Morgunblaðið - 21.08.2019, Qupperneq 16

dk iPos snjalltækjalausn
fyrir verslun og þjónustu
Einfalt, fljótlegt og beintengt dk fjárhagsbókhaldi
Smáratorgi 3, 201 Kópavogur • Hafnarstræti 53, 600 Akureyri
510 5800, dk@dk.is, www.dk.is
dk iPos er hluti af snjalltækjalínu dk hugbúnaðar.
Líttu við og fáðu kynningu á þeim fjölbreyttu lausnum
sem dk hugbúnaður hefur fyrir verslun og þjónustu.
VIÐSKIPTA
Viðskiptablað Morgunblaðsins Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100, vidsk@mbl.is Útgefandi Árvakur hf.
Umsjón Stefán Einar Stefánsson fréttastjóri, ses@mbl.is Auglýsingar sími 5691111, augl@mbl.is Bréfsími 5691110 Prentun Landsprent ehf.
VIÐSKIPTI Á MBL.IS
Milljarðsgreiðsla til Skúla til skoðunar
150 milljónirnar „ótrúlegt bruðl“
Þrettán sagt upp hjá Sýn
Jón Björnsson tekjuhæsti forstjórinn
Verðlistanum lokað í dag
Mest lesið í vikunni
INNHERJI
RÉTTARRÍKIÐ ÞÓRODDUR BJARNASON
SKOÐUN
Íslenska fyrirtækið Smart Socks,
sem selur skrautlega sokka í áskrift,
stefnir á næstu vikum á útrás á er-
lenda markaði. Eigandi fyrirtækis-
ins, Guðmundur Már Ketilsson, seg-
ir að stefnan sé nú sett á Bretland,
Danmörku og Noreg, en að Spánn,
Frakkland og Ítalía séu einnig í sigt-
inu í gegnum sérleyfissamning.
Smart Socks, sem hefur á annað
þúsund áskrifenda hér á landi, stefn-
ir á að vera með um 10 þúsund
áskrifendur innan sex mánaða.
„Þetta eru ákveðin tímamót hjá
okkur. Smart Socks er orðið tveggja
ára og okkur þykir gaman að geta
fagnað þeim tímamótum með því að
hefja starfsemi á erlendum mörk-
uðum. Þetta er stórt skref í sögu
fyrirtækisins. Við fórum af stað með
þessa hugmynd í nóvember í fyrra
þannig að þetta hefur verið í undir-
búningi í nokkurn tíma,“ segir Guð-
mundur.
Smart Socks ræðst í útrásina
ásamt tveimur fyrirtækjum, auglýs-
ingastofunni Kiwi og greiðslumiðl-
unarfyrirtækinu Redo. „Kiwi sér um
að búa til efnið fyrir samfélagsmiðl-
ana og sér einnig um utanumhald á
greiningu á niðurstöðum frá þeim
herferðum sem við ráðumst í ásamt
því að greina tækifæri á öðrum
mörkuðum.“
Velta Smart Socks nam um 19
milljónum króna á árinu 2018 en
verður tvöfalt meiri á árinu 2019 að
sögn Guðmundar en til greina kem-
ur að selja íslenska hluta rekstrarins
ef réttur aðili finnst. „Aðalverkefnið
er núna að einblína á þessa erlendu
markaði og þess vegna erum við
spennt fyrir því að selja íslenska
hlutann af fyrirtækinu.“
Sokkarnir frá Smart Socks eru allir afar skrautlegir. Nú stefna eigendur fyrir-
tækisins að því að selja sokkana m.a. í Bretlandi, Danmörku og í Noregi.
Fóta sig á er-
lendri grundu
Pétur Hreinsson
peturh@mbl.is
Fyrirtækið Smart Socks
stefnir á erlenda markaði
með vöru sína. Markmiðið
er að ná 10 þúsund áskrif-
endum innan sex mánaða.
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Nú þegar skiptaráðendur WOWair hafa lagt fyrstu gögn fyrir
kröfuhafa hins fallna félags kemur
margt í ljós með skýrum hætti sem
hingað til hefur aðeins verið mögu-
legt að fá mynd af með brota-
kenndum hætti. Fyrstu tíðindin
fólust auðvitað í tölum yfir lýstar
kröfur og námu þær vel á annað
hundrað milljörðum króna. Nú hef-
ur einnig verið upplýst um skýrslu
sem Deloitte hefur unnið um fjár-
hagsstöðu félagsins.
Þar má sjá að WOW air var orðiðógjaldfært í síðasta lagi um
mitt síðasta ár. Ársreikningur fyrir
árið 2017 vitnar svo einnig um að
lausafjárstaðan var í meira lagi bág-
borin strax haustið 2017. En ef mat
Deloitte reynist rétt – sem allar lík-
ur standa til – þá hefði stjórn fé-
lagsins borið að gefa félagið upp til
gjaldþrotaskipta þá þegar. Einnig
hefði Samgöngustofa átt að bregð-
ast við miklu fyrr. Um það vitna
reglugerðir sem um flugrekstur
gilda.
Alvarlegast í þessu öllu er sústaðreynd að stjórn og for-
svarsmenn WOW air réðust í mikið
skuldabréfaútboð þar sem keyrt var
á fögrum fyrirheitum um „Dúbaí
norðursins“ og að fyrirtækið yrði
skráð á markað innan 18-24 mánaða
ef tækist að safna 6-12 milljörðum í
útboðinu.
Öll þau plön voru reist á sandiog ýmsir þeir sem þátt tóku í
því hugsa nú sitt í hljóði – að
minnsta kosti um sinn.
Vafasöm
viðskipti
Kristján konungur sjöundi gaf úthátíðlega tilskipun á því herrans
árið 1776 þess efnis að póstferðum
skyldi komið á hér á landi. Rétt þótti
að hlýða karli konungi og innan fárra
missera hófust skipulegar póstsigl-
ingar milli Danmerkur og Íslands.
Umsvifin voru reyndar ekki mikil í
fyrstu, eitt skip á ári en það þótti
nægilegur flutningshraði á „gagna-
magni“ í þá daga.
Ár og aldir liðu og jafnt og þéttfjölgaði leiðum til þess að koma
boðum milli fjórðunga og landa og ár-
ið 1935 urðu þau tímamót að fyrir-
tækið Póstur og sími varð að veru-
leika. Óx því félagi ásmegin á komandi
áratugum eða allt til ársins 1998 þegar
fyrirtækjunum tveimur var skipt upp.
Nokkrum árum síðar seldi ríkið síma-
hlutann til einkaaðila og síðan þá hef-
ur hörð samkeppni geisað á þeim
markaði, neytendum til hagsbóta.
En ríkið hélt í póstdreifinguna,svona eins og virtist af virðingu
við Kristján heitinn konung í Kaup-
mannahöfn. Og engin hefur orðið
breytingin þar á til dagsins í dag og
ekkert lát er heldur á taprekstrinum
sem af því fyrirtæki hefur hlotist.
Þrátt fyrir margítrekaðar tilraunir
einkaaðila til að hasla sér völl á mark-
aðnum með póst- og böggladreifingu
hefur forsvarsmönnum Póstsins leyfst
að dæla hundruðum milljóna og jafn-
vel milljörðum í ýmis ævintýri sem
flest hafa mistekist með hörmulegum
afleiðingum fyrir skattgreiðendur og
þá sem rétt eiga á því að markaður-
inn tryggi sem besta þjónustu á
hverjum tíma.
Í gær bárust þau tíðindi að enn hefðifækkað í starfsliði Póstsins. Það
eru váleg tíðindi fyrir þá sem fyrir
uppsögnunum urðu og treysta verður
því að nýr forstjóri fyrirtækisins
tryggi að viðskilnaðurinn verði sem
bestur fyrir starfsfólk. Aðgerðin mun
leiða til 500 milljóna króna sparnaðar
á árs grundvelli. Það er óhugnanleg
staðreynd að þótt þarna hafi erfiðar
ákvarðanir verið teknar er ekki víst
að nægilega hart sé gripið í bremsuna
til þess að snúa megi rekstrinum við.
Dæmið af Póstinum er kennslu-bókardæmi um hvernig ríkis-
rekstur getur farið úr böndunum án
þess að nokkur axli á því raunveru-
lega ábyrgð. Þegar forsvarsmenn
einkafyrirtækja taka rangar ákvarð-
anir kemur það niður á eigendunum
sem missa spón úr aski sínum. Þegar
ríkisfyrirtækin fara halloka leggst
tjónið á skattgreiðendur sem aldrei fá
raunverulega innsýn í það sem gerð-
ist. Hefði ekki verið nær, þegar litið
er um öxl, að einkavæða póst Krist-
jáns sjöunda eins og símann? Hefði
það mögulega getað komið eitthvað
verr út fyrir alla aðila máls?
Tvær leiðir,
önnur til glötunar
Ásgeir Jónsson, nýr
seðlabankastjóri,
segir að stýrivaxta-
lækkanir gætu hæg-
lega haldið áfram.
Vaxtalækkanir
væntanlegar
1
2
3
4
5