Fréttablaðið - 24.04.2019, Qupperneq 10

SRÍ LANKA Fyrsta fjöldaútförin fór
fram á Srí Lanka í gær eftir sprengju­
árásirnar sem gerðar voru á páska­
dag. Tala látinna hefur hækkað
jafnt og þétt frá því árásirnar voru
gerðar og stóð í 310 í gær. Um 500
til viðbótar særðust í árásunum,
samkvæmt því er srílanskir miðlar
höfðu eftir lögreglu.
Sex sprengjur sprungu næstum
samstundis á hótelum í Colombo
og í kirkjum í Negombo, Batticaloa
og Kochchikade meðan á messu
stóð á páskadag. Um fimm klukku­
stundum seinna sprakk sjöunda
sprengjan nærri dýragarði í Dehi­
wala og sú áttunda um hálftíma
síðar í Dematagoda.
Útför þrjátíu fórnarlamba fór
fram í gær í kirkju heilags Sebast­
íans í Negombo, einni þeirra kirkna
sem ráðist var á.
Skorið var á samfélagsmiðla og
útgöngubanni lýst yfir í kjölfarið.
Á mánudegi var útgöngubanni
aflétt en lýst aftur yfir um kvöldið.
Sprengja fannst á f lugvellinum í
Colombo og var gerð óvirk og 87
hvellhettur á rútustöð í Pettah.
Síðar fann lögregla sprengju við
kirkju í Colombo sem sprakk þegar
reynt var að gera hana óvirka.
Neyðarástand ríkir nú á eyríkinu.
Lögregla og her hafa þar með algjör
völd til þess að handtaka og yfir­
heyra grunaða án þess að þurfa að
fá heimildir frá dómstólum. Fjöru­
tíu hafa verið handtekin í tengslum
við árásirnar.
Ekki liggur fyrir hversu mörg
særðust eða fórust í hverri sprengju­
árás fyrir sig. Samkvæmt lögreglu
voru upphaf legu árásirnar átta
sjálfsmorðsárásir á ábyrgð öfga­
samtakanna National Thowheed
Jamath (NTJ). Þessi samtök hafa,
samkvæmt breska ríkisútvarpinu,
ekki gert stórar árásir sem þessar
áður. NTJ hefur ekki lýst yfir ábyrgð
á árásunum. Hins vegar gerðu
hryðjuverkasamtökin sem kenna
sig við íslamskt ríki (ISIS) það í gær
á AMAQ , fréttaveitu sinni.
Ruwan Wijewardene, utanríkis­
ráðherra Srí Lanka, sagði á þingi í
gær að á upphafsstigi rannsóknar
líti út fyrir að NTJ hafi gert árás­
irnar sérstaklega til þess að hefna
fyrir hryðjuverkaárás hvíts þjóð­
ernissinna á moskur í Christchurch
í síðasta mánuði. Þá myrti árásar­
maður fimmtíu manns.
„Það verður að vera á hreinu að
þessar árásir [á Srí Lanka] voru ekki
gerðar með trú í huga. Árásarmenn­
irnir höfðu hefnd, hatur og illsku að
leiðarljósi. Við megum ekki áfell­
ast hið friðsæla samfélag múslima
vegna gjörða árásarmanna,“ bætti
Wijewardene við.
Utanríkisráðherra sagði aukin­
heldur að yfirvöld myndu nú kemba
hverja sveit til þess að fanga og refsa
öllum þeim sem komu að árás­
unum. „Við höfum nú þegar fram­
kvæmt þýðingarmiklar handtökur
og rannsökum möguleg tengsl við
alþjóðleg öfgasamtök.“
Greint hefur verið frá því að
srílanskar öryggisstofnanir hafi
fylgst með NTJ og gert lögreglu
viðvart um að árás gæti verið
yfirvofandi. Hins vegar var Ranil
Wickremesinghe forsætisráðherra
ekki gert viðvart né ráðuneyti hans.
Rajitha Senaratne, upplýsingafull­
trúi ríkisstjórnarinnar, sagði það
vera vegna samskiptaörðugleika á
milli Wickremesinghe og Sirisena
forseta. Ekki liggur hins vegar fyrir
hvort Sirisena sjálfum hafi verið
gert viðvart. Wickremesinghe sagði
í gær að stjórnvöld teldu vissulega
mögulegt að ISIS hafi komið að
árásunum.
Sirisena hefur lengi átt í útistöð­
um við Wickremesinghe. Hann rak
hann úr starfi og gerði sinn gamla
erkifjanda, Mahinda Rajapaksa,
að forsætisráðherra. Þingið lýsti
ítrekað yfir vantrausti á Rajapaksa
og svo fór í desember að Wickre­
mesinghe fékk sæti sitt á ný.
Rajapaksa kvaddi sér til hljóðs á
þingi í gær og sakaði stjórnvöld um
að hafa vanrækt leyniþjónustu­
stofnun ríkisins árum saman. „Rík­
isstjórnin getur ekki f lúið undan
ábyrgð sinni. Hún vissi af árásun­
um en varaði hvorki almenning né
kirkjur við. Gekk svo úr skugga um
að enginn ráðherra né þingmaður
sækti messu,“ sagði Rajapaksa í
ræðu sinni. thorgnyr@frettabladid.is
310
hið minnsta fórust í árás-
unum.
BRETLAND Viðræður ríkisstjórnar
Theresu May, forsætisráðherra Bret­
lands, við Verkamannaflokkinn um
útgöngu Bretlands úr Evrópusam­
bandinu hófust á ný í gær. Fyrsta
lota viðræðna bar ekki árangur og
fékk May nokkra gagnrýni á sig frá
öðrum úr Íhaldsflokki fyrir að leita
á náðir stjórnarandstöðunnar.
Algjör pattstaða hefur ríkt á
breska þinginu um Brexit. Þingið
hefur í þrígang hafnað þeim samn­
ingi sem May­stjórnin náði við ESB
um útgöngu en hefur sömuleiðis
mistekist að ná saman um aðra
nálgun í útgöngumálinu. Þá hefur
þingið einnig hafnað samnings­
lausri útgöngu og hefur því þurft
að fresta útgöngu í tvígang.
Nigel Evans, Íhaldsmaður og
annar stjórnenda hinnar áhrifa­
ríku 1992­nefndar f lokksins, er
sér meðal annars um vantrausts­
atkvæðagreiðslur, sagði við BBC í
gær að May ætti að segja af sér eins
og skot. „Eina leiðin út úr þessari
pattstöðu er að Íhaldsflokkurinn fái
nýjan leiðtoga,“ sagði Evans. Hann
bætti því svo við að May væri nú að
leita til Jeremys Corbyn, leiðtoga
Íhalds- og Verkamannaflokkur hefja aftur viðræður um Brexit
Corbyn og May, leiðtogar stærstu flokka Bretlands. NORDICPHOTOS/AFP
NORÐUR-KÓREA Kim Jong­un, ein­
ræðisherra Norður­Kóreu, mun
ferðast til Rússlands og eiga þar
fund með Vladímír Pútín, forseta
Rússa. Frá þessu var greint í norður­
kóreska ríkissjónvarpinu, KCNA, í
gær. Óljóst er nákvæmlega hvenær
fundurinn verður haldinn. Sam­
kvæmt BBC er talið að leiðtogarnir
hittist í Vladívostok á austurströnd
Rússlands seint í þessum mánuði.
Hinn fyrirhugaði fundur Kim
með Pútín er síður en svo óvæntur.
Allt frá því Kim hóf að hitta erlenda
leiðtoga, þá Donald Trump Banda­
ríkjaforseta, Xi Jinping Kínaforseta
og Moon Jae­in Suður­Kóreuforseta,
hefur verið rætt um mögulegan
fund með Pútín.
Fundurinn með Pútín mun fylgja
í kjölfar fundar með Trump sem
álitinn var misheppnaður, enda
náðu Kim og Trump ekki samkomu­
lagi um framhaldið í kjarnorkuaf­
vopnun Kóreuskagans og undirrit­
uðu enga sameiginlega yfirlýsingu.
Sovétríkin voru á árum áður ein
helsta vinaþjóð Norður­Kóreu. Frá
falli Sovétríkjanna hafa Rússar nokk­
uð fjarlægst einræðisríkið en Pútín,
sem og Dmítríj Medvedev, fyrrver­
andi forseti, funduðu báðir með Kim
Jong­il, einræðisherra og föður Kim
Jong­un, á sínum tíma. – þea
Kim sækir
Pútín heim
FRAKKLAND Unnið var hörðum
höndum að því í gær að skýla Notre
Dame­kirkjunni fyrir votviðri. Þak
kirkjunnar og kirkjuspíran stór­
eyðilögðust í bruna í síðustu viku
og óttast er að rigning og mögulega
þrumuveður gætu valdið miklu
tjóni bæði inni í kirkjunni og á ytra
byrði hennar. Þá eru stoðir bygg­
ingarinnar einnig veikburða og gæti
allt álag valdið stórtjóni.
Philippe Villeneuve, yfirarki­
tekt kirkjunnar, sagði í samtali
við franska miðilinn BFMTV í gær
að það væri í algjörum forgangi
að setja vatnsheldan segldúk yfir
kirkjuna. „Dúkurinn er á leiðinni.
Starfsfólkið og vinnupallarnir eru
tilbúnir,“ sagði Villeneuve.
Emmanuel Macron, forseti Frakk­
lands, hefur heitið því að endur­
byggingu kirkjunnar verði lokið
innan fimm ára. Það er að segja áður
en Ólympíuleikar verða haldnir
í borginni árið 2024. Édouard
Philippe forsætisráðherra hefur
boðað alþjóðlega hönnunarsam­
keppni fyrir nýja kirkjuspíru.
Búast má við því að verkefnið
verði bæði f lókið og dýrt. Frakkar
búa hins vegar svo vel að fjöldi sér­
fræðinga og verktaka hefur boðið
fram krafta sína. Þá hafa auðjöfrar
og stórfyrirtæki heitið hundr­
uðum milljóna evra til verkefnis­
ins. Á meðan kirkjan undirgengst
viðgerðir stendur svo til að reisa
bráðabirgðakirkju úr viði á kirkju­
torginu svo sóknarbörn geti áfram
sótt messur. – þea
Frakkar reyna að skýla Notre Dame frá votviðri
Kirkjan stórskemmdist í bruna. NORDICPHOTOS/AFP
Þjóðarsorg og fjöldaútfarir
Útför þrjátíu fórnarlamba haldin í einni þeirra kirkna sem ráðist var á um helgina. Utanríkisráðherra
segir útlit fyrir að um hefndarverk hafi verið að ræða. Tala látinna hækkar sífellt. 310 eru nú sögð látin.
Kona grætur við líkkistu fórnar-
lambs árásarinnar á kirkju heilags
Sebastíans. NORDICPHOTOS/AFP
Mikil sorg ríkir á Srí Lanka eftir hinar mannskæðu árásir sem gerðar voru á páskadag. NORDICPHOTOS/AFP
Verkamannaflokksins, þegar hún
ætti að vera að leita til þjóðarinnar.
Ósáttir Íhaldsmenn fengu það í
gegn í vikunni að viðbótarlands­
fundur yrði haldinn í næsta mán­
uði. Þar munu fulltrúar f lokksins
hvaðanæva af Bretlandi ræða um
ráðgefandi vantrauststillögu á
hendur May.
Þetta er gert þar sem þingmenn
mega ekki lýsa yfir vantrausti á May
fyrr en í desember sökum þess að
niðurstaða slíkrar atkvæðagreiðslu
í desember síðastliðnum var May í
hag. – þea
Kim Jong-un, einræðisherra
Norður-Kóreu. NORDICPHOTOS/AFP
TÆKNI Suðurkóreski tæknirisinn
Samsung hefur innkallað alla þá
Galaxy Fold­snjallsíma sem sendir
höfðu verið til gagnrýnenda og
tæknibloggara. Reuters greindi
frá í gær og hafði eftir heimildar­
mönnum.
Fold er á meðal fyrstu saman­
brjótanlegu farsímanna. Síminn
er útbúinn litlum skjá á framhlið
en mun stærri skjá þegar hann er
opnaður líkt og um veski sé að ræða.
Tækniblaðamenn og ­bloggarar
hafa allmargir greint frá því undan­
farna daga að innri skjárinn eyði­
leggist annaðhvort við minnsta
áreiti eða jafnvel af algjörlega óljós­
um ástæðum. Skjárinn hefur til að
mynda brotnað, bólgnað eða hætt
að virka án sýnilegra galla.
Síminn átti að koma á markað nú
í vikunni en Samsung hefur frestað
því til þess að rannsaka skjágallann.
Svo virðist sem núningur í hjörum
símans valdi skjátjóninu. – þea
Innkalla alla
Galaxy Fold
2 4 . A P R Í L 2 0 1 9 M I Ð V I K U D A G U R10 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
2
4
-0
4
-2
0
1
9

0
8
:0
6
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
1
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
D
9
-5
6
D
8
2
2
D
9
-5
5
9
C
2
2
D
9
-5
4
6
0
2
2
D
9
-5
3
2
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
4
8
s
_
2
3
_
4
_
2
0
1
9
C
M
Y
K