Fréttir - Eyjafréttir - 29.03.2017, Side 12

12 Eyjafréttir / Miðvikudagur 29. mars 2017
Þau eru í hressari kantinum
Aleksandra Chlipala og Juan
Camilio Roman Estrada sem
funduðu með eldri bekkjum
Grunnskólans og nemendum
Framhaldsskólans og ræddu
fordóma gagnvart innflytjendum í
síðustu viku. Bæði eru búsett á
Íslandi en hún kemur frá Póllandi
og hann frá Kólombíu. Það er
Rauði kross Íslands sem stendur
fyrir átakinu undir kjörorðunum,
„(V)ertu næs? – fjölbreytileiki og
fordómar“. Spurningin sé hvort það
leynist fordómar gagnvart inn-
flytjendum í okkar litla samfélagi?
Höfum við undirbúið jarðveginn
þannig að fjölbreytileikinn dafni og
allir fái að njóta sín jafnt?
Í þessu átaki hvetur RKÍ lands-
menn til þess að bera virðingu fyrir
náunganum, sama hvaðan hann er
upprunninn. „Á Íslandi búa 330.000
manns og þar af eru um 10% af
erlendum uppruna, eða um þrjátíu
þúsund einstaklingar. Ljóst er að
innflytjendum muni enn fara
fjölgandi. Það hefur borið á
neikvæðri orðræðu í þeirra garð og
að fólki sé mismunað eftir þjóðerni.
Það getur haft alvarlegar afleiðingar
fyrir samfélagið allt. Leitast er við
að svara spurningum um þessi mál í
fræðsluerindinu. Þetta er eitthvað
sem kemur okkur öllum við og
krefst þess að við lítum öll í eigin
barm og athugum hvort við getum
gert betur,“ segir í kynningu RKÍ en
fyrirlesarar á hans vegum hafa
heimsótt um 70 skóla. Hafa
fyrirlestrarnir mælst vel fyrir.
Finna til ábyrgðar sem
innflytjendur
Juan hefur búið á Íslandi frá 11 ára
aldri og er að ljúka meistaranámi í
mannauðsstjórnun og trúarbragða-
fræði. Aleksandra kom til Íslands
2008 og hafði þá lokið námi í
Kraká í sálfræði þar sem hún tók
fyrir fjölmenningarsálfræði,
íþróttasálfræði og vinnusálfræði og
vinnur við mismunandi verkefni
tengd fjölmenningu. Bæði tala þau
góða íslensku.
„Það skiptir máli fyrir okkur öll að
fræðast og læra af mistökum sem
hafa verið gerð í öðrum löndum þar
sem mismunun er til staðar,“ segja
þau í spjalli við blaðamann.
„Af hverju fá innflytjendur ekki að
nota þá menntun, þekkingu og
reynslu sem þeir hafa þegar þeir
koma til Íslands?“ spyr Aleksandra.
„Sem innflytjandi finn ég til
ábyrgðar en ég er líka óhræddur og
finnst að ég geti verið brú fyrir þá
sem hingað flytja inn í íslenskt
samfélag,“ segir Juan en bendir á að
málið er langt í frá einfalt.
„Þetta er flókið og það þarf að
koma á tengslum milli fólks af
ólíkum uppruna og læra af reynslu
þess. Ákvarðanir dagsins í dag hafa
áhrif næstu áratugi.“
Þau ræddu um þann þrýsting og
kröfu á innflytjendur að þeir tali
íslensku og geri það vel. „Það þarf
að eyða bæði orku og peningum í
að kenna fólki sem hingað kemur
íslensku. Það er oft sem fólk reynir
en þá hættir ykkur til að fara yfir í
ensku sem er í raun mismunun,“
segir Aleksandra.
Þau voru ánægð með viðtökurnar í
skólunum og það vakti athygli
þeirra hvað krakkarnir í fimmta og
sjötta bekk Grunnskólans báru fram
margar og góðar spurningar. „Það
er svo gaman að sjá að yngri
krakkarnir eru forvitnir en viðtökur
allra voru mjög góð.“
Aleksandra og Juan segja ekki nóg
að þau mæti og tali við krakkana,
meira þurfi til. „Ég vil benda öllum
að fara inn á You Tube þar sem er
að finna myndir frá RKÍ um
verkefnið, Verum næs. Þetta er efni
sem hægt er að nota í fræðslu um
stöðu innflytjenda hér á landi og
leiðir til úrbóta.“
Þau segja Íslendinga ætlast til þess
af útlendingum að þeir hafi
frumkvæðið í samskiptum við
innfædda. „Það er ekki nóg að hafa
hurð ef hún er ekki opnuð en það
jákvæða er að í dag hafa margir
Íslendingar reynslu af því að búa
erlendis og vita hvernig það er að
vera innflytjandi. Í þessum málum
höfum við búið í hálfgerðri sápu-
kúlu en ekki lengur. Auðvitað er hér
meira af útlendingum en við höfum
áður þekkt en ferðmenn koma og
fara. Innflytjendur koma hingað til
dvalar og við verðum að taka þeim
sem sjálfsögðum hlut. Stærsta
áskorun okkar í dag er hvernig við
nýtum okkur fjölbreytileikann. Það
mun skipta okkur mestu þegar fram
í sækir,“ sagði Juan.
„Þetta er ekki bara spurning um
tungumálið, það þarf fleira að koma
til,“ sagði Aleksandra. „En hvert
tungumál er brú sem við getum
notað til að bindast böndum. Einn
getur talað þrjú tungumál og deilir
einu þeirra með öðrum sem svo
getur myndað tengsl við þann þriðja
sem kann önnur þrjú. Ofan á þetta
getum við byggt,“ sagði Juan að
endingu.
Rauði krossinn :: Átakið Vertu næs gegn fordómum
Skiptir máli fyrir
okkur öll að
fræðast og læra af
mistökum annarra
:: Það segja Aleksandra og Juan Camilio Roman
sem fluttu erindi í skólunum
Ómar garðarSSon
omar@eyjafrettir.is
Aleksandra Chlipala og Juan Camilio Roman Estrada.
Markmið að jafna rétt þeirra aðila
sem eru á leigumarkaði en jafn-
framt að taka tillit til fjárhagslegra
aðstæðna
Meðal mikilvægra verkefna
fjölskylduráðs eru húsnæðismál. Í
dag á og leigir Vestmannaeyjabær
58 íbúðir. Leigutakar eru ýmist
fatlaðir, aldraðir eða fólk sem fær
húsnæðisaðstoð vegna félagslegra
aðstæðna. Þjónustuhópurinn er því
fjölbreyttur og mikilvægt að honum
sé boðin aðstoð í samræmi við
þarfir hvers og eins.
Frá 2014 hefur fjölskylduráð
unnið einhuga að samræmingu
leiguverðs á íbúðum í eigu
Vestmannaeyjabæjar enda með öllu
óeðlilegt að mismuna leigutökum
án þess að til grundvallar liggi
aðstöðumunur svo sem vegna
fjárhagslegrar stöðu. Um leið og
leiða hefur verið leitað til að
samræma leiguverð hefur einnig
verið horft til þess að færa það nær
markaðsverði og draga þar með úr
aðstöðumun þeirra sem leigja á
almennum markaði og hinna sem
leigja af Vestmannaeyjabæ.
Vegna þessa hefur fjölskyldu- og
tómstundarráð lagt á það áherslu að
samhliða þessum breytingum verði
tekinn upp sérstakur húsnæðis-
stuðningur og þannig jafnaður réttur
þeirra aðila sem eru á leigumarkaði
og hinna sem leigja á almennum
markaði. Þar með er einnig tekið
tillit til fjárhagslegra aðstæðna og
bótum beint til þeirra sem mesta
hafa þörfina.
Húsaleigubætur hækkuðu um
áramót og tekinn var upp sérstakur
húsnæðisstuðningur
Fyrsta skrefið í þessari réttlætisað-
gerð var að samþykkja nýjar reglur
um sérstakan húsnæðisstuðning og
komu þær til framkvæmda nýverið.
Um áramót hækkuðu húsnæðis-
bætur í takt við þróun verðlags. Á
seinasta fundi sínum tók svo ráðið
lokaskrefið í þessari aðgerð og
samræmdi leiguverð allra íbúða og
verður það 1.200,- kr. á fermetra frá
og með 1. apríl 2017.
Í samræmi við leigusamninga
verður þó ekki um hækkun að ræða
hjá þeim sem eru í fastri leigu hjá
Vestmannaeyjabæ fyrr en 12
mánuðum síðar eða 1. apríl 2018.
Málið allt verður af sjálfsögðu
kynnt leigutökum sérstaklega með
bréfi sem inniheldur upplýsingar
um breytingu á leigu auk þess sem
ráðgjafi á vegum Vestmannaeyja-
bæjar býður leigutökum upp á
viðtal til að fara yfir væntanlegar
breytingar.
Ljóst er að húsaleiga á leiguhús-
næði á vegum Vestmannaeyjabæjar
hefur í gegnum árin verið mun
lægri en á almennum markaði og
hefur það skapað mikla óánægju
meðal þess hóps sem býr við lágar
tekjur en hefur ekki komist í
húsnæði hjá Vestmannaeyjabæ.
Þetta bil hefur verið að aukast
mikið á síðustu árum og í dag er
leiguverð leigjanda hjá Vestmanna-
eyjabæ oft um 60% af markaðsverði
óháð fjölskyldutekjum viðkomandi.
Í allri sanngirni hljóta allir að geta
séð að óeðlilegt er að sveitarfélag
niðurgreiði leiguverð og skekki
þannig leigumarkaðinn, og enn
verra er þegar fólk með háar tekjur
býr við niðurgreiddan húsnæðis-
kostnað en dæmi eru um að þeir
sem leigja hjá Vestmannaeyjabæ
hafi verið að greiða allt niður í 4,3%
af ráðstafanafé í heildarhúsnæðis-
kostnað. Ekki er óeðlilegt að
húsnæðiskostnaður sé milli 20 –
30% af ráðstafanafé. Til eru dæmi
um mun hærri húsnæðiskostnað á
almennum leigumarkaði.
Til glöggvunar er hér
nokkur dæmi um breytingu
á leiguverði:
a) Einstaklingur með eitt barn í
tæplega 100 fm íbúð fer úr leigu
upp á kr. 83.439,- í kr. 119.520,-.
Viðkomandi aðili var áður með kr.
22.000,- í húsaleigubætur en þær
hækka í 41.000 kr. Leiguverð fer þá
úr kr. 61.439,- í kr. 78.520.
Viðkomandi einstaklingur á rétt á
sérstökum húsnæðisstuðningi upp á
kr. 28.520,- vegna lágrar tekna
þannig að leigan færist niður í kr.
50.000,-. Húsnæðiskostnaður
umrædds leigutaka miðað við
ráðstafanafé lækkar úr 22,6% í
18,4%.

b) Hjón í tæplega 85 fm íbúð fara
úr leigu upp á kr. 70.621,- í kr.
101.160,-. Viðkomandi aðilar voru
áður með kr. 20.574,- í húsaleigu-
bætur en þær hækka í kr. 41.000,-.
Leiguverð fer þá úr kr. 50.047,- í kr.
60.160,-. Húsnæðiskostnaður
umræddra aðila miðað við ráð-
stafanafé hækkar úr 8,3% í 10%.

c) Einstaklingur í tæplega 40 fm
íbúð fer úr leigu upp á kr. 32.839,-
í kr. 47.040,-. Viðkomandi aðili var
áður með kr. 16.366,- í húsaleigu-
bætur sem lækka í kr. 12.497,-.
Leiguverð fer þá úr kr. 16.473,- í
kr. 34.543,-. Húsnæðiskostnaður
umrædds leigutaka miðað við
ráðstafanafé hækkar úr 5% í 10,5%.

d) Hjón í rúmlega 70 fm íbúð fara
úr leigu upp á kr. 59.274,- í kr.
85.560,-. Viðkomandi aðilar voru
áður með kr. 22.000,- í húsaleigu-
bætur en þær lækka í kr. 15.207,-.
Leiguverð fer þá úr kr. 37.274,- í
kr. 70.353,-. Húsnæðiskostnaður
umrædds leigutaka miðað við
ráðstafanafé hækkar úr 5,9% í
11,2%.

Eins og dæmin hér að ofan sýna þá
er tilgangurinn með þessum
breytingum að jafna kjör leigutaka
og beina stuðningi fyrst og fremst
þangað sem þörfin er mest. Í
draumaheimi væri hægt að bjóða
öllum upp á alla þjónustu. Í heimi
takmarkaðra auðæfa er það
hinsvegar ein af skyldum okkar
kjörinna fulltrúa að beina stuðningi
mest að þeim sem mesta hafa
þörfina.
Breyting á
leiguverði á
leiguíbúðum
í eigu Vest-
mannaeyja-
bæjar
trausti Hjaltason
formaður fjölskyldu-
og tómstundarráðs.