Breiðfirðingur - 01.04.1948, Side 54

52
BREIÐFIRÐINGUB
að þarna liafa gerzt hinir mikilvægustu hlutir. Hvar-
vetna við Breiðafjörð getur að líta slóð þeirra manna,
sem fornsagnaritarar okkar liafa talið merkasta á sinni
tíð. Ég hef ekki tíma til að telja upp nöfn þeirra hér,
en vel eina sveit til umtals vegna þess, að ég býst
við því, að fáar sveitir eigi sér fleiri sögustaði og merk-
ari. Þetta er Helgafellssveit. Það má vera, að einhverjir
kunningjar mínir, sem til min lieyra, eða eftir mig
lesa, segi: „Þarna ert þú ekki hlutlaus, því að þú ert
gamall Helgfellingur.“ En livað sem hlutleysinu við
kemur, þá er það staðreynd, að í Eyrbyggju einni er
getið 16 bæja í Helgafellssveit af rúmum 30, sem liaí'a
verið i byggð fram að þessu. Það lætur því að líkum,
að hér sé um merkilegar slóðir að ræða. Og i Eyr-
byggju er lika getið um þá atburði, sem miklu liafa
valdið í sögu allrar þjóðarinnar. Það er landnám Þór-
ólfs Mostraskeggs. Sagan segir, að Þórólfur hafi num-
ið land við sunnanverðan Breiðafjörð, nær miðju. Ilann
nefndi bæ sinn að Ilofstöðum og helgaði land Þór
vini sínum og nefndi Þórsnes. Þó þafði hann mesta trú
á felli þvi einu, sem stendur á miðju nesinu og liann
nefndi Helgcifell. Nokkru siðar stofnuðu þeir Þórsnes-
ingar til hins annars dómstóls í landinu, sem sé Þórsnes-
þings. Og það var ekki byggt á vígaferlum eða vaídi
hnefans, heldur þeirri tilfinningu, að dýpri rök liggja
fyrir gerðum dómstólanna lieldur en jafna deilur með
vopnavaldi. Þórólfur lýsti svo mikilli helgi yfir þing-
staðinn á Hofstöðum, að þar mátti ekki heiftarblóð
falla á staðinn, Samtiðarmennirnir skyldju hann ekki
og heiftarblóð féll í bardaga við Kjallekninga. Þeim
Þórsnesingum varð svo mikið um þetta, að þeir fluttu
þingið burt að Þingvöllum, sem eru hins vegar á nesinu.
En helgin á Helgafelli hefur ekki rofnað og gerir það
aldrei. Þórólfur lýsti yfir því, að enga skepnu eða
mann mætti vega, er i fellinu væri, nema hann hefði
gengið þaðan í burt. Sögufróðir menn telja þar hafi