Utanríkisverslun eftir tollskrárnúmerum - 01.05.1996, Blaðsíða 9

Inngangur
Introduction
Gagnasöfnun
Upplýsingar um utanríkisverslun byggjast að mestu leyti á
aðflutningsskýrsluminnflytjenda og útflutningsskýrslum út-
flytjenda. Aðflutningsskýrslurenj tölvuskráðarhjátollstjórum
og hefur Hagstofan aðgang að gagnaskrám Ríkistollstjóra og
sækir þangað upplýsingar með vélrænum hætti. Þessar upp-
lýsingar eru yfirfarnar og leiðréttar eins og kostur er. Oft er
haft samband við viðkomandi innflytjendur og útflytjendur
til nánari útskýringar eða til leiðréttingar. Tollyfirvöld hafa
ekki hafið tölvuskráningu útflutningsskýrslna og því fór
skráning þeirra enn fram á Hagstofunni á árinu 1995 eins og
verið hefur. Hagstofan skráir einnig aðsendar aðflutnings-
skýrslur frá Tollpóststofu.
Víðar er leitað upplýsinga um utanríkisverslun en af
tollskýrslum. Má þar nefna að Siglingamálastofnun ríkisins
(Skipaskrá) og Flugmálastjórn, Loftferðaeftirlit, gefa upp-
lýsingar um kaup og sölu á flugvélum og skipum og er haft
samband við viðkomandi kaupendur og seljendur til nánari
upplýsinga. Hjá Fiskveiðasjóði er leitað upplýsinga um lán
til innlendra útgerðarfyrirtækja til endurbóta á íslenskum
fiskiskipum og Siglingamálastofnun gefur upplýsingar um
hvaða skip fara utan til breytinga. I framhaldi af því er haft
samband við hlutaðeigandi fyrirtæki til nánari upplýsinga.
Sendar eru fyrirspurnir til fyrirtækja í viðkomandi atvinnu-
greinumendurbæturframkvæmdarafíslenskumfyrirtækjum
á erlendum skipum. Fiskifélag Islands gefur upplýsingar um
landanir íslenskra fiskiskipa í erlendum höfnum og fiski-
skipa í eigu íslenskra aðila sem eru skráð erlendis (þ.e. sigla
undir hentifána).
Umfang
Hagstofan fylgir að mestu leiðbeiningum Sameinuðu
þjóðanna um skilgreiningu og meðferð talnaefnis um utan-
ríkisverslun (UnitedNations: International TradeStatistics,
Concepts and Definitions), þ.e. hvað er tekið með, hvernig
og hvenær. Um er að ræða vöruviðskipti og er almenna
skilgreiningin sú að allur innflutningur og útflutningur sem
eykur eða skerðir efnislegar auðlindir lands á að teljast með
í utanríkisverslunartölum. Venja er að greina á milli tvenns
konar grundvallarreglna um skýrslur varðandi utanríkis-
verslun, almennra verslunarreglna (general trade system) og
sértækra verslunarreglna (special trade system). Munur á
þessum reglum felst aðallega í skráningu á vöru sem flutt er
í tollvörugeymslu og á frísvæði. Samkvæmt almennu
verslunarreglunum er vara skráð í utanríkis verslun þegar hún
kemur inn í tollvörugeymslu/frísvæði, en samkvæmt sértæku
verslunarreglunum er varan skráð þegar hún fer úr toll vöru-
geymslu/frísvæði inn í landið. Hérlendis hefur almennu
verslunarreglunum verið fylgt.
Data collection
Information on external trade is primarily based on customs
declarations for imports and exports. The customs authori-
ties register import declarations and the data is available on-
line to Statistics Iceland. This information is checked and
corrected as far as possible. Frequently the importer or
exporter concerned is contacted in order to obtain further
information or make corrections. The customs authorities
have not yet started computerized registration of export
declarations and as a result these were registered at Statistics
Iceland for 1995 as before. Statistics Iceland also registers
import declarations received from the Customs Post Office.
Data on external trade is gathered from other sources as
well. The Icelandic Directorate of Shipping (Register of
Vessels) and the Ci vil Aviation Administration, Flight Safety
Department, supply information regarding purchases and
sales of ships and aircraft and the importers or exporters
concerned are contacted for further details. In cases of
improvements of fishing vessels, the Fisheries Loan Fund
supplies information on loans to fishing companies for this
purpose and the Directorate of Shipping provides information
on ships sent forconversion abroad. The companies concerned
are subsequently contacted for closer details. Information on
improvements of foreign vessels in lceland is sought from
the relevant Icelandic companies. The Fisheries Association
of Iceland provides data on the fish landed from Icelandic
fishing vessels in foreign ports as well as fish from vessels
owned by Icelandic nationals and registered abroad (i.e.
sailing under a convenience flag).
Coverage
Statistics Iceland follows in general the directions contained
in the “United Nations: International Trade Statistics, Con-
cepts and Definitions” as regards what is included in external
trade statistics, how and when. The statistics extend to trade
in merchandise, and by a general definition any imports or
exports which add to or subtract from the stock of material
resources of a country should be included in external trade
statistics. A distinction is made between two systems of
international trade statistics, general trade system and spe-
cial trade system. The main difference between these sys-
tems involves the method of registering goods imported to
customs bonded warehouses and free zones. According to
the general trade system an item of goods is registered in
external trade on entry into a bonded warehouse/free zone,
whereas according to the special trade system such an item
would be registered on entry into a country from a bonded
warehouse or free zone. In Iceland the general trade system
is employed.