Alþýðublaðið - 06.04.1925, Page 1

*o*5
Mánudagloa 6 apríl
Folitrúaráðsfondur
verður i Alþýðuhúslnu i kvöld
kl. 8. Fund&rafni: Tiilögur frá
íjármáiaatjórn og i. maí.
Til páskanna:
Hveiti, bezta tegund í smá-
pokum og iausri vigt. ísi. smjör
2)75 Va k8- Strausykur 045 Va
kg. Höggvlnn sykur, smáu moi-
a^nir, 055 Va l£g'- konar
krydd tii bökunar. Súkkuiaði,
margar teg. Sultutau í giösum
1.75. Reynið viðskiítin í verzluu
Simonar Jónssonar, Grettisgötu
28. Síml 221.
Nýi b-zarinn Laugavegi 19,
aeiur tiibúna kjóla fyrir börn og
fullorðns, svuutur, barnapeysur,
matrósahúfur, ;<okka, inníenda og
útíenda, norðienzkt nærfatab«nd
o. m. fl. til páskanna.
2 herbergl og eldhús eða 1
stór stota og eldhús óskast 14.
mai h nda góðri tjöiskyidu. Upp-
lýsÍDgar getnar á atgr. blaðsms.
Eldur kom upp í húsi Brynj-
óíts Jónssonar sjómanns, Lindar-
götu 14, á laugardagskvöidið, @n
bráðiega tókst að siökkva. Urðu
miklar skemdir á húsi og mun-
um, og allmikið af óvátryggðum
tatnaði brann.
Af velðum hata komlð Karia-
efnl (m. 95 tn.), Glaður (með
svipað&n afla) og Menja (m. 60
tn) A inbjörn herslr kom inn til
að tá sér uýja togvindu.
Fyrlrlestur dr. Guðbr. Jóns-
sonar í gær um andlát á raiðöld-
um þótti tródiegur og skemtilegur.
Næturiæknir er í nótt Ólafur
JénmoD VoBwetiræti 12, simi 950.
Til
Júns Þorlákssonar
fjármálaráðherra.
Vi8 2. umræöu fjáilaganna í
nefiri deild 31. nsarz gerðuð hór
mjög hjösnaleg'a og lítiö greindar-
lega áráa á o ðasöfnun mfna. Ég
heyiöi ekki þessa ræ8u yöar. En
mér var ýmisíegt úr henni sagt,
og nú cé ég, að >Dagblaðið< segir
svo frá hsnni:
»Á fundi í Nd. í gær lýsti Jón
þorláksson yör því — ekki sem
fjármálaráðherra, heldur sem þing-
roaður — að það hefði verið af
vilja gert að taka ekki upp í fjár-
lögin styrk til Þórbergs Pórðar-
sonar til söfnunar orða úr íslenzku
alþýðumáli, og kvaðst hann verða
aö vera eindreeið móti því, að
bTtt. um þennan styrk næði fram
að ganga. Kvað hann orðasafn
þóibergs svo illa valið, klúryrði,
latmœli og begumœli og jafnvel
afbokuð orð málháltra manná1),
að íslenzkri tungu væri stórum
misboðiÖ. Kvaðst haDn svo mikill
fhald«mi8ur fyrir hönd tungunnar,
að hann vildi ekki, að ríkið væri
að veiðlauna slíka rnálspilling og
fram kæmi í þessu orðasafni.v
Við hvað styðjið bér þessar
rakalausu fullyrðingar yðu?
Orðasafn mitt er milli 10 og
20 þúsund orð og orðasambönd og
þó sennilega nær 20 þúsundum.
Það er geymt i kössum, bókum
og blöðum beima hjá mór. Þetta
safn hafið þór aldrei séð, og þór
haflð enga hugmynd um, hvað í
því stendur, að undánskildum ná-
lega 280 orðum og orðasambönd-
um. er ég birti í TíniBnum á ár-
unum 1922 og 1923. Éau haflð
þór ef til vill leaið. Ef fullyrðingar
yöar um safn mitt eiga því við
nokkur rök að styðjast, þá geta
þau ekki önnur verið en þessi 230
1) Loturbreytiiug getð af mér.
81 töiubiaó,
Tek að mér að sníði alis kon-
ar kveníatnað og sauma kven-
kápur. Lilja Mirteinsdóttlr, Freyju-
götu 11.
orð og orðasambönd í Tímanum.
Af þessum 230 orðum dragið þér
svo þá ályktun, að safn mitt —
milli 10 og 20 þúsund orÖ — sé
>iila valið, klúryrði, latmæli og
bögumæli og jafavel afbökuð orð
málhaitra manna<. Ég get ekki
varist því að kenna í brjósti um
yöur, ef kenningar yðar um lág-
gengi og »verðbólgnuBí og svipað
ihaldsslúður er á j ifn traustum
rökum reist. Mór kemur þá ekki
á óvart, að vitgrant og þekkingar-
suautt íhald dáist að hagfræði-
mentun yðar. En óg myndi sann-
arlega ekki faila í stafi yfir henni.
Éá er að athug ' hvovt þessi
orð í Timanum gátu hafa gefið
yðuv nokkra átyllu til rógmæl«i
þeirrar, sem þór hafið látið yður
um munn fara um orðasöfnun
mína.
í orðabálki mínum í Tímanum
birti ég einungis þau orð og orða-
sambönd, sem óg áleit fremur fátíð
(þ. e, tíðkast á litlu svæði) eða ég
hafði ekki fengið nógu greimlega
og skilmerkilega skýringu á eða
þegar mynd þeirra og beyging var
mér ekki að fullu kunn eða mór
var ekki með öllu ljóst, hvar eða
hve víða þau tiðkuðust, Tilgangur
minn með birtingu oiðabáliísins
var þess vegna í fyrsta lagi að
aflá mér áreiðanlegrar vitueskju
um merkingar oiðanna, i eðru
lagi að fá vissu um hina algeng-
ustu mynd þeirra og beygingu í
mæltu máli og í þriðja lagi að
ganga úr skugga um, hvar eða
hve víða þau tíðkuðust. Þess má
og geta, að myndir orða og merk-
ingar geta verið harla frábrugðnar
í ýmsum landshlutum, og á þeim
mismun hugði ég að afla mór
þékkingar moð orðabálkinum.