Morgunblaðið - 30.06.2016, Blaðsíða 2

2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. JÚNÍ 2016FRÉTTIR
Skútuvogi 4, Rvk
Rauðhellu 2, Hafnarfirði
Sími 568 6844 | ga@ga.is | ga.is
Vörur fyrir sjávarútveginn
Skipastál • Lunningajárn • Bakjárn
Kælirör • Fíber- og galvanhúðaðar ristar
Svört- og ryðfrí rör og fittings
Ál • Ryðfrítt stál • PVC plötur
POM öxlar • PE plötur
Lokar af ýmsum gerðum
Opið virka daga kl. 8-17
Við erum í hjarta borgarinnar
að Þverholti 13. Komdu við í
kaffisopa eða sendu okkur
línu og óskaðu eftir tilboði í
prentverkið þitt, stórt eða
smátt.
MIÐBORGIN
Mesta hækkun Mesta lækkun
VIKAN Á MÖRKUÐUM
AÐALMARKAÐUR ÁLVERÐ ($/tonn) BRENT OLÍUVERÐ ($/tunnu)
N1
-2,16%
68
NYHR
+1,19%
17,05
S&P 500 NASDAQ
+1,28%
4768,245
+1,27%
2063,26
+3,61%
6360,06
+4,11%
15566,83
FTSE 100 NIKKEI 225
28. 01. ‘16 29. 01. ‘1628. 06. ‘16 29. 06.16
251.300
551.800
49,81
34,741.513,5 1.624
Unnið í samstarfi við IFS.Hreyfingar frá upphafi viku til kl. 16 í gær.
Nú stefnir í að ófjármagnaðar líf-
eyrisskuldbindingar ríkissjóðs verði
stærsti hluti skulda ríkissjóðs. Þetta
segir í Hagsjá
Landsbankans.
Bent er á að í ný-
birtum rík-
isreikningi fyrir
2015 sjáist að
heildarfjárhæð
skuldbindinga
ríkissjóðs hafi
verið 1.920 millj-
arðar. Þar af hafi
ófjármagnaðar lífeyris-
skuldbindingar numið nær 508 millj-
örðum.
Hlutfall líkt og árið 2008
Í Hagsjánni segir jafnframt að
opinberar skuldir séu oft birtar sem
hlutfall af vergri landsframleiðslu.
Það hlutfall hafi verið nálægt 113%
árið 2011, en hafi lækkað í 87% á
árinu 2015 og sé nú hlutfallið svipað
því sem var á árinu 2008. Segir jafn-
framt frá því í Hagsjánni að stjórn-
völd hafi boðað að skuldir eigi eftir
að lækka mun meira á næstu árum.
Stefna stjórnvalda sé að framlögin
hafi sem minnst áhrif á innlent efna-
hagslíf og verði nær eingöngu varið
til lækkunar skulda. Á sama tíma
stefni ófjármagnaðar lífeyrisskuld-
bindingar ríkisins hraðbyri upp á við.
„Í ljósi væntanlegrar ráðstöfunar
á stöðugleikaframlagi frá slitabúum
bankanna og yfirlýsinga stjórnvalda
um hvernig þeim fjármunum verði
ráðstafað verður þess vart lengi að
bíða að lífeyrisskuldbindingar verði
stærsti einstaki liður skulda ríkis-
sjóðs,“ segir Ari Skúlason, hagfræð-
ingur hjá Landsbankanum. „Þessi
skuldbinding er að verða óþægilega
stór. Reyndar hefur komið fram hjá
fjármálaráðherra að hefja eigi
greiðslur á móti þessari skuldbind-
ingu á næsta ári, án þess að fram hafi
komið hvernig staðið verði að því.
Það er athyglisvert að þetta verði
stærsti skuldaliður ríkissjóðs, eftir
þrjú ár eða svo.“
Stefnt að lækkun
Í áætlun stjórnvalda um þróun
skulda ríkissjóðs í hlutfalli við verga
landsframleiðslu, er stefnt að því að
hlutfallið verði um það bil 50%. Ari
segir það mjög hagstætt hlutfall í al-
þjóðlegum samanburði. Jafnframt
bendir Ari á að ekki sé vandalaust að
greiða niður lífeyrisskuldbinding-
arnar. „Það hefur áhrif sem smita
myndu út í efnahagslífið. Lífeyris-
sjóður starfsmanna ríkisins þarf að
fjárfesta til samræmis við innborg-
anirnar og svona fjárhæðir geta haft
veruleg áhrif á þróun verðs á mark-
aði,“ segir Ari. „Hver einasta launa-
breyting kallar á mjög mikla aukn-
ingu þessarar skuldbindingar.“
Fjármálastefna ríkisins
Í fjármálastefnu ríkisins fyrir árin
2017 til 2021, sem lögð var fram í
formi þingsályktunartillögu síðast-
liðinn vetur, kemur fram að gert sé
ráð fyrir að teknar verði upp forinn-
greiðslur í Lífeyrissjóð starfsmanna
ríkisins sem nemi 5 milljörðum á ári
frá og með árinu 2017. Greiðslunum
er ætlað að mæta hluta ófjármagn-
aðra skuldbindinga sjóðsins og
seinka því að hann tæmist, eins og
segir í stefnunni.
Þá kemur einnig fram að unnið sé
að samræmingu lífeyrisréttinda á al-
mennum og opinberum vinnumark-
aði. Svo segir þar að hvað lífeyris-
kerfið varði sé helst horft til þess að
afnema bakábyrgð ríkissjóðs í opin-
bera kerfinu.
Ekki náðist í Bjarna Benediktsson
fjármála- og efnahagsráðherra við
vinnslu fréttarinnar.
Lífeyrisskuldbind-
ingar ríkis vaxa hratt
Jón Þórisson
jonth@mbl.is
Ófjármagnaðar lífeyris-
skuldbindingar ríkissjóðs
eru rúmlega fjórðungur
skuldbindinga ríkissjóðs
samkvæmt nýjum ríkis-
reikningi.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Skrifstofur Lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins. Ófjármagnaðar lífeyr-
isskuldbindar ríksins stefna í að verða stærsti einstaki skuldaliðurinn
Ari Skúlason
VERÐBRÉFAMARKAÐUR
Hagnaður Virðingar nam á síðasta
ári rúmum 100 milljónum króna og
jókst frá fyrra ári um 67% þegar
hann reyndist ríflega 60 milljónir. Á
sama tíma drógust rekstrartekjur
félagsins saman um tæpar 26 millj-
ónir og námu rúmum 892 milljónum
króna. Mestar tekjur hafði Virðing
af umsýsluþóknunum eða 569 millj-
ónir og jukust þær um rúmar 40
milljónir milli ára. Söluþóknanir
námu 310 milljónum og hækkuðu
þær um 14 milljónir milli ára. Fjár-
munatekjur voru hins vegar lægri
og námu 13,4 milljónum og þá voru
ekki bókfærðar aðrar tekjur sem
reyndust 75,8 milljónir á árinu 2014.
Félagið lækkaði rekstrargjöld sín
um tæpar 66 milljónir milli ára.
Munar þar mestu um samdrátt í
launum og launatengdum gjöldum.
Fór sá liður rekstrargjaldanna niður
um ríflega 58 milljónir og skýrist sú
lækkun fyrst og síðast af því að
stöðugildum hjá félaginu fækkaði
um fjögur og hálft milli áranna 2015
og 2014. Í síðasta árs voru stöðu-
gildin 33,3 talsins og laun og laun-
tengd gjöld upp á tæpar 518 millj-
ónir. Annar rekstrarkostnaður
hljóðaði upp á tæpar 270 milljónir og
stóð nánast í stað milli ára.
Eigið fé Virðingar var um síðustu
áramót ríflega 807 milljónir króna.
skuldir námu tæpum 190 milljónum.
Stjórn félagsins lagði til að ekki
yrði greiddur arður til hluthafa
vegna rekstrarársins.
Hagnaður Virðingar
eykst um 67% milli ára
Morgunblaðið/Golli
Hannes Frímann Hrólfsson hefur
verið forstjóri fyrirtækisins frá 2013.
SMÁSALA
Hagnaður Haga nam tæpum 950
milljónum fyrir 1. ársfjórðung
rekstrarársins 2016 til 2017, en hjá
Högum hefst það 1. mars. Nemur
hagnaðurinn 4,7% af veltu. Velta á
fjórðungnum var tæpir 20 millj-
arðar, samanborið við rúmlega 18,6
milljarða árið áður. Er þetta því
söluaukning sem nemur 7%. Þá
eykst framlegð félagsins milli ára og
fer úr 24% á fyrra ári í 24,5%.
Hagnaður eykst
Fram kemur í tilkynningu Haga
til Kauphallarinnar að hagnaðurinn
fyrir skatta nemi 1.185 milljónum
króna, samanborið við 1.014 millj-
ónir árið áður. Rekstrarkostnaður í
heild hækkar um 275 milljónir eða
8,3% og hækkar kostnaðarhlutfall
félagsins úr 17,8% í 18%.
Eigið fé Haga var 17,3 milljarðar í
lok tímabilsins og eiginfjárhlutfall
54,7%. Heildarskuldir voru 14,3
milljarðar og voru langtímaskuldir
þar af tæpir fjórir milljarðar.
Handbært fé frá rekstri nam 1,3
milljörðum á tímabilinu, samanborið
við 2,2 milljarða á fyrra ári. Var
handbært fé í lok tímabils 4,7 millj-
arðar, samanborið við 4,8 milljarða
árið áður.
Fækka verslunarfermetrum
Fram kemur að verslun Deben-
hams í Smáralind verði lokað eigi
síðar en í lok maí á næsta ári, því
ekki hafi náðst samningar við leigu-
sala. Jafnframt stendur til að flytja
verslun Útilífs til innan Smáralind-
ar. Með þessu tvennu dragist það
svæði sem Hagar nýta undir versl-
unarrekstur í Smáralind saman um
9.500 fermetra.
Hagar hagnast um 948 milljónir á
fyrsta fjórðungi rekstrarársins
Morgunblaðið/Eggert
Finnur Árnason, forstjóri Haga
ORKUMÁL
Norræni fjárfestingabankinn hefur
veitt Landsvirkjun 50 milljóna
bandaríkjadala lán, jafnvirði 6,1
milljarðs króna, til 16 ára í tengslum
við fyrsta áfanga Þeistareykjavirkj-
unar í grennd við Húsavík.
Þegar virkjunin hefur náð fullum
afköstum mun hún auka framleiðslu
raforku á landsvísu um 4%. Mestur
hluti hinnar nýju orku verður nýttur
til að anna orkuþörf nýrrar kísil-
málmverksmiðju sem nú er verið að
reisa á Bakka. Þriðjungur rafork-
unnar er á hinn bóginn ætlaður
Húsavíkur- og Akureyrarbæ og
öðrum iðnaði á svæðinu.
Fjármagnar
nýja virkjun