Morgunblaðið - 12.07.2016, Síða 1

Þ R I Ð J U D A G U R 1 2. J Ú L Í 2 0 1 6
Stofnað 1913  161. tölublað  104. árgangur 
HJÓLHÝSI SEM
HLÆR AÐ ERFIÐ-
UM VEGUM OPNA NÝJAN HEIM
ARI FREYR Á LEIÐ
TIL LOKEREN
Í BELGÍU
TÓNLEIKAR UNGFÓNÍU Í KVÖLD 30 ÍÞRÓTTIR 1BÍLAR
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Byggingarkrönum hefur farið ört
fjölgandi undanfarin ár og á fyrri
hluta þessa árs hefur Vinnueftirlitið
skoðað 157 krana, en þeir voru 165
á fyrri hluta árs árið 2007. Er það
aukning frá því sem var fyrri hluta
árs í fyrra þegar 137 byggingar-
kranar voru skoðaðir af Vinnueft-
irlitinu og 319 á árinu í heild. Ein-
ungis fóru fleiri kranar í skoðun hjá
Vinnueftirlitinu árið 2007 eða 364.
Árni Jóhannsson, forstöðumaður
bygginga- og mannvirkjasviðs hjá
Samtökum iðnaðarins, segir að
þrátt fyrir fjölgun krana sé upp-
bygging í landinu á upphafsstigum.
„Þetta er rétt að byrja. Það sem er
ólíkt við það sem var á árunum fyr-
ir hrun að uppbygging innviða er
ekki hafin af neinu viti. Fyrir utan
Þeistareyki og Búrfellsvirkjun er
ekkert í gangi hjá hinu opinbera.
Allt var á fleygiferð á vegum hins
opinbera fyrir hrun. Það er ekki
svo núna. Uppbyggingin er studd af
einkageiranum,“ segir Árni Jó-
hannsson.
Bragi Fannar Sigurðsson kerf-
isfræðingur heldur úti vefsvæðinu
vísitala.is þar sem hann birtir tölur
um fjölda skoðana á byggingar-
krönum í hverjum ársfjórðungi frá
árinu 1990.
Fræg urðu orð hagfræðingsins
Roberts Z. Alibers þegar hann kom
hingað til lands árið 2007 og sagði
augljósa ofþenslu í efnahagslífinu
miðað við þann kranafjölda sem
hann sá í heimsókn sinni um landið.
„Þetta er rétt að byrja“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Byggingar Nokkrir kranar standa uppi við nýbyggingar í Urriðaholti í Garðabæ. Er þetta orðin algeng sjón á höfuðborgarsvæðinu.
 Ekkert lát virðist vera á fjölgun byggingarkrana  Uppbygging innviða á
vegum hins opinbera sögð lítil  Litlu fleiri kranar voru skoðaðir árið 2007
MByggingarkrönum fjölgar enn »6
Frá stofnun Samkeppniseftirlitsins,
á miðju ári 2005, hefur eftirlitið sekt-
að rúmlega 60 fyrirtæki um rúmlega
8 milljarða króna. Tæplega helming-
ur þeirrar fjárhæðar hefur verið
ákvarðaður í sátt við viðkomandi fyr-
irtæki en tæplega 4,2 milljarðar
króna verið bornar undir áfrýjunar-
nefnd.
Í meðförum hennar hefur sú fjár-
hæð lækkað í tæplega 2,6 milljarða
króna. Sektir hafa einnig lækkað
nokkuð í meðförum héraðsdóms, eða
úr tæplega 1,5 milljörðum í rúmlega
1 milljarð króna. Á hinn bóginn hafa
sektir hækkað í meðförum Hæsta-
réttar, eða úr 1 milljarði í tæplega
1,3 milljarða króna.
Af framangreindum 8 milljörðum
króna nema heildarsektir í sam-
keppnismálum frá árinu 2005 eftir
endurskoðun áfrýjunarnefndar og
dómstóla tæplega 6,3 milljörðum
króna. Hlutfall sekta í ríkissjóð af
upphaflegri ákvörðun Samkeppnis-
eftirlitsins er því tæplega 80%.
Þetta kemur fram í svari Sam-
keppniseftirlitsins við fyrirspurn
Morgunblaðsins en eftirlitið sektaði
nýlega MS um 480 milljónir kr. »16
Hafa innheimt
6,3 milljarða
 8 milljarða heildarsektir frá 2005
Veðurstofa Íslands hefur á undan-
förnum árum gert verulegar um-
bætu á kerfum sem vakta Heklu.
Vonir standa til að þessi mælikerfi
muni gera það mögulegt að senda
gosviðvörun út tímanlega svo hægt
verði að bregðast við til þess að
draga úr áhrifum gossins á fólk og
innviði. Veðurstofan segir að jafn-
vel þótt öll eftirlitskerfi virki eins
og skyldi sé mögulegt að næsta eld-
gos í Heklu verði með litlum eða
engum aðdraganda. Hekla gaus síð-
ast árið 2000 og er nú talin vera
„komin á tíma“.
„Alla daga kemur hingað fólk
sem spyr til vegar og er á leið upp á
Heklu. Fólk lætur sig engu varða
þótt því sé sagt að fjallið geti gosið
hvenær sem er,“ segir Anders Han-
sen, hótelhaldari á Hótel Leiru-
bakka, sem er í nágrenni fjallsins
fræga. »10
Hekla Getur gosið fyrirvaralítið.
Vöktun Heklu
hefur verið stórbætt
 Mikill vöxtur
er í innflutningi
ökutækja til
landsins á fyrri
hluta ársins, í
samanburði við
sama tíma í
fyrra. Alls voru
flutt inn um
16.000 ökutæki
fyrstu sex mán-
uðina en þau
voru 11.000 á sama tíma fyrra.
Þetta er aukning á milli ára um 43
prósent. »14
Ökutækjainnflutn-
ingur eykst um 43%
Ökutæki Bílar bíða
nýrra eigenda.
„Ferðafélagið hefur sett hátt í millj-
arð króna í uppbyggingu, þjónustu
og rekstur á Laugaveginum á síð-
ustu tíu árum, það eru um 100 millj-
ónir á ári,“ sagði Páll Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Ferðafélags Ís-
lands (FÍ). „Það má alveg segja að
Laugavegurinn sé sprunginn á há-
annatímanum út frá gistiaðstöðu og
eins umgengni við náttúruna.“
Göngufólkið á Laugaveginum,
milli Landmannalauga og Þórs-
merkur, er líklega um 70% erlendir
ferðamenn. Þeir koma ýmist á eigin
vegum eða í skipulögðum ferðum á
vegum íslenskra og erlendra ferða-
skrifstofa.
Gistirými á vinsælustu hálendis-
stöðum er víða uppbókað. Aukning
ferðamannastraumsins birtist í því
að æ fleiri ferðamenn gista í tjöldum
á hálendinu. Met var slegið við Álfta-
vatn í síðustu viku þegar þar var
tjaldað 140 tjöldum eina nóttina.
„Það er töluvert þétt bókað víðast
hvar,“ sagði Skúli H. Skúlason,
framkvæmdastjóri Útivistar, um
gistipláss í skálum félagsins. Hann
sagði að erlendir ferðamenn bókuðu
mikið gistingu í skálanum á Fimm-
vörðuhálsi, þar sem væri pláss fyrir
20 manns. Einnig bóki erlendir
ferðamenn talsvert mikið gistingu í
Básum á Goðalandi í Þórsmörk þar
sem 80 manns geti gist. Oft bókar
sama fólkið gistingu í báðum þessum
skálum. gudni@mbl.is »4
Laugavegur sprunginn
 Þröng á þingi sums staðar á hálendinu  Milljarður í
uppbyggingu, þjónustu og rekstur á Laugavegi á 10 árum
Ljósmynd/Björk Guðbrandsdóttir
Laugavegurinn Vinsælasta göngu-
leið landsins er orðin mjög fjölfarin.