Freyr - 01.12.1924, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
F R E Y R
Mahatma Gandhi.
Mahatma Gandhi, leiðtogi
þjóðræðisflokksins í Indlandi,
hefir á ný vakið alheims athygli
með því, að taka upp á sig föstu
með þeim tilgangi að fá komiö
á friði og samkomulagi á milli
Hindúa og Múhameðsmanna í
Indlandi.
Þessi föstuákvörðun hans
varð til þess, að allar mismun-
andi trúarbragðadeildir á Ind-
landi héldu með sér fulltrúa-
þing„ á hverju samþykt var á-
skorun til hans að hætta við
föstuhugmynd sína og lofuðu
hlutaðeigendur að veita fylgi
kenningu hans um “afskifta-
leysi”, sem er undirstaðan und-
ir “friðsamlegri mótstöðu” móti
brezku stjórnarfari þar í landi.
Eftirfarandi grein, sem var rit-
uð stuttu áður en Gandhi byrj-
aði að fasta, er hans síðasta út-
skýring á grundvailaratriðum
og tilgangi þeirrar stefnu.
/
AFSKIFTALEYSI.
Eftir Mohandas K. Gandhi.
Sahermate, India,
Sept. 1924.
Afskiftaleysið er eins gamalt
og tíminn, og er hluti af því
kerfi, sem tilveran stjórnast af.
Það getur ekkert ljós átt sér
stað án myrkurs einhversstað-
ar. Það er enginn aðdráttur án
fráhrindingar, engin ást án hat
urs. Það getur engin samvinna
átt sér stað áh afskiftaleysis.
Samvinna með því góða út-
heimtir afskiftaleysi af því illa.
Jafnvel þó vér vitum, að vér
séum ólíkir dýrunum, þá, með
því að vera umkringdir af þeim,
öpum vér þau auðveldlega, í
staðinn fyrir að reyna af öllum
mætti að lifa oss upp til mann-
legs göfgis. Þess vegna stríðum
vér hver á móti öðrum og mis-
tekst þrávalt að lifa samkvæmt
voru manndómseðíi, á þeim
stríðs- og orustutímum, sem að
mestu gengur yfir mannlífið.
En vér erum smám saman að
losast við dýrseðlið, eins og vér
erum hægt og hægt að breytast
líkamlega og erum að læra að
ná samræmi við göfgi vors kyn-
ferðis. I heimilislífinu, og jafn-
vel á parti í þjóðlífinu, setjum
vér ást í stað liaturs þrátt fyrir
skoðanamun vorn. Vitur faðir,
sem sér ilt í fari sonar síns,
deyðir hann ekki, heldur hættir
að hafa selskap með honum í
hans vondu breytni, og hjálpar
honum þannig, en lofar því illa
að rasa út.
Þetta er afskiftaleysi, en
gagnólíkt því oíbeldisfulla af-
skiftaleysi, sem á sér stað alt
í kringum oss. Það er ofbeldis-
laust afskiftaleysi. Maðurinn
uppgötvaði ofbeldisleysi gegn-
um þann viðaukaskilning, sem
honum er gefinn og sem vér
nefnum “trú”.
* »
f
Svokallaðar “undanþágur”.
Eftir minni skoðun hafa lög, er
eiga að vera lög, engar undan-
þágur. Ofbeldisleysi, sem er
mannlegt lögmál, liefir engar
undanþágur. Allar svonefndar
undanþágur eru eftirgefanleg-
leiki við breiskleika vorn og
vikning frá lögunum. Það er
betra að viðurkenna brestina
en að vera að hylja þá með und-
anþágum.
Mín kenning um ofbeldislaust
afskiftaleysi er því ekkert nýtt.
Hún er einungis áframhald af
lögum þeim, sem einstaklingar
af sömu ættkvísl, ættbálki eða
þjóð, hafa fyrir mælikvarða í
viðskiftum hverjir við aðra, út-
færð til að notast sem viðskifta
regla milli einstaklinga mis-
munandi þjóða, kynþátta og
trúarbragða. Til þess að vera
trúr eðli mínu og liugsjón, hlýt
eg að viðhafa sama lögmál í við-
skiftum mínum, hvort heldur er
við mannætur eða mína eigin
bræður.
Ef þess vegna að indverska
hreyfingin sigrar, þá nær það
langt í áttina að ráða fram úr
því vandamáli, að koma í veg
fyrir stríð. Hún gefur þjóð-
rækninni nýja merkingu, og ef
eg mætti allra auðmjúklegast
segja, nýja þýðingu fyrir sjálft
mannlífið. Þess vegna held eg
því fram ,að þessi hreyfing sé
voldugasta uppbyggingarafl, er
nú er starfandi í heiminum.
Indland notar þetta afskifta-
leysi gagnvart útlendu stjórn-
arvaldi, sem það stynur undir á
þessum 'tímum. Ekki svo að
skilja, að það stjórnarfar hafi
ekki eitthvað gott við sig. Hið
illa getur ekki staðið á eigin fót-
um. En afleiðingin af tetar^-
semi þess stjórnarfars hefir
dregið Indland niður í forað fá-
tæktar og vesaldóms. Vér höf-
um tapað sjálfstrausti voru.
Vér erum hræddir að berjast,
ekki af því að vér vildum það
ekki, heldur af því að vér erum
svo hörmulega niðurbeygðir.
Vér höfum aðeins tvent að
velja um, annaðhvort að grípa
til launmorða, er hefðu smám-
saman leitt til hernaðaráhlaupa
— eða að taka upp friðsamlegt
afskiftaleysi, þ. e. hætta að að-
stoða stjórnendurna í að stjóma
Indlandi, því til neðurdreps.
'lndland virðist hafa kosið síð-
ari aðferðina.
\
Auðgræðgi.
En afskiftaleysi vort er tak-
markað í samræmi við fórn-
færslumöguleikana. Vér erum
að reyna að draga frá stjórninni
eins mikla fría aðstoð og vér
getum. Afle^ðingin er sú, að
vér erum útilokaðir frá heiðurs-
titlum, stjórnarstöðum, stjórn-
arskólum, réttarfari, dómstól- i
um og útlendum klæðnaði. Það
síðastnefnda hefir í rauninni
mesta þýðingu. Þessi klæða-
vara er í rauninni aðalþátturinn
í kúgun Indlands, og er innsigli
þrældóms vors og niðurlæging-
ar.