Víkurfréttir - 31.01.2002, Blaðsíða 16

ÚTRÁS HITAVEITU SUÐURNESJA HF.
„Hvað eru þið
Jónarnir alltaf
að þvælast fyrir
honum Júlla?“
Orkuver Hitaveitu Suðurnesja í Svartsengi.
Þetta sagði einn ágætur sveitar-
stjómarmaður við mig fyrir
nokkrum dögum og bætti við
„eru þið á móti framþróun, eða
hvað?“. Ég hef reyndar talsvert
verið spurður um hvað andstaöa
okkar Jóns Gunnarssonar snúist
varðandi stækkun Hitaveitunnar,
þar sem við höfum verið á önd-
verðum meiði við forstjórana og
meirihluta stjómarinnar.
Sérstaklega fannst mér athyglis-
verð athugasemd sem ég heyrði
af um daginn eftir sveitarstjóm-
armanni sem fullyrti að „ef
menn hefðu hlustað á okkur Jón-
ana þegar sameiningaráform
Hitaveitunnar og Rafveitu Hafn-
arfjarðar vom til umræðu, þá
hefðu sveitarfélögin ekki fengið
1120 miljóna króna greiðslu,
sem hefði komið eins og himna-
sending og væri nú nánast að
bjarga fjárhag sveitarfélaganna".
Þessi athugasemd, sem er algjör
öfugsnúningur í málinu og segir
mér talsvert um hvað ýmsir
sveitarstjómarmenn setja sig illa
inn í þessi mikilvægu mál, varð
til þess að ég ákvað aó setjast
niður og skrifa þessa grein og
koma þannig á framfæri hinu
rétta í málinu og mínum sjónar-
miðum.
Sameining Hitaveitu Suður-
nesja og Rafveitu Hafnarfjarð-
ar(RH).
Við Jónamir vomm frá upphaft
fylgjandi þessum sameiningará-
formum og töldum þetta geta
veriö hið besta mál fyrir eigendur
Hitaveitunnar. Agreiningur okkar
við aðra stjómarmenn snerist
mestan part um skiptingu eignar-
hluta milli aðila. Við töldum að
upphaflegar tillögur, sem fyrir-
tækið MP verðbréf unnu og
lögðu til, gerðu einfaldlega ráð
fyrir of stórum eignarhlut Hafh-
firðinga.
Að okkar mati voru aðallega
tvær leiðir færar til að leysa
þennan ágreining. Annað hvort
yrði eignarhlutur Hafnfírðinga
lægri eða að eigið fé Hitaveitunn-
ar yrði lækkað með útgreiðslu til
eigendanna áður en til samein-
ingar kæmi. Við töldum að út-
greiðsla til eigendanna gæti verió
allt að 1500 miljónir króna, en
lögðum þó til að það yrði metið.
Öllum var ljóst að þennan
ágreining þurfti að leysa þar sem
sérhver eignaraðili hafði neitun-
arvald samkvæmt þágildandi
lögum um Hitaveitu Suðumesja.
Ekki fékkst hljómgrunnur í
stjóm HS fyrir því að útgreiðslu-
leiðin yrði metin, en fram kom
tillaga um að greiddar yrðu til
eigendanna 900 miljónir króna.
Okkur Jónunum fannst með
þessu hálfúr sigur unninn. Við
vildum þó að lengra yrði gengið.
Tillaga um að vísa málinu til fúll-
trúa eigenda HS, þ.e. sveitar-
stjómanna og ríkisins, til endan-
legrar úrlausnar var samþykkt í
stjórn HS með öllum greiddum
atkvæðum. Fulltrúar sveitarfé-
laganna settust yfir málið og varð
sú niðurstaða, að til viðbótar
þeim 900 miljónum króna sem
búió var að leggja til að greiddar
yrðu til eigenda HS, yrði greidd-
ur arður vegna áranna 1998-1999
að upphæð kr. 220 miljónir.
Þar með lá fyrir að greiddar yrðu
út kr. 1.120.000.000.-, sem skipt-
ust milli eigendanna í hlutfalli
við eignarprósentu.
Reykjanesbær með 52,20 %
eignarhlut fékk kr. 584.640.000.-
Ríkissjóður með 20,00 % eignar-
hlut fékk kr. 224.000.000,-
Grindavíkurbær með 11,17 %
eignarhlut fékk kr. 125.104.000,-
Sandgerðisbær með 6,99 % eign-
arhlut fékk kr. 78.288.000,-
Gerðahreppur með 6,07 % eign-
arhlut fékk kr. 67.984.000,-
Vatnsleysustrandarhreppur með
3,57 % eignarhlut fékk kr.
39.984.000,-
Það er alveg kristalklárt i þessu
máli, að ef við Jónamir hefðum
verið tilbúnir til að samþykkja
tillögur MP verðbréfa unt sam-
einingu HS og RH, þá hefði ekki
verið greidd ein einasta króna til
eigendanna, vegna sameiningar
fyrirtækjanna.
Eg var tiltölulega ánægður með
þá niðurstöðu sem náðist um
málið og sérstaklega hefur það
glatt mig að vita til þess að þessir
fjármunir liafa komið sér mjög
vel fyrir sveitarfélögin hér á Suð-
umesjum, sem sum hver a.m.k.
hafa verið með erfiða fjárhags-
stöðu.
Kaup Hitaveitu Suðurnesja hf á
Bæjarveitum Vestmannaeyja
(BV).
Stefha stjómar HS hf, að stækka
fyrirtækið og styrkja samkeppn-
isstöðu þess er góð og gild að
mínu mati, svo framarlega að
eigendur fyrirtækisins geti verið
nokkuð vissir um að allar
ákvarðanir í þessum efhum hafí í
for með sér góða arðsemi.
Kaup HS hf á BV tel ég slæman
kost fyrir eigendur HS hf, eins og
þau em fyrirhuguð og miðað við
þær upplýsingar sem fyrir liggja.
Skoðum málið nánar.
* Vestmannaeyjar em einangrað-
ur orkusölumarkaður og í raun
ekkert sem bendir til aukningar i
orkusölu þar á næstu ámm.
* Á s.l. 10-12 ámm hefúr íbú-
um þar fækkað um u.þ.b. 500.
* Væntanleg ný orkulög boða
frelsi og samkeppni í raforkusölu
og þá má vænta þess að stórir
orkunotendur muni bjóða út sín
orkukaup.
* í Vestmannaeyjum em Vinnslu-
stöðin hf og Isfélag Vestmanna-
eyja hf langstærstu orkukaupend-
umir og með breyttum orkulög-
um hefúr HS hf enga vissu fyrir
áframhaldandi viðskiptum þess-
ara aðila.
* BV hafa verið reknar með tapi
undanfarin ár og ekki skilað
Vestmannaeyjabæ neinunt arði,
enda hefúr arðsemi eiginfjár BV
verið neikvæð.
* Þrátt fyrir taprekstur BV, er í
sameiningaráformum fyrirtækj-
anna gert ráð fyrir 17% lækkun á
almennum raforkusölutaxta í
Vestmannaeyjum 1. mars n.k.,
sem ntun lækka tekjumar um-
talsvert.
* Engar áætlanir hafa verið gerð-
ar um samlegðaráhrif af samein-
ingu HS hf og BV og engir út-
reikningar em til um arðsemi af
þessum kaupum fyrir hluthafa
HS hf.
* Með þessum kaupum mun
innra virði hlutafjár HS hf lækka
um 6%, eða sem svarar um 500
miljónum króna.
* Eigið fé BV er talið vera aðeins
liðlega 200 núljónir króna og
með kaupunum aukast skuldir
HS hf um tæpar 800 miljónir
króna.
Við Jónamir lögðum til í stjóm
HS hf að fengin yrði utanaðkom-
andi ráðgjafi til að leggja mat á
markaðsvirði hlutafjár HS hf
áður en af kaupunum yrði og ein-
nig lögðum við til að fram-
kvæmd yrði lögfræðileg og fjár-
hagsleg áreiðanleikakönnun á
þessum kaupum. Báðar þessar
tillögur vom felldar.
Þrátt fyrir að þessi kaup þurfí
augljóslega mun betri skoðun
með arðsemissjónarmið að leið-
arljósi, hafa 91,2% hluthafa sam-
þykkt heimild til stjómar HS hf
um að kaupa BV og greiða fyrir
með nýju hlutafé að upphæð
tæpar 512 miljónir króna.
Gengi þessara hlutabréfa má
sterklega rökstyðja að sé u.þ.b.
tvöfalt, sem þýðir að fyrir lið-
lega 200 miljóna króna eign, sem
ekki er auðvelt að sjá að gefí af
sér nokkum arð, em hluthafar
HS hf búnir að samþykkja að
greiða um 1000 miljónir króna.
I mínum huga er kappið í þessu
máli mun meira en forsjáin. Það
er ekki nóg að stækka, bara til að
stækka.
Ég veit að margir em mér sam-
mála um að Hitaveita Suðumesja
hf er langverðmætasta eign Suð-
umesjamanna og með góðum
rekstri ættu sveitarfélögin að geta
notið arðsins sem fyrirtækið get-
ur gefíð af sér. Ég tel því brýnt,
að ekki séu teknar fljótfæmisleg-
ar ákvarðanir sem jafnvel hafa
það í för með sér að arðgreiðslur
til sveitarfélaganna verði minni
en annars hefði verið á næstu
ámm.
Jón Norðfjörð,
stjórnarmaður í
Hitaveitu Suðumesja hf.
1B