Bæjarblaðið - 15.04.1983, Blaðsíða 6

BaJorbladid
Fádæma sóðaskapur
Þetta bílhræ rákust Bæjarblaðsmenn á vlð veglnn upp að
Akrafjalli. Hræið liggur þar á áberandi stað, þar sem jafnan er
mikil umferð fólks sem vill njóta útiveru í „óspilltri" náttúru.
Ekki vitum við ástæðuna fyrir tilveru bílhræsins þama en
líklega er þar einfaldlega um að ræða fádæma sóðaskap, sem
er óskiljanlegur og ekki síst fyrir þá sök að bílhræinu hefur
verið dröslað framhjá öskuhaugunum og það talsvert langt
upp fyrir þá. Öllu þægilegra hlýtur að hafa verið að setja það á
haugana. Mynd: HB.
----------------------—------
IÐNRÁÐGJÖF
Iðnráðgjafi Vesturlands verðurtil viðtals að
Heiðarbraut 40 (í húsi Bókhlöðunnar) á
fimmtudögum kl. 9.00-12,00.
Áhugaaðilar um nýjan og starfandi iðnrekstur
eru hvattir til að notfæra og kynna sér þá
þjónustu, sem honum er ætlað að veita.
Nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu
iðnráðgjafa Vesturlands (sími 7318) og á
skrifstofu Akraneskaupstaðar (sími 1211). Á
framangreindum viðtalstíma er iðnráðgjafinn
í síma 1984.
Iðnráðgjafi Vesturlands
Bæjarstjórinn á Akranesi
Samtök Sveitarfélaga
í Vesturlandskjördæmi
Akraneskaupstaður
Fóstrur
Auglýst er til umsóknar starf eftirlitsmanns
með dagvistun barna í heimahúsum, sem er
laust frá 1. júní n.k.
Um er að ræða 30% starf. Vinnutími eftir
samkomulagi. Óskað er eftir starfsmanni
með fóstrumenntun.
Skriflegar umsóknir er tilgreini aldur, mennt-
un og fyrri störf, sendist undirrituðum sem
veitir nánari upplýsingar.
Umsóknarfrestur er framlengdur til 2. maí
n.k.
Félagsmálastjóri
Kirkjubraut 28
Er rétt að innleiða veigamestu
galla ameríska stjórnkerfisins?
i síöustu eintökum af Bæjarblað-
inu hafa birst greinar frá aðdáend-
um Vilmundar Gylfasonar þar sem
leitast er við að gera grein fyrir svo-
kölluðum málefnagrundvelli fyrir
bandalagi hans. Höfuðkenning
bandalags Vilmundar er um að-
skilnað framkvæmdavalds og lög-
gjafarvalds, sem ætlað er að leysa
allan vanda, sem steðjar að þjóð-
inni í bráð og lengd.
Sem þingmaður síns eigin lands
lagði Vilmundur fram á þingi tillögu
um þetta efni, sem vakið hefur
nokkra athygli og eitthvað mun um
það, að fólk haldi, að hér sé um
merkt mál að ræða. Tillaga Vil-
mundar gerir ráð fyrir, að forsætis-
ráðherra verði kosinn beinni kosn-
ingu og hann hafi síðan einn sjálf-
dæmi um skipan ríkisstjórnar. Al-
þingi er þar með svipt öllum áhrif-
um á skipan ríkisstjórnar og getur
ekki fellt hana eða vikið frá með
vantrausti. Þetta þýðir með öðrum
orðum, að svonefnt þingræði væri
afnumið á (slandi. Þetta þýðir einn-
ig, að hlutverk forseta varðandi
stjórnarmyndanir er að engu gert.
[ annan stað gerir tillaga Vil-
mundar ráð fyrir, að Alþingi fari
með fjárveitingarvald og löggjafar-
vald, eins og verið hefur. Einnig
getir tillagan ráð fyrir, að núverandi
rétturtil þingrofs verði afnuminn.
Alþingi hefur síðasta orðið
Flestar ráðstafanir ríkisstjórna á
hverjum tíma byggist á löggjöf og
fjárveitingum, sem þær þurfa að fá
samþykktar af Alþingi.
Engin trygging er fyrir því, að slík
ríkisstjórn geti komið málum sínum
fram á Alþingi. Þegar slík staða er
komin upp getur ríkisstjórnin ekki
leyst upp þingið og látið fara fram
kosningar að nýju. De Gaule kom á
sínum tíma á svipuðu kerfi í
Frakklandi og hér er um að ræða.
Þar hefur forsetinn vald til þess að
rjúfa þing og efna til kosninga.
Þegar jafnaðarmaðurinn, Mitterr-
and va kosinn forseti var það fyrsta
verk hans að rjúfa þingið og freista
þess að ná þar hreinum meirihluta
fyrir flokk jafnaðarmanna til að
tryggja ríkisstjórn sinni starfs-
grundvöll og það tókst.
Flokkarnir reyna að fá ítök í
framkvæmdavaldi og
löggjafavaldi
Þótt farið yrði að kjósa fram-
kvæmdavaldið og löggjafar-
valdið sitt í hvoru lagi mun það
engu breyta um það, að stjóm-
máiaflokkamir mundu halda
áfram að reyna að tryggja sér
sem mest ítök og áhrif á sviði
framkvæmdavaldsins og bjóða
fram sína frambjóðendur í for-
sætisráðherrakosningum og
gera allt til að tryggja sínum
frambjóðenda kosningu. Fram-
bjóðandi einhvers flokks yrði
Stofan
Bárugötu 21
Sími1970
CANDY 2.56 þvotta-
vélar. Vinduhraöi 800
snúningar á mínútu.
Tekur heitt og kalt
vatn.
ORD í BELG
vafalaust kjörinn, en síðan sætu
aðrir flokkar með meirihluta á
Alþingi. Niðurstaðan yrði aug-
Ijóslega sjálfhelda og þrátefli
varðandi stjóm landsins, eins
og þjóðin hefur mátt horfa upp á
í allan vetur á Alþingi.
Meðan Vilmundur var í Alþýðu-
flokknum gaf hann út með fleir-
um tímarit, sem nefnist Málþing.
Benedikt Gröndal, fyrrverandi
formaður Alþýðuflokksins skrif-
aði grein í 2. hefti ritsins árið
1980, sem ber yfirskriftina:
„Þrískipting valdsins“. í grein
þessari fjallar Benedikt um þessi
mál á mjög athyglisverðan hátt,
enda hafa fáir aðilar hér á landi
kynnt sér þessi mál betur en Bene-
dikt og styðst hann við mikla
reynslu á þessu sviði, eins og
kunnugt er. í grein Benedikts er
m.a. að finna þessi athyglisverðu
ummæli:
„Blandast saman á flókinn hátt“
„Mestu máli skiptir að viður-
kenna, að ekki verða dregnar
iínur milli löggjafarvalds og
framkvæmdavalds, eins og
gamlir hugsuðir töldu og stjóm-
arskrá okkar gerir ráð fyrir. Þetta
tvennt blandast saman á flókinn
hátt og verður hvort að hafa
megináhrif á hitt, þing og ríkis-
stjórn, sem byggist á meirihluta
þess. Þingið verur að gera ríkis-
stjórn kleift að stjórna og veita
henni þau lög, sem hún telur
nauðsynleg.“
Hugmyndirnar í tillögum Vil-
mundar virðast einkum eiga sér að
fyrirmynd það stjórnkerfi, sem
Bandaríkin búa við. Benedikt fjallar
um það stjómkerfi í grein sinni og
m.a. segir hann þetta:
Veigamestu gallar ameríska
stjórnkerfisins
„Hvergi hefur þrískipting valds-
ins verið framkvæmd eins og í
Bandaríkjunum. Þess verður þó
að minnast, að feður amerísku
stjórnarskrárinnar voru frá
þrettán mismunandi nýlendum,
sem vantreystu sterku mið-
stjórnarvaldi og leituðu allra
ráða til að draga sem mest úr
valdi alríkisstjómarinnar. Þess
vegna er löggjafarvald, fram-
kvæmdavald og dómsvald þar
vestra ekki aðeins sundur skilið,
heldur er hver þáttur gerður á
hemli á hina. Hefur djúpið milli
forseta og þings t.d. verið talið til
veigamestu galla ameríska
stjórnkerfisins og valdið erfið-
leikum allt fram til Carters for-
seta.
Þrískipting valdsins átti við
bandarískar aðstæður 1776, en
á ekki við í ríkjum eins og ís-
lands, sem þurfa sterkara og
traustara ríkisvald en þar hefur
verið.“
Margt má betur fara í íslensku
stjórnarfari og stjórnmálum yfirleitt.
En getur það talist vænleg leið til
lausnar á vandanum, að taka upp
200-300 ára gamlar kenningar,
sem eru að verulegu leyti orðnar
úreltar og eiga ekki við í þjóðfélagi
okkar í dag, eins og bent hefur
verið hér að framan m.a. með til-
vitnunum í orð Benedikts Gröndal.
Að hans mati, gera tillögur Vil-
mundar ráð fyrir því, að taka upp
hér á landi „veigamestu galla
ameríska stjórnkerfisins11. Er það
spor í rétta átt?
Guðmundur Vésteinsson
Kosningaslagorðin
Kjósandi góður, nú rennur upp
stóra stundin, og stund hinna stóru
slagorða og við heyrum nú í fram-
bjóðendum flokka koma fram og
segja okkur hvernig þeir ætli að
gera eftir kosningar, þeir koma
með fögur loforð, og svolítið af lygi.
Allir ætla kappar að bjarga mál-
um. Ekkert mál bara færa pening-
ana til og þá er allt komið. Allir ætla
þeir að bjarga húsnæðismálum,
lána 80% af íbúð, þó þeir viti varla
hvernig þeir eiga að bjarga þess-
um 15% sem eru í dag.
Bensíndropin hækkaði meira á
síðasta ári en mjólk og vita allir
hvernig hún hefur hækkað, samt er
bensín allsstaðar á niðurleið í
heiminum.
Viðgerðarþjónusta.
ORD í BELG
Allir þekkja atkvæðalánin sem
þingmenn lána úr sjóðum sínum
(en ekki landsmanna). Samanber
Byggðasjóður lánar á síðasta ári
á niðurgreiddum vöxtum til
byggðasjónarmiða í galleri á Akur-
eyri, í rakarastofu á Egilsstöðum
og lögfræðiskrifstofu á Höfn.
Já, kjósandi góður það vantar
ekki fögru fyrirheitin hjá köppum
okkar, og slagorðin sem við heyr-
um. Val um íslenska leið, bjóðum
betri leiðir, úrsundrung til ábirgðar,
og teljum niður verðbólguna, þó’
þeir hafi reynt að telja ’niður verð-
bólgu í tólf ár. Sóað hafa kappar
því sem gamla fólkið var búið að
aura saman til ellinnar, en það sem
er öllu verra það er búið að setja
byrðar á börnin. Og enn var verið
að setja ein bráðabirgðalögin enn,
til bjargar útgerð, og þegar þeir
voru spurðir hvar ætti aö taka pen-
inga þá vissu þeir ekki hvort þeir
yrðu fengnir að láni innanlands eða
erlendis.
Svo er best að láta söng þing-
manna fylgja með:
Það er búið að eyða sjóðum
það er búið að taka lán.
Nú við betri leiðir bjóðum
nú við tökum fleiri lán.
Georg Þorvaldsson