Breiðfirðingur - 01.04.1948, Page 144
142
BREIÐFIRÐINGUR
seinni, hin hamslausa eftirspurn eftir vinnuafli, er seiddi
það til sín eins og magnaSur segull. Menn töldu sig eygja
nýja tíma, ný og betri lífskjör, þægindi, er eigi liöfðu
áður þekkzt, þótt eigi væri sannaö, hve varanlegt yrði.
Hverjum einum er gjarnt að leita hins hezta, er liann
má ,og verður eigi með réttu um sakazt. En nú er svo
komið, að bæirnir hafa vaxið risaskrefum, einkum höf-
uðstaðurinn, en'fámennt í sveitum.
IJtsogið 'fyrra, Vesturheimsferðirnar, bar tugi þúsunda
íslenzkra karla og kvenna til fjarlægrar heimsálfu. Þung-
bært var það tap og verður eigi bætt, því að næstum
engir þeirra, er fóru, komu aftur lieim til starfs og dval-
ar. Þó er það dæmi ekki alveg eins einfalt og sýnist í
fljótu bragði. Þjóðarbrotið íslenzka vestan liafs hefir
aukið hróður vorn. Bræður vorir og systur, þau er þangað
fluttust, hafa klifað örðuga hjalla landnámsins og reynzt
í öllum efnum vel lilutgeng, á mælikvarða menntaðrar
Tstórþjóðar. Jafnframt liefur íslenzk tunga og menning
sýnt þar undraverðan lífsmátt sinn. Enn hera íslenzkir
liugir og hjörtu þar síns heimalands mót, unna fornum
ættarstöðvum og hafa áliuga fyrir veg og gengi lieima-
jijóðar. Megum vér mikið af þeim læra, sem hleypt hafa
heimdraganum og gætt hvorstveggja jafn vel: að reynast
nýtir þegnar í nýjum heimkynnum og að varðveita af
alúð þau andlegu mæti, sem þeir að heiman liöfðu.
Þjóðlífsbreytingin mikla á seinni árum: vöxtur borga
og bæja, en fólksfækkun í sveitum, er algert innanlands-
mál vort. Það skilur ekkert heimshaf hin nýju heim-
kynni í þéttbýlinu frá dreifbýlinu í sveitum landsins. Þar
er aðeins vík milli vina, og í raun og veru má telja, að
liinar bættu samgöngur síðustu ára liafi gert mikinn
hluta lands vors að eins konar nágrenni höfuðstaðarins.
Það er því auðveldara en áður var að varðveita gömul
kynni og halda órofnum tengslum milli bæja og heima-
byggða. Til þess þarf aöeins framtak og samhug, sam-
fara þeirri ræktarsemi, sem flestum íslendingum er í