Þjóðólfur - 09.03.1942, Side 1

Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
VALDIMAR JÓHANNSSON
Skrifstofa:
Laufásv. 4. Sími 2923. Pósth. 761
Viðtalstími ritstjórans kl. I—2 alla
daga nema laugardaga.
ÞjóSólfur kemur út á hverjum
mánudegi. Misserisverð er kr. 6.00
og greiðist fyrirfram, í lausasölu
25 aura.
Víkingsprent h. f.
ÞAÐ hefur venð óvenjulegt
aunríkS í Alþingishúsinu
undangengna mánuði. Við bakdyr
hafa verið rofnir veggir og dyra-
búnaði breytt. Gólf hafa verið
rofin, stigar settir, þiljur færðar.
Hinn virðulegi forsalur, þegar inn
var komið, er horfinn. í stað
hans er komin forstofukytra, ekki
stærri en á sæmilegum sveitabæ,
og knæpa, Innri dyrum forstof-
unnar er ramlega læst, en þing-
menn og gestir þingsins verða
að troðast inn og út gegnum
þró'nga fatageymslu ti! hliðar, þar
sem ekki fæst olnbogarúm til að
blæða sig í yfirhöíu, en þar sem
hinsvegar væri prýðileg aðstaða
til að gera á mÓnnum þjófaleit.
— Þeir, sem enn kynnu að hafa
löngun til þess að líta yfir þingsal-
inn og fylgjast að einhverju leyti
með störfum þingsins, ganga nú
upp þröngan bakstiga. — Varnir
Alþingishússins gegn ágangi
„grenjaskyttanna” virðast nú vera
komnar í öruggt horf.
• • •
SAMFARA þessum ytri tilburð-
mn þingsius að eiuangra sig
frá þjóðinni, vaxa nú kvartanir
úr öllmn áttum yfir því, að virð-
ing Alþingis sé farin forgörðum.
Skyldu þær raddir þaggast við
hinar læstu dyr og hjákátlegan
fatageymsluinngang þingmanna,
hina rúmgóðu knæpu þeirra og
liinn snúna baksti";a áheyrend-
anna? Fjarri rnun því fara. Hin-
ir virðulegu landsfeður, sem hafa
álitið að gallar þingsins og stjóm-
skipulagsins væru fólgnir í húsa-
skipun á Alþingi, munu verða illa
sviknir af sinni eigin þröngsýni
og skilningsbresti á raunveruleg-
um orsökum, sem liggja vissulega
miklu dýpra.
« • •
RAIINVERULEG orsök hinn-
ar þjóðhættulegu óvirðingar
er sú, að þingmemn eru ekki leng-
ur fulltrúar fólksins heldur þjón-
ar og málalið nokkurra flokks-
forustumanna, sem streitast við
ýmist að halda völdum eða kom-
ast til valda og beita til þess
hverskyns brögðum, undirhyggju-
ráðum og áróðri. Þingmennirnir
cru ekki lengur raunveridegir
umboðsmenn almennings heldur
peð á skákborði taflmanna. —
Þessvegna beinist viðleitni þess-
ara sjálfkjömu oddvita ekki ein-
ungis í þá átt, að einangra þingið
frá þjóðinni, lieldur og að ein-
angra það frá MALEFNUM þjóð-
arínnar. Málum er eklti ráðið til
lykta 1 þingsölunum að frjálsum
vilja þingmanna, heldur í samn-
Ingaklefum flokksforingjanna. Og
það er vitanlega alisniðug bragð-
vísi þeirra að láta þingmenn hafa
rúmgóða knæpu til að slæpast i,
meðan beðið er eftir boðskap og
ráðsályktunum þeirra manna, sem
hafa tekið ráð þjóSarinnar og
vald þingsins í sínar hendur.
• • •
SAMTlMIS því, að þjóðin
i sundrast í flokka og stríðs-
fylkingar um málefni sín, vinna
foringjamir að því að einangra
»nnun
II. árg.
Reykjavík, mánudaginn 9, marz 1942
4. tölublað.
Verður höfðað mál gegn
ritstjóra Morgunblaðsins?
Rítstjórí Pjóðólfs kærír Valtý Stefáns-
son og æskír réttarrannsóknar og opín-
berrar málshöfðunar gegn honum vegna
landráðaáburðar Morgunblaðsíns
nálið verður vafalaust tekið upp næstu daga
RITSTJÓRI Þjóðólfs hefurkært til sakadómara yfir end-
urteknum staðhæfingum Morgunbl. um það, að Þjóð-
olfur sé málgagn nazista, Æskir ritstjórinn þess í kæru
sinni, að mál þetta verði rannsakað svo fljótt sem verða
má og síðan höfðað opinbert mál gegn ritstjóra ogábyrgð-
armanni Morgunbláðsins, Valtý Stefánssyni. Slík skrif sem
þessi gefa beina átyllu til afskipta erlendra aðila af ís-
lenzkum málum og eru því skýlaust brot á 88. gr. hegn-
ingarlaganna.
Lagagrein þessi er 1 X. kafla hegningarlaganna, sem
fjallar um landráö, og hljóðar á þessa leiö: „Hver, sem op-
inberlega í ræðu eða riti mælir fram með því eða stuðlar
að því, að erlent ríki byrji á fjandsamlegum tiltækjumvið
íslenzka ríkið eða hlutist til um málefni þess, svo og hver
sá, sem veldur bersýnilegri hættu á því, skal sæta varð-
haldi eða fangelsi allt að sex árum“.
Þess er ekki langt að minn-
ast, að Morgunblaðið benti á
það hvað eftir annað, hvílík
hætta væri fólgin í fullyrðing-
um eins og þeim, sem hér eru
gerðar að kæruatriði. Því var
þráfaldiega haldið fram í
Morgunblaðinu — alveg rétti-
lega — að öryggi starfsmanna
þess og ráðamanna Sjálfstæð-
isflokksins væri stefnt í hina
mestu hættu með þeim full-
yrðingum Alþýðublaðsins, að
innan Sjálfstæðisflokksins
væru nazisíisk öfl, sem réðu
afstöðu Morgunblaðsins. Þeg-
ar þessar staðreyndir eru at-
hugaðar, er hægt að fullyrða
það, að brot Vaitýs Stefáns-
sonar er framið vísvitandi og
að yfirlögðu ráði. Það er til-
gangur hans, að vekja sér-
staka athygli hinna erlendu
þingið frá þjóðinni á aðra liönd
og málum hennar á hina. Meðan
gumað er í blöðunum um ást á
lýðræði og frelsi, beita foringj-
arnir samskonar aðferðum og
beitt hefur verið í löndum einræð-
isins, til þess að gera þingið að
raálamyndarsamkomu. Og ef ekki
verður tekið í taumana og stjórn-
skipun landsins breytt frá rótum
niun þjóðin vakna upp við það
einn góðan veðurdag, að I samn-
ingaklefum hinna sjálfvöldu for-
ingja befiir verið tekin ákvörðun (
um það, að gefa þinginu váran-
legt hvíldarleyfi og ekld einungis
fresta kosningum heldur afnema
þær með öllu. Og eigi svo slysa-
lega til að takast, þá mun það
kosta blóðugt átak að endur-
heimta frelsið. En jafnvel það
átak mundi þjóðin ekki láta undir
höfuð leggjast.
herstjórna á þessu blaði og
ritstjóra þess, ef verða mætti
að það yrði til þess, að út-
gáfa þess yrði stöðvuð og rit-
stjórinn sviptur frelsi. —Enn-
fremur ber Morgunblaðið það
á ritstjóra Þjóðólfs, að hann
sé svikari og þess albúinn,
„að svíkja þjóð sína og ofur-
selja hana erlendri harð-
stjórn”. Má því óhætt vænta
þess, að réttvísin á íslandi
skorist ekki undan að láta
rannsaka þetta mál.
Kæra ritstjóra Þjóðólfs er
svohljóðandi:
Reykjavík, 6. marz 1942.
Hér með leyfi ég mér, herra
sakadómari, að kæra til yðar út
af eftirfarandi:
I 10. tölublaði Morgunblaðsins,
laugardaginn 21. febrúar þ. á.,
birtist nafnlaus grein undir fyrir-
sögninni „Svikarar”. Þar segir
meðal annnars:
,.Annað blað, sem gefið er út hér
í bænum og sagt er, að sambland
nazista og kommúnista standi að,
hefur síðustu dagana verið að
lýsa Alþingi og starfsháttum þar.
Er þar sú lýsing gefin af þing-
mönnum, að þeir hafi nálega allir
látið kúgast til þess að gerast
sálarlaus atkvæðafénaður í póli-
tísku tafli örfárra sérgæðinga”.
Orð þaui, sem blaðið hér tiífær-
ir innan tilvitnunarmerkja, eru
tekin upp úr greininni „Vinnu-
brögð þingsins”, sem birtist í 2.
tölublaði Þjóðólfs, sem út kom
20. x. m, Er því ljóst, að það er
Þjóðólfur, sem greinarhöfundur
telur, að ,,sambíand nazista og
komúnista” standi að. Og grein
þessari lýkur greinarhöfundur með
svofelldum niðurlagsorðum:
,,En gætum. að — svikarar eru
meðal vor, sem eru þess albúnir
að svíkja þjóð sína og ofurselja
hana erlendri harðstjóm. Verum
á verði gagnvart þessum snák-
um”. Er hér vafalaust átt við
nazista þá, sem höfundur telur að
standi að útgáfu Þjóðólfs, þar
sem kommúnistar, sem berjast
opinberlega fyrir lýðræðinu við
hlið Bandamanna, þurfa varla
að taka þessi svigurmæli til sín.
Ennfremur er í 14. tölublaði
Morgunblaðsins, sem út kom
fimmtudaginn 26. febrúar þ. á-
grein undir fyrirsögninni „Al-
þingi”, þar sem talað er um „skrif
kommúnista og hins grimuklædda
blaðs nazista”. En neðarlega í
greininni segir orðrétt:
,,Og bændur landsins kunna
áreiðanlega skólastjóranum á
Hvanneyri litlar þakkir fyrir, að
hann er að lepja upp sorann úr
skrifum kommúnista og nazista
um Alþingi Islands”.
Það getur ekki leikið á tveim
tungum, að hér er einnig sveigt
að Þjóðólfi og blaðið talið að vera
málgagn nazista, enda er það
hverjum manni Ijóst, sem það
les, að blaðið fylgir ekki stefnu
kommúnista.
Sem ritstjóri og ábyrgðar-
maður Þjóðólfs hlýt ég að kæra
ritstjóra og ábyrgðarmann
Morgunblaðsins, herra Valtý
Stefánsson, til refsingar fyrir
þessi skrif þar sem ég tel, að
með þeim sé freklega brotið
ákvæði 88. gr. hinna almennu
hegningarlaga frá 1940 og tilraun
til þéss gjörð að stimpla mig sem
nazista og þjóðhættulegan föður-
landssvikara. En ef slíkt tækist,
Þá myndi það vafalaust geta leitt
til afskipta hinna erlendu her-
stjómar í landinnu af persónu
minni og starfsemi og þá um
leið til þeirra íhlutunar um mál-
efni hins íslenska ríkis, sem
Framh. á 4. síðu,
Morgunblaðíð hefur
raunverule$a hraíízt
þess# að Ólafur Thors
láfí af embaeftí ufan«
ríklsmálaráðherra
MEÐAN Stefán Jóhann Stefánsson
var uianríkismálaráðherra, gerði
Morgunblaðið kröfu um það, að hann
léti af embætti vegna ákveðinna skrifa
Alþýðublaðsins. — 9. nóv. 1940 fór-
ust Mbl. orð á þessa leið:
,,Það er á öllum tímum nau&syn-
legt, að gœtt sé fyllstu varúðar í öllu,
sem varÖa utanríliismál þjóðarinnar.
Og alveg sérstakfega er þess hvar-
vetna krafizt> a& utanrí\ismálaráÖherr-
ann og blað hans segi aldrei annaÖ
eða meira en hann getur staðið við.
.....Nú hefur það s^eð, að blað ut~
anrí\ismálaráðherra hefur dag eftir
dag undanfarið, verið ekki aðeins með
dylgjur, heldur beinlínis stáðhœft, að
langstœrsti stjórnmálaflokkur lcmdsins
sé svarinn óvinur þeirrar þjóðar, sem
hefur hertekið landið og að flokkurinn
eða einstaka menn hans reki hér
njósnarstarfsemi í þágu hins ófriðar-
aðilans. M. ö. o., áð stœrsti stjórn-
málaflokkur landsins vœri stórhœttu-
legur Bretum, sem hafa hernumið land
okk°r.. .. . .Og úr því sem ^omið er,
verður þessi maður (þ. e. Stefán Jó-
hann), að láta sér skdjast, að hann
hefur brotið svo frekfega af sér í em-
bœtti sínu, að hann getur ekki lengur
gengt því“.
Nú hafa þau tíðindi gerzt, sem öll-
um eru kunn, og nánar má lesa um
á öðrum stað hér í blaðinu, að Morg-
unblaðið hefur ,,dag eftir dag verið,
ekki aðeins með dylgjur, heldur bein-
línis staðhæft“, að þetta blað væri
málgagn nazista. Með því er vegið að
persónulegu öryggi ritstjóra og á-
byrgðarmanns blaðsins og hinum er-
lendu hernaðaryfirvöldum beinlínis
bent á hann sem hættulegan og óvin-
veittan mann. — Nú hefur Morgun-
blaðið komizt í þá eftirsóknarverðu
aðstöðu, að vera málgagn utanríkis-
ráðherrans. Framangreindar kröfur
þess á hendur Stefáni Jóhanni vegna
þjóðhættulegra skrifa Alþýðublaðsins
hitta því Olaf Thors eins og málum er
nú komið. Samkvæmt yfirlýstri skoð-
un Mbl. ,,verður þessi maður (þ. e.
Olafur Thors), áð láta sér skiljast, að
hann hefur brotið svo freklega af sér
i embœtti sínu, að hann getur ekki
lengur gegnt því“.
Magnús Jónsson, sfudL jur,:
Stúdentagarðurinn
ISLENDINGAR eru fámenn og
fátæk þjóð. Þá hefur aldrei
dreymt um að skapa sér frægð
og veldi með landvinningum. Þeir
hafa engan her og hafa lýst yfir
ævarandi hlutleysi lands síns í öll-
um styrjöldum þjóða á milli. Með
því að virða hagsmuni annarra
þjóða, hefur íslenzka þjóðin treyst
því, að réttur hennar og hags-
munir myndi á sama hátt verða
virt.
En íslenzku þjóðinni hefur,
þrátt fyrir smæð sína, auðnast
að skapa bókmenntir og vernda
tungu, sem hefur aflað henni
orðstírs meðal framandi menning-
arþjóða. Þessi verðmæti eru stolt
þjóðarinar. Til þess að vernda
þessa fjársjóðu og til þess að efla
menningu þegna sinna hefur
þjóðin lagt á sig þungar byrðar
og reist mörg og vegleg mennta-
setur.
Menningarstofnanir þjóðarinnar
eru henni því dýrmætarí en flest
annað. Eftir að Islendingar fengu
stjórn sinna mála í eigin hendur,
var ráðist í að reisa myndarlegt
félagsheimili fyrir íslenzka stúd-
enta. Öll þjóðin var samtaka um
að koma þessari þyggingu upp,
og til þess að sýna hið nána sam-
Framh. á 4. síðu,