Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.08.2017, Blaðsíða 10

10 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13.8. 2017
hönnun fyrir lífið
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Sími 588 0200 | eirvik.is
Góð hönnun á ekki aðeins við um útlit hlutar, einnig upplifun notandans á honum.
Nýju innbyggðu eldhústækin frá Miele eru hönnuðmeð þessa hugmyndafræði í huga.
Tækin passa öll fullkomlega saman hvað varðar útlit, áferð og virkni.
Líttu við hjá okkur og fáðu tilboð í eldhústækin og innréttinguna
og tryggðu þér gæði á réttu verði.
Hönnun og ráðgjöf á staðnum.
VETTVANGUR
Allir kannast við að talað sé íhálfkæringi um Ísland sem„skerið“. Jafnvel „klak-
ann“. Með því er gefið í skyn, oft-
ast meira í gamni en alvöru, að við
höfum dregið stutta stráið í happ-
drætti heimshlutanna.
Það er auðvitað öðru nær. Nátt-
úruauðlindir Íslands eru ekkert
minna en stórkostlegur lottóvinn-
ingur fyrir fámenna þjóð. Skyn-
samleg nýting þeirra hefur átt
drjúgan þátt í að færa okkur lífs-
kjör á heimsmælikvarða.
Nýtingin hefur þó ekki alltaf ver-
ið skynsamleg. Stundum hefur
þurft að grípa í taumana til að
tryggja að hún væri arðbær, ábyrg
og sjálfbær. Kvótakerfið er skýr-
asta dæmið. Rammaáætlun sömu-
leiðis mikilvæg viðleitni til að
tryggja vandaðar og yfirvegaðar
ákvarðanir. Hvort tveggja metn-
aðarfull kerfi, nýstárleg á sínum
tíma og byltu fyrri nálgun gagn-
vart tveimur af helstu auðlindum
okkar, fiskinum og orkunni.
Ég tel að við stöndum nú á tíma-
mótum hvað varðar náttúru lands-
ins. Stóraukin umferð ferðamanna
er grundvallarbreyting sem kallar
á að við tökum fyrri nálgun til end-
urskoðunar. Auka þarf verulega
stýringu í þágu náttúruverndar.
Okkur ber
skylda til að
tryggja að land-
ið hljóti ekki
óbætanlegan
skaða af núver-
andi álagi, að
ekki sé minnst á
aukið álag sem
ýmis svæði gætu
hæglega átt í
vændum.
Í mörgum til-
vikum dugir að bæta aðstöðu og
leiðsögn. Mikið hefur áunnist í
þeim efnum. Stjórnvöld verja ár-
lega vel yfir milljarði króna til
slíkrar uppbyggingar og munu
gera það áfram. (Sú staðreynd vill
gleymast þegar kallað er eftir
komugjöldum til að fjármagna inn-
viði.) Þrjár stoðir þeirrar uppbygg-
ingar eru Framkvæmdasjóður
ferðamannastaða, Landsáætlun um
uppbyggingu innviða, og nýjar
reglur sem heimila að gjald sé í
auknum mæli tekið af ferðamönn-
um fyrir þjónustu sem þeir njóta,
meðal annars í þjóðgörðum.
Í öðrum tilvikum gæti hins vegar
þurft að innleiða stýringar sem
okkur þykja framandi; setja
þrengri skorður við umferð, eftir
svæðum eða tímabilum, jafnvel
þannig að fjöldatakmarkanir verði
innleiddar í einhverjum tilvikum.
Ég tel að fjöldatakmarkanir eigi
ekki að vera leiðarljós eða fyrir-
framgefið markmið en þær geta þó
átt rétt á sér. Um þetta verða eig-
endur og eftir atvikum ábyrgðar-
og umsjónaraðilar hvers svæðis að
taka ákvarðanir.
Hornstrandir og Laugavegurinn
eru tveir áfangastaðir sem slík um-
ræða hefur beinst að nú nýverið, sá
fyrri vegna umferðar skemmti-
ferðaskipa og sá síðari eftir að Ein-
ar Sveinbjörnsson lýsti sinni
reynslu svo að eftir var tekið.
Þörfin fyrir svo róttækt inngrip
kann að virðast langsótt þegar haft
er í huga að gönguleiðin vinsæla
um Cinque Terre á Ítalíu, sem er
ekki nema 12 kílómetrar, tekur ár-
lega við 2,5 milljónum ferðamanna
og rætt hefur verið um að setja
mörkin þar við eina og hálfa millj-
ón. Um þennan samanburð held ég
að megi segja þrennt: að okkar
náttúra sé viðkvæmari, að við höf-
um ekki áhuga á
að taka við eins
mörgum, og að
við getum tekið
á móti heldur
fleiri en við ger-
um í dag ef við
bætum aðstöðu
og innviði.
Almannarétt-
urinn, sem um
aldir hefur
tryggt okkur
umgengnisrétt um landið, getur
ekki falið í sér rétt til að valda óá-
sættanlegum náttúruspjöllum. Það
gengur heldur ekki upp að túlka
hann þannig að í krafti hans megi
skilyrðislaust stunda hópferðir í at-
vinnuskyni um viðkvæm svæði.
Álagið er ekki eingöngu af völd-
um erlendra ferðamanna því að
göngur og hjólreiðar um fjöll og
firnindi verða sífellt vinsælli meðal
okkar Íslendinga, sem er að sjálf-
sögðu jákvætt þótt það feli í sér
ákveðna áhættu hvað varðar um-
gengni um náttúruna.
Það er eftirtektarvert að mark-
viss stýring á álagi og umferð er
almennt talin jákvæð af þeim sem
fjalla um ferðamál í erlendum fjöl-
miðlum. Ég tel að Ísland hafi tæki-
færi til að skipa sér í fremstu röð
hvað þetta varðar og að það muni
styðja við og auka orðstír okkar
sem ferðamannalands. Þannig tel
ég að það geti farið saman að há-
marka bæði arðsemi og sjálfbærni í
nýtingu okkar á þessari dýrmætu
auðlind.
Álagsstýring og almannaréttur
’Fjöldatakmarkanireiga ekki að vera leið-arljós eða fyrirframgefiðmarkmið en þær geta þó
átt rétt á sér. Um þetta
verða eigendur og eftir at-
vikum ábyrgðar- og um-
sjónaraðilar hvers svæðis
að taka ákvarðanir.
Úr ólíkum
áttum
Þórdís Kolbrún
Reykfjörð Gylfadóttir
thordiskolbrun@althingi.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Lögreglan á höfuðborgar-
svæðinu gefur út tilkynningu á
Facebook-síðu
sinni: „Í dag fer
fram hinn stór-
skemmtilega gleði-
ganga í miðborg
Reykjavíkur.
Gleðigöngunni
fylgja lokanir á götum og því mun
umferð raskast töluvert. Við hvetj-
um fólk til að kynna sér götulokanir
og bifreiðastæði, til að forðast tafir
og sektir. Til hamingju með daginn!“
Birgitta Haukdal söngkona
þakkar fyrir sig á Facebook-síðu
sinni: „TAKK FYR-
IR YKKUR! Og
TAKK fyrir mig
ÞJÓÐHÁTÍÐ. Ég
er enn í skýjunum
og með svo mikla
ást og ÞAKKLÆTI
í hjarta mínu.“
Birgitta Jónsdóttir þingmaður:
„Hvað óttast valinkunnir með-
mælamenn? Af hverju þykir það
ekki sjálfsagt að standa með
ákvörðunum sínum og meðmælum?
Stjórnskipunar og eftirlitsnefnd
krafðist þess að fá þessar upplýs-
ingar en ekkert bólar á þeim. Af
hverju þessi leyndarhyggja? Hver
ræður því að þessum upplýsingum
er haldið leyndum? Ef stjórnsýslan
neitar að birta, af hverju stíga ekki
þessir aðilar fram og standa með
ákvörðun sinni? Þvílíkt hugleysi.“
Áslaug Arna Sigurbjörns-
dóttir alþingismaður skrifar á Face-
book: „Kennarar eiga þátt í því að
ég er orðin alþingismaður í dag. Því
af þeim hef ég lært að njóta lífsins,
skipuleggja mig vel og stefna þangað
sem ég ætla mér að fara. Ég er
kennurum mínum afskaplega þakk-
lát fyrir það.“ Síðan deilir hún pósti
sem síðan Komdu að kenna skrifaði
um hana í júlí, en þar er haft eftir
henni: „Það eru margir kennarar á
lífsleiðinni sem hafa haft mikil áhrif á
mig. Móðir mín heitin var kennari,
hún mótaði mig auðvitað hvað
mest á lífsins leið. En það er einn
kennari sem stendur upp úr þegar
ég lít til baka á skólagöngu mína síð-
ustu tuttugu ár. Það er hann Ellert
Borgar. Hann var bæði kennari og
skólastjóri í Ártúnsskóla þegar ég
var þar. Ellert var algjörlega ein-
stakur maður, hann lagði mikið upp
úr gleði í skólanum og aga á sama
tíma. Á hverjum föstudagsmorgni
voru tímar hjá Ellerti sem fóru í að
syngja íslensk lög og læra textana
utan að. Það var ekki hægt að byrja
föstudagsmorgna betur. Kennarar
eins og Ellert, sem bæði halda í lífs-
gleðina og gæta aga á sama tíma –
eru kennarar sem hafa gefið mér
hvað mest. Ekki skemmir fyrir að
kunna texta við hin ólíklegustu ís-
lensku lög eins og Hudson Bay og
Brúðkaup Villa kokks og Dómhild-
ar.
Kennarar eiga þátt í því að ég er
orðin alþingismaður í dag. Því af
þeim hef ég lært að njóta lífsins,
skipuleggja mig vel og stefna þangað
sem ég ætla mér að fara. Ég er
kennurum mínum afskaplega þakk-
lát fyrir það.“
Bragi Valdimar laga- og texta-
höfundur tvítar
um Donald Trump
og Kim Jong-un:
„Ég hlakka svo til
að lesa öll sniðugu
tístin og kom-
mentin eftir að
skrípakallarnir tveir ná að tortíma
jörðinni á kjarnorkufylleríi.“
TEKIÐ AF NETINU