðandi þurft-
um við fjármagn til að geta hrint því í
framkvæmd.“
Samstarf le ik - og grunnskóla
22
Í Seljahverfi í Reykjavík fer fram þróun-
arstarf sem miðar að auknu og skil-
virkara samstarfi leik- og grunnskóla.
Samstarfið á sér nokkuð langan að-
draganda og hófst í raun fyrir fimmtán
árum. Formlega var þróunarstarfi svo
hrint úr vör fyrir fjórum árum og sl. vor
kom út skýrsla um verkefnið sem Rann-
veig A. Jóhannsdóttir lektor við KHÍ og
verkefnisstjóri hefur tekið saman.
Gengið yfir brúna
Sameiginleg sýn tveggja skólastiga
Rannveig Jóhannsdóttir verkefnisstjóri og Ólöf
Helga Pálmadóttir leikskólastjóri segja orðræð-
una mikilvægasta afrakstur þróunarverkefnsins
og mikilvægt að hún haldi áfram.
Það sem kom mest á óvart í upphafi þeirrar vinnu sem fór í gang um
þetta leyti var að kennarar skólastiganna tveggja notuðu iðulega sömu
grundvallarhugtök en lögðu mjög ólíka merkingu í þau. „Það má nefna
mikilvæg hugtök á borð við nám og þroska. Við töluðum ekki sama
tungumálið og þetta olli misskilningi.“