Morgunblaðið - 15.03.2018, Blaðsíða 2

2 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MARS 2018FRÉTTIR
SVEIGJANLEGOGLIPUR
INNHEIMTUÞJÓNUSTA
Hafðu samband, við leysum málin með þér!
Laugavegur 182, 105 Rvk. | Sími: 510 7700 | momentum@momentum.is
Mesta lækkun Mesta hækkun
VIKAN Á MÖRKUÐUM
AÐALMARKAÐUR ÁLVERÐ ($/tonn)
N1
-4,72%
121
SJOVA
+0,85%
17,85
S&P 500 NASDAQ
-1,05%
7.481,578
-1,28%
2.750,8
-1,29%
7.131,2
FTSE 100 NIKKEI 225
15.9.‘17 15.9.‘1714.3.‘18 14.3.‘18
1.700
702.300
2.086,15
2.100,18
Unnið í samstarfi við IFS.Hreyfingar frá upphafi viku til kl. 16 í gær.
55,62 64,51+1,44%
21.777,29
BRENT OLÍUVERÐ ($/tunnu)
50
Lífeyrissjóðir og ríkið ættu að ná
betra samtali því nýta má fjármuni
lífeyrissjóða og rekstrarform fram-
takssjóða til að
fjárfesta í inn-
viðum, að sögn
Þorkels Sig-
urlaugssonar,
stjórnarformanns
Framtakssjóðs
Íslands.
Sjóðurinn lauk
formlegri starf-
semi í gær eftir
átta ár í rekstri. Árleg innri ávöxtun
hans var um 23%.
„Ríkið hefur ekki burði til þess að
fjárfesta nægilega í vega- og raf-
orkukerfinu ásamt öðrum innviðum,
samhliða því að greiða niður skuldir,
nema með stóraukinni skattheimtu,
sem er óskynsamlegt,“ segir Þorkell
í samtali við ViðskiptaMoggann og
bendir á Hvalfjarðargöngin sem vel-
heppnaða fjárfestingu lífeyrissjóða í
innviðum.
„Það mætti hugsa sér að efna til
slíks samstarfs við uppbyggingu
Sundabrautar, Skerjabrautar og við
að koma Miklubraut í stokk, allt eftir
því hvaða leiðir verða farnar á næstu
árum,“ segir hann.
Samtök iðnaðarins hafa áætlað að
uppsöfnuð viðhaldsþörf í innviðum
sé 372 milljarðar króna, í nýlegri
skýrslu. Þörfin sé 70 milljarðar
króna í orkuflutningum, 110-120
milljarðar í vegum og 50-80 millj-
arðar króna í fráveitum.
Að sögn Þorkels reyndi stjórn
Framtakssjóðsins að koma á fót
sjóði, sem átti að bera nafnið Hag-
vaxtarsjóður Íslands, fyrir þremur
árum. „Hugmyndin var að hann fjár-
festi í greinum til að efla hagvöxt en
ekki í hefðbundnum rekstrarfyr-
irtækjum. Að mörgu leyti fékk hug-
myndin ágætar undirtektir en við
náðum ekki því 20 milljarða mark-
miði sem við settum okkur,“ segir
hann. „Aftur á móti þótti forsvars-
mönnum lífeyrissjóða það ekki tíma-
bært á þeim tíma og sáu ekki verð-
mætið sem fólgið var í að halda
starfsfólki Framtakssjóðsins saman
og endurtaka leikinn með nýjum
áherslum. Það eru mikil verðmæti í
rekstrarfélagi framtakssjóða á borð
við Framtakssjóð Íslands þegar búið
er að byggja upp þekkingu og góða
vinnustaðamenningu.“
„Ógnarjafnvægi“ er
umhugsunarvert
„Mér finnst að lífeyrissjóðir eigi
að taka upp þráðinn aftur og skoða
hvaða tækifæri eru í dag þegar
þensla er mikil og við erum á toppi
hagsveiflunnar, alveg eins og þeir
skoðuðu málin þegar við vorum að
kljást við afleiðingar bankahrunsins.
Alla jafna er æskilegra að unnið sé
að þeim verkefnum í sérhæfðum
félögum þar sem starfsmenn geta
einbeitt sér að málinu, í stað þess að
starfsmenn lífeyrissjóða sinni því
samhliða öðrum störfum,“ segir
hann.
Að sögn Þorkels er það kostur að
framtakssjóðir geti látið til sín taka
varðandi afdrif fjárfestinga en séu
ekki áhrifalaus hluthafi. „Framtaks-
sjóðir búa við mun meira frjálsræði
til athafna, sem er afar mikilvægt því
lífeyrissjóðum hættir til að þola illa
gagnrýni á sín störf og kjósa því að
taka ekki óvinsælar ákvarðanir. Það
er umhugsunarefni hvort þetta
„ógnarjafnvægi“ milli atvinnurek-
enda og verkalýðsfélaga er heppilegt
og það blandist of mikið inn í stjórn-
un lífeyrisssjóða. Það eykur svo enn
á vandann þegar bankar annast
eignastýringu og nánast rekstur líf-
eyrissjóða. Bankar eru þar komnir
með hagsmuni af því að eiga í fyrir-
tækjum, veita þeim lán og vinna síð-
an í að afla áhættufjár og lánsfjár frá
lífeyrissjóðum. Til að bæta gráu ofan
á svart þá hefur ríkisvaldið verið að
seilast í lífeyrissparnaði landsmanna
með fikti í skattkerfinu. Höfum í
huga að við höfum ekki upplifað síð-
ustu fjármálakreppuna. Næsta fjár-
málakreppa verður ekki endilega
eins og sú síðasta og tækifærin núna
eru ekki endilega þau sömu og voru
eftir bankahrunið.“
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Stjórnarformaður Fram-
takssjóðsins vill að lífeyr-
issjóðir komi að fjár-
mögnun innviða á borð við
Sundabraut og stokk fyrir
Miklubraut.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hvalfjarðagöngin eru dæmi um velheppnaða innviðafjárfestingu einkaaðila.
Þorkell
Sigurlaugsson
Vill lífeyrissjóð-
ina í innviðina SJÁVARÚTVEGUR Iceland Seafood International, sem
skráð er á First North-hliðarmark-
aðinn, hefur keypt 67% hlut í Ocean-
path Limited, stærsta framleiðanda
ferskra sjávarafurða á Írlandi. Kaup-
verðið verður á bilinu 12,4 til 13,4
milljónir evra, jafnvirði 1,3-1,5 millj-
arða króna, á grundvelli þess að
félagið verði afhent skuldlaust og án
lausafjár. Endanlegt verð verður háð
raunhagnaði Oceanpath fyrir yfir-
standandi fjárhagsár fyrirtækisins.
Tekjur síðasta fjárhagsárs sem
lauk í apríl 2017 námu 30,9 milljónum
evra, jafnvirði 3,8 milljarða króna, og
hagnaður fyrir skatta var 1,4 millj-
ónir evra, jafnvirði 173 milljóna
króna.
Oceanpath er stærsti framleiðandi
og söluaðili ferskra sjávarafurða til
smásöluaðila á Írlandi og býður smá-
sölum og heildsölum upp á ferskar og
reyktar sjávarafurðir á heimamark-
aði. Samstæðan rekur tvær verk-
smiðjur; Oceanpath sem vinnur og
selur ferskar og frosnar sjávarafurðir
og Dunn’s of Dublin, sem var stofnað
árið 1822 og er þekkt vörumerki á Ír-
landi fyrir reyktar laxaafurðir.
Oceanpath er í eigu Ecock-
fjölskyldunnar. Alan Ecock er
stærsti hluthafinn og mun halda
áfram sem framkvæmdastjóri fyr-
irtækisins ásamt sonum sínum, Ken
Ecock viðskiptastjóra og Trevor
Ecock framleiðslustjóra. helgivif-
ill@mbl.is
Kaupir írskt fyrirtæki
fyrir um 1,5 milljarða
Morgunblaðið/Golli
Helgi Anton Eiríksson er forstjóri
Iceland Seafood International.
EFNAHAGSMÁL
Agnar Tómas Möller, framkvæmda-
stjóri sjóða hjá Gamma, er ósammála
Má Guðmundssyni seðlabankastjóra
um hver áhrif svokallaðrar „sér-
stakrar bindiskyldu á innflæði er-
lendis fjármagns“ séu á vaxtastig í
landinu.
Agnar Tómas gagnrýnir bindi-
skylduna þar sem hún hamli verulega
fjármögnun íslenskra fyrirtækja í
gegnum skuldabréfamarkaðinn. Már
sagði hins vegar í yfirlýsingu þegar
stýrivaxtaákvörðun var kynnt í gær
að gagnrýnin hefði annars vegar ver-
ið sú að bindiskyldan stuðlaði að
hærri vöxtum og hins vegar í ljósi
slaknandi spennu væri fremur
ástæða til að örva erlenda fjárfest-
ingu en hitt.
Agnar segir að það sé rétt að bindi-
skyldan stuðli að hærri vöxtum því
hún leiði til minna framboðs af lánsfé.
„Það er í auknum mæli verið að ýta
íslenskum fyrirtækjum í erlenda fjár-
mögnun sem býr til meiri áhættu fyr-
ir hagkerfið þegar fram í sækir. Nú
er rétti tíminn fyrir íslensk fyrirtæki
að nýta sér góða stöðu hagkerfisins
og fjármagna sig á föstum vöxtum til
lengri tíma í krónum, nú þegar
grunnvextir á skuldabréfamarkaði
eru lægri en þeir hafa áður verið.
Innflæðishöftin hindra það hins veg-
ar verulega,“ segir hann í samtali við
ViðskiptaMoggann.
Már sagði í yfirlýsingunni að það
væri beinlínis markmið bindiskyld-
unnar að beina aðhaldi peningastefn-
unnar í ríkari mæli í vaxtafarveginn
fremur en gengisfarveginn því það
myndi leiða til styrkingar krónu sem
fylgdi aukin áhætta og álag á útflutn-
ingsatvinnuvegi.
Agnar segir að Seðlabankinn hafi
ofspáð verðbólgu undanfarin ár.
„Hefði Seðlabankinn haft vaxtastig í
samræmi við það væru innflæðishöft
ekki til staðar. Án bindiskyldu hefði
krónan fyrr náð því jafnvægi sem hún
virðist vera í í dag, vextir lækkað og
eignaverð aðlagast. Á sama tíma hefði
það ýtt á meira útflæði innlendra fjár-
festa. Seðlabankinn virðist horfa á
áhrif erlendra fjárfestinga inn í landið
án samhengis við aðra þætti sem spila
þar inn í.“ helgivifill@mbl.is
Ósammála Má um hver gagnrýnin er
Már
Guðmundsson
Agnar Tómas
Möller