Framfari - 12.06.1879, Síða 3
Eins og lesendur Framfara” niun reka
minni til. birtist i 18. blabi ((Fiamfara” p. a.
vottorb eitt, er herra Jon Jonasson lseknir fitveg-
abi hja mebnefndarmanni minuin, lir. Fr. Frib-
rikssyni og sem hr. Jon bab ritstjdra Frf. ab
taka f blabib sem SVai* uppa askorun mina 1
C. nfimeri Frf. p. a.
Ilinn 15. april r'itabi jeg dalitla grein
fitaf vottorbi pessu, sem jeg bab ritstjdra Frf.
ab taka 1 nsesta blab, en sem harm fer&ist und-
an ab taka af peirri astffipu, ab 1 henni v®ru
svzesin orbatiltseki. Okkur kom pa saman um
ab lata gjorbarnefnd urskurba- um, hvort grein-
in skyldi koma 1 Framfara eba eigi, og
for petta svo langt, ab peir, er vib nefndum,
j-anusokuBu malavexti, og urbu asattir um, a5
jeg hefbi fulla asttebu til ab vibhafa pan orba-
tiltaski, cr voru 1 greininni, og ab hfin pvi <etti
ab fa inntuku 1 blabib.
Samt sem abur hetir nfi dregist, ab grem-
lin kasmi tit, og par sem ritstj. var dljfii't, ab
taka greinina, liefi jeg latib tilleibast ab sleppa
rjetti minum, og okkur komib saman um, ab jeg
sk^rbi abeins fra efni greinar minnar, sem er 1
stuttu mali petta:
Jeg syndi frarn a, ab livert axarskaptib
r:cki annab hja hr. Jdni, par sem hann fyrst
liafbi borib mjer a bryn, ab jeg hefbi tekib
(l annars m a n n s n a f n honurn dafvit-
andi undir persdnuleg meibyrbi”; og pegar jeg
nu hafbi 1 grein minni i 6. nr. Frf. synt Irani
a, hvaba heimska pessi sakargipt var, par sem
mitt'eigib n a f n stob undir ((avarpinu”,
sem hr. Jon pottist finna personuleg meibyrbi
um sig i, og hafbi skorab a hann ab sauna meb
vottorbi niebnefndarmanns mins, a b jeg
e k k i hefbi haft umbofi fra ton-
u m a b ha fa a hendi s t 6 r f f j e -
1 a g s i n s ”, pa hefbi hann 1 stab pess ab fit-
vega vottorb um pab, er jeg skorabi a hann ab
sanna, fengib sjer vottorb um 1( a b hann
(Fr. Fr.) hefbi aldrei gefib mjer
u m b o b t i 1 ajb r i t a u m Jon p ar-
son u 1 e g nr e i by r b ijj”. potta vottorb aleit
jeg pvi alveg p^’bingarlaust fyrir malstab hr. JOns,
alveg fit! hott sem svar uppa askorun mina, og
askovuninni pvi osvarab eptir sem abur.
Jeg kannabist ekki vib ab hafa haft
nein pau unryrbi uui hr. Jon, sem jeg ekki veeri
reibubuinn ab sanna, og sagbist nreb ansegju
skyldi einn bera alia abyrgb af pvi, er nafu
mitt stsebi undir, etida hefbi jeg sett pab i pvi
skyni, einsog flestir mundu skilja. Jeg sagbist
•vel skilja, ab mebnefndarnrabur minn hefbi ekki
nennt ab neita hr. Joni um eins lagab vottorb
og hann gaf, pareb pab var satt ab hann hefbi
aldrei gefib mjer (lumbob til ab rita personu-
leg meibyrbi um Jon”, enda vaeri pab ekki
partur af storfum ijclagsstjornarinnar, og meb-
nefndarmabur minn bieri enga abyrgb af pvi,
hvort vottorbib hefbi nokkra eba enga pybingu
fyrir malstab Jdns. Jeg sagbi ab pd vottorbib
vreri pybingarlaust, pa hefbi hann gjort sina
visu ab reyna ab (<sla reyk i augu”, einsog hann
hafbi sjaifur komist ab orbi. Og ennfremur
sj’iidi jeg fram a, ab jeg hefbi i grein minni i 6.
nr. Frf. farib vsegilega i malib vib Jon, og ab-
eins bent bonum a hina lieiinskulegu hlib sakar
giptar bans, cn sleppt hinni sakneerriu hlib. En
par sem hann ekki hefbi viijab taka bendingu
minni, heldur bifitt grau ofan a svart, pa neydd-
ist jeg tii ab lj-sa hann opinberlega lygara ab
sakargipt bans.
I niburlagi greinar minnar sj-ndi jeg fram
a, hversu dheibarieg og krokott oil abferb Jdns
hafbi verib i pessu deilumali fra upphafi, og ab
fit liti fyrir ab hann vildi einn hafa rjett til ab
rita ohrobur um abra, en pyrbi po ekki ab
segja neitt nema i glosum, og i stab pess ab
kannast vib yfirsjonir sinar einsog drengur, pa
brfikabi hann voflur sjer til varnar. Jeg alit
pvi ab hann imEtti vera Frf. pakklatur fyrii ab
£(hafa vit fyrir” honurn, svo hann ekki yrbi sjer
onn rneir til minnkunar, og ab pau blob mundu
eigi vcind ab virbingu sinni, sail tsekju pab, sem
Jon ekki hefbi porab ab leggja fyrir gjorbamefnd.
petta cr nfi ligrip af grein minni, og petta
er alit mitt um malstab herra Jdns.
Ritab 9. jfinf 1879
Sigtr. Jonasson.
I sibasta hlabi ((Framfara” (nr. 23) birt-
ist grein meb nafni herra Bj 'ms Pjeturssonar
undir, sem a ab vera svar moti grein minni
i 20. nr. blabsins vibvikjandi uxanum. po jeg
geti ekki sjeb, ab herra Bjorn hafi meb rokum
lirakib eitt einasta orb eba atribi i grein minni,
pa vil jeg fara um greinar bans og malefni pab,
sem okkur greinir a um, nokkrum orbum.
Herra Bjorn gefur i skyn (meb fyrirsiigu
greinar sinnar) ab hann aliti best ab segja sannleikann.
Jeg alit pab Ilka, cf sannleikunnn er sagbur hreint
og bcint, og allur en ekki halfur, en jeg alit betra
ab pegja en segja annan eins sannleika og a
sama hatt og hr, Bjorn hefir gjoit 1 tveimur
sibustu greinum sinum i ^Framfara”. Lit af pvi
ab hr. Bjorn er 1 upphafi greinar sinnar ab leit-
ast vib ab gjora sennilegt, ab jeg hafi i(slegist”
upp a sig <(persdnulega”, vil jeg leyfa mjer ab
benda d, ab hann slost fyrst uppa (1agentana”
meb osannindum og getsokum, og iiggja upptiik
deilunnar pvf hja honurn. Ef augnamib bans var
ab fa upplj'singar en ckki^ ab sverta abra, var
honurn innanhundar ab leita peirra kurteislega
og ganga fit fra rjettum grundvelli, og hefbi
hann pa sjalfsagt fengib kurteist svar. eins og
hann pa lika hefbi att skilib. En ((Framfari”
her pess Ijos merki i seinni tib, ab hr. Birni er
tamari framhleypni. skammir, getsakir og dylgj-
ur en bib gagnsteeba. petta vona jeg ab allir,
sem vilja yfirvega malstab bans hlutdraegnishiust,
geti sannfairst um, og fer jeg pvi ekki fleiri
orbum um abferb hans og rithatt. en vil minn-
ast a vorn pa, er harm fierir fyrir sig.
Allar parr sannanir, sem hr. Bjorn fierir
fyrir pvi, ab uxinn hafi ekki verib pantsettur
Jakobiog ab hann segi satt, eru: ab hann ([ gat
hafa verib bfiinn ab leysa uxann fir pantinum
abur hann fdr” og ab hann gat hafa sagt satt.
petta eru fremur ljcttviegar sannanir, pegar pess
er gaett, ab enginn hlutur var pvi til hindrun-
ar, ab hann hefbi latib d gjort ab leysa uxann
og gat, eptir pvi frjalsraebi, sem maburinn hefir
ab <£velja hvort heldur gott eba illt”, ailtabeinu
sagt dsatt. pab er hvortveggja, ab Bjorn uppa-
stendur ekki, ab hann hafi iunleyst uxann, enda
sagbi Jakob mjer, pegar hann var ab tala um
hann vib nrig og jeg stakk uppa ab Bjorn borg-
abi honurn pa § 15, sem Jakob pdttist eiga i
honurn, ab Bjorn gseti pab ekki. petta cr nfi
annars aukaatribi, cn hitt er mcira vert atribi,
ab hr, Bjorn segir i hinni fyrri grein sinni, ab
Mr. Taylor hafi hdtab ab skila sjer eigi aptur
uxanum, of hann yrbi tekinn fastur,
sem er annabhvort rdng eptirtekt eba vilj-
andi rangfaert. Jog lrefi spurt Mr. Taylor um
potta atribi, og hann gofib pa skyringu, ab
sjer hefbi ekki citiu sinni dottib annab 1 hug,
en ab Bjorn taski vib uxanum aptur, ef Jakob,
hefbi afhcrrt hann a Gimli, og eins ef uxinn kiemi
tilbaka, en ab par senr ^nrsir vreru utn pessar
nrundir ab koma stjdrnarlansgripumj burtu fir n^-
lendunni og fit fir ilkinu meb allskonar brogb-
uin og undir allskonar yfirskyni, pa hefbi hann
alitib skyldu sina ab fa tryggingu fyrir verbi
uxans i pvi tilfelli ab hann ekki kiemi aptur.
parabauki ijet Mr. Taylor Jakob abeins gefa sjer
tryggingu fyrir $ 30, sem ekki var nema hjerum-
bil tveir pribju af pvi, sem- uxinn var verbur.
En paramdt sagbist Mr. Taylor hafa sagt Ja-
kobi pab, ab cf hann ekki gseti sjer tryggingu
fyrir verbi uxans og hann pvi neyddist til ab
skrifa fylkisstjdranum i Manitoba og lata hann
gjora rabstofun til ab lagt yrbi loghald a uxanu,
pa fengi Bjorn hann sjalfsagt ekki aptur, pvi
fylkisstjorinn hafi pa skobun, ab peir giipir, sem
Huttir eru fitfir nj'lendunni pratt fyrir bairn stjdrn-
arinnar, ®ttu ekki aptur ab fast i hendur peim
rndnnum, er pannig hefbu breytt, heldur seljast
og andvirbi peirra dragast af skuldum hlutabeig-
enda. Herra Bjorn hefir nfi liklega sjeb fyrir-
skipanir stjdrnarinnar vibvikjandi stjdrnarlansgrip-
um a prenti 1 Frf., svo hann veit hvar pcssi
(d)log eru gefin fit. Ab obru leyti get jeg ekki
sjeb, tii livers hann cr meb allar pessar dylgjur
og (1viescii” utaf pessu mali, pvi hafi enginn svik
hfiib undir, sem strandab gatu a pvi, ab Jakob
gaf tryggingu fyrir $ 30 af verbi uxans, get jeg
ekki sjeb, ab neinn skabi sje skebur, paieb Jakob
Iielir uxann i hfindum eba verb pab, er hann
hefir selt hann fyrir, en skili hann honurn aptur
eba andvirbi hans faer hann skuldbindingarskjal
pab, er hann gaf, til-baka. Iivab sem hi. Bjorn
segir um pab, ab rangt hefbi verib ab taka ux-
ann af Jakobi af pvi ab hann sjaifur [Bj.irn]
sat eptir, pa hefir slik vibbara litla pybingu.
ef.meiningin var ab koma uxanum. undan og
brjotu bob stjdrnarinnar, pvi slikt hefbu verib svik
sem honurn ekki niattu haldast uppi fremur on
obrum, og varbabi pa litib um, af hverjum uxinn
Var tekinn, —sem gat ekki verib annaren Ja.
kob, pur hann hafbi hann i hondum, — hvab
sem hr. Bjorn segir, og hvernig s.-in hann liar-
togar og ileekir. Ab koma stjdriiarlaiis-gripum
hurtu a pann hatt, nefnil. Jana pa peim, er
burtu voru ab ilytja eba lata pa ganga undir
peirra nafni, er bragb, sem nokkrir hafa leikib,
en soin ollum serlegum monuum hjer pvkir o-
heibarlegt, og jeg hafbi hugsab ab hr. Bjorn
vaeri vandabri ab virbingu sinni en. svo. ab hann
vildi vera vib slikt kenndur. En nfi virSist sem
svo sje oibib, enda tokur hann til pess Oyndisfir-
riebis nebanmals ab verja sig meb pvi. ab gefa
i skyn ab sala a stjdrnailausmunum, sem fitti sjer
stab lyrsta veturinn, hafi verib eius iskyggileg og
brail hans. Jeg vil utaf pessu segja hr. Birni
(eins og honurn annars privat er kunnugt), ab
sfi sala fdr fratri beinliuis eptir fyrirmailum stjdrn-
arinnar og i peim tilgangi, ab peir sem ekki
purftu lan meb skyldu kaupa naubsynjar sinar, en
peningum peim, cr pannig kaimi inn skyldi vorj-
ast til ab kaupa nyjar vurur handa peim, sem
purftugir vairu, enda a jeg ab “standa stjdrninn;
en ekk,i herra Birni reikningskap af pvi; en brail
hr. Bjorns^meb uxann var' og er bcint a mdti
tilgangi og bobi stjdrnarinnar. I sambancli vib
petta vil jeg geta pess, ab annar mabur hefir
abur opinherl. reynt ab gjora pessa sulu iskyggi-
lega (pegar rabgjafainir voru i Winnipeg liaust-
ib 1877), en bar ekki annab fir b^tum i sogulaun
en pab svar ab (.stjdrninni v®ri kunnugt um hvern-
ig i pvi licgi”. Mabur pessi var Saura-Gisli.
Ekki er lcibum ab likjast!
Herra Bjorn neitar ab hafa verib ab
(1leyna” fyriraitlun sinni ab fiytja hurt, pab ma
vel vera' ab hann ekki hafi leynt pvi 1 seinni tib
vib abra en mig, en svo kunnugir, sem vib hof
um verib, og svo opt sem vib hofum sjebst,
hefir hann aldrei sagt mjer pab. Auk heldur
hefir inargt, komib fram af hans halfu, sem hefbi
matt styrkja mig 1 ab trfia hinu gagnstaaba.
pannig var pab eptir nj'jar i vetur, ab hann
vildi fa mig til ab fitvega sjer fje fra Canadastjorn
til ab ferbast til Islands og urn a Islandi til ab
hvetja folk til flutnings hingab, on sem jeg fairb-
ist undan af peirri astaebu ab mje( potti isjar-
vort ab leggja heibur minn i veb fyrir hann.
Maske alit bans a Nyja-Islandi hafi breytst vib
pab, ab bin ((jarnkalda reynsla” syndi honurn ab
pab var ekki einhlytt ab hafa verib alpingis-
ismabur til pess ab jeg bairi slika tiltrfi til lians.
Utaf niburlagi greinar hr. Bjorns vil jeg
geta pess, ab ef jeg vildi nota eins svivirbi-
leg vopn A mdti honurn og hann “heiir notab
a mdti mjer, mundi hann ekki fa sem hesta fit-
reib. . Rableggingum sleppi jeg ollum, pvi seint
mun vera ab siba hann.
Ritab 9. jfinl 1879
Sigtr. Jonasson.
E. Gubmundsson a Reyltjum. er skaut bjarn
pann, er getib er f Frf. nr. 23. hefur skfirt oss fra,
ab hann hafi skotib hann 23. (ekki 22.) mai.
Skrokkurinn hafi verib 137 pd., bjorinn purkabur
naerri 3 din. 1. 2 aln. br. a danskt alnamal.