Breiðfirðingur - 01.04.1948, Page 145
breiðfirðingur
143
blóö borin. Sé þetta þrennt fyrir liendi, finnast af sjálfu
sér þær leiðir, sem skapa lientugast skipulag þeirri starf-
semi að tengja saman nýbyggðir og ættarstöðvar.
Þegar á fyrstu árum þess tímabils, er vöxtur Reykja-
vikur tók að gerast ör, þ. e., fyrir um það bil 35 árum,
voru gerð samtök, sem telja má fyrsta vísi að stofnun
áttliagafélaga. Samtök þessi hnigu að þvi að efna til
móta fyrir fólk, ættað úr einstökum landslilutum, en
búsett í Reykjavík. Ein hin fyrsta, ef eigi allra fyrst,
samkoma af þessu tagi var Vestfirðingamót 22. febrúar
1913. Var mót þetta eigi bundið við Vestfirðinga í þrengri
merkingu, heldur nær því að vera fjórðungsmót. Fremsti
forgöngumaður þessarar nýbreytni var Jón Halldórsson,
húsgagnameistari, forstjóri vinnustofu þeirrar, þar sem
nú er Breiðfirðingabúð. Jakob skáld Thorarensen orti
„Vestur]andsminni“, er sungið var á mótinu. Er það
prentað í fyrstu kvæðabók lians, „Snæljósum“. Þar segir
ir meðal annars svo:
Nú ljómar í liug okkar blómgróin byggð,
og blessun við leggjum yfir dalinn
og finnum, að ylinn af átthagatryggð
við eigum bak við dægurslcvaldrið falinn.
Vestfirðingamót voru siðan haldin næstu ár, eitt á
liverjum vctri, og menn úr öðrum landsfjórðungum tóku
upp sama sið. Verður sú saga eigi rakin liér. En þegar
frá leið, mun liafa oltið á ýmsu um það, bvort slik mót
væru haldin eða eigi. Síðar, þegar lifna tók yfir þeim
að nýju, var farið að binda þau við þrengri svæði, jafn-
vel einstakar sýslur. Rar einnig nauðsyn til þess, sökum
vaxandi mannfjölda i bænum úr bverju héraði.
Tilgangur þessara fjórðungs- og liéraðsmóta var að
sjálfsögðu sá, að minnast áttliaga og æskustöðva. Koma
hvers gests á mótið átti að fela í sér þá viðurkenningu
Væringjans, að „hans þroski er skuldaður bernskunnar
hyggð“. En að öðru leyti liafa áhrif þessara móta varla
orðið djúpstæð í hugum manna. Til þess voru þau of